Ганчарства. таму зноў узрос попыт на ганчарныя вы-

таму зноў узрос попыт на ганчарныя вы-

рабы. Гліны было дастаткова, з-за шматга-

довых ваенных дзеянняў не было праблемы

са свінцом для глазуры, хапала і папіва.

Статыстычныя звесткі за 1926 г. сведчаць,

што большасць ганчарных цэнтраў БССР, у

першую чаргу сельскіх, не толькі ўзнавілі

ранейшыя маштабы вытворчасці, але часам

значна пераўзыходзілі іх. Напрыклад, у

Літвінавічах, Благаўцы, Крычаве налічвалася

адпаведна 115, 100 і 72 ганчары, Лядах (Ду-

бровенскі раён) — 60, Барысаве — 4312.

3 арганізацыяй Саюза саматужніцка-пра-

мысловай кааперацыі (1926) пачалося

аб'яднанне ганчароў у арцелі. Адна з пер-

шых ганчарных арцеляў была створана ў

Барысаве на базе некалькіх прыватных май-

стэрняў. Асабліва паскорыла гэты працэс

Стварэнне Беларускага мастацка-прамы-

словага саюза (1938), які аб'яднаў народ-

ныя мастацкія промыслы ў адзіную сістэму.

Ганчарныя арцелі былі арганізаваны ў Га-

радку, Бабінавічах, Лядах (Віцебская

вобл.), Чавусах (Магілёўская вобл.), Урэч-

чы (Мінская вобл,), Юравічах (Гомельская

Гаспадарчы посуд. Пачатак 20 cm. Гліна,

Тачэнне, чорнае глянцаванне. Пагост-Зага-

родскі Пінскага раёна. НМГК.

вобл.) і інш. Аднак арганізацыйна-творчыя

асаблівасці, характэрныя дпя арцеляў у

1930—50-я гады, вельмі абмяжоўвалі

магчымасці майстроў.

На іншай аснове развівалася ганчарства ў

заходняй частцы Беларусі, што апынулася ў

Складзе Польшчы. Прыкметны рост ганча-

рнай вытворчасці адзначаецца і тут, але

выклікана гэта было збядненнем асноўнай

масы сялянства, дарагоўляй прамысловай

прадукцыі. Часам ганчарства было адзіным

сродкам існавання. Напрыклад, у густана-

селенай, апе беднай ворнымі землямі Гара-

дной (Столінскі раён) у 1920-я гады напічва-

лася рэкордная колькасць ганчароў — каля

500. Разам з ростам вытворчасці расла

канкурэнцыя паміж рамеснікамі, іх вырабы

абясцэньваліся. Тут ганчары нярэдка выму-

шаны былі абмяжоўвацца стварэннем

толькі самай неабходнай прадукцыі, пера-

Важна гаспадарчага посуду простых фор-

маў.

Палепшыць становішча ганчарства спра-

бавалі Таварыствы дапамогі хатнім рамё-

ствам і народным промыслам: Віленскае

Ганчар А.Такарэўскі з Пружанаў. 1978.

Гляк. 1930-я гады. Гліна, тачэнне, чорнае

Глянцаванне. Пружаны. Гаршчок. 1930-я tabu.

Гліна, тачэнне, ангобны роспіс. Гарад-

ная Столінскага раёна.

Народнае мастацтва Беларусі

(створана ў 1912 г.)# Палескае (створана ў

1924 г. ў Брэсце), Варшаўскае (створана ў

1907 г.); у Навагрудку была арганізавана

«Рамесніцкая хата». Таварыствы ставілі

сваёй мэтай вырашэнне не толькі культу-

рна-прапагандысцкіх, але і гаспадарчых мэ-

таў: арганізацыя занятку ў зімовыя месяцы,