Главная страница Случайная страница
Разделы сайта
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Дін дегеніміз не?
|
|
Орташа ө мір сү рің дер. Дін жолына қ атты беріліп кеткен адам да кейін ө кініште қ алады. Пайғ амбарымыз Мұ хаммед (с.ғ.с.)
– Сапар Тоқ тарбайұ лы, дін дегенімізді қ алай пайымдайсыз?
– Ә сет Ризаұ лы, дін Жаратушыны танитын қ ұ рал, оғ ан апаратын жол. Сондық тан да Жаратушы жалғ ыз, оғ ан баратын жолдар ә ртү рлі. Бір дінге сенетіндердің ө здерінің ішінде де бірімен бірі таласып, тіпті қ ырылысып жататындарының басты себебі де осында жатыр, ә ркім ө з жолын ғ ана дұ рыс деп есептейді, басқ а дін ағ ымындағ ыларғ а осыны дә лелдемекші болады.
Мысалы: ө зің із киіз ү йді кө з алдың ызғ а елестетің ізші, шаң ырақ біреу-ақ, ал қ аншама уық осы шаң ырақ қ а ғ ана барып кигізіледі. Қ алай десең із де, ә лемдегі барлық дін ағ ымдарының барлығ ы да, бір ғ ана Жаратушыны танитыны, мойындайтыны, табынатыны бұ лжымайтын ақ иқ ат емес пе?!
Діндарлардың басым бө лігі, дін ілімі ө те терең даналық ілімі (философия) екенін тү сінбейді, не оқ ытқ ан кезде оны қ абылдауғ а, игеруге ө релері жетпейді. Дін мен даналық ілімі (философия) бір бірінен ажырамайтын егіз ұ ғ ым, егер дін даналық ілімінен ажырап кетсе онда тек адамның сезімін білдіріп, соң ы жанкештілікке (фанатизм) айналады, ал даналық ілімі діннен ажырап кетсе бос мылжың ғ а айналып кетеді. Қ азіргі заманда ө кінішке орай, дін мен даналық ілімі бір-бірінен ажырап кеткендіктен адамзат баласы азып, қ ұ рдымғ а қ ұ лап бара жатыр. Осы олқ ылық тың орнын толтыру ү шін Жаратушы: қ азақ халқ ы мен оның жерінде жатқ ан киелі адамдар сү йегінің ә руақ тарының басын кө теріп – адамзатты тү зу жолғ а салып, имандылық қ а ә келу ү шін таң дап алды. Осының мысалы: Жоғ арғ ы нә зік ә лемнен киелі ата-бабалар ә руақ тары жіберген ө кіл «Ақ ана» – Зейнекамал Қ аржымбайқ ызының ұ стаздық етіп жү рген «Ақ жол» қ озғ алысы.
Жанның ө зінің тә нін тастап, о дү ниеге ө туі
80 – Ғ абә сә сү ресі: 18, 19, 20, 21, 22 аяттар.
Алла адамды не нә рседен жаратты? (18) Бір тамшыдан жаратып, оны бейнеледі. (19) Сосын оның жолын оң айластырды. (20) Кейін оғ ан ө лім беріп, оны қ абырғ а қ ойдырды. (21) Қ алағ ан сә тте оны тірілтеді. (22)
Қ Ұ РАН КӘ РИМ, қ азақ ша мағ ына жә не тү сінігі. 585 бет.
– Сапар Тоқ тарбайұ лы, жан ө зінің денесін тастағ аннан кейін не болады?
– Ә сет Ризаұ лы, жан ө зінің тұ рпайы денесін тастағ аннан кейін нә зік денесімен басқ а ғ аламшарларғ а барады, ә руақ қ а айналады. Мұ ндай жағ дайлар адам тү с кө ру кезінде де болады, сол кезде адамның жаны денесінен бө лініп нә зік ә лемдегі ата анасының жандарымен т.б. жолығ ысып тілдесуі де мү мкін. Немесе бір жамандық не жақ сылық боларда адамның жаны нә зік ә лем арқ ылы тү сінде болашақ ты кө ре алады, осындай жағ дайларды ө з басың ыздан да талай ө ткерген шығ арсыз.
– Сапар Тоқ тарбайұ лы, неге қ ұ рбандық шалып қ ұ дайы тамақ береміз?
– Ә сет ағ а, жанның ө зінің тә нін тастап, о дү ниеге ө туі ө те кү рделі қ ұ былыс.
Рухани жан тә ннен айырылғ аннан кейiн (ө лгеннен кейiн) жалаң аш қ алмайды. Жан ө зiнiң тұ рпайы жә не нә зiк болмыстарын бiртiндеп тастайды. Нақ тырақ айтсақ, адамның жатқ ан қ абiрiнде тек қ ана тә н қ алады, жан нә зiк болмысымен одан тү гелдей бө лiнiп кетедi. Нә зік материалдық болмыс бірнеше қ абаттан қ ұ ралатын болғ андық тан, жан оларды бiртiндеп ө з уақ ыттарында тастайды. Яғ ни жан иесi ә лi бiрнеше рет «ө ледi».
Сол кездерде артында қ алғ ан туыстары қ ұ рбандық беру арқ ылы есiне алып отырады. Бұ л нә зік материалдық ә лемнің заң дылығ ы. Сондық тан қ азақ тар да, орыстар да, тибеттiктер де ұ лтына, дiнiне қ арамастан дү ниеден ө ткеннен адамның қ айтқ ан кү нiнде, жетiсiнде, қ ырқ ында, жылында жиналып бата оқ ып, iзгi тiлегiн бiлдiредi. Бұ ны халқ ымыз «жерлеу», «жетiсiн беру», «қ ырқ ын беру», «жылын беру» деп атайды.
– Сапар Тоқ тарбайұ лы, бұ л кезде не болады?
– Ә сет Ризаұ лы, бұ л кезде жанның нә зiк денелерi ө зiне арналғ ан нә зiк тағ амдармен (айтылғ ан жақ сы ниетпен) қ оректенедi.
– Сапар Тоқ тарбайұ лы, бұ ны қ алай тү сiнуге болады?
– Адам қ айтқ аннан кейiн оны есiне алып оқ ылғ ан дұ ғ алар, айтылғ ан сө здер, ойлағ ан ойлар, сағ ыныш сезiмдерi нә зiк ә лемдерде жү рген қ айтыс болғ ан адамғ а қ орек болады. Себебi оның нә зiк болмыстары сезiм, ой, қ алаулардан қ ұ ралады ғ ой. Бұ ның ө зi нә зiк ә лемдегi қ айтқ ан адамғ а жақ сы болу ү шiн оның батасын дұ рыс берiп, қ атымды iзгi ниетпен ө ткізіп, барлық рә сiмдердi дұ рыс жасау керек екенiн кө рсетедi.
– Сапар Тоқ тарбайұ лы, рә сімдер дұ рыс орындалмаса не болады?
– Адам ө ткеннен кейін оғ ан берілген қ атымның мақ саты оның артында қ алғ ан туғ ан-туысқ андарының мә ртебесін ө сіріп, ө здерін кө рсету, ел аузында атағ ын шығ ару ү шін жасалатын болса, ондай қ атымның пайдасынан гө рі зияны кө п болады. Сондық тан, қ атым бергеннің мә ні мен мағ ынасы ө те ү лкен. Бұ ның барлығ ы бізге тә ң іризмнен сің ген ә дет-ғ ұ рыптар.
|
|