Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

Автомобили Астрономия Биология География Дом и сад Другие языки Другое Информатика История Культура Литература Логика Математика Медицина Металлургия Механика Образование Охрана труда Педагогика Политика Право Психология Религия Риторика Социология Спорт Строительство Технология Туризм Физика Философия Финансы Химия Черчение Экология Экономика Электроника

Уровень 1. V2 Астрономия қандай мәселелерді қарастырады? Аспан денелерінің физикалық табиғатын

Стр 1 из 2Следующая ⇒

V2	Астрономия қ андай мә селелерді қ арастырады?
	Аспан денелерінің физикалық табиғ атын зерттейді.
	Аспан денелері мен олардың жү йелерінің пайда болуы мен эволюциясы мә селелерін шешеді.
	Аспан денелерінің кө рінетін жә не нақ ты орнын, қ озғ алысын зерттейді.

V2	Астрономияның ү ш ғ ылыми революциясының бастауы
	B. Коперник ілімі жә не телескоптың ойлап табылуы.
	E. Спектрлік анализ жә не фотография.
	H. Космосқ а аппаратураның шығ арылуы.

Вопрос №4

V2	Астрономияның пайда болуы мен дамуының тү рткісі
	A. Практикалық қ ажеттілік.
	D. Астрология.
	F. Сыртқ ы ә лемді тану қ ұ мары.

V2	Информацияны қ абылдау ә дістері бойынша астрономияның негізгі бө лімдерін атаң ыз
	B. Астрофизика.
	D. Аспан механикасы.
	F. Астрометрия.

Вопрос №5

V2	Қ азақ станда кә сіби астрономия қ ашан пайда болды?
	D. 1941 ж. қ азанда.
	E. 1941 ж. 21 қ ыркү йегінде Алматыда толық кү н тұ тылуынан кейін.
	H. Қ азКСР ғ ылым академиясына дейін.

Вопрос №6

V2	Тө менде келтірілген аспан денелері атауларының қ айсысы қ азақ ша атаулар болып табылады?
	D. Ү ркер.
	E. Шолпан.
	H. Темір қ азық.

Вопрос №7

V2	Шоқ жұ лдыздар дегеніміз не жә не олар неліктен ойлап шығ арылғ ан?
	D. Аспанда бағ дарлану мақ сатында.
	E. Астрономдардың ың ғ айлылығ ы ү шін.
	H. Шоқ жұ лдыздар – ең жарық жұ лдыздары бойынша ұ қ састандырылатын аспан сферасының облыстары.

Вопрос №8

V2	Жұ лдыздар, планеталар, Ай жә не Кү ннің кө рінетін қ озғ алыстарының сипаттамасы.
	C. Кө рінетін Кү ннің жылдық қ озғ алысы жә не Айдың айлық қ озғ алысы жұ лдыздар арасында сағ ат тіліне қ арсы бағ ытталғ ан.
	E. Планеталар жұ лдыздар арасында сағ ат тілі бойынша да, қ арсы бағ ытта да қ озғ алады (бұ ралаң дайды).
	G. Барлық аспан денелерінің тә уліктік қ озғ алысы сағ ат тілі бойымен бағ ытталғ ан.

Вопрос №9

V2	Қ андай шоқ жұ лдыздарды зодиактық деп атайды?
	C. Кү ннің жылдық жү ріп ө тетін жолындағ ы 13 шоқ жұ лдыздардың ішіндегі 12 шоқ жұ лдыздарды.
	E. Ү лкен планеталардың жү ріп ө тетін жолындағ ы Змееносецтан басқ а 12 шоқ жұ лдыздарды.
	H. Айдың айлық жү ріп ө тетін жолындағ ы шоқ жұ лдыздарды.

Вопрос №10

V2	Аспан кү мбезі мен аспан сферасы тү сініктері.
	F. Астрономиядағ ы аспан сферасы – центрі бақ ылаушының кө зінде болатын, кез келген ү лкен радиусты жорамал сфера.
	G. Кү ндіздік аспан кү мбезі – біздің ішкі санамыз бірдей қ ашық тық та қ абылдайтын, біздің атмосфера тығ ыздығ ының флуктуациясынан шашырағ ан Кү н жарығ ы.
	H. Аспан кү мбезі кө птеген адамдардың елестетуі бойынша – аспанның ә сем бейнесі.

Вопрос №11

V2	1 - аспан сферасының негізгі бағ ыттары мен нү ктелері.
	D. Вертикаль сызық – тіктеуіш сызығ ының бағ ытымен сә йкес келетін сызық.
	F. Ә лем ө сі – аспан сферасының центрінен ө тетін жә не Жердің айналу ө сіне параллель сызық.
	G. Зенит – вертикаль сызық тың аспан сферасымен қ иылысатын, жоғ арыдағ ы нү кте.

Вопрос №12

V2	2 - аспан сферасының негізгі сызық тары.
	A. Аспан экваторы – аспан сферасының ә лем ө сіне перпендикуляр жазық тық пен қ иылысуынан пайда болғ ан ү лкен дө ң гелегі.
	C. Математикалық горизонт – бұ л аспан сферасының тіктеуіш сызығ ына перпендикуляр жазық тық пен қ иылысуынан пайда болатын ү лкен дө ң гелегі.
	G. Аспан меридианы – аспан сферасының полюс пен зениттен ө тетін ү лкен дө ң гелегі.

Вопрос №13

V2	Горизонталь координаталар жү йесі.
	B. Азимут – бұ л сфера центрінен оң тү стік нү ктеге жә не математикалық горизонттың шырақ биіктігі дө ң гелегімен қ иылысу нү ктесіне бағ ыттарының арасындағ ы бұ рыш.
	E. Горизонталь координаталар жү йесінің негізгі жазық тығ ы математикалық горизонт жазық тығ ы болып табылады.
	G. Математикалық горизонт жазық тығ ы мен шырақ бағ ыты арасындағ ы бұ рыш биіктік деп аталады.

