Моногенді ауруға жатады

- г емофилия.

6. Моногенді аурудың мысалы:

- гликогеноз

7. Моногенді ауруғ а жатады:

- В гемофилиясы

8. Фенилкетонурия осының нә тижесінде дамиды:

– генді мутациялардың.

9. Хромосомалық ауру:

-Клайнфельтер синдромы.

10. Хромосомалық ауру:

- Даун ауруы.

11. Аутосомалардың 21 жұ бы бойынша трисомиясы осы синдромды дамытады:

– Даун.

12. Даун ауруында байқ алады:

- ақ ылдың кеміс болуы (ақ ылсыздық).

13. Туа біткен, тұ қ ым қ уаламайтын ауруғ а жатады:

– нә рестелердің сифилисі (мерезі)

14. Полигенді ауруғ а жатады:

- атеросклероз.

15. Жү ректің ишемиялық ауруы осы топ ауруларына жатады:

- мультифакториалды (полигенді).

16. Тұ қ ым қ уалауғ а бейім ауруларғ а жатады:

- аллергия, қ антты диабет, жара ауруы.

17. Тұ қ ым қ уалайтын аурулар жиі кездесетін жанұ ялардың шежіресін зерттеу ә дісі аталады:

- клиникалық -генеалогиялық.

17. Тұ қ ым қ уалайтын фактор (ық пал) осы ауру пайда болуында маң ызды:

- А гемофилиясының.

18.Жыныстық хромосомалар қ ұ рамы ауытқ уымен байланысты ауруғ а жатады:

- Клайнфельтер синдромы.

19. Гендік мутациялар осылардың ө згеруімен байланысты:

- ДНҚ бө лігінің химиялық қ ұ рылысының.

20. Кариотип 22А жә не ХХХ осы синдромғ а тә н:

- Х-трисомия.

21. Соматикалық жасушалардың ядросындағ ы Барр денешіктері осы науқ астарда анық талмайды:

- Шерешевский-Тернер синдромы бар науқ астарда.

22. Тұ қ ымқ уалаушылық аурулары – бұ л:

- Ауру пайда болуының негізінде генетикалық аппараттың зақ ымдалуы жататын ауру.

23. Тұ қ ымқ уалаушылық ауруларының дамуына ә келетін мутациялар болады:

-Гаметаларда.

Тақ ырыбы: " Жасушаның жалпы патологиясы"

1. Зақ ымдануғ а жасушалардың бейспецификалық реакциясы (серпілісі) осылай кө рінеді:

- цитоплазманың бірқ атар бояғ ыштарғ а ұ қ састығ ының (жақ ындығ ының) жоғ арылауы.

2. Жасушалар зақ ымдалуының бейспецификалық кө ріністеріне жатады:

- паранекроздың дамуы, тіндердің сорбциялық (сің іру) қ асиеттерінің кү шеюі.

3. Фосфолипазалар мен басқ а гидролазар ә серінен жасуша цитоқ аң қ асының ыдырауы осы ионның жиналуына байланысты:

- кальцийдің.

4. Дұ рыс пікір (тұ жырым):

-жасушаның ә рбір зақ ымдалуы жасушалар мембранасы ө ткізгіштігі артуымен қ абаттасады.

5. Жасуша зақ ымдалуының белгісі:

- жасуша ішінде кальций мө лшерінің жоғ арылауы.

6. Липидтердің асқ ын тотығ уының белсенуіне ық пал етеді:

- супероксиддисмутаза белсенділігінің тежелуі.

7. Мембраналарда липидтердің асқ ын тотығ уының нә тижесі- ол осының жоғ арылауы:

– мембраналар ө ткізгіштігінің.

8. Митохондриялар мембараналарының зақ ымдалуы ә келеді:

- тотығ улық фосфорланудың (фосфорилденудің) бұ зылуына.

9. Жасушалар мембараналарының ө ткізгіштігінің артуы ә келеді:

- жасушалардан ферментетрдің шығ уына жә не гиперферментемияғ а.

10. Жасуша зақ ымдалуының жетіспейтін тізбегін қ ойың ыз: мембраналар зақ ымдалуы → иондық дисбаланс →? → осмостық қ ысымның ө суі → жасушалар гипергидратациясы:

- жасушаларда натрий мен кальцийдің жоғ арылауы.

11. Иондаушы сә улелену ең айқ ын ә сер етеді:

-митоз кезінде жасуша ядросына.

12.Жасушалардың генетикалық (тұ қ ым қ уалайтын) аппаратының спецификалық зақ ымдалуын шақ ырады:

- иондаушы сә улелену.

13. Жасушалар зақ ымдалуының спецификалық кө рінісі:

- цитохромоксидазаның цианистік калиймен тежелуі.

14. Цианидтермен улану кезінде жасушалар зақ ымдалуының спецификалық кө рінісі:

- цитохромоксидазаның тежелуі.

15. Цитохромоксидаза белсенділігіінң тежелуі осының спецификалық кө рінісі:

–цианидтермен уланудың

16. Некроз – бұ л:

– жасушадағ ы қ айтымсыз зақ ымданулар.

17. Жасуша ядросының бү рісуі аталады:

- пикноз

18. Компенсацияның (тең герілудің) ұ зақ тұ рақ ты тегершіктеріне жатады:

- қ ұ рылымдардың гипертрофиясы мен гиперплазиясы

19. Апоптоз – бұ л:

- Жасушалардың тұ қ ым қ уалауғ а негізделген бағ дарламаланғ ан ө лімі.

20. Белоктардың (ақ уздардың) жә не белоктық -полисахаридтік кешендердің денатурациясы жасушалардың осы ық палмен зақ ымдалуының спецификалық кө рінісі:

- Термиялық.

21.Жасуша зақ ымдалуының липидтік тегершіктеріне жатады:

- мембраналық фосфолипазалардың белсенуі.

22.Жасуша зақ ымдалуына қ орғ аушы тегершіктерге жатады:

- антиоксидантты жү йелер.

Тақ ырыбы: «Зақ ымдалуғ а организмнің жалпы ә серленістері»

1. «Стресс» аталуын енгізген:

- Г.Селье

2. Стресс-серпілісіне тә н:

- тимустың жә не лимфа тү йіндерінің атрофиясы.

3. Жалпы бейімделу синдромының іске асыру тегершіктері осының ө ндірілуі жоғ арылауымен байланысты:

- глюкокортикоидтардың.

4. Жалпы бейімделу синдромының бірінші сатысына – ү рейлену (дү рліктіру) реакциясына тә н:

- бү йрек ү сті безінің милы қ абатының белсенуі.

5. Жалпы бейімделу синдромының 3 сатысы аталады:

- қ алжырау

6. Шоктың эректильді сатысына тә н:

-симпатоадреналды жү йенің қ озуы.

7. Шок кезіндегі қ анайналым орталық тануының негізгі механизмі (тегершігі) осымен байланысты:

- симпатоадреналды реакциямен.

8. Кома шоктан осылай ажыратылады:

- жү йкенің жоғ арғ ы қ ызметінің терең тежелуімен барлық анализаторлар қ ызметтерінің бұ зылыстарымен.

9. Жедел фаза жауабының негізгі медиаторы:

- интерлейкин-1.

БЛОК

Тақ ырыбы: «Шеткі қ анайналым мен микроқ анайналым бұ зылыстары»

1. Артериялық гиперемияның себептері:

- жылудың жә не кү н сә улелерінің ә серлері.

2. Артериялық гиперемия осының ә серінен дамиды:

- ацетилхолиннің.

3. Артериялық гиперемияның механизмдері:

- тамырларды тарылтатын жү йкелердің тонусының тө мендеуі, ал тамырларды кең ейтетін жү йкелердің қ озуы

4. Артериялық гиперемия патогенезінің маң ызды тізбегі:

– артериолалар кең еюі.

5. Артериялық гиперемия кезінде байқ алады:

– тін бө лігінің қ ызаруы.

6. Артериялық гиперемияның белгісі:

- тін температурасының жоғ арылауы.

7. Артериялық гиперемияның нә тижесі:

- қ ансыраулар, тамырлар кемерлерінің зақ ымданулары.

8. Патологиялық артериялық гиперемияның нә тижесі:

- тамыр жарылуы, қ анкетулер.

9. Веналық гиперемияның себебі болуы мү мкін:

– веналардың ісікпен қ ысылуы.

10. Веналық гиперемияның себебі:

- веналардың бітелуі, қ ысылуы.

11. Веналық гиперемияның себебі:

- веналар клапандарының жеткіліксіздігі.

12. Веналық гиперемияның белгісі:

– қ анағ ыс жылдамдығ ының баяулауы.

13. Тіндер ісінуі ә детте дамиды:

- веналық гиперемияда.

14. Веналық гиперемия патогенезінің негізгі тү йінін кө рсетің із:

- қ ан ағ ып кетуінің қ иындауы.

15. Веналық гиперемияның негізінде жатады:

- қ анның ағ ып кетуінің қ иындауы.

16. Тіндердің ісінуі ә детте дамиды:

- веналық іркілуде.

