Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ






 

Ең бек қ орғ ау – маң ызды мемлекеттік мә селе болып табылады.

Қ ауіпсіз ең бек жағ дайын тудыру ә рқ ашанда мемлекеттің халық қ а деген жанашарлығ ын білдіреді. Осығ ан байланысты Қ азақ стан Республиканың Конституциясындағ ы 24 - бабына сә йкес, ә ркімнің ең бек ету бостандығ ына, қ ызмет пен кә сіптерін еркін таң дауына қ ұ қ ығ ы бар, ә ркімнің қ ауіпсіздік пен тазалық талаптарына сай ең бек ету жағ дайына, ең бегі ү шін сыйақ ы алуына, сондай-ақ жұ мыссыздық тың ә леуметтік қ орғ алуғ а қ ұ қ ығ ы бар. Ереуіл жасау қ ұ қ ығ ын қ оса алғ анда, заң мен белгіленген тә сілдерді қ олдана отырып, жеке жә не ұ жымдық ең бек дауларын шешу қ ұ қ ығ ы мойындалады. Ә ркімнің тынығ у қ ұ қ ығ ы бар. Ең бек шарты бойынша, жұ мыс істейтіндерге заң мен белгіленген жұ мыс уақ ытының ұ зақ тығ ына, демалыс жә не мереке кү ндеріне, жыл сайынғ ы ақ ылы демалысқ а кепілдік беріледі.

Бағ дарлама аса маң ызды жалпы мемлекеттік проблемаларды шешуге, республика халқ ының денсаулығ ын жақ сартуғ а, оның ө мір сү ру дең гейі мен сапасын арттыруғ а, ең бекті қ орғ ау мен ең бек қ ауіпсіздігін жетілдіруге бағ дарланғ ан жә не Қ азақ стан Республикасы Конституциясының ә р азаматтың қ ауіпсіздік жә не гигиена талаптарына жауап беретін ең бек жағ дайларына қ ұ қ ығ ын белгілейтін 24-бабын іске асыруғ а бағ ытталғ ан [19].

Қ азақ стан Республикасының Ең бек Кодексінің мақ саты – ең бек қ атынастарын жә не ең бек қ атынастарына тікелей байланысты ө зге де қ атынастарды ең бек қ атынастары тараптарының қ ұ қ ық тарының мү дделерін қ орғ ауғ а, ең бек саласындағ ы қ ұ қ ық тары мен бостандық тардың ең тө мен кепілдіктерін белгілеуге бағ ытталғ ан қ ұ қ ық тық реттеу болып табылады.

Қ азақ стан Республикасының Ең бек Кодексінің міндеттері – ең бек қ атынастары тарап мү дделерінің тең геріміне, экономикалық ө суге қ ол жеткізуге ө ндірісте тиімділігімен адамдардың ә л-ауқ атын арттыруғ а бағ ытталғ ан қ ажетті қ ұ қ ық тық жағ дайлар жасау [20].

Ә рбір ө ндіріс орындарында тү гелдей қ атерсіз жә не зиянсыз ең бек шарттарын қ ұ ру ә зірше мү мкін емес. Кө бінесе шағ ын жә не орта ө ндіріс орындарда келесідей мә селелер туындайы.

Негіз капиталының жетіспеунен

· нашар экологиялық орта

· арзан шикі зат

· ескірген қ ұ рал жабдық тар

· жұ мыскерлер толық дең гейде жеке қ орғ аныс жабдық тармен қ ұ ралдандырылғ ан

Жұ мысшылардың кә сiподақ тық бiрлестiктердің жоқ тығ ы

· ең бек ақ ы тө лемі аз

· ұ зартылғ ан жұ мыс уақ ыты

· балалар ең бегін пайдалану

Жеткіліксіз бақ ылау

· ө ң дірістің қ ауіп қ атері жоғ ары

· жарақ аттар мен кә сіптік аурулардың жоғ ары дең гейі

Ө ндірістік санитария- бұ л жұ мысшыларғ а ө ндірістік факторлардың ә серінің алдын-алатын ұ йымдық, гигиеналық, санитарлық -техникалық шаралар жү йесі. Ө ндірістік санитарияда басты назар ө ндірістік зиянды ә серлерден адамдарды қ орғ ау ауа арқ ылы берілетін қ ауіптерден қ орғ ау шараларына аударылады [21].

Сондық тан ең бек қ орғ ау міндеті ә р тү рлі жоспарлы шараларды іске асыру жү зінде, жоғ ары ө ндіріс кө рсеткіштеріне себепкер болу ү шін адамғ а қ ауіпті жә не зиянды ө ндірістік факторларды мейлінше азайту, жұ мыс орындарындағ ы келең сіз оқ иғ алар жә не жұ мысшылардың ауыруғ а шалдығ уын азайту, ың ғ айлы ең бек шарттарын қ амтамасыз ету керек.

«Ақ мола-Феникс» АҚ -да ең бек қ орғ ау жү йесін қ ауіпсіздік ережесін бас инженері таныстырады.

1.Пестицидтермен жұ мыс істегенде ең бек қ орғ ау мен қ ауіпсіздік ережесі басшыларғ а міндеттеледі.

2. Пестицидтерді қ олдану, тасымалдау жә не сақ тау бойынша жұ мыстарды орындауды жү зеге асыруғ а қ атысатын персоналғ а арнайы кә сіби дайындығ ы бар тұ лғ а алынады. Персонал жыл сайын семинарда оқ ытылады жә не дайындық тан ө теді.

3.Химикаттармен жұ мыстейтін адамдар міндетті тү рде медициналық тексерістен ө теді.

4. Пестицидтермен жұ мыс істеуге он сегіз жасқ а толмағ ан тұ лғ алар, аяғ ы ауыр жә не бала емізетін ә йелдер, сондай-ақ медициналық қ арсы кө рсеткішке ие тұ лғ аларғ а рұ қ сат етілмейді.

5.Химикаттармен байланысты барлық жұ мыстарғ а жұ мысшыларды арнайы рұ қ сат қ ағ азбен жібереді.

6. Пестицидтерді тасымалдау арнайы жабдық талғ ан кө лік қ ұ ралдарында, тү рлі кө лік тү рлеріне қ олданылатын қ ауіпті жү ктерді тасымалдау ережелерінің талаптарына сә йкес жү зеге асырылуы қ ажет.

7.Қ осылу тракторларда механикалық жұ мыстарды жү ргізу тыйым салынады. Қ ысымы бар резервуарлардың қ ақ пағ ын ашу, болтарды бұ рау жә не тағ ы сол сияқ ты.

8. Барлық химиялық бү рку жұ мыстарды арнай журналғ а толтырады.

9. Ұ шақ тармен бү рку жұ мыстары жү ргізілген кезде химиялық жү ктеу жадығ аттары аэродромда болу тиіс.

10. Кө ліктермен тракторлардың айналып тұ ратын бө лшектер белгіленген ереже бойынша қ орғ алып тұ ру керек.

11.Жағ ар-жанармайды қ ұ йып дайындауды ауыл шаруашылық машиналарғ а толық тоқ тағ ан кезде іске асыру керек.

12. Химиялық қ орғ ауғ а арналғ ан механизмдерді, қ ұ рал жабдық тарды, техниканы шаруашылық тың басқ а қ ажеттіліктеріне қ олдануғ а тыйым салынады.

13. Егістіктегі химиялық ө ң деулерді тек ө сімдік қ орғ ау маманы зерттеп нұ сқ ау бергеннен кейін жұ мыстар жү ргізіледі.

14. Пестицидтермен жұ мыс істеп болғ ан соң, механизмдерді арнайы алаң дарда удан тазалап, жуып-шаяды.

15. Препарат сапасына кү мә н туғ ан жағ дайда, ү лгілері іріктеп алынады жә не токсикологиялық зертханағ а талдауғ а жолданады. Шығ ын нормасын арттыруғ а мен ө ң деу еселігін кө бейтуге жол берілмейді.

Қ ауіпсіздік шаралары мен ең бек қ орғ ауғ а қ атысты шаруашылық қ ожалық та ө рт қ ауіпсіздік жү йесі қ арастырылғ ан, мұ нда жауапты тұ лғ а қ ызметкерлерді ө рт қ ауіпсіздігі нұ сқ аумен таныстырады.

ШҚ -ның ә рбір ғ имараты эвакуация жоспары мен жарамдылық мерзімі 5 жылдан аспайтын 1-2 ОХП-10 маркалы ө ртсө ндіргіштермен жабдық талғ ан. Сонымен бірге басқ а да ө ртсө ндіргіш қ ұ ралдар қ олданылады: қ алақ шалармен буып-тү йілген қ ұ мы бар жә шіктер, ойғ ыштар, балталар, торларды кесуге арналғ ан қ айшылар жә не т.б.

