Тәрбие жұмысын жоспарлау және оған қойылатын талаптар

Жоспарлау – тә рбиеші педагогтың негізгі іс-ә рекетінің бір бө лігі. Тә рбие жұ мысының моделі, бағ ыты, білім мекемелерінің негізгі жоспарына сай қ ұ рылады.

Е.В.Бондаревскаяның тұ жырымдамасы бойынша оқ ушыларды тә рбиелеуде мектептердің алдында тө мендегідей маң ызды міндеттер қ ойылады:

- Жастардың философиялық ғ ылыми дү ниетанымын дамыту, қ оғ амдағ ы

ә леуметтік-экономикалық тү бірлі ө згерістер жағ дайында ө мірдің мә нін тү сінуге кө мектесу, ө мірге қ арым-қ атынасын қ алыптастыру;

- Жалпы адамзаттық мә дени байлық мұ раны пайдалана білуге баулу;

- Ә рбір баланың табиғ и (қ абілет) нышанын дамытып, шығ армашылық

қ абілеттерін жетілдіру;

- Жалпы адамзаттық адамгершілік нормаларын қ алыптастыру(мейрімділік, ө зара тү сінуші, қ айырымдылық, шыдамдылық);

- Ө з-ө зіне бағ а беруге, басқ аруғ а, сыйлауғ а, ішкі дү ниені еркіндігіне

тә рбиелеу;

- Заң ды қ ұ рметтеуге, ұ жымдық ө мір нормаларына, азаматтық жә неә леуметтік жауапкершілікке тә рбиелеу;

- Ө мірдің жоғ ары бағ алылығ ы ретінде ең бекке, қ арым-қ атынасқ а

тә рбиелеу, шығ армашылық ең бекке қ ажеттілікті дамыту, іскерлік қ арым-қ атынасқ а, адамгершілікке тә рбиелеу.

- Салауатты ө мір салтына тә рбиелеу, бақ ытты ө мір сү ріп, жақ сы отбасы

басшысы болуғ а баулу. О.С.Газман кез келген педагог тә рбиешінің 3 типтік мә ндетін кө рсетеді.

Тә рбиеші

Денсаулық Адамгершілік Қ абілет

Бұ л міндеттерді шешу балалар іс-ә рекетін дамытуғ а мү мкіндік береді. Іс-ә рекет кезінде қ арым-қ атынас, салауатты ө мір арқ ылы тә рбиеші дене жә не рухани адамгершілік тә рбиені қ алыптастырп, ә рбір тұ лғ аның дамуына мү мкіндік береді.

Тә рбиеші

Іс-ә рекет Қ арым-қ атынас

Тұ рмыс

Тұ лғ а

Денсаулық Денсаулық

Адамгершілік

Осығ ан байланысты педагог тә рбие жұ мысын жоспарлауда толық бағ ыттағ ы «Денсаулық», «Қ арым-қ атынас», «Салауатты ө мір», «Оқ у», «Бос уақ ыт» бағ дарламаларын мең геруі қ ажет.

Н.Е.Щуркованың тә рбие жұ мысын жоспарлау тұ жырымдамасы мә дениеттану, ұ йымдастырушылық іс-ә рекет қ ұ ндылық тарына негізделеді. Тә рбиелеу мақ саты – салауатты ө мір қ ұ ра алатын жеке тұ лғ аны қ алыптастырып тә рбиелеу. Тә рбиенің міндеттері педагогтың оқ ушыларымен біріккен қ арым-қ атынасы, іс-ә рекеті арқ ылы жү зеге асырылады.

Н.Е.Щуркова оқ ушылар іс-ә рекетінің ә ртү рлі тү рлері мен формасын ұ сынады: танымдық, шығ армашылық, ең бек, бағ алық қ ұ ндылық тар, кө ркемө нер, спорттық сауық тыру, қ арым-қ атынас, т.б. бұ л теориялық алғ ышарттар мектептегі, сыныптағ ы тә рбие жұ мысын жоспарлаудың негізіне алынғ ан. Тә рбие жұ мысын жоспарлау тек қ ана жоспар қ ұ румен шектелмеуі қ ажет. Жоспарлау балалармен жү ргізілетін барлық жұ мыстың ө н бойында жү ретін шығ армашылық процесс. Жоспарлау – мектеп ә кімшілігінің, мұ ғ алімдердің кә сіби іс-ә рекетінің негізгі қ ұ рамды бө лігі жә не мектеп ө мірін қ ызық ты, маң ызды шығ армашылық бағ ытта жү ргізуге арналғ ан мақ сат –міндеттерді ата-аналар мен оқ ушылар, мұ ғ алімдердің бірлесіп шешуі.

Сынып жетекшісі тә рбие жұ мысын жоспарлауда тө мендегі принциптер жиынтығ ын ескеруі керек:

1. Мақ сат;

2. Оқ ушылардың жас ерекшеліктері;

3. Сынып ұ жымының қ ызығ ушылығ ы;

4. Жоспарланатын істің жү йелілігі;

5. Ә ртү рлі ә дістер мен формаларды қ олдану;

6. Жоспарлаудың шығ армашылық сипаты.

Сыныптағ ы тә рбие жұ мысын жоспарлауда оқ ушылар қ атыстырылып жә не ә ртү рлі формада іске асырылуы қ ажет. Мысалы: «Пайдалы істер барлауы», «Ақ ыл-ойғ а шабуыл», «Пайдалы істер аукционы», «Жоспар жобасын қ орғ ау». Ата-аналар ұ жымы жоспарлауғ а қ атыстырылып, балалармен бірге ө ткізілетін іс- шараларды ойластырады. Ата-ана, мұ ғ алім, оқ ушы іс-ә рекеттерінің бірлескен жоспарын тө мендегі кестеден қ араң ыз.