17.Веналық гиперемияның салдары:

- тіндердің арнайы (спецификалық) элементтерінің атрофиясы, дә некер тіннің ө сіп кетуі.

18. Ишемия себебі:

- ангиоспазм.

19. Ишемия себептері:

- артериялар қ ысылуы, артериялар тарылуы.

20. Компрессиялық ишемия дамиды:

- артериялардың бө где затпен қ ысылуында.

21. Ишемияның белгісі:

– тіндер кө лемінің кішіреюі.

22. Ишемияның белгісі:

- тіндер бозаруы.

23. Қ ызмет атқ ару жағ ынан толық жетілмеген коллатеральдар:

- жү рек бұ лшық етінде.

24. Ишемияның жағ ымсыз нә тижесі:

- инфаркт.

25. Стаз – бұ л:

- қ ан ағ ысыынң жергілікті тоқ тауы.

26. Қ ан ағ ыстың стаз алдындағ ы ө згерістері:

- қ анның тербелмелі (маятник тә різді) жылжуы, итермелі қ имылдар.

27. Іркілулік стаздың себебі:

- веналар арқ ылы қ анның ағ ып кетуінің тоқ тауы.

28.Стаздың мү мкін болатын нә тижесі:

- некроз, инфаркт.

29. Тромб тү зілуіне қ олайлы ық палдар:

- қ ан ағ ысының баяулауы, тамырлар кемерлерінің зақ ымдалуы.

30. Тромбтар тү зілуіне қ олайлы:

- қ ан ағ ысының баяулауы, тамырлар интимасыынң зақ ымдалуы.

31. Газды эмболияның себебі:

– барометрлік қ ысымның тез арада тө мендеуі.

32. Сладж дамуының бір механизмі (тегершігі):

- қ анның суспензиялық тұ рақ тылығ ының азаюы.

33. Артериялық гиперемия патогенезінің негізгі тізбегі болып табылады:

- Артериолалардың кең еюі жә не қ ан ағ ысының ұ лғ аюы.

34. Артериялық гиперемия кезінде байқ алады:

- Тіндер аймағ ының қ ызаруы.

35. Артериялық гиперемияғ а тә н:

- Веналық қ анның артериалық қ анғ а ауысуы.

36. Веналық гиперемияның себебі болуы мү мкін:

- Вена қ ақ пашаларының жеткіліксіздігі.

37. Веналық гиперемия патогенезінің бастапқ ы тізбегі болып саналады:

- Қ анның ағ ып кетуінің қ иындауы.

38. Веналық гиперемияғ а тә н:

- Цианоз жә не ісінулер.

39. Артериалардағ ы тромб ә келуі мү мкін:

- Ишемияның дамуына.

40. Ишемияның белгісі болып табылады:

- Тіндердің бозаруы:

Қ АБЫНУ

1. Қ абыну:

- біртектес дерттік ү рдіс.

2. Қ абынудың жиі себебі:

- биологиялық ық палдар.

3. Қ абынудың сыртқ ы белгілері:

– ағ за қ ызметтерінің бұ зылыстары, қ ызару, ісіну.

4. Қ абынудың жергілікті белгілері:

- ауырсыну, қ ызару, қ ызметтердің бұ зылыстары.

11. Қ абынудың жергілікті белгілері:

- ауырсыну, қ ызару, қ ызып кету, қ ызметтердің бұ зылыстары.

12. Қ абыну кезіндегі организмнің жалпы ә серленістеріне (реакциясы) жатады:

- дене температурасының жоғ арылауы.

13. Қ абынудың жалпы белгілері осылардың ә серімен байланысты:

- цитокиндердің.

14. Қ абынудың бө ліктеріне жатады:

– альтерация, экссудациямен ө тетін қ анайналымның бұ зылыстары, пролиферация

15. Қ абынудың бірінші сатысы:

- Альтерация.

16. Біріншілікті альтерация - тіндерге осылардың ә сер етуінің нә тижесі:

- физикалық, химиялық, биологиялық ық палдардың.

17. Екіншілікті альтерация -тіндерге осылардың ә сер етуінің нә тижесі:

- жасушалардан босайтын лизосомальді ферменттердің, тіндерде сү т жә не ү шкарбон қ ышқ ылының жиналуы.

18. Қ абыну кезінде артериялық қ антолуғ а ә келеді:

- қ абыну ошағ ында пайда болатын медиаторлардың ә серінен тамырлардың рефлекторлы кең еюі, бұ лшық еттік қ абаттың салы (параличі).

19. Қ абыну кезіндегі ратериялық гиперемияғ а тә н:

- қ анағ ысының жылдамдауы, қ абынғ ан бө ліктің қ ызаруы.

