Йунус сҮрӘсе – 109 аять

Бисмил-лә һ ир-рахмә нир-рахим.
1. Ошбу сү рә лә р хаклык белә н хө кем итү че Коръә н аятьлә ре.
2. Ү злә реннә н бер иргә: " Кешелә рне куркыт, вә Коръә н белә н гамә л кылучы мө эминнә ргә Раббылары хозурында бө ек дә рә җ ә лә р булачагы белә н шатландыр", – дип вә хий кылуыбыз кешелә ргә ґә җ ә бме? Кә ферлә р ә йтә лә р: " Ә лбә ттә, бу Коръә н – ачык сихердер".
3. Тә хкыйк сезнен, Раббыгыз җ ир вә кү клә рне алты кө ндә тө зеп тә мам итте, соң ра игътибарын Ґә решкә беркетте, бө тен вө җ уд белә н җ итә кчелек иткә не хә лдә. Ахирә ттә шә фә гать итү че булмас, мә гә р Аның рө хсә те соң ында гына булыр. Ошбу эшлә рне кылучы Раббыгыз – Аллаһ, аң ар гыйбадә т кылыгыз! Ә йә сез Коръә н белә н вә газьлә нмә ссезме?
4. Кыямә т кө нне кайтачак урыныгыз Аллаһ алдындадыр, Аллаһ уның вә гъдә се хак. Ул башлап халык кылыр, соң ра ү тереп янә тергезер, иман китереп, яхшы эшлә рне кылган кешелә ргә гаделлек белә н кү ркә м җ ә залар бирер ө чен. Дә хи кә ферлә ргә кө ферлеклә ре ө чен рә нҗ еткү че ґә заб, вә кайнар сасы сулар булачак.
5. Кө ндез кояшны, кич айны нур-якты кылучы зат та Аллаһ у тә галә дер, елларны вә башка хисапларны белмә гебез ө чен ул айга урыннар билгелә де. Аллаһ, бу нә рсә лә рне бушка гына тө земә де, мә гә р хаклык белә н тө зеде, ягъни Аллаһ тө зегә н нә рсә лә рдә н файдаланган һ ә рбер кеше җ аваплы. Аллаһ хакны – хак дип белү челә ргә дә лиллә рне ачык бә ян кыла.
6. Кө н белә н тө ннең бер-берсенә хыйлаф булып аллы-артлы килеп-китеп торуларында һ ә м җ ирдә вә кү клә рдә Аллаһ тө зегә н нә рсә лә рдә, ә лбә ттә, Аллаһ ґә забыннан курыккан кешелә р ө чен гыйбрә тлә р һ ә м вә газьлә р бар.
7. Дө ньяга бирелеп, дө нья тереклегеннә н генә карар табып, Безгә юлыгуны телә мә гә н гафил кешелә р.
8. Аларның урыннары ут, шуны кә сеп иткә ннә ре ө чен.
9. Иман китереп изге гамә ллә р кылган кешелә рне Аллаһ иманнары белә н туп-туры җ ә ннә тлә р юлына кү ндерер, ул җ ә ннә тлә р нигъмә тлә р белә н тулган булыр һ ә м асларыннан елгалар агып торыр.
10. Җ ә ннә тлә рдә аларның ә йтә чә к сү злә ре: " Ий Аллаһ -Син һ ә р кимчелектә н пакьсең ", – дип ә йтү булыр, һ ә м бер-берсенә бү лә клә ре " сә лам" булыр, вә аларның ахыр сү злә ре: " Мактау бө тен галә мне тә рбиялә ү че Аллаһ уга тиешле", – дип ә йтмә к булыр.
11. Ә гә р Аллаһ у тә галә бә ндә лә ренең яхшы эшлә ре ө чен савабны ашыктырган кеби, аларның бозык эшлә ре ө чен ґә забны да ашыктырса иде, ә лбә ттә, бозык эшне эшлә ү белә н ү лү лә ре хө кем ителер иде. Безнең хозурыбызга килү гә ышанмаган кешелә рне һ ә лак итмичә, азгынлыкларында хә йран итеп калдырырбыз.
12. Ә гә р Аллаһ уга итагать итмә гә н динсез кешегә берә р катырак зарар ирешсә, ятып яки утырып, яки басып бездә дога кыладыр, кайчан Без аның зарар вә кайгысын бетерсә к, гү я аң а ирешкә н зарар ө чен безгә дога да кылмаган кеби булып ә ү вә лге азгынлыгына тө шә. Ә нә шулай хак юлдан чыккан кешелә рнең кылган бозык эшлә ре ү злә ренә яхшы булып кү ренә.
13. Тә хкыйк сездә н ә ү вә л килеп золым кылган кавемне Без һ ә лак иттек, моннан гыйбрә т алыгыз! Рә сү ллә ре аларга ачык могҗ изалар, вә ислам диненең гадел хө кемнә ре белә н килделә р, шулай да иман китермә делә р. Шуның кеби гө наһ ка чумган кешелә рне җ ә за кылачакбыз.
