Практика бойынша есепті құрастыру және оны рәсімдеу тәртібі

Есеп кү нтізбелік-тақ ырыптық жоспарда белгіленген тә ртіппен қ ұ растырылу керек.

Есеп мә тіннің жалпы бө лігін бө лімдерге бө лу керек, олар кү нтізбелік-тақ ырыптық жоспарғ а сай келу керек. Бө лімдер бү кіл есеп аралығ бойынша рет сандармен белгілену керек, нү ктесіз, қ ызыл жолдан, араб сандармен кө рсетілу керек. Бө лімшелер тек қ ана бірінші бө лімге қ арастырылғ ан.

Практика бойынша есептің ә р бө лімін жаң а беттен бастау керек, соң дық тан тақ ырыбы беттің ү стің гі жағ ында басылу немесе жазылу керек.

Есептің қ ұ рылымдық элементтерінің тақ ырыптары «Кіріспе», «Мазмұ ны», «Қ орытынды», «Қ осымшалар», «Негізгі Бө лім» бө лімдерінің атауларын жаң а беттен жә не жолдың ортасында, соң ында нү ктесіз, бас ә ріптермен жазу керек.

Есепте барлық қ ажетті есеп айырысулар, кә сіпорын бойынша белгілі мерзімге (ай, жыл) сандық мә ліметтер кө рсетілуі тиіс.

Мә тінде ә р кестеге, сызбағ а, сү ретке, диаграммағ а сілтеме болу керек. Сонымен қ атар, олар бір бірінен жеке нө мірлену керек. Барлық кестелер, сү реттердің атаулар болу керек. Ә р кестенің жоғ ары мен тө менгі жағ ынан бір бос жол қ алтыру керек. Кестенің атауы оның мазмұ ның ашу тиіс жә не кестенің жоғ арғ ы сол жағ ында абзацсыз бас ә ріптен, тире арқ ылы нө мірімен кө рсетілуі тиіс. Кесте атауының соң ында тың ыс белгілері қ ойылмайды. Кө п жолдан тұ ратын кестені келесі бетке жазуғ а болады. Соң ымен қ атар, келесі бетте «Кесте... жалғ асы» деген сө з жазылады, ал кестенің тақ ырыбы алдын ала нө мірленеді.

Кестелерді рә сімдеу ү лгісі тө менде кө рсетілген.

МЫСАЛЫ: «ПОСЖБ» ЖШС мысалы негізінде активтер қ ұ рамы мен қ ұ рылымын талдау 7 кестеде 2009 жылдың бухгалтерлік есеп мә ліметтері негізінде талдау жү ргізу.

Кесте 7. 2009 жылдың бухгалтерлік есеп мә ліметтері негізінде «ПОСЖБ» ЖШС активтер қ ұ рамы мен қ ұ рылымын талдау

КЕСТЕНІ БАСҚ А БЕТКЕ КӨ ШІРУ: Қ ұ рылыс ө ндірісін инвестициялау кесте 5 кө рсетілген.

Кесте 5. 2005-2011 жылдардағ ы, мың.тенге Қ ұ рылыс ө ндірісін инвестициялау

Барлық кө ркемдеулер (сү реттер, графиктар, диаграммалар, блок-сызбалар) есепте олар жазылғ ан мә тінде немесе келесі бетте орналастыру керек. Сү реттің атауы сол сү реттең кейін жазылады. Барлық сү реттерге, егер олар жұ мыста 2 ден астам болса араб сандармен белгіленген нумерация қ олданылады.

МЫСАЛЫ: Ө німнің ө зіндік қ ұ ны – ең мағ ызды кө рсеткіштерлің бірі. Ө німнің ө зіндік қ ұ нының «Семей - Кус» ЖШС соң ғ ы 3 жылғ ы келесі суретте кө рсетілген ө згеруі (сурет 3).

