Ccedil;ALIŞTIRMALAR

7. Aş ağ ı daki tü mceleri analize ettikten sonra Rusç a'ya ç evirin:

l. Babası 1897 senesinde doğ muş. 1907 senesinde ilk okulun ü ç sı nı fı nı bitirdikten sonra ç alı ş maya baş lamı ş. 2. Hangi Emine o, bakayı m? — Canı m, belki iş itmiş sindir, bizim kü ç ü k İ smail almak istiyordu. (Y. Kadri). 3. Yahu biz yanlı ş gelmiş iz dedi (A. N.) 4.... gittim, bir de baktı m ki ö lmü ş. (Ö. Seyf.)-5. Kı zma elması m... Acı kmı ş sı ndı r diye (O. K.) Meğ er, senelerce onu anlamaktan ne kadar uzak kalmı ş ı m! (Y. K.). 7. Demek ki yanı lmı ş ı m. 8. Biliyor musun senin tanı dı ğ ı n Moskova'ya gelmiş. — Size bunu kim sö yledi? — Bizim İ skender iki gü n evvel bir sinemada kendisiyle gö rü ş mü ş. 9. Fizikte okumuş sunuzdur ya, tabiatta hiç bir ş ey yok olmaz. (A. Nesin) 10. Fakat... ş u cü mleyi, benini gibi o arkadaş lar da unutmamı ş lardı r sanı rı m: (T. Gü rkay) 11. Aç lı k, hastalı k ve kimsesizlik bunları n etrafı nı ç evirmiş tir. (Y. Kadri) 12. Ç ok yorulmuş sunuzdur. Ş u kanapeye yatı n da biraz dinlenin. 13. K.: Yorulmuş um fena halde... (N. Hikmet). 14. Ü fff.. Yoruldum.. (N. H.). 15.... ü ç aydanberi bana... aynı oyunu oynuyorsunuz. Ş imdi İ lk defa olarak sizden hesap sormağ a gelmiş im (Y. K.). 16. Belki de ö lmü ş ü mdü r (A. N.). 17. Az ş eyler ç ekmemiş sin

sen, kü ç ü k!... dedi, fakat her ş ey geç er. Her ş ey unutulur. (S. Ali). 18. Ben Sü leyman Bey'le konuş tum.... Ç alı ş dedi. Ekrem Ceyhun'la da konuş muş.... Memleket hepimizin demiş. Bana da aynı ş eyi sö yledi. (E. Ç ö laş an). 19. Eh, mademki benim gö zlerimde ö yle bir ş eyler okumuş sun, haydi ö yle olsun. Beni bı rak da senin numara meselesini anlat bakalı m, (gaz.). 20. «Yalnı z ş urası biliniyor ki Murkin Blistanov'la tanı ş tı ktan sonra iki hafta hastanede yatmı ş». (Ç ehof).

8. Замените многоточия требуемыми по смыслу глагольными фор­мами:

1. Baban kim be? —Hatı l oğ lu Ehmetağ a. — Tanı mı yorum ben, - O sizi tanı yor efendim.... Ona bü yü k bir iyilik et... — Ne iyilik et... m? — Koyunları nı kurtar¹..., efendim.... —Ne vakit? — Dü n gece.... — Nerede? — Rü yası nda² efendim. (Ö. S. Nası l kurtarmı ş). 2.... her halde kendisi de hatâ sı nı (=yanlı ş ı nı) anla... dedim. İ ki gö zü m, siz ç ok yer gezip ç ok ş ey gö r.. ama, bizim de tecrü bemiz fazla. (S. Ali. İ ç imizdeki Ş eytan.). 3.... Bayar salona daima ö nce getiril... gö tü rü l... Bayar salona baş ı hafifç e kalkı k olarak gir... ve yerine oturduktan sonra da dinleyici sı raları nı seyret... (Tü rkiye Yı llı ğ ı, 1962). 4. «Ne var bu mektupta!» diye sordu. «Bilmiyorum, postaya atmak iç in Bedri bey verdi dedim». O zaman zarfı n³ ü stü nü oku... «Peki, peki. Hadi git, bir daha bö yle postaya mektup filâ n gö tü rme!» De... Sonra mektubu ü ç ü ncü sı nı ftan Enver'le yolla... (İ ç. Ş eyt.) 5. Ş iş man, kı sa boylu bir adam kahkahalarla gü lü yor, «Mutlaka benim oğ lan yap... Nerede benim oğ lan?» diye sö yleniyordu. (A. Nesin). 6. Bu ş iş man zat (=adam) kim?... —Hangisi? Viski iç en mi? — Hayı r Ö bü rü... — Soğ uk et yiyor hani... — Onun arkası nda, elini uzat... — Haaa... Bilmem, hep gö rü rü m ama... (A. N.) 7. Bina muhteş em (= mü kemmel)... İ nsanlar da tertemiz (=ç ok temiz) giyin... (M. Z. Sertel). 8. N'oluyor? dedi. —

¹ kurtarmak—спасти ²rü ya — сон ³ zarf— конверт

Uyu... m galiba. (A. N). 9. Adam — «Ben ş uradan ç ı kabilsem» dedi. — Neden? — de... m. — «Yanlı ş gel... m» (A. N. Okul — Aile birliğ i) 10. en zeki (akı llı) talebemdiniz diye dü ş ü nü yordum. Bunda da yanı l... m (N. H.)

9. Aş ağ ı daki tü mceleri Rusç a'dan Tü rkç e'ye ç eviriniz: l. Оказывается, он не ездил в Измир, так как у него заболел отец. 2. Вчера мы посетили Музей революции. Там мы виде­ли много интересного. 3. Оказывается, его старшая сестра тоже закончила институт иностранных языков. 4. После того, как я вышел из дома, ко мне пришел мой товарищ. Он ждал меня полтора часа (и даже сыграл в шахматы с моей сестрой), а затем ушел. 5. Мы с ним не виделись более трех лет. За это время он, оказывается, побывал (посетил) в Турции, Иране и еще в нескольких странах. 6. Говорят, этот человек написал интересный роман. 7. В нашем городе построено несколько средних школ и дворец культуры. 8. Давай сходим, навестим профессора. (Последнее время ему, кажется, нездоровилось.) К тому же, он сейчас остался один. Вся его семья, говорят, отправилась в Крым. 9. Нет, рассказ «Канал» написан не Оме­ром Сейфетдином, а Сабахаттином Али. 10. Мы с утра ниче­го не ели. Пойдемте-ка в столовую. 11. Вы, безусловно, уже прочитали: концерт состоится через неделю. 12. Я, правду сказать, удивился; он до сих пор этого не понял.

ЧИСЛИТЕЛЬНЫЕ (sayı; sayı ö nadı)