20. Қ абыну кезіндегі қ анайналым жә не микроқ анайналым бұ зылыстары ішінде ең ұ зақ жә не негізгі сатысы:

- веналық гиперемия

22.Қ абыну медиаторларының негізгі ә сер ету механизмі- осының жоғ арылауы:

- тамырлар ө ткізгіштігінің.

22. Қ абыну алдындағ ы жасушалық медиаторлар:

- вазоактивті аминдер (гистамин, серотонин).

23. Қ абынудың ерте сатысының медиаторы (біріншілікті медиатор):

- гистамин.

24. Қ абынудың гуморальді медиаторы:

– брадикинин.

25. Қ абынудың гуморальді медиаторларына жатады:

- комплементтің туындылары, кининдер.

26. Қ абыну кезінде тамырлар кемерлері арқ ылы қ анның сұ йық бө лігінің жә не белоктардың шығ уы аталады:

- экссудация.

27. Қ абыну ошағ ындағ ы экссудацияның негізгі себептері:

- қ ылтамырларда гидростатикалық қ ысымның ө суі, тіндер ыдырауының кү шеюі, оларда осмостық белсенді заттардың жиналуы.

28. Қ абыну кезінде экссудаттың пайда болуына қ олайлы:

- интерстициальді сұ йық тың онкотикалық қ ысымының жоғ арылауы.

29. Экссудацияны қ олдайды:

– қ ылтамырларда гидродинамикалық қ ысымның ө суі.

30. Қ абыну ошағ ында онкотикалық жә не осмостық қ ысымның ө суі себептері:

- жасушалар ө лгенде олардан калийдің босауы, тамырлар ө ткізгіштігі артуынан олардан альбуминдердің шығ уы, белоктардың белсенді гидролизі.

31. Қ абыну кезінде тамырлар ө ткізгіштігі артуының себептері:

- лизосомалар ыдырағ анда олардан босайтын ферменттер, ошақ та қ абыну медиаторларының пайда болуы.

32. Экссудат қ ұ рамында ө лген лейкоциттердің жә не ферментативті гидролиз ө німдерінің кө п болуымен сипатталатын қ абыну:

- ірің ді.

33. Ірің ді тудыратын микроорганизмдермен шақ ырылатын қ абыну кезіндегі экссудаттың қ ұ рамында басым болады:

- нейтрофилдер.

34. Стафилококктар мен стрептококтармен шақ ырылғ ан қ абыну кезіндегі экссудаттың тү рі:

– ірің ді.

35. Қ абыну ошағ ындағ ы ірің жасушалары:

- зақ ымдалу мен ыдыраудың ә р тү рлі сатыларындағ ы лейкоциттер.

36. Аллергия кезіндегі экссудат қ ұ рамында басым:

- эозинофилдер.

37. Лейкоциттер эмиграциясын қ олдайды:

- хемоаттрактанттар.

38. Қ аурт қ абыну кезіндегі лейкоциттердің эмиграциясының реті:

– нейтрофилдер – моноциттер – лимфоциттер.

39. Макрофагтарғ а жатады:

- моноциттер.

40. Қ абыну кезінде эритроциттердің тамырлардан шығ уы аталады:

- диапедез.

41. Қ абынудың пролиферация сатысында байқ алады:

- жасушалардың бө лініп кө беюі.

42. Қ абыну кезінде пролиферация ү рдісі тежеледі:

- кейлондармен.

43. Қ абыну ошағ ындағ ы пролиферацияны қ амтиды:

- мононуклеарлы фагоциттер, гистиоциттер.

44. Қ абыну ошағ ындағ ы қ ызару байланысты:

– артериялық гиперемияғ а.

45. Қ абыну кезінде жергілікті ацидоздың патогенездік факторы:

- Кребс оралымының бұ зылыстары.

46. Қ абыну кезінде жергілікті температура жоғ арылауының патогенездік факторы:

– артериялық гиперемия.

47. Қ абыну кезіндегі ауырсыну байланысты:

- сезімтал жү йкелердің ісінген сұ йық тық пен жә не сутегі иондарымен тітіркендіру, қ абыну ошағ ында гистаминнің, брадикининнің пайда болуы.

48. Жедел (қ ауырт) қ абыну ошағ ында келесі физикалық -химиялық ө згерістер тә н:

- гиперонкия, гиперосмия, ацидоз

49. Қ абыну ошағ ындағ ы физикалық -химиялық ө згерістер сипатталады:

- ацидоз дамуымен.

50. Организм ү шін қ абынудың теріс маң ызы:

- жасушалардың зақ ымдалуы мен ө луінде.