Вопрос №14

V2	Бірінші экваториалдық координаталар жү йесі.
	C. Экваториалдық жү йенің негізгі жазық тығ ы болып аспан экваторы жазық тығ ы табылады.
	E. Аспан экваторы жазық тығ ы мен шырақ бағ ыты арасындағ ы бұ рыш иілу деп аталады.
	H. Сағ аттық бұ рыш – бұ л аспан меридианы мен шырақ жазық тық тары арасындағ ы бұ рыш.

Вопрос №15

V2	Екінші экваториалдық координаталар жү йесі.
	B. Кө ктемгі кү ннің тең елу нү ктесі – бұ л Кү ннің оң тү стік жартышардан солтү стікке ө тетін, экватордың эклиптикамен қ иылысу нү ктесі.
	D. Бірінші координата тік шарық тау болып табылады (кө ктемгі кү ннің тең елу нү ктесі жә не шырақ иілуі дө ң гелегі мен экватордың қ иылысу нү ктесі бағ ыттарының арасындағ ы бұ рыш).
	G. Тік шарық тауды аспан экваторы жазық тығ ында тә уліктік қ озғ алысқ а қ арсы есептейді.

Вопрос №16

V2	Планеталар дегеніміз:
	Жұ лдыздарды орбиталар бойымен айналатын аспан денелері.
	Жұ лдыздардан массалары жү здеген есе аз объектілер.
	Ө здік қ уатты энергия кө здері жоқ аспан денелері.

Вопрос №17

V2	Эклиптикалық координаталар жү йесі
	A. Эклиптика – бұ л аспан сферасына жү ргізілген проекциядағ ы жұ лдыздар арасында Кү ннің жылдық жү ріп ө тетін жолы.
	D. Эклиптикалық жү йедегі координаталар ұ зақ тық пен енділік болып табылады.
	G. Эклиптикалық координаталар жү йесі кү н жү йесі денелерінің орбиталарын есептеу кезінде қ олданылады.

Вопрос №18

V2	Жер формасы жә не қ озғ алысы, олардың нә тижелері.
	B. Ә лем полюсі биіктігі бақ ылау орнының енділігіне тең.
	D. Тең із кемелері кө рінуінің ө згеруі мен Ай тұ тылуы Жердің шар тә різділігінің дә лелі болып табылады.
	F. Мезгілдердің ауысуы тә уліктік айналу ө сінің орбита жазық тығ ына кө лбеу жасайтынына байланысты.

Вопрос №19

V2	Батпайтын жә не шық пайтын шырақ тарғ а арналғ ан шарттар
	A. Батпайтын шырақ тар ү шін: иілу δ > (90° - j)
	C. Батпайтын жә не шық пайтын шырақ тар ү шін: -(90° - j) < δ < (90° - j)
	G. Шық пайтын шырақ тар ү шін: δ < -(90° - j)

Вопрос №20

V2	Параллактикалық ү шбұ рыш (п.ү.): анық тамасы жә не қ асиеттері
	C. П.ү. – тө белері полюс, зенит жә не шырақ болып келетін сфералық ү шбұ рыш.
	D. П.ү. бір қ абырғ асы зениттік қ ашық тық болып табылады.
	F. П.ү. бір тө бесі Ә лем полюсі болып табылады.

Вопрос №21

V2	Сфералық ү шбұ рыш: анық тамасы жә не қ асиеттері
	A. Сфералық ү шбұ рыш (с.ү.) ү лкен дө ң гелектердің доғ аларымен қ ұ рылады.
	C. С.ү. бұ рыштарының қ осындысы (A + B + C) 180°-тан ү лкен жә не 540°-тан кіші.
	E. С.ү. бұ рыштары ү шбұ рыш тө белерінен қ абырғ аларына жү ргізілген жанамалардан тү зіледі.

Вопрос №22

V2	Сфералық тригонометрияның теоремалары (A, B, C – бұ рыштар, a, b, c – қ абырғ алар).
	B. sin a/sin A = sin b / sin B = sin c / sin C
	F. cos a = cos b cos c +sin b sin c cos A
	H. sin a cos B = sin c cos b – cos c sin b cos A

Вопрос №23

V2	1 – уақ ыт ө лшеулері
	C. Секунд (атомдық) – бұ л негізгі кү йдегі ¹³³Cs атомы шығ аратын электро-магниттік толқ ын тербелістерінің 9 192 631 770 периодының ұ зақ тығ ына тең уақ ыт аралығ ы.
	D. Жұ лдыздық уақ ыт – бұ л кө ктемгі кү н тең елу нү ктесінің сағ аттық бұ рышы.
	G. Тропикалық жыл – нағ ыз Кү н центрінің кө ктемгі кү ннің тең елу нү ктесінен ө ткен кө ршілес екі уақ ыт аралығ ы.

Вопрос №24

V2	2 – уақ ыт ө лшеулері
	A. Уақ ытты ө лшеу ү шін уақ ыттың ө лшем бірлігін таң дау керек (қ андай да бір табиғ и қ атаң периодты процесті жә не санақ басын).
	E. Шын кү ндік тә улік – берілген орындағ ы Кү ннің екі кө ршілес ә рі аттас кульминациялар аралығ ындағ ы уақ ыт.
	G. Орташа кү ндік тә улік – берілген орындағ ы орташа Кү ннің екі кө ршілес ә рі аттас кульминациялар аралығ ындағ ы уақ ыт.

Вопрос №25

V2	3 – уақ ыт ө лшеулері
	A. Астрономияда уақ ытты бұ рышпен ө лшейді.
	B. Кү ннің экватор бойымен жылдық қ озғ алу жылдамдығ ы айнымалы.
	D. Бірдей уақ ыт моментіндегі орташа уақ ыт пен шын кү ндік уақ ыт айырмасы уақ ыт тең деуі h деп аталады.

Вопрос №26

V2	4 – уақ ыт ө лшеулері
	C. Мұ сылмандық кү нтізбе Мұ хаммед пайғ амбардың (с.а.у.) Мединадан Меккеге хижра жасауынан басталады.
	E. Жергілікті уақ ыттар айырмасы ұ зақ тылық тар айырмасына тең.
	H. Орташа кү н – бұ л шын Кү ннің тропикалық жылына тең периодта экватор бойымен бір қ алыпты қ озғ алатын виртуалдық нү кте.

