Белгі және көшу операторы

Жоғ арыда қ арастырылғ ан операторларды пайдаланып ә ртү рлі қ иындық тағ ы программаны жазуғ а болады. Кей жағ дайларда кө шу операторын пайдалану программаны жең ілдетеді.

Кө шу операторының жазылу форматы тө мендегідей:

Goto < белгі>;

Мұ ндағ ы Goto-қ ызметші сө з (белгіге кө шу); < белгі> - белгі. Object Pascal тіліндегі белгі- бұ л программаның қ андай да бір операторын белгілеуге мү мкіндік беретін, еркін алынғ ан идентификатор. Белгі белгіленетін оператордың алдына орналасады, белгіден кейін қ ос нү кте (:) қ ойылады. Операторды бірнеше белгімен кө рметуге болады, бұ л жағ дайда олар бір-бірінен қ ос нү кте арқ ылы ажыратылады. Программада белгіні пайдаланудан бұ рын оны сипаттау бө лімінде бейнелеп жазу қ ажет. Белгіні сипаттау ү шін Label қ ызметші сө зі пайдаланылады.

Мысалы,

…

Label

Bel, lb1, lb2;

…

Begin

………

Goto lb1;

………..

Bel: ……….

……………

Lb1: lb2: ………….

Goto lb2;

………….

End;

Goto операторының қ ызметші программадағ ы басқ аруды сә йкес белгіленген операторғ а беру болып табылады.

Белгіні пайдалануда тө мендегідей ережелерді басшылық қ а алу қ ажет:

- Goto сілтеме жасайтын белгі бейнелеу бө лімінде сипатталуы жә не ол программа денесінде міндетті тү рде кездесуі тиіс;

- Қ осалқ ы программада сипатталғ ан белгі сонда жергілікетенеді, сондық тан қ осалқ ы программаның сыртынан оның ішіндегі белгіге жасалғ ан сілтеме орындалмайды.

ТАПСЫРМА:

Тапсырма №1. Ү ш санның ү лкенін табатын программа қ ұ ру.

Тапсырма №2.. «Тексеру» оқ у программасы

Бұ л мысалда, «санды тап» ойынында программа кездейсоқ тү рде 0...1000 аралығ ынан бү тін санды таң дап, есіне сақ тайды. Пайдаланушы оны табуғ а тырысып, ө зінің санын енгізеді. Енгізілген санды есте сақ талғ ан санмен салыстырып, программа компьютердің кездейсоқ таң дап, есіне сақ тағ ан санының пайдаланушы енгізген санынан ү лкен, кіші немесе тең екенін хабарлайды. Компьютердің таң дағ ан кездейсоқ саны табылғ анша программада сан енгізу жалғ астырылады.

Тапсырма №3

«Қ осындыны табу» оқ у программасы.

For операторының қ олданылуын кө рсету ү шін кез келген бү тін N санын енгізіп, 1-ден N санына дейінгі барлық бү тін сандардың қ осындысын есептейтін программа қ ұ р.

Тапсырма №4

EPSILON оқ у программасы

Программа «машиналық элипсон» деп аталатын ең кіші, нө лге тең емес нақ ты санды іздейді, оғ ан 1, 0 санын қ осқ аннан кейін 1, 0 -деп басқ а нә тиже береді. Object Pascal тілінде бө лшек сандарды тү рлендіріп сақ тау ү шін нақ ты типтер пайдаланылады. Ұ сынылып отырғ ан оқ у программасында осы типтердің бірі -real пайдаланылады, ал аралас 8 байт орын алатын 10 -324-нен10+308 аралығ ында 15.., 16 мә нді цифр дә лдігімен бө лшек сандарды береді.

Тапсырма №5

Calculator оқ у программасы.