Мәйітті табылған жерде тексерудің бірізділігі.

1. Мә йіт қ алпының (жатысының) айналасындағ ы қ озғ алмайтын заттарғ а қ атысын сипаттайды. Бұ л заттардан дененің жеке бө ліктерінің қ ашық тығ ы дә л ө лшенуі тиіс.

2. Жатысын кө рсетеді – мә йіт қ алпын: отырып, тұ рып, жатып, арқ асымен жатып, асылып жә не т.б.

3. Дененің жеке бө ліктерінің орналасуын анық тайды: бастың (ең кейіп, бұ рылып), дененің (арқ асымен, ішімен, бү йірімен жату), қ олдардың (созылып жату, денеге жақ ын жату немесе одан алшақ тау, буындарда бү гілуі, т.б.), аяқ тардың (бү гіліп, жазылып, созылып жатуы, бір-біріне қ атысы).

4. Мә йітте жә не айналасындағ ы жағ дайда болғ ан оқ иғ а жайлы мә лімет беретін іздер анық талады (жарақ ат салу қ ұ ралу, тегі биологиялық бө ліністер іздері, киім бө лшектері, транспорттық қ ұ ралдардың іздері т.б.). Мә йітті суретке бірнеше нү ктелерден тү сіреді.

5. Мә йіт киімін мұ қ ият тексереді (алдымен сыртқ ы жә не ішкі киімдерін, кейін бас киімі мен аяқ киімі). Киімнің маусымғ а сә йкестілігін анық тайды, ол тү ймеленген бе жоқ па, мата зақ ымданғ анба, протектор ізі, кір, қ ан, жану, шә ует сұ йық тығ ы, т.б. кө рсетіледі. Ә детте оқ иғ а болғ ан жерде киімді шешпейді.

6. Биологиялық мінездемесін жә не сө здек бейнесін сипаттайды (жынысы, жасы, дене ұ зындығ ы, дене бітімі, қ оң ы, тері жамылғ ылары, бас, кө з, мұ рын, ауыз, мойын, кеудесінің т.б. бө лік-терінің жағ дайлары).

7. Ерте кө ріністердің (мә йіт дақ тары, сіресіп қ алуы, мұ здауы, қ ұ рғ ауы) жә не кеш кө ріністердің (шіру, мумиялану, сабындану) ерекшеліктерін жә не кезең дерін мұ қ ият зерттейді.

8. Зақ ымданулар мен олардың іздерін табуғ а ерекше кө ң іл бө луі керек. Егер бар болса, олардың анатомиялық орналасуын дә л нақ ты кө рсету, пішінін, тү сін, ө лшемдерін, беткейін, шектерінің жағ дайын, жара ұ штарын жә не басқ а заттардың бар-жоғ ын кө рсету керек. Зақ ымдануды сумен жууғ а, жара ө зектерін зондтауғ а, зақ ымдану бетіндегі қ аруды немесе заттарды алып тастауғ а, кепкен қ анды алып тастауғ а қ атан тыйым салынады. Егер зақ ымдану бетінде бос жатқ ан бө где денелер болса, оны одан ә рі зерттеу ү шін тергеушіге береді.

9. Мә йіттің жатқ ан жері тексеріліп, сипатталады.

8-ші сурет. Шағ ын кө лемді доғ ат зат ә серінен тө бе суйектерінің бас қ уысына майысып сынуы.

9-шы сурет. Кабыргалардың сынуы - сокқ ы тиген жерде

10-шы сурет. Тіл асты сү йегінің сынуы

11- шы сурет. Қ абырғ аның сынуы

12-ші сурет. Қ абырғ аның сыну кө рінісі

13-ші сурет. Зорлық салдарынан туындалғ ан ө лімнің кө рінісі