Сурет 4

Модуль 2.

Зертханалық сабақ 5.

Тақ ырып 3: «Ұ н тарту технологиялық процесінің теориялық негізі.»

Сұ рақ тар

Шсортты тарту бө лімінің астық дайындауғ а арналғ ан технологиялық схемасын қ ұ ру.

Жұ мыстың мақ саты. Теориялық жағ дайды бекіту жә не ө ндірістің технологиясын терең мең геру.

Тапсырмада қ атысушыларғ а кө рсетеді:

Астық тағ ы тарту бө лімінің ө німділігі (т/тә улік) жә не ө ң дейтін ө німнің тү рі;

кондиционирлеудің тү рі (гидротермиялық ө ң деу);

тарту бө ліміндегі ө ң делетін астық тың характерлік ерекшелігі (тип, сорт);

вид ө німді транспортирлеу тү рі – пневматикалық жә не механикалық;

астық тазалау бө лімінің схемасының қ ысқ аша сипаттамасы.

Тапсырма*. Тарту бө лімінің ө німділігі 100 т/тә улігіне болатын тазалау бө лімінің схемасын қ ұ растыру, ұ нның базистік шығ ымы 78% болатын ү шсортты бидай қ алдығ ын қ ұ растыру. В схемада кондиционирлеудің белгіленген жылдамдығ ын жә не пневматикалық транспортты қ арастыру керек;

Ө ң деуге шынылығ ы 60% -дан жоғ ары астық тү седі.

Астық ты ұ нғ а тартуғ а дайындау схемасын қ ұ растырғ анда жә не аппараттарды таң дағ анда ұ сынылады:

ұ йым ережесімен жә не тарту бө ліміндегі технологиялық процесті жү ргізумен;

окулық та берілген принципиалды схемамен;

Жұ мыстың орындалу реті. Астық ты ө ң деу белгілі тізбекпен байланысқ ан, 4 суретте технологиялық операциялар кө рсетілген (астық дайындаудың технологиялық схемасы).

Элеватордан астық тазартылмағ ан астық ү шін қ амбағ а бағ ытталады 1. Сосын астық дозаторғ а тү седі 2, шнек 3 жә не норияның башмагы 4. Нория астық ты жоғ ары кө тереді. Автоматты таразыда ө лшегеннен кейін 5 астық ты ені, қ алың дығ ы жә не аэродинамикалық қ асиеті бойынша қ оспағ а бө летін сепаратордан ө ткізеді 6. Магнитті кедергіден ө ткесін 7, астық триерге тү седі 8 жә не астық ты ұ зындығ ы бойынша ерекшеленетін қ оспалардан тазалайды 9.

Сурет 4

Тазаланғ ан астық жылытуғ а бағ ытталады (қ ысқ ы жағ дайда), бұ нда астық бө лме температурасына дейін жылынады. Пневматикалық транспортпен астық бө лме температурасына дейін жылынады. Пневматикалық транспортпен астық жылдамдық кондициониріне келеді 13, мұ нда астық ты бірнеше уақ ыт ішінде пармен ө ң дейді (астық ылғ алданады жә не жылынады). Жылынғ ан астық қ амбағ а келіп тү седі 14, сосын жуғ ыш машинағ а 15, бұ нда астық салқ ындап, ылғ алданып жуылады, нә тижесінде минералды қ оспалар бө лінеді сонымен қ атар біртіндеп қ ауыздалады.

Астық тың пармен ө ң делуі астық тың ішіндегі қ ысымның тез ө згеруіне ә келеді. Бұ л қ абық шаның эндоспермнен бө лінуіне ә келеді, соның ә серінен жең іл ұ нтақ талады.

Жуу машинасынан кейін астық ылғ ал қ абылдағ ышқ а тү седі 16, сосын ылғ алдау аппараты тамшылам ә рекетіне 17 жә не бірінші ылғ алдап бө ктіругеқ оймағ а келіп тү седі 18. Мұ нда астық 4 – 5 сағ болады (жылдамдатылғ ан кондиционирі). Астық тың қ оймада болу уақ ыты кондиционирлеудің тү ріне байланысты («салқ ын», «ыстық», жылдамдатылғ ан) жә не астық тың типіне байланысты. Ылғ алдап бө ктіруге қ ойма қ ажет, себебі ылғ ал қ абық шадан эндоспермге ө ту ү шін, оларды тұ тқ ыр етіп, а эндоспермді борпылдақ қ ылады. Сонда қ абық ша ұ нғ а аз тү седі.

Қ оймадан астық ты ылғ алдап бө ктіруге дозаторғ а бағ ыттайды, шнек, магнитті кедергіден жә не щеткалы газдау машинасына тү еді 19 бірінші ө туге, мұ нда астық беткі қ абатынан тазаланады. Сосын астық пневмоаспираторғ а тү седі 20, екінші ө ту сепараторы 21, магнитті кедергі, тас бө лгіш машина 22.

Астық тың келесі ө ң делуі бидай типіне байланысты екі нұ сқ ада ө теді. Бұ л ү шін заслонканы қ олданады 23.

Бірінші нұ сқ ада тас бө лгіш машинадан шық қ ан шынылығ ы 40 – 60% болатын астық ты бірден щеткалы газдау машинасына екінші рет ө туге бағ ыттайды 26.

Екінші нұ сқ асында тас бө лгіш машинадан шық қ ан шынылығ ы 60% жоғ ары астық ты норияғ а екінші ылғ алдауғ а (24) жә не екінші ылғ алдап бө ктіруге (қ оймағ а 25) жә не содан кейін барып щеткалы газдау машинасына екінші рет ө туге жібереді 26. Щеткалы машинадан кейін астық ты ө лшейді, магнитті кедергіден ө ткізеді, дискілі ыл, алдайтын аппараттан 27 жә не 1 жармалау жү йесіне қ оймағ а жібереді 28 (сыйымдылығ ы 30 мин ішінде). Сосын астық ты вальцовый станкта ұ нтақ тайды 29.

Астық тазалау бө лімінің технологиялық схемасын жасағ асын технологиялық қ ондырғ ыларды таң дап есебін жасау керек.

Сү рет 8. Технологическая схема подготовки пшеницы к трехсортному помолу:

1- закром для неочищенного зерна; 2- дозатор; 3- шнек; 4- нория; 5 – автоматические весы; 6- сепаратор первого прохода; 7- магнитное заграждение; 8 куколеотборочная машина; 9- овсюгоотборная машина; 10- подогреватель; 11- пневмоприемник; 12- циклон разгрузитель; 13-аппарат для скоростного кондеционирования; 14- бункер; 15- комбинированная моечная машина; 16- влагосниматель; 17-увлажнительный аппарат Майнулова; 18- закром для первого отволаживания; 19- горизонтальная щеточная машина; первого прохода; 20-пневмооспиратор; 21- сепаратор второго прохода; 22- камнеотделительная машина Григоровича; 23- заслонка; 24- увлажнительный аппарат Майнулова (второе отволаживание); 25- закром для второго отволаживания; 26- горизонтальная щеточная машина второго прохода; 27- дисковый увлажнительный аппарат; 28- закром для отволаживания зерна перед 1 драной системой; 29- вальцовый станок.