Шаруашылық тарда ө ндірістік травматизмнің болуы ә зірше тіркелмеген. Себебі, бү кіл нұ сқ ау тү рлерімен таныстыру жұ мыстары дер кезінде жү ргізіліп, ең бек қ орғ ау заң дары қ атаң қ адағ аланып отырады.

Ең бек қ орғ ау мен ө рт қ ауіпсіздігіне жү ргізілген талдауларғ а сү йене отырып, келесі қ орытындыны шығ аруғ а болады:

● Шаруашылық азаматты жұ мысқ а немесе кә сіби-іс тә жірибеге қ абылдағ ан кезде, инструктаждың барлық тү рлерімен таныстыру жұ мыстарын жү ргізеді.

● Шаруашылық та ШҚ -ның меншігіндегі асхана бар, бұ л ә леуметтік-экономикалық шаралардың сақ талуын қ амтамасыз етеді.

● Гигиеналық шаралардың сақ талуын қ амтамасыз ететін жуғ ыш жә не зарарсыздандырғ ыш қ ұ ралдар мен ө зіндік қ орғ ану қ ұ ралдары бө лінеді.

● Шаруашылық тың барлық бө лімдері ө рт сө ндіргіш қ ұ ралдармен жабдық талғ ан.

Жалпы бұ л ө ткізілетін шаралардың барлығ ы ең бек қ орғ ау сапасының жоғ арлауы мен дағ дылануын қ амтамасыз етеді.

Жұ мыс 9 - 18 сағ атқ а дейін, 13 - 14 аралығ ы тү стік уақ ытпен ө теді.

18 жастан тө мен жұ мыскерлер жеке келісім шартқ а отырады, бұ л шартта жұ мыс жасау тә ртібінің жағ дайы келтіріледі.

Жұ мыс аптасының немесе жұ мыс кү нінің ұ зақ тығ ы жұ мыскерлердің келісімімен жә не администратордың қ ағ аз тү ріндегі бұ йрығ ымен созуғ а болады. Ол эксперименттік тә жірибені жү ргізу қ ажеттілігіне байланысты. Жұ мыс аптасы алты кү нге созылады, жексенбі демалыс.

Адамның жеке басының гигиенасы - организм мен терінің ө з қ ызметін жақ сы атқ арудың шарты ретінде тә нді тазалық та ұ стауды аса қ ажет етеді. Теріні, шашты, ауыз қ уысын, тырнақ ты таза ұ стау, оларғ а ылғ и да қ арап отыру терінің сақ талуына, инфекциялық аурулардың жұ қ пауына, тарамауына жағ дай жасайды. Адам терісінің атқ аратын қ ызметтері ежелден белгілі: сыртқ ы ортамен газ, жылу алмастыру қ ызметі жә не т. с. с. Тері жамылғ ышы организмді метрологиялық, механикалық жә не химиялық факторлардың, ә р тү рлі ағ залардың ә серінен сақ тайды. Бұ л қ ызметтің кө п жағ дайда терінің тазалығ ы мен шынығ у дә режесіне қ арай тығ ыз байланысты.

Жеке бастың гигиенасы болып - киім саналады. Киім адамның жаратылысынан тапқ ан - сыртқ ы кү штердің зиянды ә серлерінен адамды бірден - бір қ орғ айтын негізгі қ ұ ралы. Киімнің кір болуы, оның гигиеналық қ асиетін тө мендетеді, жұ қ палы аурулардың, ә р тү рлі бактериялардың кө беюіне жағ дай туғ ызады. Сондық тан адам киімі таза ә рі қ онымды, жұ мыс істегенде, жү ргенде адамғ а қ иындық туғ ызбайтындай ың ғ айлы болуы керек.

Дезактивизация, дезинфекция жұ мыстарын ө те сақ тық пен жү ргізеді. Тек противогаз, распиратор, не шаң ғ а қ арсы тігілген маска киіп жұ мыс істеу керек. Бұ ларды жұ мыс істеп болғ ан соң қ ауіпсіз жерде шешуге рұ қ сат етіледі. Барлық тазалау жұ мысын бітіргеннен кейін ө здері толық санитарлық тазалық тан ө теді, пайдаланылғ ан қ ұ ралдарды, киімдерді, аяқ киімді жә не барлық қ ұ ралдарды толық немесе жартылай тазалық тан ө ткізеді.

