Мин Казан урамыннан барганда, кемдер артымнан кычкырып куйды.

9) Гади аш пешерер ө чен, бә рә ң ге, ит һ ә м суган кирә к.

10) Искә ндә р ике кө ндә бө тен эшлә рен эшлә п чыккан.

Двадцать восьмой урок

Хуҗ аның «акыллы» куяннары

Беркө нне Хуҗ а Насретдин, акчасы беткә ч, бер аучыдан ике тере куян алып кайткан да хатынына:

– Мин бу куяннарның берсен байга алып барам, ә син тавык шулпасы һ ә м пә рә мә ч пешер. Без бай белә н бергә кайтырбыз. Бай синнә н: «Мине кунакка килү емне ничк белдең?» – дип сораса, куян ә йтте, диярсең», – дигә н.

Бай янына баргач, Хуҗ а сү з башлаган:

– Безгә барабызмы ә ллә, бай? Минем хатыным безгә аш ә зерлә п куяр.

– Хатының безнең килә сен ничек белер соң? – дигә н бай.

Ә Хуҗ а:

– Менә шушы капчык эчендә ге куян тиз генә ө йгә кайтып, безнең кайтасын һ ә м нә рсә пешерергә икә нен хатыныма ә йтер, – дигә н.

Бай ышанмаган. Хуҗ а моң а кө леп:

– Син шушы кө нгә кадә р минем куян турында белмә дең мени? Аның акылы безнең мулланың акылы кадә р. Менә хә зер ә йт, син нә рсә ашар идең?

Бай:

– Пә рә мә ч ашар идем, – дигә н.

Хуҗ а:

– Ә мин тавык шулпасы ашарга телим, – дигә н дә капчыктан куянны чыгарып, аның колагына:

– Хә зер кайт та, хатынга ә йт, ул безнең кайтуга пә рә мә ч белә н тавык шулпасы пешерсен, – дигә н дә куянны ишектә н чыгарып җ ибә ргә н.

Хуҗ а белә н бай, Хуҗ а ө енә килеп керү белә н, ө стә лдә ге пә рә мә ч белә н тавык шулпасын кү ргә ннә р. Ө стә л астында тыныч кына утырган куянны да кү ргә ннә р.

– Йә, Хуҗ а, синең куяның, чыннан да, могҗ изалы икә н, сат миң а аны, – дигә н бай, ә

Хуҗ а:

– Ай, мондый куянны сатарга ярыймы соң? – дигә н.

– Ә гә р мин синең куяның а йө з сум бирсә м? – дигә н бай.

– Юк, юк! – дигә н Хуҗ а.

– Ә ике йө зне бирсә м?

– Ә йттем бит, куянымны сатмыйм.

– Биш йө з сум бирә м, зинһ ар, сат инде, – дигә н бай.

Ә Хуҗ а һ аман ү з сү зендә торган. Бай җ иде йө з, сигез йө з бирсә дә, Хуҗ а риза булмаган. Соң ында бай мең сум бирергә булган. Шуннан Хуҗ а:

– Ярый инде, дуслыгыбыз хакына сатсам сатыйм инде, – дигә н.

Бай мең сум акчаны санап биргә н дә:

– Йә, хә зер инде куян безгә барып, минем хатынга ә йтсен. Сезгә нә рсә пешерергә, ә йт, – дигә н.

Хуҗ а нә рсә телә гә нен ә йткә н.

Шуннан бай куянның колагына нидер пышылдаган да аны чыгшарып җ ибә ргә н.

Бай белә н Хуҗ а байның ө енә кайтканнар. Бай ишектә н кергә н дә хатынына:

– Йә, хатын, без телә гә н ашлар пешерелдеме? – дип сораган.

– Мин аны каян белим. Белгә н булсам, пешереп куйган булыр идем, – дигә н бай хатыны.

– Мин җ ибә ргә н куян сиң а килеп ә йтмә демени? – дигә н бай.

Хатын бернинди дә куян килмә гә нен ә йткә ч, бай ачуланып Хуҗ адан акчасын кире сорый башлаган.

Хуҗ а:

– Син куянның колагына нә рсә ә йттең соң? – дип сораган.

– Без килгә нче хатыным пилмә н белә н пылау пешерсен дип ә йттем.

– Башка без сү з дә ә йтмә дең ме?

– Юк, башка бернә рсә дә ә йтмә дем, – дигә н бай.

Шуннан соң Хуҗ а кө леп:

– Их, син, юлә р, юлә р! Соң, адресың ны ә йтмә гә ч, ул синең ө ең не ничек белсен, менә хә зер тот инде куяның ны, – дигә н.

кү рергә

Эшли кү р! – смотри, сделай (обязательно сделай!).

Эшли кү рмә! – смотри, не делай (не вздумай делать!)

Марат: Мин кичә кинога бардым.

Искә ндә р: Ничек булды соң? Кино шә п булдымы?

Марат: Сө йлә мә дә! Мин, юлә р, матур рекламага ышандым. Анда бик ә йбә т комедия дип язганнар иде…

Искә ндә р: Шуннан?..

Марат: Лә кин кө лә ргә сә бә п булмады. Кино беткә ч, еларга гына сә бә п бар иде.

Искә ндә р: Нигә алай?

Марат: Билет бә ясен искә тө шердем… Син, Искә ндә р, ул кинога бара кү рмә, акчаң ны ә рә м итмә …

Ә лфия: Без иртә гә Рә мзия белә н бакчага барырга уйлыйбыз. Син, Хә бир, безнең белә н барасың мы?

Хә бир: Чакырсагыз, ә лбә ттә, барам!

Рә мзия: Ә лфия чакыра бит инде. Лә кин син авырый гына кү рмә!

Хә бир: Аның ө чен борчылмагыз. Ү зегез дә җ ылырак киенергә оныта кү рмә гез…

КҮ НЕГҮ ЛӘ Р

1. Нокталар урынына сү злә р куегыз:

1) Минем … килү емне ничек белдең?

2) Минем хатыным безгә аш … куяр.

3) Син шушы кө нгә … минем куян … белмә дең мени?

4) Аның акылы безнең мулланың … кадә р.

5) Ә мин тавык шулпасын ашарга ….

6) Хә зер кайт та … ә йт, ул безнең … пә рә мә ч һ ә м тавык … пешерсен.

7) Хуҗ а белә н бай Хуҗ а ө енә керү …, ө стә лдә ге … белә н тавык шулпасы кү ргә ннә р.

8) Ө стә л … тыныч … утырган куянны да кү ргә ннә р.

9) Йә, Хуҗ а, синең куяның чыннан да … икә н.

10) Ә гә р мин синең … йө з … бирсә м?

11) Ә Хуҗ а … ү з сү зендә тора.

12) Ярый инде, дуслыгыбыз … сатсам … инде.

13) Шуннан бай куянның колагына нидер … да чыгарып ….

14) Йә, хатын, без … ашлар пешерелдеме?

15) Соң, … ә йтмә гә ч, ул синең ө ең не ничек белсен?!

3. Ү рнә клә р буенча эшлә гез һ ә м тә рҗ емә итегез:

а) Ү рнә к: Син бу гө мбә ле ашны ашама.

Син бу гө мбә ле ашны ашый кү рмә!