Вопрос №27

V2	Аспанда шырақ тардың орнын ө згертетін эффекттер
	А. Кө кжиек ү стінде рефракция шырақ ты жоғ ыралатып кө рсетеді. Жә не мынадай формуламен ө рнектеледі: r = 60, 25² tg z (z < 70° болғ анда).
	D. Рефракция себебінен Жер полюстерінде полярлық кү ндер тү ннен ұ зағ ырақ.
	H. Тә уліктік параллакс ол бақ ылау нү ктесіне жү ргізілген, шырақ тан Жер радиусы кө рінетін бұ рыш.

Вопрос №28

V2	Планеталардың кө рінерлік қ озғ алысы
	В. Элонгация ол Кү н мен планеталар арасына бағ ытталғ ан бұ рыш.
	G. Птолемейдің геоцентрлік жү йесі планеталардың кө рінерлік қ озғ алысын дә л нақ ты сиппаттайды.
	H. Жерге қ арағ анда Кү нге жақ ын планеталар ішкі жә не одан алыс планеталар сыртқ ы деп саналады.

Вопрос №29

V2	Планеталардың толық қ озғ алысы
	Сыртқ ы планеталар ү шін синодтық қ озғ алыс тең деуі: 1/S = 1/T – 1/P, мұ ндағ ы S жә не P – планеталардың синодтық жә не сидерлік айналу периоды, ал Т – Жердің айналуының жұ лдыздық периоды.
	Е. Синодический период – екі кезектелген бірдей конфигурациялы планеталар арсындағ ы уақ ыт аралығ ы.
	G. Эллипстің эксцентриситеті мынағ ан тең: e = (a²-b²)^{0, 5}/ a, мұ ндағ ы a жә не b – эллипстің жартылай осьтері.

Вопрос №30

V2	Орбита элементері
	С. Шығ ыс торабының гелиоцентрлік бойлығ ы – кө ктемгі кү н тең елу нү ктесі мен шығ ыс торабының арасына бағ ытталғ ан Кү н центрінен алынғ ан бұ рыш.
	D. шығ ыс торабынан w перигелийдің бұ рыштық қ ашық тығ ы - перигелий мен шығ ыс торабының арасына бағ ытталғ ан Кү н центрінен алынғ ан бұ рыш.
	G. Орташа аномалия – егер ол орташа бұ рыштық жылдамдық пен 2p/Т радиус шең берін бойлай қ озғ алатын болса, (t-t₀) уақ ыт аралығ ында планета сипаттай алатын, шең бер доғ асы, мұ ндағ ы Т – планетаның айналу периоды.

Вопрос №31

V2	Екі дене есебі
	С. Гравитациялық кү ш экрандалмайды.
	D. Екі дене есебінің нақ ты тең деуі: v² = f (M + m) (2/r -1/a), мұ ндағ ы v – m массалы дененің жылдамдағ ы, M – центральды дененің массасы, f – гравитациялық тұ рақ ты, a –эллипса ү лкен жартылай осі, r - радиус-вектор.
	Е. Кеплердің ү шінші заң ының нақ тыланғ ан тү рі: T₁²(M + m₁) / T₂² (M +m₂) = (a₁/a₂)³

Вопрос №32

V2	Жердің жасанды серіктерінің қ озғ алысы
	С. Дененің критикалық (параболалық) жылдамдығ ы V_circтең.
	Е. Жерге спутник орбитасының жақ ын нү ктесі перигей деп аталады.
	F. Ү шінші космостық жылдамдық бағ ытқ а тә уелді жә не 16.6 дан 72.8 км/с аралығ ында жатады.

Вопрос №33

V2	Аспан денелерінің кө лемі, пішіні жә не оларғ а дейінгі қ ашық тық
	С. Астрономиялық бірлік ол Жерден Кү нге дейінгі орташа ара қ ашық тық.
	Е. Горизонталды параллакс ол бұ рыш, егер ол кө зге перпендикуляр болғ ан жағ дайда, шырақ тан Жер радиусы кө рінеді.
	F. Алып аспан денелерінің пішінін гравитация кү ші мен айналулар анық тайды.

Вопрос №34

V2	Жердің қ озғ алысы
	А. Эклиптпкалық параллакстың пішіні эклиптикалық ендікке тә уелді.
	G. Жердің айналуының дә лелі Кариолис кү ші, Фуко тә жірибесі, лақ тырылғ ан, тү сетін дененің шығ ысқ а қ арай ауытқ уы.
	H. Жерде жыл маусымдарының ауысып тұ руы оның айналу осьтері орбита жазық тығ ына ең кеюімен тү сіндіріледі.

Вопрос №35

V2	Прецессия жә не оның салдары
	С. Прецессия ол Ай мен Кү ннің ө зіне тартуынан пайда болғ ан момент ә серінен Жердің айналу остерінің бағ ытының ө згеруі.
	D. Прецессияның ә серінен кө ктемгі кү н тең елу нү ктесі ығ ысады.
	Е. Экваторды бойлай кө ктемгі кү н тең елу нү ктесінің орын ауыстыру жылдамдығ ы 46, 11² / жылды қ ұ райды.

Вопрос №36

V2	Айдың фазасы жә не қ озғ алысы
	В. Бойлық бойынша тербелуі Жердің айналасында Айдың бірқ алыпсыз жылдамдық пен айналуымен пайда болады.
	С. Айдаһ ар айы ол бір ғ ана орбита торабы арқ ылы Айдың екі рет кезектеліп жү руінің арасындағ ы уақ ыт аралығ ы.
	H. Айдың қ озғ алысы 2000 мү шеге жуық есептейтін тең деумен сипатталады.