Тазалық ө ткізетін адамдар сыртқ ы киімін ө те сақ тық пен жаймен шешеді. Тыныстану органдарының қ орғ ау қ ұ ралдары ең соң ынан шешіледі. Бұ ларды қ ағ ып - соғ ып, сыпырғ ышпен, щеткамен жоғ арыдан тө мен қ арай тазалайды. Ә сіресе, киімнің кө п ластанғ ан етегі мен жең ін мұ қ ият тазалайды. Резина аяқ киімді жуады.

Матадан тігілген масканы қ ағ ып - соғ ып тазалап, содан кейін жуады.

Дезактивизация жасағ анда шаң ө зіне тү спес ү шін, жауырынды желге беріп тү ру керек. Осыдан кейін жартылай санитарлык тазалыкқ а кіріседі.

Тазарту уақ ытында жуынғ ан су кө зге, ауызғ а, мұ рынғ а кірмеу керек.

Электр жарақ атының негізгі себептері кернеу жалаң ө ткізгіштср жағ дайындағ ы ток жү ретін бө ліктерге кездейсоқ жанасудан, кернеуде тұ рғ ан жабдық ты ажыратылғ ан деп қ ате тү сінуден, қ алыпты жағ дайларда болуы мү мкін емес жерлерде бү лінудің салдарынан кернеуден кездейсоқ пайда болуынан. Электр тоғ ынан жарақ аттанудың алдын-ала сақ тандыру ү шін жұ мыс ө ндірісі жә не техникалық пайдалану ережелерін дә л жә не толық кө лемде орындау қ ажет.

Қ ауіпті ө ндірістік факторларғ а мысал ретінде машиналардың бекітілмеген қ озғ алмалы бө лшектерін айтуғ а болады. Олармен кездейсоқ жанасудан адам жарақ ат алуы мү мкін; қ ұ рал-жабдық тардың ашық ток ө тетін элементтері, электр жарақ атына немесе электр соқ қ ысына ә келеді, сондай ақ жылжымалы техникада ж.т.т.

Ауа арқ ылы берілетін қ ауіп-қ атерлерге шаң, газ, бу, шу, ультрадыбыс, жұ мыс орнының жеткіліксіз немесе шамадан тыс ашық жарық тануы, электромагниттік, инфроқ ызыл, немесе ультра кү лгін жә не т.б сә улелердің тү суі жатады.

Ө ндіріс орындары ережеге сә йкес, ауыл шаруашылығ ына жарамсыз жерлерге салынады. Ө ндіріс орындарын сумен қ амтамасыз ету кө здеріне жақ ын жерге, су алып кету қ аупі бар жерлерге орналастыруғ а тиым салынады.

Ауыл шаруашылығ ында кө птеген жұ мыстар ашық ауада жү ргізілетіндіктен, жұ мысшылардың денсаулығ ы жә не ең бегін қ орғ ау метеорологиялық жағ дайларғ а: ауа температурасының жоғ ары немесе тө мен болуына, желдің, жауын-шашынның, қ ардың, кү н радиациясының болуына байланысты.

Тү тін, улы газ, шаң, шу кө зі болатын ө ндіріс орындарын таза аймақ қ а жел бағ ытына қ арсы орналастырады жә не осы санитарлық -қ орғ ау аймағ ынан бө леді. Зиянды заттар мен шулы жұ мыс орындары осы ғ имаратта орналасқ ан басқ а жұ мыс орындарынан алшақ болуы тиіс. 200м алыс емес жегде табиғ и жарығ ы бар демалыс орнын орналастыру керек.

Сонымен қ атар ө ндіріс орындарында шаң ның болуы жә не олардан қ орғ ау, алдын-алу жұ мыстары жү ргізіледі. Ондай шаң дар ә р тү рлді дақ ылдарды комбайндармен жинағ анда, тұ қ ымдарды тазалағ анда, топырақ ты ө ң дегенде, мал азық тық шө птерді ө ң дегенде, мал азық тық шө птерді дайындағ анда пайда болады. Шаң ның кө п мө лшерде болатын аймақ тарында шаң ның шекті рұ қ сат мө лшерінен асып кетсе міндетті тү рде жеке қ орғ ану шараларын қ олдану керек, яғ ни арнайы киім, кө зілдірік жә не респиратор болуы тиіс.

 






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.