Сурет 3. 2007-2009 жж. «Семей-Кус»ЖШС Ө німнің ө зіндік қ ұ нының ө згеру динамикасы

Қ осымшалар ө зінің жеке титулдық беттен басталады, яғ ни А4 форматының ортасы бойынша «Қ осымшалар» тақ ырып беріледі, ол есептемелерді жү ргізу бойынша тә жірибелік материал осы беттен басталатынын кө рсетеді. Қ осымшалар ә р бө лімнің шегінде нө мірленеді, олар тақ ырыптың атуы белгіленген арнайы бетпен шектеледі, ү лгісі кө рсетілген. Қ осымшаның алфавит ә ріпін кө рсету кезінде барлық ә ріптер (Е, З, И, Й, О, Ч, Ъ, Ь, Ы, Щ) басқ а қ олданылады. Ә р бө лімнің ішінде белгілі тақ ырып бойынша кө рсетілген қ ұ жаттар жоғ арғ ы жақ та ортада «Қ осымша» сө зімен, бас ә ріптермен, бө лімді ә ріптік белгілеумен жә не осы қ ұ жаттың нө мірімен кө рсетеді.

Еесптің мә тіндік бө лігінде тиісті қ осымшалардың нө мірлеріне сілтеме жасалады. Мысалы: Негізгі қ ұ ралдардың келіп тү су мен шығ ысталу есебі негізгі қ ұ ралдарды қ абылдау-тапсыру актісінде жү ргізіледі (№ НҚ -1 нысаны) (Қ осымша В2).

Формулалар мен тең діктерді мә тіннен жеке жолда кө рсету керек. Ә р формула мен тең діктің жоғ арғ ы жә не тө менгі жағ ынан бір должан кем емес бос дол қ алтыру керек. Символдар мен сандық коэффициенттердің мә ндерін формуладан кейін жазу керек. Формулалар мен тең діктерді практика бойынша есепте рет нө мірімен барлық есеп шегінде араб сандарымен домалақ жақ шада жолдың шеткі оң жағ ында кө рсету керек. Мә тінде формулалардың рет нө міріне сілтемелер жақ шада беріледі.

Мысалы: Инновациялардың тиімділігін бағ алау ү шін келесідей есептелетін рентабелділіктің модификациялық ішкі нормасын қ олдануды ұ сынады (MIRR):

MIRRR= , (2)

мұ ндағ ы MIRRR - ұ йымның инновациялық қ ызметінің рентабелділгінің;

r - дисконттау ставкасы;

Т - зерттеулер мен жобаның басы арасындағ ы орта кезең дік лагы;

∑ NPVi – инновациялық жобалардың таза ағ ымдағ ы қ ұ н сомалары;

PVI R – Т кезең інде зерттеулерге кеткен шығ ындардың ағ ымдағ ы қ ұ ны.

Беттердің нө мірленуі бірінші беттен бастап аяғ ына дейін болу керек, бірінші беті болып титулдық бет саналады. Беттің нө мері жоғ арғ ы оң жағ ында араб санымен қ ойылу керек. Бірінші бетте беттің нө мері қ ойылмайды, ол кіріспенің екінші бетінен қ ойыла бастайды. Титулдық беттен соң кү нделік, содан кейін беттердің нө мерлері қ ойылғ ан мазмұ ны орналасады.

Мә тіннің жолдарында келесі мө лшерлерді сақ тай отырып басу керек:

сол жағ ы –30 мм;

оң жақ - 10 мм;

жоғ арғ ы жақ – 20 мм;

тө менгі жақ – 25 мм;

абзац – 15 мм немесе 5 белгінің орның.

Бө лімше атауы пен мә тіннің арасындағ ы ара қ ашық тық - 10 мм, Бө лім мен бө лімше атауы арасындағ ы ара қ ашық тық –20 мм. Ә р жаң а сө з жаң а ә ріптен басталады. Жұ мыс орындарында бос кең істік болмау керек. Егер мә тін аяқ талса, онда беттер кем дегенде 75 пайызғ а толық болуы керек. Мә тінде сө здердің қ ысқ артылуына тиім салынады. Мә тіннің жалпы мө лшері компьютерлік мә тіннің 40 бетті қ ұ рау керек. Шрифт – KZ Times New Roman Cyr. Кеглі – 14 бірлік ара қ ашық тығ ымен.