Вопрос №37

V2	Астрономияның бұ рышты ө лшейтін қ ұ ралдары жә не сағ аттар
	D. Кварцтік сағ аттар – айнымалы токтың генераторы, оның тербелу периоды айнымалы электрлік ө рісте орналасқ ан кварцтік пластинкамен қ ойылады.
	Е. Берілген уақ ыт аралығ ында сағ аттарды тү зетіп ө згертіп отыру сағ атардың жү рісі деп аталады: w = (u₁ – u₂) / (T₂ –T₁), мұ ндағ ы u₁ жә не u₂– Т₁ жә не Т₂ моменттерінде сағ аттарды тү зету.
	G. Астрономиялық трубаны бұ ру бұ рышы екі дө ң гелек бойынша саналады, олар трубаның екі ө зара перпендикуляр осьтерімен тығ ыз байланысты.

Вопрос №38

V2	Спутниктік навигацияның жә не геодезияның жү йесі
	С. Спутниктік навигациядан шығ атын тең деу: r_i=c(t_i0– t_ie), мұ ндағ ы r_i– бақ ылаушыдан спутникке дейінгі қ ашық тық, c – жарық жылдамдығ ы, t_i0– бақ ылаушымен сигналды тіркеу мезеті, t_ie - сигналдың сә улелену мезеті.
	Спутниктік навигацияның басты жұ мысқ а керек тең деуі: (x – x_i)² + (y – y_i)² + (z – z_i)² = c² (t_i0 +dt – t_ie)², мұ ндағ ы і – спутник нө мірі, dt – спутниктік сағ аттарғ а қ атысты бақ ылаушының сағ атын белгісіз тү зетілуі.
	Навигациялық спутниктің координатын дә л анық тау ү шін 20 жер обсерваториясының желілері бар.

Вопрос №39

V2	Экваториалдық координаттарды анық таудың абсолютті ә дістері
	А. Ең кею жоғ арғ ы жә не тө менгі кульминацияларда шырақ ты бақ ылаумен мынадай формула бойынша анық талады: δ = 90° - 0, 5(z_d – z_u), мұ ндағ ы z_d жә не z_u – тө менгі жә не жоғ арғ ы кульминациялардың зениттік арақ ашық тығ ы.
	С. Кү ннің тік шарық тауын мынадай формуламен анық тауғ а болады: sinα * = tgδ */tge, мұ ндағ ы e - экватордың эклиптикағ а ең іс бұ рышы.
	H. Жергілікті жердің ендігін мынадай формуламен анық талады: j = 90° - 0, 5(z_d + z_u).

Вопрос №40

V2	Жұ лдыздардың ө зіндік қ озғ алысы
	Е. Жұ лдыздардың ө здік қ озғ алысы қ ашық тық қ а тә уелді.
	F. Ө здік қ озғ алыс ол прецессияны, нутацияны жә не абберацияны ескермей бір жыл ішінде жұ лдыздың ығ ысу бұ рышы.
	G. Ө здік қ озғ алыс бір бірлікте ө лшенуі: бұ рыштық секунд/жыл.

Вопрос №41

V2	Астрономиялық карталар, каталогтар жә не мә ліметтер базасы
	С. Халық аралық аспан тірек санақ жү йесі ө здік қ озғ алысы нө лге тең ғ арыштық алыс қ ашық тық тығ а радиокө здерге байланғ ан.
	D. Қ азіргі таң да нақ тырақ астрономиялық каталог «Гиппаркос» ғ арыштық каталогы болып табылады.
	Е. Халық аралық астрономиялық орталық тар Страсбургта орналасқ ан (Франция).

Вопрос №42

V2	Космостық геодезия жә не ЖЖС бақ ылау ә дістері.
	A. Космостық геодезияның негізінде Жер бетінен бұ рыштық ө лшеулер ү шін Жер мен Айдың жасанды серіктерін тірек нү ктелері ретінде қ олдану жатыр.
	D. Лазерлік ұ зақ метрияның негізгі формуласының тү рі: r = 0.5 (cDt +Dr₁ + Dr₂), мұ ндағ ы r - ізделініп отырғ ан ұ зақ тық, Dr₁ жә не Dr₂– атмосферадағ ы сә улелердің іркілуі мен аппаратураның қ ателігіне байланысты сә йкес тү зетулер.
	G. Доплерлік ЖЖС бақ ылау ә дісінің негізгі тең деуінің тү рі:

Вопрос №43

V2	Астрометриядағ ы тым ұ зын базалы радиоинтерферометрлер (ТҰ БР).
	B. ТҰ БР базасы бірнеше мың километрді қ ұ райды.
	D. Радиотелескоптардағ ы атомдық сағ аттар секундтың миллиондық бө лігі дә лдігімен синхрондалулары керек.
	G. Радиоинтерферометрлердің кө мегімен Халық аралық аспандық тіреу жү йесі қ ұ рылғ ан.

Вопрос №44

V2	Электромагниттік сә уле шығ арудың негізгі тү сініктері жә не қ асиеттері.
	A. 1 эВ = 1, 6´ 10⁺¹⁹ Дж
	C. Кө рінетін сә уле шығ ару кванттарының энергиясы 2-3 эВ тең.
	D. 1А = 10^-8м
	F. Кө рінетін сә уле шығ арудың ұ зын толқ ынды шекарасы – шамаман 760нм.

Вопрос №45

V2	Жер атмосферасы.
	A. Жер атмосферасының екі мө лдір терезесі бар: оптикалық жә не радио терезе.
	E. Спектрдің инфрақ ызыл облысында сә уле шығ аруды су молекулалары жә не кө мірқ ышқ ыл газы жұ тады.
	F. Радиодиапазонда атмосфера толқ ын ұ зындығ ы 1 см -ден 20м –ге дейінгі сә уле шығ ару ү шін мө лдір болады.

Вопрос №46

V2	1 – Астрофотометрия негіздері
	E. Ағ ын сә уле шығ ару кө зіне дейінгі қ ашық тық қ а кері пропорционал кемиді.
	F. Берілген аудан арқ ылы ө тетін ағ ын сә уленің тү су бұ рышының косинусына пропорционал.
	H. Жарқ ырау – сә уле шығ ару кө зінің бірлік уақ ытта шығ аратын барлық энергиясы.