51. Қ абынуғ а қ арсы ә сері бар:

- глюкокортикоидтарда.

52.Қ абынудың жиі себебі болып табылады:

- Биологиялық ық палдар.

53.Қ абынудың компоненттеріне жатады:

- Альтерация, экссудация мен қ анайналымның бұ зылыстары жә не лейкоциттердің эмиграциясы, пролиферация.

54.Қ абыну ошағ ындағ ы заттар ыдырауының кү шеюі байланысты:

- Лизосомальді ферменттердің белсендірілуімен.

55.Шығ у тегі гуморальді қ абыну медиаторларына жатады:

- Брадикинин.

56.Қ абыну ошағ ындағ ы гистамин тү зілуінің кө зі болып табылады:

- Лаброциттер (бұ лтты жасушалар).

57.Қ абыну ошағ ындағ ы қ анайналым ө згерістерінің дұ рыс орналасуы:

- Ишемия, артериальді гиперемия, веналық гиперемия, ишемия, стаз.

58. Қ абыну кезіндегі қ ысқ а уақ ыттық қ анайналым бұ зылыстарының сатысы болып табылады:

- Артериолалардың қ ысылуы (ишемия).

59.Қ абыну кезіндегі негізгі жә не ұ зағ ырақ қ анайналым бұ зылыстарының сатысы болып табылады:

- Веналық гиперемия.

60.Қ абыну кезіндегі веналық гиперемияның патогенезінде маң ызды:

- Қ анның тұ тқ ырлығ ының жоғ арылауы.

61.Конгейм жасағ ан тә жірибесінде бақ аның аш ішегінің шажырқ айында (брыжейка) артериолалардың айқ ын кең еюі, қ ызметтік қ ылтамырлар санының ұ лғ аюы, қ ан ағ ысының жылдамдауы байқ алғ ан. Бұ л ө згерістер тә н:

- Артериялық гиперемияғ а.

62.Экссудация дегеніміз:

- Қ анның қ ұ рамында белогы бар сұ йық бө лігінің қ абынғ ан тінге ө туі.

63.Экссудация патогенезінде маң ызды:

- Тіндердегі осмостық жә не онкотикалық қ ысымның жоғ арылауы.

64.Жедел қ абыну кезіндегі лейкоциттер эмиграциясының дұ рыс орналасуы:

- Нейтрофилдер, моноциттер, лимфоциттер.

65.Қ абыну ошағ ындағ ы эндотелий мен лецкоциттердің тығ ыз байланысы қ амтамасыз етіледі:

- Интегриндермен.

66.Лейкоциттер эмиграциясына ә келеді:

- Оң (оң бағ ытты) хемотаксис.

67.Ірің ді экссудат:

- Жоғ ары протеолиздік белсенділігімен ерекшеленеді.

68.Жылу берілудің тө мендеуі:

- Симпатикалық нерв жү йесінің тонусының жоғ арылауына.

Тақ ырыбы: «Қ ызба»

1. Қ ызба-ол:

– біртектес дерттік ү рдіс.

2. Қ ызба сипатталады:

- термореттеудің механизмдері қ айта қ ұ рылуымен (ө згеруімен).

3. Қ ызба дамиды осылардың ә серінен:

- пирогендердің.

4. Экзогенді пирогендерге жатады:

- бактериялардың тіршілігі барысында бө лінетін пирогенді ө німдер.

5. Экзопироген гипоталамусқ а ә сер етеді:

- лейкоцитарлы пирогенді тү зу арқ ылы.

6. Қ ызба кезінде температураның жоғ арылауы пирогендердің термореттеу орталығ ына тигізетін ә серіне байланысты. Осы орталық орналасқ ан:

- гипоталамуста

7. Эндогенді пирогендер тү зіледі:

– лейкоциттерде.

8. Лейкоцитарлық пирогендерді ө ндіреді:

- нейтрофилдер, моноциттер.

9. Лейкоцитарлық пироген ә сер етеді:

- гипоталамусқ а.

10. Лейкоцитарлық пироген ә сер етеді:

- гипоталамустың преоптикалық аумақ тары нейрондарғ а.

Ызба кезінде дене температурасы жоғ арылауының патогенезінде жетіспейтін тізбекті кө рсетің із: экзогенді пирогендер – фагоциттер-? –термореттеу орталығ ы

– эндогенді пирогендер

12. Қ ызбаның 1 сатысында температура жоғ арылауында маң ызды:

- жылуды ө ндірудің кү шеюі, жылуды сыртқ а шығ арудың азаюы.