14. Соң ра алар урынына сезне хуҗ а кылдык, нинди эшлә р кылачагыгызны кү зә теп тармаклыгыбыз ө чен, эшлә регез нинди булса, Безнең дә җ ә забыз шул булыр.
15. Ачык мә гънә ле аятьлә ребез укылганда Безгә килеп юлыгачакны телә мә гә н кә ферлә р ә йттелә р: " Безгә Коръә ннә н башка китап китер яки Коръә нне ү згә рт", – дип. Син аларга ә йт: " Ү злегемнә н Коръә нне алыштырмак яки хө кемнә рен ү згә ртмә к миң а һ ич тә мө мкин тү гел, чө нки ул Аллаһ сү зе, мин ү зем дә Аллаһ миң а вә хий кылган хө кемнә ргә генә иярә мен, ә гә р мин Раббыма андый гө наһ ны кылсам, алдыбызда булачак олугъ " кыямә т" кө ненең ґә забыннан куркамын".
16. Син аларга ә йт: " Ә гә р Аллаһ кушмаса вә телә мә сә иде, мин сезгә Коръә нне укымас идем һ ә м аның хө кемнә рен сезгә ө йрә тмә с идем. Тә хкыйк пә йгамбә р булганчы, мин сезнең арагызда кырык ел тордым, Аллаһ кушмагач, ул дә вердә мин сезгә һ ичнә рсә укымадым, шуны фикерлә п карамыйсызмы? "
17. Аллаһ уга ялганны ифтира кылган яки Аның аятьлә рен ялган дигә н кешедә н дә залимрә к кеше булырмы? Залимнә р Аллаһ ґә забыннан һ ич котыла алмаслар.
18. Мө шриклә р Аллаһ удан башка файда да вә зарар да ирештерә алмый торган сынымнарга гыйбадә т кылалар һ ә м ә йтә лә р: " Бу сынымнар Аллаһ хозурың да безнең шә фә гатьчелә ребез", – дип. Син аларга ә йт: " Сез Аллаһ уга җ ирдә ге вә кү клә рдә ге Ү зе белмә гә н нә рсә лә рдә н хә бә р бирә сезме? Ягъни Аның тиң дә ше булып та Ү зе белми, сез белә сезме? Мө шриклә р тиң дә ш кылган нә рсә лә рдә н Аллаһ пакь вә бик бө ек дә рә җ ә дә.
19. Пә йгамбә р килгә нче дө ньядагы кешелә р бер генә тө рле иде, ягъни бар да мө шрик иделә р, Мухә ммә д г-м килгә ч, берсе мө эмин, берсе мө шрик – икегә бү ленделә р. Залимнә рне ґә заб кылуда ґә забны кичектерү белә н Раббың ның вә гъдә се булмаса иде, Коръә н хө кемнә рендә ихтилаф кылышкан кешелә рне Аллаһ һ ә лак итә р иде.
20. Янә алар ә йтә лә р: " Мухә ммә дкә пә йгамбә рлегене белдерә торган бер галә мә т иң дерелсә че, иман китерер идек", – дип. Син аларга ә йт: " Сез сораган яшертен нә рсә лә рне белмә к Аллаһ уга хас, ә гә р иман китермә сә гез, галә мә т кө тмә гез, бә лки Аллаһ удан ґә заб кө тегез! Мин дә сезнең белә н сезгә ґә заб килгә нен кө тү челә рдә нмен".
21. Ә гә р Без кешелә ргә зарар кү ргә ннә реннә н соң рә хмә т кылып яхшылык бирсә к, мә сә лә н, ачлык соң ында байлык бирсә к, фетнә сугыш соң ында тынычлык бирсә к, шул вакытта алар, шө кер итеп, Аллаһ уга гыйбадә т кылыр урынына Безнең аятьлә ребезгә мә керлә р кылалар. Ә йт: " Аллаһ мә кер кылуда тизрә к мә кер кылучы, Аның мә кере кө чле. Тә хкыйк фә рештә лә ребез сезнең кылган мә керлә регезне язарлар, тиешле җ ә засын кү рерсез".
22. Сезне тө рле сә бә плә р белә н җ ирдә вә суда йө ртү че зат Аллаһ, хә тта сез зур корабларда булсагыз, ул корабларны яхшы җ ил йомшак кына алып китсә, шул хә лдә шатланып кына барганда кө чле җ ил чыгып, тө рле яктан дулкын килсә һ ә м чорнап алган дулкын һ ә лакә тлеге килде дип белсә лә р, шул вакыт алар Аллаһ диненә кайтып, ихлас Аллаһ уга дога кылырга тотыналар: " Йә Рабби, ә гә р безне бу һ ә лакә ттә н коткарсаң, ә лбә ттә, нигъмә тлә рең ә шө кер кылучылардан булырбыз", – дилә р.
23. Аллаһ ә гә р аларны коткарса, шуннан соң алар җ ир ө стендә бозыклык кыла башлыйлар. Ий кешелә р! Бозыклыгыгыз ү з зарарыгызга, дө ньяда файдалануыгыз бик аздыр, соң ра Безнең хозурымызга кайтарылачаксыз, шул вакытта кылган эшлә регез белә н сезгә хә бә р бирербез.