Вопрос №47

V2	2 – Астрофотометрия негіздері
	A. Ағ ын – бірлік уақ ытта берілген ауданнан ө тетін сә улелік энергия мө лшері.
	C. Энергетикалық жарық тылық – берілген бағ ытта бет арқ ылы ө тетін сә уле шығ ару ағ ынының бірлік денелік бұ рышқ а жә не сә уле шығ ару бағ ытына перпендикуляр бірлік ауданғ а қ атынасы.
	G. Жұ лдыздық шамалар шкаласы – жұ лдыздар жә не басқ а да денелермен тудырылатын жарық тылық тардың фотометрлік логарифмдік шкаласы.

Вопрос №48

V2	Жұ лдыздық шамалардың энергетикалық шамалармен байланысы.
	A. Жұ лдыздық шама – бұ л объектінің спектрі энергиясының тү йіні жә не прибордың ө ткізу жолағ ы.
	B. Спектрде энергияның таралуы – бұ л дененің сә уле шығ ару энергиясы мө лшерінің толқ ын ұ зындығ ына тә уелділігі.
	D. Болометрлік жұ лдыздық шама – барлық спектрлік интервалдағ ы сә уле шығ арумен анық талатын объектінің жұ лдыздық шамасы.

Вопрос №49

V2	Молекулалық физика бойынша негізгі мағ лұ маттар.
	A. Идеал газ кү йінің тең деуі: p = mRT/μ, мұ ндағ ы p – қ ысым, m – газ массасы, R – универсал газ тұ рақ тысы, T – абсолют температура, μ – салыстырмалы молекулалық масса.
	B. Температура – дененің жылулық кү йін сипаттайтын жә не дене бө лшектерінің орташа кинетикалық энергиясына пропорционал шама.
	C. Больцман тұ рақ тысы – бұ л бір молекуланың 1К есептелген ық тималдылығ ы ең жоғ ары энергиясы.

Вопрос №50

V2	Электромагнетизм жә не оптика бойынша негізгі мағ лұ маттар.
	B. 1граммғ а есептелген жұ тылу коэффициентін заттың ә р шаршы сантиметріне 1 грамм масса сә йкес келетін қ абатының оптикалық қ алың дығ ы деп қ арастыруғ а болады.
	C. Бірлік кө лемді кернеулігі Н магнит ө рісінің энергиясы Н²/2p тең.
	E. Еркін жү гіріс ұ зындығ ы – бө лшектің кезекті екі соқ тығ ыс аралығ ында жү ріп ө тетін жолы: Λ = 1/nσ, мұ ндағ ы n – бө лшектер концентрациясы, ал σ – эффективтік қ има.
	H. Жұ қ а оптикалық қ абат – бұ л оптикалық қ алың дығ ы t < < 1 болатын қ абат.

Вопрос №51

V2	Абсолют қ ара дененің (а.қ.д.) сә уле шығ ару заң дары
	B. Термодинамикалық тепе-тең дік – дене бірлік уақ ытта қ аншалық ты жұ тса, соншалық ты шығ аратын физикалық кү й.
	C. Планктың а.қ.д. сә уле шығ ару мү мкіншілігіне арналғ ан формуласы: e_ndn = (2phn³/c²)[exp(hn/kT) -1] dn, мұ ндағ ы h – Планк тұ рақ тысы, k – Больцман тұ рақ тысы, n- жиілік, T – абсолют температура.
	D. Виннің ауысу заң ы: l_max = 0, 0029 / kT

Вопрос №52

V2	Астрономиядғ ы ең белгiлi спектрлiк сызық тар жә не ең маң ызды физикалық эффектілер.
	A. Спектрдiң кө рiнетiн облысындағ ы ең белгiлi сызық тар: сутектің бальмерлік сызығ ы Hα - Hε, кальцийдің екi рет иондалғ ан сызығ ы H жә не K, натрийдің D1, D2 сары дублеті, гелий сызығ ы, екi рет иондалғ ан оттегiнiң тыйым салынғ ан сызық тарының жасыл дублеті.
	B. Сә уле шығ арудың поляризациясы симметриялық емес молекулаларда, ұ сақ тозаң дарда, еркiн электрондарда жарық тың ыдырауы кезінде пайда болады.
	F. Спектрлiк сызық тардың пайда болуы атомдардың iшкi қ уатының тұ рақ ты ө згерiсiмен (жұ ту-сә улелендіру) байланысты.

Вопрос №53

V2	Оптикалық телескоптардың мақ саттары мен типтері.
	A.Телескоптардың негізгі мақ саты - аспан денелеріндегі сә улеленуді жинау.
	E.Телескоптың мақ саттарының бірі рұ қ сат етілген мү мкіндіктерді ұ лғ айту болып табылады.
	G. Телескоптың міндеттерінің бiрi бейненi қ ұ ру болып табылады.

Вопрос №54

V2	Телескоптың сү лбелері мен сипаттамалары.
	A. Кеплердiң рефракторы фокустерi қ атар қ олданылғ ан екi таратылғ ан қ ос-дө ң ес линзалардан тұ рады.
	E. Аспанның ү лкен аумақ тарын суретке тү сіру ү шін жарық қ а тө зімді телескоптар: Шмидт камералары жә не Максутов телескоптары қ олданылады.
	F. Объектив диаметрі телескоптың негізгі параметрі болып табылады.

Вопрос №55

V2	Телескоптар аберрациясы. Адаптивті жә не активті оптика.
	A. Сфералық айналарда ө те ү лкен сфералық аберрация болады.
	B Салыстырмалы саң ылау – бұ л объектив диаметрiнiң телескоптың фокус қ ашық тығ ына қ атынасы болып табылады.
	F. Адаптивтi телескоп дифракция бейнесiне жетуге кө мектесетін жер атмосферасы арқ ылы шығ арылғ ан толқ ындық фронттың ө згеруін компенсациялайды.

