Ішкі қан кетулер кезіндегі шұғыл көмек

Асқ азан – ішек қ ан кетулер белгілері:

1. 
   Аз немесе жасырын қ ан кетулер – «себепсіз» анемия.
2. 
   Айқ ын немесе массивті қ ан кетулер:

латентті кезең де (бірнеше минуттан тә улікке дейін созылады) – жалпы белгілері қ ан кету:

• 
  бас айналу, қ ұ лағ ында шу, ә лсіздік, естен тану мү мкін;
• 
  суық тер, бозару;
• 
  тахикардия, АҚ тө мендеуі;
• 
  ентігу;
• 
  аузының қ ұ рғ ауы, шө лдеу;

айқ ын кезең інде:

• 
  «кофе қ ойыртпағ ы» тү ріндегі (сирек қ ызғ ылт) қ ою қ анды қ ұ сулар, кейде реакциясы қ ышқ ыл, қ ан ұ йындыларымен тамақ қ алдық тарымен қ ұ су;
• 
  асқ азан ішек жолдарының жоғ арғ ы бө ліктерінен қ ан кеткен кезде меленаның пайда болуы, тө менгі бө ліктерінен қ ан кеткен кезде қ ан жә не қ ан ұ йындылары;

Госпитализацияғ а дейінгі сатыдағ ы қ ан кетуді бағ алау:

1. 
   Систолалық қ ысымның жә не ЖСЖ ұ лғ аюы бойынша – систолалық АҚ тө мендеуі 90 мм.сын.бағ. жә не пульс жиілігінің минутына 20 жә не оданда жоғ ары соқ қ ысы шамамен қ анның 25% жоғ алуына сә йкес келеді.
2. 
   Шок индексін анық тау (Брюсов П.Г., 1986): ШИ=ЖСЖ/Сист. АҚ. Қ алыпты жағ дайда қ атынасы 0, 5 тең; ШИ жоғ арлауы 1 дейін жоғ арлауы Қ АК 30% жоғ алуынан Қ АК 1, 5-40% дейін сә йкес.

Госпитализацияғ а дейінгі сатыдағ ы қ ан кетуді бағ алау

(Горбашко А.И., 1983)

ГК – глобулярлы кө лем, тең қ атынас: ГК=(Қ АКхНt)/(100-Ht),

Қ АК-қ ан айналым кө лемі, Нt-гематокрит.

Шұ ғ ыл кө мек:

Госпитализацияғ а дейінгі сатыда:

• 
  Аштық, суық тық жә не тыныштық. Ішіне мұ з немесе суық су қ ұ йылғ ан бө телке қ ойылады, тасымалдау носилкамен жү зеге асады, коллапс кезінде аяғ ын жоғ ары кө теру арқ ылы;
• 
  Бір мезгілде жедел хирургиялық бө лімге тасымалдайды;
• 
  Оксигенотерапия;
• 
  Хлорлы кальции (глюканат) 10%-10 мл ерт.к/т;
• 
  Аминдық капрон қ ышқ ылы 5% - 100 мл ерт.к/т;
• 
  Викасол 1%-2-4 мл ерт.к/т.

Госитализация сатысында (бір мезгілде диагностикалық жә не терапиялық шаралар жү ргізіледі):

• 
  тік ішекті саусақ пен тексеру, асқ азан жә не ішек жолдарының шұ ғ ыл рентгеноскопиясы, шұ ғ ыл эндоскопиялық тексеру, қ ан кету дең гейін бағ алау;
• 
  асқ азаннан қ ан кету кезінде тамақ ішпеу жә не суық та ішімен жатады - ә р 10-15 мин, сайын Алмагель 1 ас қ асық пен. Циметидин 200 мг к/т, сосын 200-400 мг тә улігіне 4 рет ішке, немесе Кыамател 20 мг-нан кү ніне 2 рет к/т, 5-10мл хлорлы натридің изотониялық ертіндісімен 2 мин. немесе 100мл- 5% Глюкоза ертіндісімен 15-30мин), сосын 20мг 2 рет тә улігіне ішке;
• 
  инфузиондық трансфузиондық ем. Қ анның 25% кө п мө лшерде жағ алтқ ан жағ дайларда: Полиглюкин 1, 5 л дейін инфузия жылдамдығ ы 100-150 мл/мин, Нативті плазма 200-400мл, Альбумин 20% - 100мл ерт, Желатиноль 450 мл к/т. препараттар ағ ыммен енгізіледі қ ажет жағ дйларда 2-3 рет. Қ ан айналым қ алыптасқ аннан кейін – қ ан жоғ алтудың 30-40% кө лемінде эритроцитарлы массаны Реополиглюкин немесе 5% Альбуминмен қ осып қ атынасы 1: 1 енгіземіз. Қ ан қ ұ ю қ ажет емес;
• 
  Аминокапрон қ ышқ ылының 5%-200мл ерт. к/т, сосын 100 мл ә р 3-4 сағ ат сайын, Викасол 2-3мл б/е, Дицинон 2-4мл б/е тә улігіне 3 рет.Фибриноген 1-2г хлолы натридің 250-500мл ертіндісімен, хлорлы кальцидің (глюканат) 10%-10мл ерт. к/т, Трасилол 25-50 000 Бірлік к/т (Контрикал 30-40 000 Бірлік) тә улігіне екі рет.

Қ ан кетуді тоқ татудың эндоскопиялық ә дісі:

1. 
   қ ан кету аймақ тарын суық сұ йық тармен шаю(5% Аминокапрон қ ышқ ылымен, 10% Хлорлы кальцидің ертіндісімен, Адреналинмен Новокаин ертіндісімен);
2. 
   жергілікті Тромбин (асқ азанғ а алдын ала 5-10 минут бұ рын 1-2г натрии гидрокарбонатын енгіземіз);
3. 
   пленка тү зетін препараттардың кө мегімен жапсыру;
4. 
   электрокоагуляция, лазерлі фотокоагуляция;

• 
  ө ң ештің варикозды кең еюлері кезінде қ осымша Питуитрин 20 Бірлік 200мл – 5% Глюкоза ертіндісі енгізіледі, қ ажет болса- 4 сағ аттан кейін қ айталау. Арнайы зондтпен веналардың компрессиясы(Блекмор) декомпрессиясыә р бір 5-6 сағ ат сайын. Склеротерапия Полидоканолмен (Этоксисклерол)0, 5% ерт. порциямен 1мл парвазалды ө ң ештің терминалды бө лігіне жалпы дозасы 40 мл. Процедураны қ ажет болғ ан жағ дайларда ә р 5-7 кү нде (1-4рет) қ айталайды. Лазерлі коагуляция;
• 
  профузды қ ан кетулер кезінде жә не консервативті емнің нә тижелігі болмағ ан кезде 24-48 сағ ат ішінде оперативті ем кө рсетіледі.

Ө кпеден қ ан кету, қ ан тү кіру

Белгілері: