Термодинамиканың бірінші бастамасы, оның изопроцестерге қолданылуы

Механикалық энергиясы ө згермейтін, тек қ ана ішкі энергиясы ө згеретін термодинамикалық жү йені қ арастырайық. Бұ л не осы жү йеде жұ мыс жасауда, не жылу берілу кезінде мү мкін. Сондық тан бір денеден екіншісіне энергия берілудің екі тү рі – жұ мыс жә не жылу бар. Механикалық қ озғ алыс энергиясы жылулық қ озғ алыс энергиясына айнала алады жә не керісінше. Осы айналулар кезінде энергияның сақ талу жә не айналу заң ы сақ талады.

Тә жірибе бойынша, энергияның сақ талу заң ына сә йкес, жү йенің бір кү йден екіншісіне кез келген ө туі кезінде ішкі энергияның ө згерісі бірдей болады жә не жү йенің алғ ан жылу мө лшері мен жү йенің сыртқ ы кү штерге қ арсы жасағ ан жұ мысы А арасындағ ы айырмағ а тең:

немесе (7)

- термодинамиканың бірінші бастамасы. Дифференциалды тү рде: , мұ ндағ ы dU -жү йенің ішкі энергиясының шексіз ө те аз ө згерісі, - элементар жұ мыс, - шексіз аз жылу мө лшері. Жү йе энергисы U оның кү йінің функциясы болып табылатындық тан, осы тең деудегі dU толық дифференциал болып табылады, ал жә не толық дифференциал бола алмайды.