Вопрос №56

V2	Телескоптардың монтировкасы
	C. Кіші кө лемді телескоптар (диаметрі 1м аз) неміс монтировкасында қ ойылады, онда остердің біреуі Жердің айналу осіне параллель.
	D. Ағ ылшын монтировкасында телескоптың негізгі (полярлық) осі ө зінің шетімен екі тіреуіш колоннағ а сү йемелденеді.
	F. Кү нді бақ ылау ү шін толық қ ондырғ ылар қ олданылады, олардың бір айнасы жазық, ал екіншісі - сфералық.

Вопрос №57

V2	Астроклиматтың рө лі
	A. Жер атмосферасы жарық тың тү су жолын қ исайтады, толқ ын ұ зындығ ына тә уелді сә улеленуді баяулатады, жарым-жартылай оны поляризацияландырады жә не кескінді бұ лдырлатады.
	B. Жер атмосферасы электромагниттік сә улеленуді екі тү рлі спектр аймағ ында ө ткізеді: 1 см-ден 20(30)м аралығ ындағ ы радиодиапазонда орналасқ ан кө рінетін жә не оғ ан жалғ асқ ан кішігірім ультракү лгін жә не инфрақ ызыл аймақ тарда.
	C. Астроклиматтың негізгі факторлары: ашық тү ндердің саны, атмосфераның мө лдірлігі мен тұ рақ тылығ ы, нү ктелік сә уле шығ ару кө зі кескінінің ө лшемі жә не аспан фоны (жарқ ырауы).

Вопрос №58

V2	Радиотелескоптар
	B. Радиотелескоптың сезімталдылығ ының нү ктелік сә уле шығ ару кө зінің орнына тә уелділігін бағ ытталу диграммасы деп атаймыз.
	G. Радиоинтерферометр жолының айырмасы а = b sinα, b – база ұ зындығ ы, α - база бағ ыты жә не беткі жазық тық қ а тү сетін толқ ындар арасындағ ы бұ рыш.
	H. Диаметрі 306 м болатын дү ниежү зіндегі ең ү лкен радиотелескоп Пуэрто -Рикода орналасқ ан.

Вопрос №59

V2	Инфрақ ызыл жә не рентгендік астрономия
	A. Су молекуласы жә не кө мірқ ышқ ыл газы инфрақ ызыл сә улелерін қ арқ ынды жұ тады. ИҚ сә улелерінің толқ ын ұ зындық тарын жер беткейінен тек бірнеше интервалын бақ ылай аламыз (терезе мө лдірлігінен), онда да тек таулы аймақ тардан немесе ұ шақ тан.
	D. Ең танымал ғ араштық ИҚ телескоптар: IRAS, «Спитцер» жә не «Гершель».
	E. Ренгенде жә не гамма-диапазонда жоғ ары энергиялы физика техникасы қ олданылады: сцинцилляциялық есептеуіштері, ионизациялық газ детекторлары.

Вопрос №60

V2	Сә уле қ абылдағ ыштары - 1.
	B. Қ абылдағ ыштың сезімталдылығ ы деп шығ ыс сигналының ө лшенетін ағ ынғ а немесе жарық тылық қ а қ атынасын айтамыз.
	E. Қ абылдағ ыштың спектрлік сипаттамасы - ол сезімталдық тың толқ ын ұ зындығ ына тә уелділігі.
	F. Қ абылдағ ыштың сезімталдылығ ы сигнал шамасының ә р тү рлі заң дылығ ына тә уелді.

Вопрос №61

V2	Сә уле қ абылдағ ыштары - 2
	A. Сезімталдылық шегі - тіркелетін ағ ынның немесе жарық тың минималды кө рсеткіші.
	C. Фотографияның негізгі артық шылық тары: сигнал жинақ тау қ асиеті, панорамалы, документалды, объективті.
	G. Сипаттамалық фотографиялық қ исық - негативтің қ араюының оғ ан тү скен энергия мө лшеріне тә уелділігі.

Вопрос №62

V2	Сә уле шығ аруды қ абылдағ ыштар - 3
	A. Фотоэлектрлік сә уле шығ аруды қ абылдағ ыштар сыртқ ы жә не ішкі фотоэффект қ ұ былыстарына негізделген.
	E. Фотокө бейткіш – сә уле шығ аруды эмиттер-динодтардың кө мегімен кү шейетін токқ а тү рлендіретін электр-ваакумдық қ ұ рылғ ы.
	F. Тіркеудің фотоэлектрлік ә дісінде фотокө бейткіште пайда болатын ток немесе импульс кү шейткіші қ ажет.

Вопрос №63

V2	Сә уле шығ аруды қ абылдағ ыштар - 4
	A. Фотокедергілердің жұ мыс істеу принципі ішкі фотоэффектке негізделген.
	E. ЗБҚ -қ абылдағ ыштар – электр зарядын жинақ тай алатын жә не сақ тай алатын МОЖ-кондесаторлар жиынынан тұ ратын мозаика.
	G. ЗБҚ -матрицалардағ ы зарядтарды азайту ЭЕМ-да кернеу импульстары тү рінде іске асады.

Вопрос №64

V2	Фотометр жә не фотометрлік жү йелер.
	A. Фабри линзасы – фотокө бейткіш фотокатодында телескоптың кіріс қ арашығ ының суретін қ ұ растыратын фотоэлектрлік фотометрдегі линза.
	C. Фотометр – сә уле шығ ару интенсивтілігін ө лшейтін қ ұ рылғ ы.
	F. Фотометрдің міндетті элементтері кіріс диаграммасы, фильтрлер жиынтығ ы, кө рсететін окуляр, сә уле шығ ару қ абылдағ ыштары болып табылады.

Вопрос №65

V2	Спектрлік қ ұ рылғ ылар - 1
	F. Жарық дисперсиясы – ақ жарық тың жеке тү стерге (спектрге) жіктелуі.
	G. Эшеллет – берілген штрих формасы бар дифракциялық тор.
	H. Спектрографтың сызық ты дисперсиясы – камераның фокустық қ ашық тығ ы f мен бұ рыштық дисперсия dα /dl кө бейтіндісіне тең шама.

