Пайдаланылса).

3. Обьектілердің __________аса маң ызды қ асиеттері мен ә дістерін анық тау.

4. Ә ртҥ рлі обьектілер қ асиеттерінің арасындағ ы байланысты анық тау.

5. Болашақ мә ліметтер қ орының барлық кестелері сипатталғ ан,

мә ліметтердің алғ ашқ ы сӛ здігін дайындау.

6. Обьектілер арасындағ ы байланыстарғ а қ ҧ рылғ ан мә ліметтер

кестелеріндегі мә ліметтер қ оры кестелерінің арасындағ ы байланысты анық тау,

жә не осы ақ параттарды мә ліметтер сӛ здігіне енгізу.

7. Кестелердегі мә ліметтерді жасауғ а жә не ӛ згертуге кӛ мек жасайтын,

транзакцияның орындалу тә сілі мен типтерін орнату. Бҧ л этапқ а мә ліметтердің

тҧ тастығ ының талаптары да енгізіледі.

8. Мә ліметтерді кестеге енгізуді баяулатпау сҧ раныстарын жеделдетуге

жә не дискден шамадан тыс кӛ п орын алмауын орындауғ а арналғ ан индекстерді

анық тау.

9. Ә рбір кестенің мә ліметіне енуге, мә ліметтерді ӛ згертуге жә не кестелер

қ ҧ рылымын ӛ згертуге кімнің қ ҧ қ ығ ы бар екендігін анық тау. Бҧ л тапсырманың

дҧ рыс орындалуы мә ліметтер қ орын сенімді сақ тауды қ амтамасыз етуге

мҥ мкіндік береді.

10. Мә ліметтер қ орының барлық қ ҧ рылымының қ ҧ жатталуы, барлық қ ор

жә не ә рбір жеке кесте ҥ шін мә ліметтер сӛ здігінің болуы, мә ліметтер қ орымен

жҧ мыс істеуді, соның ішінде файлдарды қ осалқ ы сақ тау мен қ алпына келтіру

операцияларын басқ арудың жазылуы.

11. Қ ҧ рылымды дайындау ҥ рдісінің ә рбір этапы алдың ғ ы этаптардың

орындалуына байланысты. Олардың ішіндегі алғ ашқ ы сегізі осы тараудың

бӛ лімдерінде ретімен баяндалады.

9.2-сурет. Мicrosoft Office Access 2003жҧ мыс экраны.

Мicrosoft Office Access 2007 нҧ сқ асының экранында қ осымшаларды

жедел қ ҧ руды қ амтамасыз ететін Жедел старт деп аталатын жаң а бет пайда

болды. Бҧ л жерде сіз " тышқ анды екі рет шерту" арқ ылы мә ліметтер қ орын

жасауғ а болатын, мә ліметтер қ орының кә сіби шаблондарын таба аласыз.

Дербес жағ дайда, сіз ӛ зің іздің жеке мә ліметтер қ орын жасап алуың ызғ а, немесе

бҧ рыннан барларын пайдалануың ызғ а болады.

9.3-сурет. Мicrosoft Office Access 2003 жҧ мыс экраны.

Егер сіз бҧ ғ анғ а дейін мә тіндерді, электрондық кестелерді жә не

презентацияларды қ ҧ ру мен ӛ ң деуге пайдаланылатын программалармен, яғ ни,

дә стҥ рлі " офистік" қ осымшалармен жҧ мыс істеп келсең із, бҧ дан былай

алғ ашында тек кә сіби программашылар ғ ана жасай алғ ан, қ осымшалар қ ҧ руғ а

мҥ мкіндік беретін программамен жҧ мыс істеуді ҥ йренеміз. Ә рине, Access –тегі

МҚ БЖ мҥ мкіншілігі мә ліметтер қ орын жасаудың кә сіби шеберінің қ ҧ ралы

Огасlе –ден тӛ мен, дегенмен олар " офистік" мә ліметтер қ орын жасауғ а ә бден

жеткілікті.

Осындай қ ордың арқ асында сіз кӛ птеген ә ртҥ рлі ақ параттарды жинауғ а

жә не жҥ йелеуге, таң дап алынғ ан (немесе алдын ала берілген) критерилерге

сә йкес келетін обьектілерді іздеу мен сорттауғ а, мә ліметтерді енгізуге арналғ ан

формалар қ ҧ руғ а, сол сияқ ты қ олда бар жазбалардың негізінде жасалынғ ан

есептерді тҥ рлендіруге мҥ мкіндік аласыз.

Кез келген мә ліметтер қ оры ҥ лкен кӛ лемдегі ақ параттарды сақ тауғ а

арналғ ан қ ҧ рылымдар жиынтығ ын, сол сияқ ты мә ліметтерді басқ аруды жҥ зеге

асыратын программалық модулдер жиынтығ ын қ ҧ райды. Мә ліметтерді басқ ару

дегеніміз таң дау, сорттау, тҧ жырымдау, сол сияқ ты басқ а да іс ә рекеттерді

жҥ зеге асыру.