13. Қ ызбаның 1 сатысында:

- жылу ө ндірілуі жоғ арылағ ан, жылуды сыртқ а бө лу азайғ ан

14. Қ ызбаның 1 сатысында физикалық термореттеу механизмдерінің қ осылуы кө рінеді:

- терді шығ арудың азаюымен.

15. Қ ызбаның 2 сатысында жылулық баланс осындай:

- жылуды сыртқ а бө лу жылуды ө ндірумен тең ескен, негізгі алмасудың салыстырмалы тү рде азаюы.

16. Қ ызбаның 2 сатысына тә н:

- жиі беткей тыныс алу.

17. Терді бө лі айқ ын:

- қ ызбаның 3 сатысында.

18. Дене температурасы 1 градусқ а жоғ арылағ анда жү рек қ ызметі ө седі (жоғ арылайды):

- минутына 8-10 соқ қ ығ а.

19. Дене температурасының ө згерістері тә улік бойы бір градустан аспайтын қ ызбалық температуралық қ исық осылай аталады:

- тұ рақ ты.

20.Қ ызба кезінде субфебрильді деп дене температурасының осындай градусқ а жоғ арылауын айтады:

– 37-38 градусқ а.

21. 41 градустан асатын қ ызба аталады:

- гиперпиретикалық, тым жоғ ары.

22. Тұ рақ ты қ ызбағ а тә н:

- 1 градус шамасында дене температурасының ө згеруі.

23. Қ ызбаның оң ә серлері:

– зат алмасудың кү шеюі, фагоцитоздың кү шеюі.

24. Қ ызбаның оң ә серлері:

- антиденелер тү зілуінің кү шеюі, интерферон тү зілуінің жоғ арылауы.

25. Қ ызбалық реакцияның (серпілістің) айқ ын кө рінісі азаяды:

- микседемада.

26. Қ ызбағ а қ арағ анда, қ ызу осы ә сер еткенде дамиды:

- қ оршағ ан ортаның жоғ ары температурасы.

27.Қ ызбаның бірінші сатысындағ ы температураның жылдам жоғ арылауы ә келеді:

- Бұ лшық еттің діріліне жә не тоң у сезіміне.

28.Дұ рыс тұ жырым болып табылады:

-Қ ызбаның бірінші сатысында тері температурасы қ анның температурасынан тө мен.

29.Қ ызбаның бірінші сатысында байқ алады:

- Жылу ө ндірілуінің жоғ арылауы жә не жылудың сыртқ а шығ арылуының азаюы.

30.Қ ызбаның екінші сатысына тә н:

- Терінің қ ызаруы.

31.Қ ызба кезіндегі температураның «критикалық» тү суі қ ауіпті:

- Коллапс дамуымен.

32.Дұ рыс тұ жырым болып табылады:

- Бозару жә не тері жамылғ ысының салқ ындауы қ ызбаның бірінші сатысына тә н.

33. Қ ызбаның пайдалы жағ ы болып саналады:

- Антидене тү зілуі жә не фагоцитоздың кү шеюі.

Тақ ырыбы «Ісіктер (ө спелер)»

1. Ісіктердің себебі:

- канцерогендер.

2. Биологиялық канцерогендерге жатады:

- онкогенді вирустар.

3. Ісіктер этиологиясында химиялық заттардың маң ызын тә жірибеде бірінші рет дә лә лдеген:

- Ямагива, Ишикава

4. Тіндердің экспансивті ө суі байқ алады:

- қ атерсіз (зарарсыз) ісіктік ө суде.

5. Қ атерсіз ісік ө суінің ерекшелігі:

- баяу ө су, жасушалық жә не тіндік атипизм айқ ын кө рінбейді.

6. Инфильтративті ө су байқ алады:

– қ атерлі (зарарлы) ісіктік ө суде.

7. Қ атерлі (зарарлы) ісіктің қ асиеттері:

- тез ө су, метастазалану.

8. Ісіктік ө су сипатталады:

- жасушалардың реттеуге келмейтін ө сіп-кө беюімен.

9. Ісіктік ө судің шексіз болуын негіздейтін механизмдер:

- гистондардың реттеуші маң ызының жойылуы, онкобелоктар тү зілуінің жоғ арылауы, жасушаларда цАМФ (оАМФ) азаюы.

10. Рактық кахексияның патогенезінде маң ызды:

- ісік-глюкоза мен азотты қ армап алушы, ісіктер ыдырауы ө німдерімен уыттану.

11.Ісіктік тіннің қ ұ рылымдық -химиялық қ арапайымдылануы, нақ тылану (дифференцировка) дең гейінің тө мендеуі аталады:

– анаплазия.