Вопрос №66

V2	Спектрлік қ ұ рылғ ылар - 2.
	A. Спектр – толқ ын ұ зындығ ына тә уелді объектінің электромагниттік сә уле шығ ару энергиясының таралуы.
	E. Спектрлік қ ұ рылғ ының негізгі сипаттамасы спектрлік рұ қ саттама болып табылады: R = l/Dl. Dl - бө лек кө рінетін сызық тар арасындағ ы минимал интервал.
	G. Шағ ылдырғ ыш дифракциялық тор бетіне тығ ыздығ ы 1 мм -ге сә йкес оннан бірнеше мың ғ а дейін жететін кө птеген бірдей қ ашық тық тағ ы штрихтар жасалғ ан алюминийленген айна болып табылады.

Вопрос №67

V2	Космостық сә улелер. Нейтриндік жә не гравитациялық қ ұ рылғ ылар.
	C. Космостық сә улелер бү кіл ә лемдік тартылу заң ына бағ ынбайды.
	E. Гравитациялық антенна қ ызметін кез келген массалары тең дей сыналатын денелер (гантель типті) немесе созылғ ан дене (цилиндр) жә не массалардың салыстырмалы аз ауытқ уын немесе оларды туындататын кү штерді тіркей алатын сезімтал қ ұ рылғ ы атқ ара алады.
	F. Нейтринолардың ү ш типі белгілі: осцилляцияланатын (периодты тү рде бір-біріне тү рленіп отыратын) электрондық, мюондық жә не тау-нейтрино.

Вопрос №68

V2	Ай физикасы - 1
	E. Айда мұ з тү рінде су бар.
	F. Айдағ ы мұ здың кометалық тегі бар.
	G. Айда атмосфера жоқ.

Вопрос №69

V2	Ай - 2
	D. Айдағ ы таулар биіктігі Жердегіден ү лкен болуы мү мкін.
	G. Ай бетінде температура Цельсий бойынша +130 дейін жетеді.
	H. Айдағ ы кө птеген кратерлердің қ арқ ындық тегі бар.

Вопрос №70

V2	Жер планета ретінде
	A. Ө ткен заманда Жер сұ йық фазада болғ ан.
	C. Жерде магнит ө рісінің болуы оның қ ойнауының сұ йық кү йде екендігін кө рсетеді.
	F. Жердің жасы радиоактивті ә діспен анық талады.

Вопрос №71

V2	Меркурий
	B. Меркурий бетінің рельефі Айдыкіне ұ қ сас.
	D. Кү нмен жарық талғ ан бетінің температурасы 700 К дейін жетеді.
	E. Меркурийдің магнит ө рісі ә лсіз, бұ л оның ядросының сұ йық екендігін кө рсетеді.

Вопрос №72

V2	Шолпан
	B. Шолпанда жыл мезгілдері ауысымдары жоқ.
	C. Шолпанның ө з ө сінен айналу периоды Кү нді айналу периодынан ү лкен.
	E. Шолпан бетіндегі атмосфералық қ ысым 90 атмосферағ а дейін жетеді.

Вопрос №73

V2	Марс
	D. Кү н жү йесіндегі биіктігі 27 км ең ү лкен Олимп жанартауы Марста орналасқ ан.
	E. Марс бетінің космостық суреттерінде кеуіп кеткен ө зен арналары кө рінеді. Бұ л Марс атмосферасының тығ ызырақ екендігін, сә йкесінше ө ткен замандағ ы климатының жұ мсақ тығ ын кө рсетеді.
	G. Жерден полярлық қ алпақ тардан басқ а Марстағ ы тең іздер мен материктер атауын алғ ан ашық жә не қ араң ғ ы облыстар кө рінеді.

Вопрос №74

V2	Юпитер
	C. Юпитер массасы Жерден 318 есе кө п, алайда ол жұ лдыз болу ү шін 100 есе артық болу керек.
	E. Телескоптан кө рінетін Юпитердегі қ ызғ ылт жә не сары тү сті ашық жә не қ араң ғ ы жолақ тар - ә р тү рлі биіктіктегі атмосфералық кө терілетін жә не тү сетін ағ ындар.
	G. 1995 жылдан бастап бірнеше жыл бойы Юпитер айналасында Жерге Юпитер мен оның серіктерінің мың дағ ан фотосын жіберген «Галилео» атты жасанды серік ұ шып жү рді.

Вопрос №75

V2	Сатурн
	B. Сатурнның химиялық қ ұ рамы Кү нге ұ қ сас, яғ ни Сатурн 99% сутегі мен гелийден тұ рады.
	C. Сатурн атмосферасының эффективті температурасы 95К.
	H. Сатурн ө зінің атақ ты сақ инасымен космоста белгілі

Вопрос №76

V2	Алып планеталар серіктері.
	A. Барлық алып планеталардың ә р тү рлі формадағ ы жә не қ анық тық тағ ы сақ иналары болады.
	C. Сатурн сақ иналары кө птеген миллиард мұ з кристалдарынан жә не кішкентай ә рі ү лкен мұ збен қ апталғ ан бө лшектер жиынынан тұ рады.
	E. Кү н жү йесінің ең ү лкен серігі – Титан.

Вопрос №77

V2	Тө мендегілердің ішінде аспан сферасының элементтеріне жатпайтындары:
	Ай
	Кү н
	жер

Вопрос №78

V2	Кульминация туралы айтылғ андардың дұ рысы:
	Шырақ тың аспан меридианын қ иып ө туі
	Шырақ аспан меридианының жоғ арғ ы бө лігін қ иып ө туін жоғ арғ ы кульминация
	Шырақ аспан меридианының тө менгі бө лігін қ иып ө туін тө менгі кульминация деп атайды

Вопрос №79

V2	Горизонталь координаттарының жү йесі туралы айтылғ андардың дұ рысы
	негізгі жазық тығ ы ретінде математикалық кө кжиек жазық тығ ы алынады
	Негізгі нү ктелер ретінде зенит жә не оң тү стік нү ктелері алынады
	Бірінші координат ретінде шырақ тың зениттік қ ашық тығ ы z немесе кө кжиектен биіктігі һ алынады

