Ақ ананың» көмегімен баласын өлідей, немере-шөберелерін тірідей тапқан кейуана Роза Хакімқызы Жақаева ананың тағдыры

Қ ұ тты болсын мейрамың -ай!

Қ ұ рметтеген «Ақ анам-ай».

Шуақ берейін мен,

Аман жү рші ортамызда-ай.

Айналайын басың ыздан,

Қ асиет толы жасың ыздан!

Гү лге қ онғ ан кө белектей,

Шық қ ым келмейді қ асың ыздан.

Қ ұ тты болсын мейрамың -ай,

Сә тті болсын қ адамың -ай!

Орындалып ана тілек,

Алдың ашық жол болсын-ай.

Денсаулығ ың зор болсын-ай,

Бақ ыт қ ұ сы кеп қ онсын-ай.

Мына жалғ ан дү ниеде

Орындалсын арманың -ай!

Ө лең айттым «Ақ анама»,

Қ ұ лақ салшы ақ ылыма.

Білгенімді айттым міне,

Риза болшы анаң ызғ а.

Асыл таудай асылым-ай,

Биік таудай намысым-ай,

Ақ ылың ның арқ асында

Бә рін жең іп келесің -ай!

Дастарқ анды жаясың -ай,

Елді қ арсы аласың -ай.

Немерең ді кө ргенің де

Мә з боп, жаным, қ аласың -ай.

Бере берсін Тә ң ірім-ай,

Бере берсін немерең -ай.

Немерең ді ө сіргенде

Сү йші, жаным, шө берең ді-ай!

Мен 1937 жылы туғ анмын, Қ аскелең де тұ рамын, Қ аскелең нің Ә йтей деген жерінің қ ызымын, елім – Арғ ын. Ә кем – Мұ сабаев Хакім де, оның ағ алары да ә скери адамдар болғ ан. Анам – Нұ рқ ыз Нү сіпжанқ ызы ү й шаруасында болғ ан. Біз ө зіміз 5 ағ айындымыз: ү ш қ ыз, екі ұ л. Қ азір ү ш қ ыз бармыз. Ө зімнен кейінгі сің ілім Нұ рсұ лу «Ақ ананың» ордасында емші.

1954 жылы оқ уғ а тү семін деп, Алматығ а барғ анымда оң тү стіктің Созақ ауданының Қ ұ мкент ауылының балалары оқ уын бітіріп бара жатып, Ә нуарбек Дә ніқ ұ лов деген жігіт Алматының тегін қ ызын алып кетеміз деп, мені алып қ ашып кетті. Келін болып бір жыл екі ай жү рдім, азап кө рдім, кө рсетпеген қ орлық тары жоқ, неше қ абат қ аштым. Бір жолы жү к артқ ан машинағ а отырып, балам Айдарбекті алуғ а да шамам келмей қ ашып кеттім. Кейін анам екеуміз барғ анда балаң ө ліп қ алғ ан деп, баланы бермей қ ойғ ан.

Келгеннен кейін Алматыдағ ы қ ұ рылыс техникумының газдандыру бө ліміне тү сіп оқ ыдым. Ү шінші курста оқ ып жү ргенімде Жамбыл облысы тараздық Жақ аев Шұ ғ айып деген жігітке тұ рмысқ а шық тым. Сол кісімен 40 жыл отастым, бірақ Алла тағ ала бала бермеді. Бала болмағ аннан кейін қ айын атам кү йеуімнің тетелес туғ ан інісінің қ ызын бауырыма салып берді, сонан кейін ө зімнің бауырымның 4 айлық баласын асырап алдым. Кү йеуім облыстық ауыл-шаруашылық басқ армасының қ ұ рылыс бө лімінде бастық болып жұ мыс істеді. Ө зім облыстық балалар емханасының шаруашылық бө лімін басқ ардым. Кү йеуім қ айтыс болғ аннан кейін Тараздан Алматығ а кө шіп келдім. Бауырыма салып алғ ан баламның аты – Айдар, қ азір Қ аскелең нің қ алалық ә кімшілігінде қ ызметкер, одан ү ш немерем бар.

Ө зім ү йден жү гіріп шығ атын ауруғ а душар болдым, бармағ ан дә рігер, қ аралмағ ан тә уібім жоқ, ешкім де менің ауруымды дө п басып айта алмады. Содан Қ ошмамбеттегі Сыдық деген қ ұ малақ шығ а сің ілім алып барды, ол кісі мағ ан «Сіздің артың ыздан ә руақ еріп келе жатыр, ө з ауылың да «Ақ ана» деген келіншек бар, соғ ан барың ыз», – деді.