Мә ліметтер қ орында кодталғ ан ақ парат негізінде бір кестенің немесе

осындай обьектілер жиынтығ ының қ ҧ рамында болады. Кестелер бір типтегі

тізбектеле орналасқ ан жазбалардың жиынтығ ы – кестелер жолдары тҥ рінде

болады. Тҧ тынушылар ӛ дерінің қ алаулары бойынша кестелер жолдарын еркін

мең геруіне болады – оларғ а қ осуғ а, жоюғ а немесе ӛ згертуге болады. Жазбалар

қ ҧ рылымы негізінен, ӛ здеріне еркін ақ параттарды енгізуге болатын, ат берілген

ӛ рістердің (ҧ яшық тардың) жиынтығ ы. Сонымен, сіз мә ліметтер қ орының

кестесінде бухгалтерияда ең бек ақ ы есептеуге сә йкес келетін ӛ зің іздің

табельдік нӛ мірің із сияқ ты қ арапайым мә ліметтерді кодттай аласыз, сол

сияқ ты, атом бомбасын жасауғ а арналғ ан безендірілген жазбалар тҥ ріндегі

мә ліметтердің кҥ рделі қ ҧ рылымын да сақ тай аласыз. Соң ғ ы ақ параттың ерекше

қ ҧ пия екендігін ескере отырып, сіз мә ліметтер қ орының ә кімшілік қ ҧ қ ындағ ы

адам ретінде, оны қ ызық қ ҧ мар тҧ тынушылардан қ орғ ай аласыз. Егер ә ртҥ рлі

жазбалардың қ ҧ рамына бір ғ ана типтегі ӛ рістер енетін болса, олар кесте

бағ анын қ ҧ райды. .

Мә ліметтер қ орының схемасы — бҧ л ӛ рістер мен кестелер арасындағ ы

байланыстар қ ҧ рылымы.

Microsoft Access мә ліметтер қ оры жә не оның негізгі объектілері.

Microsoft Access жҥ йесі мә ліметтер қ орын жобалауғ а арналғ ан Windows

ортасының МББЖ программалары тобына жатады жә не оны пайдалануғ а

ың ғ айлы жақ сы мҥ мкіндіктер жасалғ ан. Access кестелер, формалар,

сҧ раныстар, басылымдар, макростар жә не модульдер сияқ ты мә леметтер

қ орының объектілерімен жҧ мыс істейді. MSAccess-ті мең геруге керекті оның

негізгі объектілерін қ арастырып шығ айық.

Кесте – мә ліметтер қ орымен жҧ мыс істеуге арналғ ан негізгі объект,

мә ліметтер қ оймасы. Ол ӛ рістер (поля) мен жазбалардан (записи) тҧ рады.

Жазба – кестенің бір қ атары, яғ ни жолы (строки). Ол МББЖ мә ліметтерін

сақ тайтын негізгі блок болып табылады.

Ө ріс – кестедегі бағ ана немесе тік жол (столбцы). Access-те ӛ ріс

мә ліметтерін сипаттайтын оның бірсыпыра қ асиеттері болады. Енгізу ӛ рісі деп

басқ ару элементі ретінде мә лімет енгізілетін қ атарды айтады, оғ ан пернелер

арқ ылы мә ндер енгізіледі.

Объектінің ә рбір сипаты белгілі бір ӛ ріс мә ні болып табылады. Ә рбір

кесте ҥ шін бастапқ ы тҥ йінді мә нді, яғ ни негізгі ӛ рісті анық тауғ а болады, ол

ә рбір жазбаны басқ аларынан бӛ ліп идентификациялау ҥ шін пайдаланады жә не

ол бір немесе бірнеше ӛ рістен тҧ ру мҥ мкін.

Тү йінді ө ріс – кестедегі жазбаларды таң дап алу ҥ шін мә ндері

қ олданылатын негізгі ӛ ріс.

Кілт немесе тү йін – кесте жазбаларын анық тайтын немесе кестелер

арасындағ ы байланыстарды ҧ йымдастыратын бір немесе бірнеше тҥ йінді

ӛ рістер.

Санауыш – кестедегі жазбалардың реттік нӛ мірлері орналасатын ӛ ріс.

Сұ раныс (таң дауғ а) – жҧ мыс істеуші адамның керекті мә ліметтерді бір

немесе бірнеше кестеден белгілеген шарттарғ а байланысты таң дап алу тә сілі.

Таң дап алуғ а сҧ раныс беру арқ ылы есептелетін ӛ рістерден немесе басқ а

кестеден алынғ ан ӛ рістерден тҧ ратын виртуалды кестелер қ ҧ руғ а болады.

Acces-те сҧ раныстардың бірнеше тҥ рі бар.

Форма – мә ліметтерді экранда бейнелеу жолы немесе оларды басқ ару

мҥ мкіндіктері.

Басылым (отчет) – мә ліметтерді баспағ а шығ арып қ ағ азда бейнелеу тә сілі.

Парақ тар (мә лiметтерге жету парақ тары) – Microsoft Access МББЖ

соң ғ ы версиясында пайда болғ ан арнайы объект. Бҧ л объект HTML кодында

жасалып, Web-парақ та орналасқ ан. Объект жеке тҥ рде мә ліметтер қ оры болып

саналмайды, ол сервердегі мә ліметтер қ оры мен Web-парақ арасындағ ы

байланысты ҧ йымдастыратын компоненттерден қ ҧ ралады.

Макростар (Macros) – қ айталанатын ә рекеттерді автоматтандыру ҥ шін

қ олданылатын арнайы басқ ару командалары (макрокоманда) жиынтығ ы.

Модульдер (Modules) – қ осымшаларды жасау барысында стандартты емес

процедураларды орындау ҥ шін Visual Basic for Application тілінде жазылғ ан