Вопрос №80

V2	Шырақ тың азимуты туралы айтылғ андардың дұ рысы
	Шырақ тың азимуты деп S оң тү стік нү ктесінен бастап математикалық кө кжиек бойымен батысқ а қ арай шырақ тың вертикаль шең беріне дейінгі доғ аны айтады
	талтү стік сызық пен шырақ вертикаль сызығ ының кө кжиекпен қ иылысу нү ктесі бағ ыты арасындағ ы бұ рышты айтамыз
	Азимут 0º ~360º аралығ ындағ ы мә ндерді қ абылдайды

Вопрос №81

V2	Бірінші экваторлық координаттар жү йесі
	негізгі жазық тығ ы ретінде аспан экваторы жазық тығ ы алынады
	Бірінші координат ретінде δ ең кеюі алынады
	Негізгі нү кте ретінде аспан экваторының Q жоғ арғ ы нү ктеcі алынады

Вопрос №82

V2	Екінші экваторлық координаттар жү йесі
	негізгі жазық тығ ы ретінде аспан экваторы жазық тығ ы алынады
	Бірінші координат ретінде шырақ тың ең кеюі δ алынады
	Екінші координат ретінде шырақ тың тік шарық тауы α алынады

Вопрос №83

V2	Шырақ тың шығ у жә не бату шарттары туралы айтылымдардың дұ рысы


	Бақ ылаушығ а аспан экваторындағ ы барлық шырақ тар шығ атын жә не бататын болып кө рінеді

Вопрос №84

V2	Тә улік деп аталатын уақ ыттың ө лшем бірлігінің ұ зақ тығ ы аспанда таң дап алынғ ан нү ктеге тә уелді.Астрономияда ондай нү ктелер ретінде мына нү ктелер алынады
	Кү н мен тү ннің тең елу нү ктесі(жұ лдыздық уақ ыт)
	Кү ннің кө рінетін дискісінің центрі(шын кү н, шын кү ндік уақ ыт)
	Орташа кү н-уақ ыттың кез келген мезеті ү шін теориялық тү рде есептеуге болатын аспандағ ы ойша алынғ ан нү кте(орташа кү ндік уақ ыт)

Вопрос №85

V2	Жұ лдыздық уақ ыт туралы айтылғ андардың дұ рысы
	Кө ктемгі кү н тең елу нү ктелерінің екі бірдей кульминациялары арасындағ ы уақ ыт аралығ ы
	Кө ктемгі кү н тең елу нү ктесінің жоғ арғ ы кульминациясынан оның Жұ лдыздық нү кте басы болып жоғ арғ ы кульминация моменті алынады
	Кө ктемгі кү н тең елу нү ктесінің жоғ арғ ы кульминациясынан кез-келген келесі орынғ а дейінгі жұ лдыздық тә улік бірлігіндегі уақ ыт - жұ лдыздық уақ ыт деп аталады

Вопрос №86

V2	Шын кү ндік уақ ыт туралы дұ рыс тұ жырым
	Бірдей екі кульминациялар арасындағ ы жә не бірдей географиялық меридиандағ ы уақ ыт аралығ ы шын кү ндік тә уліктер деп аталады
	Кү ннің тө менгі кульминациясынан оның кез-келген келесі орнына дейінгі уақ ыт аралығ ын шын кү ндік уақ ыт Т_с деп атайды
	T _с= t _с + 12^h

Вопрос №87

V2	Орташа кү ндік уақ ыт туралы дұ рыс тұ жырым
	Кү ннің қ озғ алысымен байланысты тә уліктің тұ рақ ты ұ зақ тығ ын алу ү шін орташа эклиптикалық жә не орташа экваторлық кү н деген екі нү кте ұ ғ ымы енгізілген
	Орташа эклиптикалық кү н кү ннің жылдамдығ ымен эклиптика бойымен бірқ алыпты қ озғ алады
	Орташа экваторлық кү н аспан экваторы бойымен орташа эклиптикалық кү н жылдамдығ ымен бірдей қ озғ алады жә не онымен кө ктемгі кү н тең елу нү ктесін бірдей уақ ытта қ иып ө теді

Вопрос №88

V2	Уақ ыт тең деуі
	η = T_m — T_с = t_m — t_с = a_с — a_m
	Орташа уақ ыт пен шын кү ндік уақ ыттың бір мезеттегі айырмасы - уақ ыт тең деуі деп аталады
	T_m = T_с + η = t_с+12^h + η

Вопрос №89

V2	Ә лемдік уақ ыт
	Гринвич меридианының жергілікті орташа кү ндік уақ ыты - ә лемдік уақ ыт T₀ деп аталады
	T _m- T_n= λ ^h + n ^h
	T _m= T ₀ + n ^h

Вопрос №90

V2	Белдеулік уақ ыт туралы дұ рыс тұ жырым
	1884 жылы орташа уақ ытты санау ү шін белдеулік уақ ыт ұ сынылды
	Уақ ытты санау бір-бірінен 15⁰ендікте орналасқ ан негізгі 24 географиялық меридианда жү ргізіледі
	Нолдік белдеу ретінде Гринвияч меридианы қ ойылғ ан

Вопрос №91

V2	Декреттік уақ ыт туралы дұ рыс тұ жырым
	Бұ л қ андай-да бір ө кіметтік декрет (қ аулы) негізінде енгізілетін уақ ыт
	Ү йлер мен кең селерге берілетін электр энергиясының дұ рыс жұ мсалуы ү шін жаз мезгілінде жаздық уақ ытты енгізген
	Ә р мемлекет орналасу жағ дайына қ арай белгілейді

Вопрос №92

V2	Вин заң ын кө рсетің із:
	C)
	G)
	H)

Вопрос №93

V2	Абсолют қ ара дене ү шін Планк формуласын кө рсетің із:
	C)
	F)
	G)

Вопрос №94

V2

Қ ай тұ жырым Коперник ә лемі жү йесіне тә н?

A) Жер басқ а да планеталар тә різді Кү нді айнала қ озғ ал

12 Следующая ⇒

© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.