Жаттығулар. 1. a-галактопиранозаның жәнеb-фруктофуранозаның оксо формадан түзілу схемасын жазыңыз.

1. a-галактопиранозаның жә неb-фруктофуранозаның оксо формадан тү зілу схемасын жазың ыз.

2. Д-маннозаның a, b-аномерлерінің Хеуорс формулаларын жазың ыз.

3. Глюкозаның глюкон жә не глюкар қ ышқ ылдарына дейін тотығ у реакциясын жазың ыз.

4. Галактозаның галактурон қ ышқ ылына дейін тотығ уын жә не ө німнің декарбоксилдену реакциясын жазың ыз. Галактурон қ ышқ ылының оксо-жә не циклді тү рлерін жазың ыз.

5. Маннозаның гидрлену реакциясын жазың ыз.

6. N-ацетил-Д-маннозаминмен пирожү зім қ ышқ ылының алдольдық конденсациясының нә тижесінде ацетилнейрамин (сиал) қ ышқ ылын алың ыз.

7. Жартылай ацеталдық гидроксил тобының ерекше қ асиеттері. Глюкопиранозаның метил спиртімен реакциясын жазың ыз (НСI-дың қ атысуымен).

8. b, Д-фруктофуранозаның 1, 6-дифосфатының тү зілу реакциясын жазың ыз.

№9 Тә жірибелік сабақ

ТАҚ ЫРЫП: Биологиялық маң ызды гетероциклды қ осылыстар. Зә р қ ышқ ылының жә не оның тұ здарының ерігіштігін зерттеу. Алкалоидтардың тұ нбағ а тү су реакциялары.

МАҚ САТЫ:

1. Гетероциклды қ осылыстардың қ ұ рылысы, таутомериясы, қ асиеттері, жә не биологиялық ролі туралы білімді қ алыптастыру.

2. Алынғ ан нә тижелер негізінде бейімділік дағ дыларын жә не гетероциклды қ осылыстар ү шін кө рнекілік реакциялар дағ дыларын қ алыптастыру.

ОҚ ЫТУДЫҢ МІНДЕТТЕРІ:

оқ ушы қ абілетті болу керек:

1) Бір жә не екі гетероатомды бес, алты мү шелі гетероциклдарын жә не олардың туындыларының электрондық қ ұ рылыстарының ерекшеліктерін, таутомериясын, қ асиеттерін, биологиялық ролдерін тү сіндіре білу.

2) Конденсирленген гетероциклдың жә не олардың туындыларының қ ұ рылысының ерекшеліктері мен маң ызын талдау.

3) Кө рнекілік ә дісті орындау кезінде жеке гетероциклдар мен алкалоидтардың қ ұ рылысы мен қ асиеттері туралы білімді бекіту.

тақ ырыптың негізгі сұ рақ тары:

1. Гетероциктер. Анық тамасы. Жіктелуі.

Пиррол, фуран, тиофен, имидидозол, пиридин, пиразол, пиримидинның мысалымен гетероциклдардың қ асиеттері мен электрондық қ ұ рылысы. Ароматтылық критериі.

2. Кислотно-основыные свойства пиррола и пиридина.

3. Пирролдың, пиридиннің тотық сыздану реакциялары.

4. Пирролдың, пиридиннің электрофильді орын басу раекциялары.

5. Пиримидиндік негіздер: урацил, тимин, цитозин. Қ ұ рлысы. Лактим-лактам таутомериясы.

6. Алкалоидтар. Никотин. Кофеин. Химиялық табиғ аты жә ен маң ызы.

7. Никотин қ ышқ ылы жә не оның амиді (витамин В₃) НАД⁺ жә не НАДФ коферменттерінің қ ұ рылымдық бірілігі. Маң ызы. НАД⁺ - НАДН жү йесінің ә серінен жә не гидрид-ионының тасымалдануы туралы тү сінік.

8. Конденсирленген гетероциклдар: пурин. Қ ұ рылысы.

9. Пуриннің гидрокси туындылары: а) гипоксантин жә не ксантин, лактим-лактам таутомериясы; б) зә р қ ышқ ылы. Қ ұ рылысы. Зә р қ ышқ ылының қ ышқ ылдық жә не орта тұ здары.Таутомериясы.

10. Пуриннің амин туындылары: аденин, гуанин. Лактим-лактам таутомериясы. Олардың зә р қ ышқ ылына айналуы.

ОҚ ЫТУ ә дістері МЕН Қ Ұ РАЛДАРЫ:

1. Ә діс ү йлестірілген:

а) ү йлестірілген сұ рау (ауызша сұ рау, кіші топтармен жұ мыс, жазбаша, сұ рау)

б) ү й тапсырмасын тексеру.

2. TBL ә дісі

Қ ұ ралдар: слайдтар, оқ у кестелері, тақ ырып бойынша кестелер, тест тапсырмалары, билеттер