Про- және эукариоттардағы репликация механизмінің айырмашылығы

Прокариоттарда репликация инициациясының (ori нү ктесі) бір ауданы болады = эукариоттарда репликация инициациясының (ori нү ктесі) бірнеше ауданы болады = Прокариоттарда репликация жылдамдығ ы, эукариотты организмдерге қ арағ анда жоғ ары

Прокариоттардағ ы трансляцияның ерекшелігі:

Прокариоттар трансляциясына рибосоманың 30S жә не 50S суббірліктері қ атысады = Элонгацияның ә рбір сатысы ү ш саты – кодонды тану, пептидті байланыстың тү зілуі, транслокациядан тұ рады = тРНҚ активтенуі – бұ л тРНҚ молекуласының 3` — соң ындағ ы аденозинге амин қ ышқ ылының байланысып, аминоацил – тРНҚ тү зілуі

Посттрансляциялық модификациядағ ы фосфоинозитидтардың негізгі функциясы: якорлық функциясы = фосфоинозитидтардың клетканың сыртқ ы қ абатындағ ы белоктарғ а тіркелуі = липидтің инозитолды бө лігінің гликолизденуі

Пиримидинге тө мендегілер жатады: цитозин = тимин = урацил

РНҚ молекуласының негізгі тү рлерін анық таң ыз: рРНҚ = тРНҚ = мРНҚ (немесе аРНК))

РНҚ молекуласының нуклеотид қ ұ рамы: азотты негіз = рибоза қ анты = фосфор қ ышқ ылының қ қ алдығ ы

(Rumex) қ ымыздық тү рі негізгі саны x = 10 ғ а тең полиплоидты қ атарды қ ұ райды. х жә не n белгілерін пайдалана отырып, хромосомалардың диплоидты жиынтығ ын белгілең із: диплоидты; тетраплоидты; гексаплоидты тү рлердің: 2n = 2 x = 20 = 2n = 4 x = 40 = 2n = 6 x = 60

РНҚ молекуласының қ ұ рылымы: Біртізбекті қ ұ рылым = РНҚ қ ұ рылымындағ ы қ ант рибоза болып табылады = Азотты негіздер – аденин, урацил, цитозин, гуанин

РНК-дан ДНК-ғ а ақ параттың есептелу процесі: кері транскрипция

Реципрокты будандастыру – бұ л: будандастыру жұ птары (тура жә не кері) = жынысы бойынша қ арама-қ арсы будандастыру = белгілері бойынша қ арама-қ арсы будандастыру

РНҚ молекуласының қ ұ рылымы: Біртізбекті қ ұ рылым = РНҚ қ ұ рылымындағ ы қ ант рибоза болып табылады = Азотты негіздер – аденин, урацил, цитозин, гуанин

Рецессивті аллель қ ай жағ дайда ө з ә серін фенотипте кө рсете алады: Гомозигота тү рінде =Ағ зада жеке болғ анда =Ағ зада ү ш кошірмесі болғ анда

Рецессивті аллелі Х-хромосомамен тіркескен ауруды анық таң ыз: дальтонизм = тер бездерінің болмауы = гемофилия

Репликон дегеніміз хромосома, плазмида, вирус

Репарация – ол, ДНК – ның бірінші қ ұ рылымының бұ зылысын қ алпына келтірілу. Прокариоттық жә не эукариоттық клеткалар ү шін, ДНК молекуласы репарациясының қ андай типі тә н: фотореактивация = Нуклеотидтердің эксцизионды репарациясы = О6 -гуаниндердің репарациясы

Репарация – ол ДНК бұ зылысының бірінші қ ұ рылымын қ алпына келтіру. Тірі организімдерге тә н ДНК молекуласы репарациясының негізгі типтерін анық таң ыз: мутациялық бұ зылыстардың тура тү зетілуій (ДНК-полимеразаны тексеру арқ ылы репарация; фотореактивация; алкилдеуші бұ зылыстардың репарациясы) = жұ п негіздердің эксцизбен байланысты репарациясы = пострепликативті (рекомбинативті репарация,

=SOS-репарация

Репарацияғ а қ атысатын ферменттердің ақ ауы нә тижесінде пайда болғ ан тұ қ ымқ уалайтын ауруларды анық таң ыз: пигментті ксеродерма = тік ішектің полипозды емес тұ қ ымқ уалайтын ісігі = Блума синдромы

Рекомбинация – екі гомологты хромосомалардың бірдей бө ліктеріндегі ө згерістер (хромосомадағ ы жаң а бірлескен гендердің пайда болуы). ДНК молекуласының дұ рыс рекомбинативті типтерін анық таң ыз: Гомологты немесе жалпы = сайт-спецификалы = Гомологты емес немесе кездейсоқ

Сателлитті, аралық жә не ө те сирек сияқ ты ДНК фрагменттері геном қ ұ рамына кіреді: эукариот

Соматикалық клеткадағ ы рекомбинация, сонымен қ атар процес уақ ытындағ ы немесе процестен кейінгі репликация, сің ілілі хроматидтердің ауысуы тү рінде кө рінеді. Осындай рекомбинциялар фенотипті; генотипті; ө згеріске ұ шыратуы мү мкін бе; себебін кө рсетің із:

фенотипті ө згеріске ұ шыратпайды = генотипті ө згеріске ә келмейді

=Сә йкес жұ п негіздердің арасында рекомбинация пайда болады, осы кезде рекомбинантты хромосомалардан бір де – бір нуклеотид жойылмайды жә не қ осылмайды

Сау адамның геномында: 46 хромосома бар =22 аутосома бар =2 жың ыс хромосомасы бар

Селекцияда қ андай мақ сатта аутбридингті қ олданады? Ұ рпақ тың гетерозиготалы дең гейінің жоғ арылауы ү шін = Популяцияның гетерогенді дең гейінің жоғ арылауы ү шін = Ә ртү рлі популяциядағ ы тү рлердің шағ ылыстыруы қ атынасы бойынша қ олданады

Селекцияда қ олданылатын шағ ылыстыру тү рі қ алай аталады? Аутбридинг = Ұ рпақ гетерозиготалылық дең гейі = Популяция гетерогенділігі

Селекциядағ ы кө птеген сұ рыптаулар қ андай сипаттамалары бойынша жә не қ андай мақ сатта жү ргізіледі: сапалық белгілерді жақ сарту = фенотиптік сипаты бойынша = бір немесе бірнеше гендермен бақ ыланатын белгілердің қ атынасында тиімді

Селекцияда қ олданылатын будандастыру тү рлері: инбридинг =аутбридинг = кроссбридинг

Селекцияда қ андай мақ сатта аутбридингті қ олданады? Ұ рпақ тың гетерозиготалы дең гейінің жоғ арылауы ү шін = Популяцияның гетерогенді дең гейінің жоғ арылауы ү шін = ә ртү рлі популяциядағ ы тү рлердің шағ ылыстыруы қ атынасы бойынша қ олданады

Селекцияда қ олданылатын шағ ылыстыру тү рі қ алай аталады? Аутбридинг = Ұ рпақ гетерозиготалылық дең гейі = Популяция гетерогенділігі

Таң дау тү рлері: тұ рақ тандырушы, бағ ытталғ ан, дизруптивті

Тізбектің бірінде нуклеотид қ ұ рамы келесідей болғ ан жағ дайда ДНҚ молекуласы ө з кө шірмесін қ алай жасайтынын анық таң ыз: ТААGАТААСАСGТСА; CCGAGCGGТAACТТA; AACGТGCCCAТТAGC: AТТСТАТТGТGСАGТ = GGСТСGCCAТТGAAТ = ТТGCACGGGТAAТCG

тРНҚ -ның «беде жапырағ ы» қ ұ рылымы тұ рады: D-ілмек = T-ілмек = Антикодондық ілмек

тРНҚ -ның «беде жапырағ ы» қ ұ рылымы тұ рады: акцепторлық ілмек = T-ілмек = D-ілмек

Тригетерозиготалық ағ залар: AаBbccDd = XxYyZz =RrSsTt

Тұ қ ымқ уаламайтын ө згергіштіктің мысалдары:

Фенотиптік ө згергіштік = Модификация = Кү н сә yлесі ә серінен терідегі пигментацияның ө згеруі

Тұ қ ымқ уалайтын ө згергіштіктің мысалдары:

ДНК молекулалардың ө згеріске ұ шырауы = Ұ рық тану кезінде гаметалардың тә уелсіз қ осылуы = Гендік мутациялар

Тұ қ ымқ уаламайтын ө згергіштіктің мысалдары: Фенотиптік ө згергіштік =

Модификация = Кү н сә yлесі ә серінен терідегі пигментацияның ө згеруі

Трансляция процесінің қ андай ерекшеліктері бар? трансляция инициация, элонгация жә не терминация сатыларынан тұ рады = трансляция бұ л ақ параттың аРНҚ негізінің белоктың амин қ ышқ ылы тізбегіне ауысуы нә тижесінде аРНҚ кодтамауы = Белок синтезіне рибосоманың кіші жә не ү лкен суббірліктері қ атысады

Транскрипцияның тоқ татылуы жайлы дыбыстың берілуіне арналғ ан минимал жалғ асуымен 3′ – ген соң ында кө рсетілетін реттеуші элемент: терминатор

Тө менде кө рсетілген геннің бө лігінде тү зілген нуклеотидтер тізбегінің қ айсысы мРНК молекуласының нуклеотидтер тізбегін қ ұ райды: CТGCCGCТТAGТCТТ; CACGAТCCТТCТAGG; GCТAGCCТAGGACТТ: GUGCUAGGAAGAUCC = GACGGCGAAUCAGAA = CGAUCGGAUCCUGAA

Тө менде кө рсетілгеннің қ айсысы дұ рыс емес: молекуласында аденин гуанинмен жұ п тү зеді = ДНҚ -дағ ы қ ант рибозамен берілген = урацил ДНҚ қ ұ рамына кіреді

Трансформация – бұ л бактериялардағ ы гендердің ауысуы жанасусыз