Мектептен тыс мекемелер жұмысы

Балалармен жасө спірімдердің бос уақ ытын тиімді ұ йымдастыратын негізгі орталық база – мектептен тыс мекемелер. Балалармен мектептен тыс жұ мыстарды жү ргізетін мекемелер мемлекеттік, қ оғ мдық жә не жеке болып ұ йымдастырылады. Мектептен тыс мекемелер оқ ушыларды жеке тұ лғ а ретінде қ алыптастыратын шығ армашылық қ ажеттілігін қ оршағ ан ортамен тьаныстыратын, гуманистік жә не демократиялық тұ рғ ыда қ оғ амды қ ұ руғ а қ атынастыратын ә леуметтік тә рбие институты болып табылады. Мектептен тыс тә рбие – ү здіксіз білім беру жү йесінің толық қ ұ қ ылы саласы, ол барлық балалармен жас ө спірімдерге ө з мү мкіндігін анық тауғ а, сабақ тан тыс уақ ытта ә р баланың қ ызығ ушылығ ына, қ абілетіне, дарындылығ ына қ арай жан-жақ тыдамуына мү мкіндік береді. Метептен тыс алғ ашқ ы мекеме 1918 жылы Мә скеуде «Жас табиғ атты сү йушілер» деген атпен қ ұ рылды. Мектептен тыс мекемелердің кең інен дамығ ан кезең і – 20-30 жылдар. 30-40 жылдарда мектептен тыс мекемелердің жаң а кешенді тү рлері пайда болды: пионерлер ү йі, балардың мә дениет ү йлері, балалар паркі, жастехниктер станциясы, балалар кітапханалары, т.б. Бірте-бірте ұ йымдастырудың тү рлері мен ә дістері жетіле бастады, мектептен тыс мекемелердің негізгі ерекшеліктері, педагогикалық талаптары анық талады. Мектептен тыс мекемелердің негізгі ерекшелігі - балалардың белсенділігін, жеке іс-ә рекетін, шығ армашылығ ын дамыту, қ абілеттеріне, қ ызығ ушылық тарына қ арай ә ртү рлі шараларғ а қ атыстыру.

Мектептен тыс мекемелердің негізгі міндеттері:

1. Ә р оқ ушының қ алыпты дамуына тиімді жағ дай жасау;

2. Ғ ылыми дү ниетанымын қ алыптастыру;

3. Адамгершілік қ асиеттерін дамыту;

4. Ұ лттық мә дениет дә режесіне кө теру;

5. Ө з бетімен білімін кө теруге жағ дай жасау;

6. Ең бекке баулу, кә сіби бағ дар беру;

7. Балалардың демалысы мен бос уақ ытын ұ йыдастыруғ а кө мектесу

8. Жеке жә не ұ жымдық шығ армашылығ ын дамыту.

Мектептен тыс мекемелердің сабақ тары балалардың тұ рақ ты қ ызығ ушылығ ын қ алыптастырады жә не ә рқ айсысына ұ найтын іспен айналысуғ а мү мкіндік береді. Мектептен тыс мекемелердің ұ стаздары ү йірме мү шелерін, мысалы, геолог, альпинист, ботаник етіп тә рбиелеуді мақ сат етпейді, ә рбір бала ө з туғ ан жерін сү йе біліп, оны қ орғ ай білсе болғ аны жә не ө з бос уақ ыттарын тиімді пайдалануғ а ү йреніп жолдастарының арасында қ ызық ты, білімді адам болуғ а тә рбиелеу.

Мектептен тыс мекемелер тізімі:

1. Мектептен тыс мекемелер орталығ ы;

2. Балалардың шығ армашылық ү йі;

3. Балалар мен оқ ушылар сарайы;

4. Оқ ушылардың экологиялық орталық тары;

5. Жас натуралистер станциясы;

6. Жас техниктер станциясы;

7. Балалардың туризм жә не экскуртция орталық тары;

8. Балалар мен жасө спірімдердің спорт сарайлары;

9. Балалар стадиондары;

10. Балалар мен жастардың спорт мектептері;

11. Эстетикалық тә рбие орталық тары;

12. Балалардың мә дениет сарайлары;

13. Балалардың сурет галериялары;

14. Музыка, ө нер мектептері;

15. Сауық тыру жә не ең бек лагерьлері;

16. Балалардың кітапханалары;

17. Балалардың автоқ алашық тары;

18. Ә ртү рлә клубтар;

19. Балалар бө лмелері жә не т.б.

Мектептен тыс мекемелердің жұ мысының мазмұ ны тө мендегі бағ ытта жү ргізіледі:

1. Нұ сқ ау – ә дістемелік жұ мыстар;

2. Ұ йымдастыру – кө пшілік жұ мыстар;

3. Ү йірмелік жұ мыстар.

Мектептен тыс мекемелер оқ ытушыларғ а сынып жетекшілерін, ү йірме жетекшілеріне тү рлі ә дістемелік нұ сқ аулар ұ йымдастырады. Мектептен тыс мекемемелер мектептен тыс жұ мыстардың тә жірбиесін зерттейді, толық тырады, ә дістемелік кө рмелер ұ йымдастырып, нұ сқ аулар қ ұ растырады. Мектептен тыс мекемелер балалармен ә деби музыкалық кештер, байқ аулар, сайыстар ө ткізеді.