Жузудің денсаулыққа әсері.

Жү зу-дене шынық тыру ү шін нә тижелі ә дістердің бірі. Ол тұ рақ ты гигиеналық дағ дылардың қ алыптасуына мү мкіндік туғ ызады.

Судың температурасы адамның дене қ ызуынан қ ай уақ ытта да тө мен болады, сондық тан су ішіндегі адамның денесінен ауа кең істігіне 50-80 артық жылу таратылады. Шомылу жә не жү зу сыртқ ы температура ө згерістерінен, салқ ыннан пайда болатын ауруларғ а организмнің қ арсы тұ руын тә рбиелейді. Ал жү зу табиғ и суаттарда ө ткізілетін болса кү ннің шуағ ы мен таза ауа адам денесіне кү шті ә сер етеді.

Жү зу жү рек, қ ан тамырларымен, тыныс алу жү йелерін жетілдіру ә серін тигізеді.

Жү зумен жү йелі тү рде шұ ғ ылданып жү рген адамның жү рек соғ уы минутына 72-ден 48-50-ге дейін сиректейді, ал қ анның кө лемі жү рек бір соқ қ анда 70-80 мл, 120-140 мл. дейін кө бейеді.

Жү зу, тыныс жү йелерін нығ айтып оның жұ мысын дағ дыландырып, ө кпенің ө мірлік сиымдылығ ын ұ лғ айтады. Мысалы: жү зумен жү йелі тү рде шұ ғ ылданып жү рген спортшылардың ө кпесінің ө мірлік сиымдылығ ы 4000-7000 см³ дейін, кейде оданда кө бірек ұ лғ айады.

Судың тығ ыздығ ына байланысты дем алу, дем шығ ару қ иындатылады. Дем алу судың қ ысымдылығ ына, ал дем шығ ару судың кедергі кү шіне байланысты.

Жү зу - нерв жү йесін бекітіп, адамның ұ йқ ысын, тә бетін жақ сартады, сол себептен дә рігерлер жү зуді емдік амал ретінде ұ сынады.

Дене шынық тыруда жә не ө ң деуде жү зу сабағ ы кең інен таралғ ан ә діс. Жү зу, ә сіресе балалардың дене қ ұ рылысына денсаулық ты жү йелі тү рде нығ айтуғ а ә серін тигізеді.

Сонымен қ атар жузу сабағ ы балалардың қ ол-аяқ тарының тірек- қ имыл жү йесін бекітіп, денесін дамытады жә не тө зімділігін арттырады. Бала денесі кү шті, буың дары иінгіш, қ имылдары шапшаң жә не келісімді болуына ық палын тигізеді.

Жү зу - егде адамдарғ а да пайдалы, себебі егде жастағ ыларғ а ү демелі жұ мысты орындау қ иынғ а тү седі. Ал жү зу адам денесің де зат алмасуды кү шейтетін жолдың бірі.

Сонымен, су дегеніміз адам денсаулығ ын жақ сартатын қ азынаның кө зі. Жү зу пә нінің мұ ғ алімін қ алыптастыру.

Мамандық дегеніміз оқ у жә не ең бектену нә тижесінде бойғ а сің ірген тұ рақ ты атқ арылатын жұ мыс.

Дене шынық тыру мү ғ алімі - педагогикалық мамандық гың бір тү рін мең герген адам. Ол - дене тә рбиесін қ алыптастырушы.

Педагогикалық білімді, шеберлікті, дағ дыны қ алыптастыру процесі дидактикалық бағ ытта іске асырылып, жү зудің ілімі мен ә дісін мең геріп, адам денесі мен оның қ ызметін, зерттейтін пә ндерді оқ ып білуге байланысты. Олар психология, педагогика, физиология дене тә рбиесінің ілімі мен ә дісі.

Спорттық жетілдіру факультативтік сабақ тарында оқ ушылардың алдында тұ рғ ан міндеттер мыналар: спорттық жү зуді жетілдіру; жү йелі тү рде жарыстарғ а қ атынасып спорттық нә тижелер кө рсету, педагогикалық жә не мамаң дық білімін, шеберлігін, дағ дысын дамыта тү сіп, тө реші атағ ына тиісті мө лшерді орындау.

Дене шынық тырушы мұ ғ алім жү зу сабағ ын ә ртү рлі жастағ ы адамдармен жү ргізе білуі керек, ә рбір сабақ тың міндеті мен мақ сатын, сабақ қ а қ атынасушылар жү зу дайындық дә режесін жете білуге міндетті.

Жү зу сабақ тарын жақ сы жабдық талғ ан су алабында ғ ана ө ткізу міндетті емес. Сонымен қ атар табиғ и суаттарда ө ткізуге ә бден болады. Табиғ и суаттардың терең дігі жә не судың тазалығ ы кө птеген қ ауіп туғ ызуы мү мкін, сондық тан мектепке дейінгі жастағ ы балалардың қ ауіпсіздігі мұ ғ алімге байланысты. Балаларды кенет жағ дайлардан, салқ ын тию, тү рлі науқ астардан сақ тандыру мұ ғ алім міндеттері. Жү зу сабақ тарын ө ткізуге мұ ғ алім ың ғ айлы, жағ а тү бі таза, ө ндірістік қ аздық тар қ ұ йылмайтын жерді таң дап алу тиіс.

Сабақ қ а дә рігердің анық тамасы бар балаларды қ атыстырып, керек болса бірінші дә рігерлік кө мек кө рсете білуге міндетті. Судағ ы тә ртіпгі міндетті тү рде сақ тауды қ адағ алау қ ажет. Мұ ғ алім ө зіне қ ө мекшілікке балалардың арасынан жақ сы жү зетіндерді тандап алып кө мек кө рсетуді ү йретуі керек.