1998 жылы «Ақ ананың» ескі ордасының есігін аштым, келгенде бір тү рлі жынды сияқ ты болатынмын. Бір жерде отыра алмай, қ араптан-қ арап кө зімнен жас тө гіле беретін, далағ а жү гіріп шығ атынмын, жү регім қ ысылғ анда шалқ алақ тап, қ ұ лап қ алатынмын. «Ақ ана» мағ ан: «Алпыстан асқ анша неге намаз оқ ымағ ансыз? Қ андай қ ариясыз?», – деп айтып, қ арай бастады. Содан кейін намазғ а жығ ылдым, «Ақ жолғ а» бардым, жақ сы болып кеттім. Бірақ та бала жоқ тық тан ішім толғ ан дерт, мұ ң ымды кімге шағ амын, кімге айтамын? Оны ешкімге айтпадым. Екінші тиген кү йеуіме берген сертімді орындадым.

Ордағ а барып жү ргеніме жеті жыл ө ткеннен кейін «Ақ ана» елдің кө зінше, бү кіл Орданың алдында «Апа, сіз ө з балаларың ызбен табысасыз» дегенде «Ақ анағ а» ренжідім. «Ө з балам ө з қ олымда отыр, немерелерім бар» дегенде, «Ақ ана»: «Жоқ, Роза апа. Ол сіздің балаң ыз емес, ол бала осы жерде ем жасап жү рген бір кісінің баласы», – деп бетіме басты. Мен оғ ан ө кпелеп, бір ай сө йлемей қ ойдым. Бір айдан кейін Ордада отырғ анымда жаныма бір ә йел келіп отырды. Ол ә йелге «Мына орында адам бар, неге отырасыз бұ л жерге? Қ азір қ ария кемпір келіп отырады», – деп едім, ол кісі: «Ешкімнің сатып алғ ан орны жоқ», – деп менімен ұ рсайын дегенде бетіме қ арап, «Ойбай, сен Роза емессің бе?», – деді. Сө йтсем, мені бірінші рет алып қ ашқ ан кү йеуімнің туысы, қ азір КИЗ-де тұ ратын Кү лдә н деген ә йел екен. Екеуміз бір-бірімізді танып, қ ұ шақ тасып тұ рғ анда «Ақ ана» келіп: «Роза апа, ренжіп едің із. Міне мына кісіні жаның ызғ а ә руақ айдап келді. Ар жағ ын мына кісі ө зі айта жатар», – деді. Сө йтсем, балам Айдарбек сә би кү нінде ө лмепті, менен жасырып қ ойыпты. Бұ л балам жол полициясында қ ызмет істеп жү ргенде 23 жасында жол апатынан қ аза тауыпты, келінім бір ұ л, бір қ ызбен қ алыпты. Келінім соларды шырылдап жү ріп, ө зі оқ ытыпты, ұ л немерем Бекайдар Керимов екі институтты бітіріпті, қ азір Атырауда қ ызмет істейді. Ұ л немеремді аталар бауырларына басып, арғ ы аталарының фамилиясын беріпті. Ал қ ыз немерем де жоғ ары оқ у орнын бітіріпті. Содан кейін «Ақ ананың» арқ асында осы немерелеріммен табысып, араласып кеттік. Бірақ мен мына балаларымды қ иып, ол балаларыма бара алмадым, Қ аскелең дегі баламда да қ ызғ аныш болып, араларымызда салқ ындық пайда болды. Осының салдарынан ө зімнің туғ ан немерелеріммен араласа алмадым, бә рі аман болсын деп, намаздан кейін Алладан тілеумен болдым. Бірақ туғ ан балам Айдарбек кө ң ілімде болды, туғ ан немерем Бекайдардан екі шө берем бар. Бекайдар Атырауда қ ызмет істеп жү рген жұ мысынан алғ ан тиесілі ақ шасына осы Қ аскелең нен зә улім ү й салып алды, «Ақ ананың» арқ асында ренжісіп жү рген немере-шө берелеріммен табыстым.

Туғ ан ұ лым Айдарбектің зиратының басына барғ анда мынадай жағ дай болды. Басымдағ ы орамалым ө зінен-ө зі ұ шып кетіп, қ ұ лыптастың басына оралып қ алды. Сол кезде жылап отырғ анмын, бір уақ ытта баламның ә руағ ы келіп, жү регіме мына сө здерді салды: «Мама, тірі кү німде иісің ді иіскей алмап едім. Енді ә руағ ым ең қ ұ рмағ анда орамалың ды иіскеп жатсын».

Мен бұ рын комунист, депутат, Ә йелдер Кең есінің тө райымы қ ызметтерін істегендіктен ешқ андай дінге сенбейтінмін. «Ақ ананың» ордасын аттағ алы неше тү рлі кү нделікті қ айталанбайтын қ ұ діретті кө ріп, имандылық жолына тү стім.