Маңғыстау облысы

Маң ғ ыстау облысын ерекше жартылай арал деп осы жерде болғ ан жә не осы жерде тұ ратын халық атайтын болғ ан. Бұ л аймақ мұ найдың жә не газдың, минералдардың туғ ан бай жері болады.

Бү гінгі кү нде Маң ғ ыстау облысы мә дени мұ рағ а бай туристік жә не емделу объектілері бар. Ең қ ызық тысы Ұ лы Жібек жолымен туристік бағ ыт, Маң ғ ыстау облысы арқ ылы оң тү стіктен-солтү стікке жә не одан кейін солтү стік-батысқ а қ арай Ү стіртіке Шетпен қ ақ пасы арқ ылы Каспий жағ алауына бағ ыт жасау.

Адам Манғ ышлақ та да шашамен 500 мың жыл бұ рын пайда болғ ан. Барлық ұ лы дә уірдегі адамның тарихи оқ иғ алары бұ л жерді де тыс қ алдырмады. Шығ ыспен батыс арасында шекаралық территориясы, сонымен қ атар ә лемнен бө лінген тынышты шө л дала Ү стірт, Манғ ышлақ бірінен кейін бірі орынды басатын ө зінің жеріндегі ұ лы ө згерістермен бірге ө тетін халқ ымызды қ ызық тыратын болғ ан. Массагеттер, алландар, оғ ыздар, қ алмақ тар, адайлар. Олар келген, одан кейін басқ алар бә рін бұ зып кеткен, осы жердің мә дени мұ расы ретінде белгі болатындай із қ алдырғ ан. С середины VI ғ асырдың ортасында Маң ғ ышлақ арқ ылы Ұ лы Жібек жолы (Ұ лы ежелгі жол) ө тетін, адан кейін бір-бірінен соң бекіністер, керуен-сарайлар, ежелгі қ алашық тар пайда болғ ан.

Ө з ретімен жү зжылдар да ө ткен. Уақ ыт пен жерлер толығ ымен ежелгі ұ лы қ оныстарды жә не бекініс қ орғ анысын жойып кө рсетпеді. Болғ ан оқ иғ алар қ ұ пиясын тек желмен дала сақ тады.

Маң ғ ыстау жартылай аралының тек қ азіргі қ алалары ғ ана емес туристердің назарын аудартатын. Оның терең дігінде қ азір бір де бір су кө з жоқ тастардың бетінде ерте кө шпенділер дә уіріндегі (біздің заманымызғ а дейінгі Х-ХI ғ асырда) тасты суреттер галереясы табылды. Сонымен қ атар оюлармен қ иылғ ан моланың ү стінде орналасқ ан ғ имараттарымен ескерткіштер табылғ ан. Ұ ң ғ азы тауының жанында мың жыл бұ рын монолиттен жасалғ ан екі ескі мешіттер табылды. Ерекше қ ызығ ушылық танытатыны Шахбағ ота мешіті. Ис­лам адамдарды бейнелеуге жә не ашық денені суреттеуге рұ қ сат бермеген, ал мұ нда лотос гү лдерімен бірнеше рет қ айталанатын ашылғ ан адамның алақ аны бейнеленген болатын. Бұ л суреттің қ ұ пиясы ә лі кү нге дейін зерттелмеген.

Мә дениет іздері толық зертелмегендігіне қ арамастан Маң ғ ыстау районында сақ талды. Бұ л жерде ежелгі қ оныстың орындары, тастан қ ашалғ ан мә йіттер мен қ ұ дық тар, жү йелер қ алдық тары бар.

Форт-Шевченко қ аласында XIX ғ асырда (1850-1857) «жабылмағ ан тү рмеде» шевчен орындары кө п украин ө кілі отырғ ан. Ұ лы украин ақ ынымен салынғ ан саябақ, ақ ынның ү йі, ү стел, ескі заттың қ алдық тары бар. Т.Г.Шевченконың мемориалды музей бар.

Археология жә не тарихи ескерткіштерімен ерекше кө зге тү сетін Сұ лтан – апа, Бекет – Ата ескерткіштері. Біздің республикамыздың осы облысында ақ таулар жә не басқ а туристерді қ ызық тырады.