12. Канцерогенез сатыларының дұ рыс ретін кө рсетің із:

- инициация, промоция, прогрессия

13. Онкоген концепциясына сә йкес, протоонкогендер- бұ л:

- жасушалар ө суі мен нақ тылануы гендері.

14. Қ алыпты жасушаның ісіктікке айналуы негізінде жатады:

- трансформациялайтын (ө згеретін) геннің (онкогеннің) пайда болуы.

15.Онкоген белсенуі негізінде жатыр:

- мутация

16. Коканцерогенді факторлардың қ осымша ә серінен ісіктік жасушалардың белсенуі осы сатыда байқ алады:

- промоция.

17. Ісіктік ө судің промоция сатысының нә тижесі:

- біріншілікті ісіктік тү йіннің пайда болуы.

18. Ісіктік жасушалардың қ асиеттерінің малигнизацияғ а (қ атерленуге) қ арай сапалы ө згеруі аталады:

- ісіктік прогрессия

19. Ісіктік жасушалардың метастазалануы осы сатыда байқ алады:

- прогрессия.

20. Ісіктер метастазалануының 1 сатысын айқ ындайтын факторларды атаң ыз:

- ісіктік жасушалардың гидрофильдігінің жоғ ары болуы, плазмалық мембраналардың адгезивті қ асиеттерінің тө мендеуі.

21. Ісіктер метастазалануының 2 сатысын айқ ындайтын факторларды атаң ыз:

- биологиялық сұ йық тық тардың карцинолиздік қ асиеттерінің тө мендеуі.

22. Эпителиальді ісіктердің метастазлануының ерте жолы:

- лимфогенді, имплантациялық.

23.Ісіктік жасушалардың ісіктік тү йінге тірелген серозды (ұ йыма) қ абаттар арқ ылы таралуымен сипатталатын ісіктің метастазалануы ә дісі аталады:

- имплантациялық.

24. Ісіктер кезіндегі «субстратты қ ақ па» феноменінің мә ні:

- ісіктік жасушалармен қ аннан глюкозаны қ армап алуы.

25. Операциялық жолмен алып тастағ аннан кейін ісіктің қ айталануына ә келетін этиологиялық факторлар:

- операция барысында сау тіндердің ісіктік жасушалармен тұ қ ымдандыруы (обсеменение)

26. Рактық кахексия сипатталады:

- организмнің айқ ын жү деуі, ә лсіреуі

27.Организмнің антибластомды тө зімділігінің антитрансформациялық механизмдерінің мә ні:

- қ алыпты жасушаның ісіктікке айналуын тежеу.

28. Тіндік ө судің гипобиоздық бұ зылыстарғ а жатады:

- атрофия, гипотрофия.

29.Эндогенді химиялық канцерогендерге жатады:

- Азот тотығ ы жә не оттегінің бос радикалдары.

30.Қ атерлі ісіктердің алғ ашқ ы, тү пкілікті белгісі болып саналады:

- Инвазивті ө су.

31.Ісіктердің антигендік атипизтіне жатады:

- арнайы эмбрионды ақ уыздардың синтезі.

32.Ісіктердің метастаздануының екінші сатысын кө рсетің із:

- Лимфа жә не қ ан тамырлары арқ ылы жасушалардың тасымалдануы.

33.Канцерогенез сатысының дұ рыс орналасуын кө рсетің із:

- Инициация, промоция, прогрессия.

34.Жасушалардың ісіктік тасымалдануы ә келеді:

- Протоонкогеннің онкогенге айналуына.

35.Антионкогендер- бұ л:

- жасуша кө беюінің ген-супрессорлары.

36.Канцерогенездің екінші сатысы аталады:

- Промоция.

37.Онкогендер – бұ л:

- Бақ ылаудан шық қ ан, ө згерген протоонкогендер.

38.Канцерогендер ә серін кү шейтетін, бірақ ө здігінен ісіктердің дамуын шақ ырмайтын агент:

- Коканцероген.

39.Циклді (оралымды) ароматты кө мірсулар тобына жататын канцероген:

- 3, 4- бензпирен.

40.Қ атерлі ісіктер дә режесінің жоғ арылауы аталады:

- Ісіктік прогрессия

Тақ ырыбы: " Аллергия"

1. Патологиялық иммунологиялық реактивтіліктің кө рінісі:

- сезімталдық тың жоғ арылауы (аллергия)

2. Аллергия мен аутосенсибилизацияны қ олдайтын ық палдар:

- терілік жә не кілегейлі тосқ ауылдар ө ткізгіштігінің жоғ арылауы, миокард жә не бү йрек қ абынуы.

