Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Этнологияның ағылшын тілді елдерде қалыптасу басқаша жолдармен келді.






Халық туралы ғ ылым бұ л жерді антропологияның бір бө лігі ретінде қ алыптасты. Антропологияның адамның табиғ аты туралы биологиялық ғ ылым ретінде пайда болуының ғ алымдар 1596 ж О.Гасманың кітабының аналогиялық атымен жарық кө руімен байланыстырды. Антропологияның дамуы ХYІІІ ғ колонизациямен байланысты. Себебі ол демографиялық жә не нә сілдік процесстерде кө ң іл бө леді. ХІХ ғ Еуропаның дамығ ан елдерінде антропологиялық қ оғ амдар пайда болды, олардың мақ саты бастапқ ы кезең дегі адамдардың кө птеген қ олдарын оқ ып білу. ХІХ ғ кө птеген неандертальдық тардың бас сү йектерімен қ аң қ аларын зерттеу адамзат тарихы мен мә дениетін қ айта қ арастыруғ а себеп болды. Антропологияның бір бө лігінде жаң а ғ ылыми бағ ыт ә леуметтік антропология пайда болды. Ғ ылымғ а бұ л атты 1960 ж ағ ылшын этнологы Джеймс Фрэзер алып келді. Бұ л термин мен ө зінің этнологиялық зерттеудің бағ ытын анық тады, жә не Эдвард Тайлор айналысатын мә дени антропологиялардың айырмашылығ ын анық тап берді. Ә леуметтік антропология этнология тү сінігі тез дамыды жә не этнология ғ ылыми қ ызығ ушылық тарын ә ртү рлі этнологиялық топтарды оқ ытуғ а бағ ыттайды.

АҚ Ш – та этнология дамығ ан Еуропалық елдерде қ арағ анда сә л кештеу пайда болады. АҚ Ш – тың этникалық ө зіндік ерекшеліктерінің себебі бойынша Америкалық антропология физикалық антропологияның нә сілдік жә не мә дениеттік айырмашылық тарын зерттеумен айналысты. Американдық этнологияның дамуы оның негізін қ алағ ан Генри Льюис Морган арқ ылы дамыды, оның ғ ылыми қ ызметі ә ртү рлі болды. ХХ ғ 50- ж ортасында Француз Боастың қ ысымғ а алуымен америкалық антропология тек қ ана халық тардың мә дениетінің ерекшеліктерінің мә селесін ғ ана зерттейтін болады. Бұ л бағ ытты Боас мә дени антропология деп атап бастайды жә не бұ л ә ртү рлі этномә дениеттік зерттеулерге қ арасты болады.

Францияда этнологияның қ алыптасу процессі спецификалық ерекшеліктерімен белгіленген. Колонизациялық саясатқ а байланысты Францияның саяси топтары ө мірдің ерекшеліктері мен халық тардың мә дениетімен салт – дә стү рі туралы ақ паратқ а мұ қ таж болды. Сондық тан халық туралы бұ л атау «этнография» деп атайды. «etnos» (халық), «graphien» (сипаттау) деген мағ ынаны білдіреді. Бұ л атауда этнографиялық материалдарғ а ғ ылыми кемшілік болды. Этнографиялық сипаттамаларғ а тарихи жә не теориялық теориялық материалдарды толық тыруғ а байланысты этнография ХХғ этнология болып қ алыптасты.

Ресейде этникалық мә селелерге қ ызығ ушылық ХYІІІ ортасында пайда болды. Ол кезде бірінші орыс қ оғ амы туралы сұ рақ тар: жері туралы жә не басқ а халық тың арасында Ресейдің рө лі туралы жә не орыс халқ ының тарихи тамыры туралы, орыс мә дениетінің ерекшеліктері туралы сұ рақ туындады. Орыс мә дениетінде этникалық мә селелерді орналастыру жә не шешуге басты рө лді славьянофилдердің ә рекеті ойнады. 40 -50 жылдарда ХІХ ғ орыс ғ алымдары К. Бэр, Н. Надеждин, К. Кабелин этнографиялық ғ ылымының негізгі принциптарын қ алыптастырды. 1846 ж Н. Надеждин орыс халық тарының этнографияны ү йрену туралы бағ дарламасымен қ оғ амдық жиналысқ а қ атысты. Осында мыналарды сипаттауғ а шақ ырады:






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.