24. Дө ньяда яшә ү нең мисалы: Без кү ктә н иң дерелгә н яң гыр суы кеби, ул яң гыр белә н кешелә р вә хайваннар ашый торган нә рсә лә р аралашып ү ссә лә р, хә тта җ ир матур чә чә клә рен чыгарып зиннә тлә неп китсә, кешелә р хә зер без файдаланабыз дип торганда, ү скә н нә рсә лә рнең һ ә ммә сен һ ә лак итмә к ө чен Безнең ә меребез кө ндез яки кич белә н килсә, Без аларны киселмеш камыл кеби кылырбыз да, гү я ул ү семлеклә р кичә булмаган кеби булып калыр. Ә нә шулай фикерли белгә н кешелә р ө чен гыйбрә тле аятьлә ребезне бә ян кылабыз.
25. Аллаһ у тә галә бө тен дө нья кешелә рен мә ң гелек тынычлык, иминлек йорты булган җ ә ннә тлә ргә чакыра вә ү зе телә гә н кешелә рне җ ә ннә тлә ргә бара торган туры юлга кү ндерде. (Аллаһ у тә галә нең җ ә ннә тлә ргә чакыруының тә ртибе һ ә м җ ә ннә тлә р юлы Коръә н Кә римдер).
26. Дө ньяда Аллаһ уга гыйбадә т кылып, яхшылыкларны кылган кешелә ргә ахирә ттә яхшылык, җ ә ннә т нигъмә тлә ре вә аннан да артыграк Аллаһ у тә галә нең диндарын кү рү булыр, аларның йө злә рен һ ич карарлык капламас вә аларга һ ич хурлык ирешмә с. Җ ә ннә т кешелә ре ә нә шулардыр, алар анда мә ң ге калырлар.
27. Ә мма бозыклыкны кә сеп итү челә р, ягъни имансыз, динсез булуны яки башка гө наһ ларны кә сеп итү челә р, аларга ү злә ренең бозыклыгы кеби җ ә һ ә ннә м ґә забы булачак, аларны тө рле хурлыклар каплар, аларны Аллаһ ґә забыннан саклаучы кеше булмас, аларны гү я караң гы кичнең бер кисеге каплаган кеби чырайлары кара булыр, утка керә се кешелә р ә нә шулар, алар анда мә ң ге калырлар.
28. Бер кө нне һ ә ммә кешелә рне каберлә рдә н кубарырбыз, соң ра ә йтербез: мө шриклә ргә ү зегез һ ә м Аллаһ уга тиң дә ш кылган нә рсә лә регез урыныгызда гына торыгыз! Аларның араларында булган дуслыкны бетерегез, сынымнары ә йтерлә р: " Сез безгә гыйбадә т кылмадыгыз, безгә гыйбадә т кылыгыз дип без сезгә кушмадык", – дип.
29. " Сезнең белә н безнең арада шаһ ит булырга Аллаһ җ итә, тә хкыйк сезнең безгә гыйбадә т кылуыгыздан без гафил булдык", – диярлә р.
30. Шул вакытта һ ә ркем нинди эш кылган булса, һ ә ммә се ачыкланыр вә ү злә ренең хак хуҗ алары булган Аллаһ уга кайтарылырлар вә Аллаһ уга тиң дә ш кылган нә рсә лә ре югалыр.
31. Сорагыл: " Җ ир вә кү к тарафыннан кем ризыкландыра? Яки хуҗ а булып сезгә кү з вә колакларны кем бирә? Дә хи ү лектә н терекне һ ә м теректә н ү лекне кем чыгара, кемнең кө че җ итә? Вә бө тен эшлә р белә н кем җ итә кчелек итә? Алар ә йтер: " Аллаһ ". Ә йт: " Шулай булгач Аллаһ удан курыкмыйсызмы? Ә лбә ттә, куркыгыз! "
32. Ошбу эшлә рне кылучы хак тә рбиячегез булган Аллаһ! Инде хакны ташлаганнан соң, адашудан башка нә рсә булыр? Ә лбә ттә, фә кать адашу булыр! Ничаклы каты кирелә нә сез, хакны ташлап кайда бармакчы буласыз?
33. Аллаһ тә галә нең хаклыгы дө реслә нгә н кеби, фасыйклар иман китермә слә р дигә н сү з дә дө реслә нде!
34. Мө шриклә ргә ә йт: " Сезнең сынымнарыгыз мә хлукларны бар итеп соң ра ү тереп янә тергезү челә рме? Араларында шул эшне эшлә ү чесе бармы? " Ә йт: " Ә лбә ттә, юк! Бә лки кешелә рне халык кылучы, соң ра ү тереп янә тергезү че фә кать Аллаһ у тә галә. Ул – Аллаһ уга ничек ялганны ифтира кыласыз?
35. Янә ә йт: " Сезнең сынымнарыгыздан хак юлга кү ндерү чесе бармы? " Ә йт: " Ә лбә ттә, юк! Хак юлга фә кать Аллаһ у тә галә ү зе генә кү ндерә! Хак юлга кү ндерү че Аллаһ уга иярергә, баш ияргә тиешлеме? Яки селкенергә дә хә леннә н килми торган сынымнарга баш ию тиешлеме? Яки Аллаһ кү ндермә сә туры юлны ү зе ө чен генә дә таба алмаган ишаннарга иярергә, аларга баш ияргә тиешлеме? Ни булды сезгә, батыл эшне кыласыз? "
36. Зан итү, ягъни дә лилсез уйлау, яки нә фес телә гә нчә хө кем итү – дө реслекнең һ ичбер ө лешенә ирештермә с. Дө реслектә, Аллаһ аларның ни, эшлә гә ннә рен белә.
37. Бу Коръә н Аллаһ удан башка бер кеше уйлап чыгарган китап дип ифтира ителә торган нә рсә тү гел, лә кин Аллаһ удан ә ү вә лге китапларны дө реслә гә не хә лдә һ ә м шә ригать хө кемнә рен ачык бә ян иткә н хә лдә иң дерелде, Коръә ннең бө тен галә мне тә рбиялә ү че Аллаһ удан иң дерелгә нлегендә һ ич шик юк.
38. Ә йә ул мө шриклә р, Мухә ммә д Коръә нне ү зе уйлап чыгарган да, аннары Аллаһ иң дерде дип ялган сө йлилә рме? Ә йт: " Ә гә р Коръә нне Мухә ммә д ү зе уйлап чыгарган булса, сез дә Аллаһ удан башка ярдә м ө стә мә к мө мкин булганнарны барчасын да чакырыгыз да, бергә лә шеп, бер сү рә китерегез, ә гә р дө рес сө йлә ү челә рдә н булсагыз".
39. Бә лки алар ү злә ре аң лап һ ә м белеп бетерә алмаган нә рсә не гафиллек белә н ялган диделә р һ ә м аларга Коръә ннең тә эвиле дә килмә де, аң ламыйча гафил калдылар. Болардан алдагылар да пә йгамбә рлә рен ялган диделә р. Карагыл, залимнә рнең ахыры ничек булды? Башка залимнә рнең дә ахыры шулай булачак.
40. Аларның бә гъзелә ре Коръә нгә ышаналар, бә гъзелә ре Коръә нгә ышанмыйлар. Синең Раббың Коръә нгә ышанмыйча бозыклык кылучы фә сыйкларны белү черә к.
41. Ә гә р алар сине ялганчы дисә лә р, ә йт: " Миң а ү з гамә лем, сезгә дә ү з гамә легез вә сез минем кылган эшемнә н бизү чесез, мин дә сез кылган эштә н бизү чемен".
42. Алардан бә гъзелә ре синең Коръә н укыганың ны тың ларлар, лә кин Аллаһ сү зе икә нлегенә иман китермә слә р. Син аларга хак сү зне ишеттерермен дип уйлыйсың мы, алар саң гырау булып һ ичнә рсә аң ламасалар да?
43. Аларның кайберлә ре сиң а маң гай кү зе белә н карыйлар, лә кин хакны кү рмилә р, ә йә син сукырларга хак юлны кү рсә тә алырсың мы? Гә рчә алар хак юлга кү з салмый торган булсалар да.
44. Аллаһ кешелә ргә берничек тә золым итмә с, лә кин Аллаһ уга карышып, кешелә р ү злә ренә золым итә рлә р.
45. Кешелә рне каберлә рдә н кубаргач, дө ньяда кө ндез бер сә гать тә тормаган кеби булырлар, дө ньядагы кеби ү зара танышырлар. Терелеп, Аллаһ уга юлыгуны инкяр иткә н кешелә р тә хкыйк һ ә лак булдылар, алар туры юлга кә нелмә делә р.
46. Аларга вә гъдә кылган ґә забларның бә гъзесен сиң а кү рсә тсә к кү рсә тербез, яки синең җ аның ны алганнан соң ґә заб кылырбыз. Аларның кайтачак җ ирлә ре безгә дер, соң ра алар кылганның барчасын Аллаһ кү рү че, җ ә засын бирер.
47. Вә һ ә р кавемнең расү ле бар, кыямә т кө нне рә сү ллә ре килеп, аларның бө тен эшлә реннә н шә һ адә т бирсә, араларында гаделлек белә н хө кем булыр һ ә м савабны киметеп, яки гө наһ ны арттырып, аларга золым итү булмас, ягъни ү злә ре белә н нә рсә алып барсалар, җ ә засы шул булыр.
48. Кә ферлә р кө леп ә йтә лә р: " Вә гъдә кылган кыямә т кө негез һ ә м ґә забыгыз кайчан була? Ә гә р дө рес сө йлә ү че булсагыз безгә ә йтеп бирегез".
49. Ә йт: " Мин ү зем дә Аллаһ телә геннә н башка ү земә файданы булдырырга һ ә м зарардан имин булырга кадир тү гелмен. Барча кешелә ргә дә Аллаһ хө кеменә кайту ө чен билгелә нгә н вакыт бар. Кайчан вакытлары җ итсә, бер сә гать ашыгып килмә с вә бер сә гать соң га калмас.
50. Ә йт: " Белә сезме, сезгә кө ндез яки кич Аллаһ уның ґә забы килсә, кә ферлә р ул ґә забның кайсына ашыгырлар? "
51. " Ә йә сез башыгызга ґә заб килгә ч кенә аң а ышанырсызмы? Менә хә зер иман китердегез, ә мма ґә заб килмә с борын мә схә рә кылып, ул ґә забның килү ен ашыктыра идегез".
52. Соң ра җ ә һ ә ннә м сакчылары залимнә ргә ә йтте: " Мә ң гелек ґә забны татыгыз. Сез һ ичнә рсә ө чен тү гел, мә гә р ү зегез кә сеп иткә н гө наһ ларыгыз ө чен ґә заб кылынасыз".
53. Кә ферлә р синнә н сорыйлар: " Бу Коръә н хакмы? " Ә йт: " Аллаһ белә н ант итеп ә йтә мен, бу Коръә н, ә лбә ттә хак, сез Аллаһ уны гаҗ из итә алмассыз! "
54. Ә гә р җ ир ө стендә ге бетен байлык залим кешелә рнеке булса иде, кыямә т кө нне ү злә рен ґә забтан сатып алыр ө чен барчасын бирер иделә р, лә кин ґә забтан котыла алсалар вә ґә забны кү ргә н вакытларында хә срә тлә рен яшерерлә р. Араларында гаделлек белә н хө кем тә мам булыр, тиешлесеннә н артык җ ә за биреп золым ителмә слә р.
55. Ә гаһ булыгыз, җ ирдә вә кү клә рдә булган нә рсә лә р, ә лбә ттә, Аллаһ мө лке. Янә ә гаһ булыгыз, Аллаһ уның вә гъдә се хак, лә кин кешелә рнең кү брә ге аны белмилә р.
56. Ул – Аллаһ тергезә вә ү терә һ ә м кыямә т кө нне барчагыз Аның хозурына кайтарылырсыз.
57. Ий кешелә р! Тә хкыйк тә рбиячегез булган Аллаһ удан сезгә вә газь булып Коръә н килде, ул кү ң елдә ге имансызлык, наданлык авыруларына шифа, кү ң елен аның белә н шифалаган кешелә ргә һ идә ят һ ә м мө эминнә ргә рә хмә т.
58. Ий Мухә ммә д г-м! Кешелә ргә Аллаһ уның юмартлыгы вә рә хмә те илә иң дерелгә н Коръә н белә н сө йлә һ ә м Коръә н белә н гамә л кылырга ө ндә! Коръә н иң дерелгә н ө чен һ ә м аның белә н гамә л кылганнары ө чен шатлансыннар. Коръә н белә н гамә л кылу алар җ ыйган малдан хә ерлерә к.
59. Ә йт: " Ә йә кү рдегезме Аллаһ сезнең ө чен иң дергә н ризыкларны, яки ү з белдегегез илә кайберлә рен хә лә л, кайберлә рен хә рам кылдыгыз". Янә ә йт: " Шулай ү з белдегегез белә н хө кем итә ргә Аллаһ сезгә рө хсә т бирдеме? Яки Аллаһ уга ялганны ифтира кыласызмы? Ә лбә ттә, бу хө кемегез Аллаһ уга ифтира.
60. Аллаһ уга ялганны ифтира кылган кешелә рнең кыямә т кө нендә башларына килә чә к эш хакында уйлары ничек икә н? Тә хкыйк Аллаһ у тә галә кешелә р ө чен, ә лбә ттә, юмартлык иясе, лә кин кү брә к кешелә р Аның нигъмә тлә ренә шө кер итмилә р, һ аман азгынлыкталар.
61. Син бер эштә булсаң, яки Коръә ннә н бер сү рә укысаң, яки берә р гамә л кылсагыз, шул эшлә регезне башлаган вакытыгызда без хә зербез вә кү реп торабыз. Дә хи Раббың нан яшерен булмас җ ирдә вә кү клә рдә тузан бө ртеге хә тле нә рсә, ул нә рсә – кирә к тузан бө ртегеннә н зур булсын, кирә к -кечкенә булсын, барчасы ө ммү л-китапта язылмыш.
62. Ә гаһ булыгыз, ә лбә ттә, Аллаһ дусларына һ ич куркыныч юк һ ә м алар кө енмә слә р.
63. Ул Аллаһ уның дуслары хак ышану белә н ышандылар һ ә м һ ә рвакыт Аллаһ уга тә къвалык кылдылар, ягъни фә хеш, хә рам эшлә рдә н һ ә м бидеґә т, хорафат гамә ллә рдә н һ ә рвакыт сакландылар вә фарыз, ваҗ еб, сө ннә т гамә ллә рне Аллаһ ризасы ө чен генә ү тә делә р.
64. Аларга дө ньяда һ ә м ахирә ттә дә шатлыктыр. Аллаһ сү злә ренә алышынмак юк, Ул ни ә йтсә шул була, Аллаһ уга дус булу – мә ң гелек бә хеткә ирешү.
65. Кә ферлә рнең яман сү злә ре сине хафа кылмасын, бит ө стенлекнең барчасы Аллаһ у тә галә неке, Ул – ишетү че вә белү че.
66. Ә гаһ булыгыз, җ ирдә ге вә кү клә рдә ге мә хлуклар Аллаһ у тә галә неке, Аллаһ уга тиң дә ш итеп кешелә р ияргә н сынымнар да Аллаһ у тә галә неке. Аларның сынымнарга ияреп, алардан ярдә м сораулары дә лил белә н тү гел, фә кать сукыр хыялга иярү генә, янә алар хакны инкяр итеп ялганны ихтыяр итү челә р.
67. Тынычланып ял итә р ө чен караң гы тө ннә рне, вә яшә ү ө чен кирә к нә рсә лә рне кү реп кә сеп итә р ө чен якты кө ннә рне яратучы Аллаһ у тә галә. Тә хкыйк бу ә йтелгә ннә рдә хакны ишетә белгә н кешелә р ө чен ачык дә лиллә р вә могҗ изалар бар.
68. Мө шриклә р: " Аллаһ бала тудырды", – дилә р. Аллаһ у тә галә бала тудыру кимчелегеннә н бик пакь вә Ул бай -һ ичнә рсә гә мохтаҗ тү гел, җ ирдә вә кү клә рдә булган нә рсә лә р бар да аныкы. Аллаһ бала тудырды дияргә сезнең һ ич дә лилегез юк, ә зегез белмә гә н нә рсә не Аллаһ уга ифтира кылып сө йлисезме?
69. Ә йт: " Аллаһ уга ялганны ифтира кылучы кешелә р Аллаһ ґә забыннан котылачак тү геллә р".
70. Дө ньяда аз гына файдаланырлар да, соң ра кайтачак җ ирлә ре – Безгә. Анда аларга каты ґә забны татытырбыз кә фер булганнары ө чен.
71. Гыйбрә тлә нсеннә р яки вә газьлә нсеннә р ө чен аларга Нух г-м кавеменең хә бә рен укы. Нух г-м ү з кавеменә ә йтте: " Ий кавемем, ә гә р минем сезнең арада тормаклыгым һ ә м Аллаһ уның аятьлә ре белә н сезне вә газь кылмаклыгым сезгә авыр вә уң айсыз булса, мин Аллаһ уга тә вә ккә л кылдым вә Аң а тапшырылдым, Аллаһ уга тиң дә ш кылганнарыгызны җ ыегыз вә миң а каршы хә йлә -мә керлә регезне кылыгыз. Лә кин белеп эшлә гез, мә керегез ү зегезгә кайгы булып ә верелмә сен, инде миң а кыласы эшегезне кылыгыз, миң а аз гына да вакыт бирмә гез.
72. Ә гә р сез хак диннә н баш тартсагыз, бит мин сездә н Аллаһ хө кемнә рен ирештергә нем ө чен дө нья малын сораганым юк, минем эшемнең ә җ ере фә кать Аллаһ уда һ ә м дә мин мө селман булырга Аллаһ удан боерылдым".
73. Нухны кавеме һ аман да ялганчы диделә р, кә ферлә рне һ ә лак итеп, Нухны вә аның белә н булган мө эминнә рне кө ймә гә менгезеп, Туфан суыннан котылдырдык. Вә Туфан суы белә н һ ә лак булганнар урынына Нух белә н исә н калганнарны җ ир ө стенә халифә кылдык һ ә м аятьлә ребезне ялган диючелә рне Туфан суына батырып, һ ә лак иттек. Бел, башларына килә чә к ґә заб белә н куркытылып та курыкмаган кешелә рнең ахыры ничек булды?
74. Нухтан соң яшә гә н кешелә ргә дә рә сү ллә р кү ндердек, алар да кавемнә ренә дә лиллә р вә могҗ изалар белә н килделә р, лә кин ә ү вә лдә ге кавемнә р ү з пә йгамбә рлә рен ялган диюлә ре сә бә пле, болар да ү з пә йгамбә рлә ренә ышанмадылар. Хак юлдан читкә ү теп китү челә рнең кү ң елен инде аң ламасын ө чен мө херлибез.
75. Ә ү вә лге рә сү ллә рдә н соң Муса белә н Һ арунны аятьлә р вә могҗ изалар илә Фиргаунгә вә аның олугъларына җ ибә рдек, алар тә кә бберлә нделә р, кабул итмә делә р, вә азган кә ферлә рдә н булдылар.
76. Аларга Безнең хак могҗ изаларыбыз килсә, алар ә йттелә р: " Болар барчасы – ачык сихерлә р генә дер".
77. Муса ә йтте: " Аллаһ удан килгә н хак могҗ изага каршы шул сү злә регезне ә йтә сезме? Ә йә бу могҗ изалар сихерме? Бит сихерчелә р Аллаһ ґә забыннан котылачак тү геллә р."
78. Кә ферлә р ә йттелә р: " Сез безне аталарыбыз тоткан диннә н туктатыр ө чен һ ә м җ ир ө стендә ү зегез генә баш булыр ө чен килдегезме? Без сезгә иман китерә чә к тү геллә рбез".
79. Фиргаун ү зенең ярдә мчелә ренә ә йтте: " Барча маһ ир – оста сихерчелә рне җ ыеп миң а китерегез".
80. Сихерчелә р бар да җ ыелып килгә ч, Муса аларга ә йтте: " Сихерлә п китергә н нә рсә лә регезне җ иргә салыгыз! "
81. Сихерчелә р сихерлә гә н арканнарын җ иргә салгач, Муса ә йтте: " Сезнең бу нә рсә лә регез бар да сихер. Ә лбә ттә, Аллаһ сезнең сихерегезне батыл – кө чсез кылыр, тә хкыйк Аллаһ ялганчы фә сыйкларның эшен ихлас кылмас, юлга салмас! "
82. Аллаһ у тә галә хак эшнең хаклыгын дө реслә р ү зенең сү зе белә н, гә рчә кә ферлә р мә крү һ кү рсә лә р дә.
83. Муса кавеменең яртысы Фиргауннең вә аның олугъларының фетнә сеннә н яки ү терелү еннә н куркып Мусага иман китермә делә р, мә гә р курыкмаучылары иман китерделә р, чө нки Фиргаун Мысыр җ ирендә бик тә кә ббер, бик усал иде вә ул явызлыкта чиктә н аша китте, хә тта: " Мин – Аллаһ " дия башлады.
84. Муса, кавеменең Фиргауннә н курыкканын кү ргә ч, ә йтте: " Ий кавемем! Ә гә р Аллаһ уга иман китереп ислам динен тотучы мө селман булсагыз, Аллаһ уга тә вә ккә л кылыгыз! Фиргауннә н курыкмагыз! "
85. Мусага ияргә н мө селманнар ә йттелә р: " Аллаһ уга тә вә ккә л кылдык, ий Раббыбыз, безлә рне залимнә р кулына фетнә кылмагыл".
86. Вә безлә рне кә фер булган Фиргаун кавеменнә н коткаргыл, ү зең нең рә хмә тең белә н! "
87. Муса илә Һ арунга вә хий кылып ә йттек: " Кавемегезгә Мысырда ө йлә р хә зерлә гез вә ул ө йлә регезне мә сҗ идлә р кылыгыз һ ә м намазларыгызны шул ө йлә регездә ү тә гез, вә мө эминнә рне шатландыр, аларга дө ньяда һ идә ят, ахирә ттә җ ә ннә т булачак".
88. Муса ә йтте: " Ий Раббым! Кешелә рне аздырмак ө чен Фиргаунгә вә аның олугъларына дө ньяда зиннә т һ ә м мал биргә нсең. Ий Раббыбыз, син аларның малларыны һ ә лак итеп, кү ң еллә рен каралт ки, һ ә лак итү че ґә забны кү рмичә иман китермә слек булсыннар".
89. Аллаһ ә йтте: " Тә хкыйк сезнең догаларыгыз кабул ителде, боерылган эшегездә туры торыгыз һ ә м хакны белми торган наданнарга һ ич иярмә гез".
90. Бә ни Исраилне дә рья аркылы ү ткә рдек, тә кә бберлек вә дошманлык белә н алар артыннан Фиргаун вә аның гаскә ре куып чыктылар. Бә ни Исраил ө чен ачылган су аралыгына кереп бата башлагач, Фиргаун ә йтте: " Иман китердем, гыйбадә т кылырга яраклы Илаһ ә юк, мә гә р Бә ни Исраил иман китергә н Аллаһ у тә галә генә дер вә мин мө селманнарданмын".
91. Аллаһ ә йтте: " Хә зер иман китерә сең ме? Башта Аллаһ уга гасый булдың һ ә м бозыклык кылучылардан идең ".
92. Сездә н соң килә чә к кешелә ргә гыйбрә т булсын ө чен тә негезне бү ген су ө стенә чыгарабыз. Лә кин кешелә рнең кү брә ге Безнең гыйбрә тлә нерлек аятьлә ребездә н гафиллә р, һ ич вә газьлә нмилә р.
93. Бә ни Исраилне Фиргауннә н коткаргач, тә хкыйк яхшы урыннарга куеп хуш ризыклар бирдек вә Ә рихә, Кә нган шә һ ә рлә ренә кергездек. Алар ихтилаф кылышмадылар, мә гә р расү ллә р аларга хак хө кемнә рне китергә ннә н соң ихтилаф кылыштылар. Аларның ихтилаф кылган нә рсә лә ре хакында Раббың гаделлек белә н кыямә т кө нне хө кем кылыр.
94. Ә гә р Без сиң а иң дергә н китап хакында шиктә булсаң, иң гә н китапларны синнә н ә ү вә л укучылардан сора: аларның китабында синең хакта хә бә р бар. Тә хкыйк хак булган Коръә н сиң а Раббың нан килде, шиклә нү челә рдә н булма.
95. Дә хи Аллаһ у тә галә нең аятьлә рен ялган диючелә рдә н булмагыл, юкса хә срә тлә нү челә рдә н булырсың.
96. Раббың ның бер кавемне ґә заб кылырмын дигә н сү зе дө реслә нгә ч, ә лбә ттә, ул кавем иман китермә с.
97. Хә тта аларга тө рле могҗ изалар килсә дә, рә нҗ еткү че ґә забны кү рмичә, иман китермә слә р.
98. Йунус г-м кавеменнә н башка һ ичбер кавемнең ґә забны кү ргә ч кенә китергә н иманнары файда бирмә де. Чө нки Йунус кавеме иман китергә ч, алардан дө нья ґә забын бетердек вә ә җ ә ллә ре җ иткә нче файдаландырдык. Йунус кавеменә ә йтте: " Ә гә р иман китермә сә гез, ө ч кө н эчендә сезнең ө стегезгә Аллаһ удан ґә заб килә чә к", – диде. Алар башта ышанмадылар. Йунус араларыннан чыгып китте. Ө ч кө н булгач, кү ктә утлар кү ренә башлады. Шул вакыт куркып, Йунусны эзлә ргә тотындылар, лә кин тапмадылар. Ґә заб утлары якынлаша башлагач, һ ә ммә лә ре дә иман китереп тә ү бә иттелә р. Соң ра Аллаһ ґә забны кире алды.
99. Ә гә р Раббың телә сә иде, ә лбә ттә, җ ир йө зендә ге кешелә р барчалары иман китерер иделә р. Ә йә син Мухә ммә д г-м, барча кешелә рне ышандыру ө чен аларны кө члә р идең ме?
100. Аллаһ телә геннә н башка иман китерергә һ ичкемгә мө мкин тү гел. Хак белә н батылны аеру ө чен гакылын эшлә тмә гә н кешелә ргә Аллаһ кә фер-имансызлык лә ззә тен салыр.
101. " Җ ир вә кү клә рдә Аллаһ у тә галә нең кодрә тенә дә лалә т кыла торган нә рсә лә рнең хисабы да юк, игътибар илә карагыз", – диген. Иман китермә гә н кешелә ргә могҗ изалар да, вә Аллаһ ґә забы белә н куркыту да һ ич файда бирмилә р.
102. Хә зерге кә ферлә р, ә ү вә лге кә ферлә ргә килгә н ґә заблы авыр кө ннә рне кө тә лә р. Ә йт: " Ни кө тсә гез дә кө тегез, Аллаһ удан сезгә ґә заб килә чә к кө н бар, кө тегез. Мин дә сезнең белә н бергә сезгә ґә заб килү ен кө тә м".
103. Соң ра Без рә сү лебезне вә аларга ияргә н мө эминнә рне коткарырбыз. Мө эминнә рне коткармак Безгә тиеш вә лязем булды.
104. Ий Мухә ммә д г-м, ә йт: " Ий адә мнә р, ә гә р сез, мин китергә н диннең хаклыгына шиклә нер булсагыз, тә хкыйк мин гыйбадә т кылмыймын Аллаһ удан башка сез гыйбадә т кыла торган сынымнарга, лә кин сезнең җ аныгызны ала торган Аллаһ уга гыйбадә т кыламын һ ә м мин мө эминнә рдә н булырга боерылдым.
105. Дә хи ихлас кү ң ел белә н хак тарафында булган дингә йө зең не юнә лдер, дип боерылдым һ ә м дә, ә лбә ттә, мө шриклә рдә н булма, дип боерылдым.
106. Дә хи сиң а файда да, зарар да итә алмаган сынымнарга гыйбадә т итмә, дип боерылдым". Ә гә р син бу эшлә рне эшлә сә ң, ә лбә ттә, залимнә рдә н булырсың.
107. Ә гә р Аллаһ сиң а бер зарарны бирсә, ул зарарны синнә н алырга Аң ардан башка зат юк, ә гә р сиң а бер нигъмә т бирергә телә сә, Аның юмартлыгыннан бирелә чә к нигъмә тне кире алучы юк. Бә ндә лә реннә н ү зе телә гә ннә ренә бирер ул нигъмә тне. Вә Ул ярлыкаучы вә рә химле.
108. Ий Мухә ммә д г-м, ә йт: " Ий кешелә р, тә хкыйк Раббыгыздан чын иманны, хак динне ө йрә тү че, җ ә ннә тлә р юлын кү рсә тү че Коръә н Кә рим килде, берә ү Коръә н белә н гамә л кылып туры юлны тапса, файдасы фә кать ү зенә, вә берә ү Коръә н белә н гамә л кылмыйча адашса, ә з башына адашты. Лә кин мин сезне дингә кө члә ү че вә кил тү гелмен".
109. Ий Мухә ммә д г-м, ү зең ә вә хий ителгә н Коръә н хө кемнә ренә ияр, вә сабыр ит – чыда, хә тта Аллаһ ү зе хө кем иткә нче. Вә Ул хө кем итү челә рнең хә ерлесе.