3. Организм сенсибилизациясы дамиды:

- аллерген бірінші рет тү скенде.

4. Сенсибилизации жағ дайына тә н:

-спецификалық (арнайы) иммуноглобулиндер титрінің жоғ арылауы

5. Енжарлы сенсибилизация дамиды:

- сезімталдығ ы жоғ арылағ ан жануардың сары суын реципиентке ендіргенде.

6. Дереу дамитын аллергиялық серпілістер осылардың болуымен байланысты:

-айналымдағ ы бос антиденелердің.

7. Аллергияның патохимиялық сатысының мә ні:

- биологиялық белсенді заттардың тү зілуі мен белсенуі.

8. Дереу дамитын аллергиялық серпілістің (реакцияның) медиаторларына жатады:

- лейкотриендер, гистамин

9. дереу дамитын аллергиялық серпілістерге (реакцияларғ а) жатады:

- Квинке ісінуі, сарысулық ауру.

10. Поллиноздар себебі:

- дә нді шө птердің, ө сімдіктердің тозаң дары.

11. Антиденелер жасушаның бө лігіне кіреді:

- аллергиялық серпілістердің реагинді тү рінде.

12. Джелл мен Кумбстың жіктеуі бойынша 1 реагиндік тү рдің аллергиялық серпілістеріне жатады:

- атопиялық реакциялар, анафилаксиялық реакциялар.

13. Реагиндік тү рдің аллергиялық серпілістеріне жатады:

- атопиялық бронхиалды демікпе.

14. Аллергиялық серпілістердің реагиндік тү рінің дамуында осы класқ а жататын иммуноглобулиндер қ атысады:

- Е

15. Реагиндік тү рдің аллергиялық серпілістерінде активті сенсибилизацияның жетіспейтін тізбегін кө рсетің із: аллерген – макрофаг – Т-лимфоцит -? – плазмалық жасуша - Е иммуноглобулині:

- В-лимфоцит

16. Реагиндік тү рдің аллергиялық серпілістерінде активті сенсибилизацияның жетіспейтін тізбегін кө рсетің із: аллерген – макрофаг – Т-лимфоцит - В-лимфоцит – плазмалық жасуша -?:

–Е иммуноглобулині.

17. Бө где белоктың қ айталап, парентеральді жолмен енуіне сезімталдық тың жоғ ары болуы жағ дайы – бұ л:

- анафилаксиялық шок.

18. Аллергенді қ айталап, парентеральді жолмен енгізілуі осының дамуына ә келеді:

- анафилаксиялық шоктың, сарысулық аурудың.

19. Адамдағ ы анафилаксиялық шоктың патофизиологиялық сатысына тә н:

- бронхиолалар тарылуы, гиповолемия дамуымен қ абаттасатын бауырлық веналардың сфинктерлерінің тарылуы.

20. Анафилаксиялық шок кезінде жү йелік артериялық қ ысым:

- тө мендейді, кейде ө те тез тө мендейді.

21. Спецификалық десенсибилизация нә тижелі:

- атопиялық ауруларда.

22. Аллергияның цитотоксикалық тү рі осылардың қ атысуымен байланысты:

- G₁ жә не М иммуноглобулиндердің, комплементтің.

23. Цитотоксикалық тү рлі аллергиялық серпілістердің иммунологиялық сатысына тә н:

– антиденелердің жасушалық мембрананың ө згерген бө ліктерімен ө зара ә рекеттесуі.

24. Иммундық зақ ымдалудың 111 тү рі бойынша дамитын ауру:

- сарысулық ауру.

25. Иммундық кешендермен зақ ымдалу осының дамуы негізінде жатады:

- гломерулонефриттің.

26.Баяу дамитын аллергиялық серпілістердің медиаторлары:

– лимфокиндер.

27. Баяу дамитын аллергиялық серпілістерге осылардың пайда болуы тә н:

- сезімталдығ ы жоғ арылағ ан лимфоциттердің.

28.Жү ре пайда болғ ан (екіншілікті) аутоаллергендерге жатады:

- тін + микроб.

29.Иммунды тү рінен айырмашылығ ы, аллергиялық серпіліс кезінде байқ алады:

- Организмнің меншікті тіндерінің зақ ымдалуы.

30.Гаптендер антигенді қ асиетке ие болады:

- Организм ақ уыздармен байланысқ аннан кейін ғ ана:

31.П. Джелл жә не Р. Кумбс бойынша аллергиялық серпілістердің жіктелуінің негізінде жатыр:

- Аллергиялық серпілістердің патогенезі.

32.Аллергиялық серпілістердің иммундық сатысының негізінде жатыр: