Лабораториялық жұмыс

«Асқ азан сө лін натрий гидроксидінің стандартты ерітіндісімен потенциометрлік титрлеу»

Мақ саты: сутек иондарының концентрациясынпотенциометрлік титрлеу ә дісі бойынша анық тау.

Аналитикалық реакция:

HCl + NaOH = NaCl + Н₂О

H⁺ + OH^- = Н₂О

Гальваникалық элемент:

Ag, AgCI |HCI| стекло |Н⁺| зерттелетін ерітінді |KCI| AgCI, Ag

шыны электроды рН -? хлоркү міс электроды

Жұ мыс барысы: Бюретканы натрий гидроксидінің титрленген ерітіндісімен толтырады, нө лдік дең гейге келтіреді. Асқ азан сө лінің ү лгісі болып табылатын хлорсутек қ ышқ ылының ерітіндісінен 10 мл стақ анғ а пипеткамен ө лшеп қ ұ яды. Стақ анды магнитті араластырғ ышқ а қ ояды. Одан кейін рН-метрге жалғ анғ ан шыны мен хлорсутек электродтарын батырады. Ерітіндіні араластыра отырып, хлорсутек қ ышқ ылының бастапқ ы ерітіндісінің рН-ын ө лшейді. Бюреткадан зерттелетін ерітіндіге 2 мл-ден натрий гидроксидінің титрленген ерітіндісіненбіртіндеп қ ұ я отырып, рН-ын ө лшеп отырады. рН-тың кенет секіру мә нінен тағ ы титрлеуді 3 рет рН шамасын алғ анша жалғ астырады. Титрлеу нә тижелерін кестеге жазады.

Талдау нә тижелерінің есебі:

Хлорсутек қ ышқ ылы ерітіндісінің аликвотты кө лемі V(HCl) = 10 мл.

натрий гидроксиді ерітіндісінің концентрациясы С(NaOH) = 0, 1 моль/л

10-14 қ атар

Алынғ ан мә ліметтер бойынша екі график тұ рғ ызады:

· абсцисса осіне натрий гидроксидінің қ ұ йылғ ан ерітіндісінің кө лемін, ал ордината осіне сә йкес рН-тың мә ндерін сала отырып, интегралдық рН ~ f(V(NaOH)) титрлеу қ исығ ының;

· абсцисса осіне натрий гидроксидінің қ ұ йылғ ан ерітіндісінің кө лемін, ал ордината осіне сә йкес рН-тың ө згерісінің натрий гидроксидінің кө лемінің ө згерісіне қ атынасының мә ндерін сала отырып, дифференциалдық ∆ pH/∆ V ~ f(V(NaOH)) титрлеу қ исығ ының;

· эквиваленттік нү ктені анық тайды (дифференциалдық титрлеу қ исығ ындағ ы максимал мә ні). Эквиваленттік нү ктеден абсцисса осіне тү сірілген перпендикуляр хлорсутек қ ышқ ылының ерітіндісін бейтараптауғ а жұ мсалынғ ан натрий гидроксиді ерітіндісінің кө леміне сә йкес келеді.

HCl молярлық концентрациясын есептеу:

С(НСl)=

рН = -lg C_H+

Қ орытынды: анық талғ ан хлорсутек қ ышқ ылының ерітіндісінің концентрациясын жә не рН-н кө рсетің із.

№6 Тә жірибелік сабақ

ТАҚ ЫРЫП: Гомофункционалды кө мірсутектері туындыларының реакцияғ а тү су қ абілеттіліктері. Спирттерге, фенолдарғ а, аминдерге, альдегидтерге, кетондарғ а жә не карбон қ ышқ ылдарына сапалық реакциялар.

МАҚ САТЫ:

1. Спирттер, тиолдар, аминдер жә не карбонилді қ осылыстардың қ ұ рылысы, жіктелуі жә не химиялық қ асиеттерінің заң дылық тары туралы білімді реакциялардың схемаларын жазу ү шін қ олдана білуге ү йрету.

2. Спирттер, тиолдар, аминдер жә не карбонилді қ осылыстардың химиялық қ асиеттері жә не сапалық реакциялары арқ ылы оларды ерітінділерден анық тауды кө рсете білу жә не алынғ ан нә тижелерді дә ледеу дағ дыларын қ алыптастыру.

ОҚ ЫТУ МАҚ САТТАРЫ:

Білім алушының мү мкіндігі бар:

1) Молекуланың реакциялық орталығ ын жә не оның ерекшелігін анық тауғ а: қ ышқ ылдық, негіздік, электрофильді немесе нуклеофильді екендігін жә не реакцияғ а тү су қ абілеттіліктерін бағ алауғ а.

2) Спирттер, тиолдар, аминдер жә не карбонилді қ осылыстардың қ ұ рылыстарына қ арай реакцияларғ а тү су қ абілеттіліктерін салыстыра білуге.

3) Кө патомды спирттер, альдегидтер, кетондар, карбон қ ышқ ылдарының химиялық қ асиеттері туралы білімді қ олдана отырып, оларғ а сапалық реакциялардың нә тижелері туралы тұ жырым жасауғ а.

4) Оқ ытушының берген қ осылыстар реакцияларының схемаларын жаза білуге.

ТАҚ ЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰ РАҚ ТАРЫ:

1) The acid-base properties of alcohols, phenols, thiols, amines and acids.

2) Тотығ у реакциялары:

· біріншілік жә не екіншілік спирттердің;

· екіатомды фенолдардың;

· тиолдардың жұ мсақ тотығ уы;

· альдегидтердің кү міс жә не мыс (II) гидроксидтерімен тотығ уы.

3) Альдегидтер мен кетондардың тотық сыздану реакциялары.

4) Кө патомды спирттер мен фенолдарғ а сапалық реакциялар.

5) Аминдердің алкилденуі, ацилденуі жә не дезаминденуі.

6) Альдегидтер мен кетондарғ а тә н реакциялар (сумен, спиртпен, тиолмен).

7) Органикалық жә не бейорганикалық қ ышқ ылдармен жә й жә не кү рделі эфирлердің, амидтердің тү зілуі.

8) Альдолды қ осылу реакциялары. Бұ л реакцияларл\дың биологиялық маң ызы.

9) Дикарбон қ ышқ ылдарының қ асиеттері: декарбоксилденуі жә не циклді ангидридтердің тү зілуі.

Оқ ыту мен сабақ беру ә дістері:

Ә діс - қ ұ растырылғ ан:

1) қ ұ растырылғ ан сұ рау (ауызша сұ рау, кіші топтармен жұ мыс, жазбаша сұ рау);

2) ү йге берілген тапсырманы тексеру.

Оқ ыту қ ұ ралдары: оқ у кестелері, тақ ырып бойынша суреттер, тестілік тапсырмалар, билеттер.