Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Бап. Осы Кодекстің қолданылу аясы






1. Осы Кодекс азаматтардың денсаулық сақ тауғ а конституциялық қ ұ қ ығ ын іске асыру мақ сатында денсаулық сақ тау саласындағ ы қ оғ амдық қ атынастарды реттейді.
2. Қ азақ стан Республикасының денсаулық сақ тау саласындағ ы заң намасында реттелген қ ұ қ ық тық қ атынастарғ а Қ азақ стан Республикасының мемлекеттік сатып алу туралы заң намасының кү ші:
1) тегін медициналық кө мектiң кепiлдiк берілген кө лемiн кө рсету жө ніндегі қ ызметтер берушілерді таң дау жә не денсаулық сақ тау субъектілерінің шығ ындарын ө теу;
2) тегін медициналық кө мектiң кепiлдiк берілген кө лемi шең берінде дә рілік заттар мен медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарды сатып алу;
3) тегін медициналық кө мектiң кепiлдiк берілген кө лемi шең берінде дә рілік заттар мен медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарды сақ тау жә не тасымалдау жө ніндегі қ ызметтер берушілерді таң дау;
4) тегін медициналық кө мектің кепілдік берілген кө лемін кө рсету, эпидемиологиялық ауруларды емдеу жә не олардың профилактикасы ү шін медициналық техниканы сатып алу;
5) дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарды мемлекеттік тіркеу жә не олардың қ ауіпсіздігі мен сапасын бағ алау кезінде сараптаманы жү зеге асыру ү шін тауарлар мен кө рсетілетін қ ызметтерді сатып алу бө лігінде қ олданылмайды.
Ескерту. 2-бапқ а ө згерістер енгізілді - Қ Р 2012.06.28 № 22-V (2012.07.01 бастап қ олданысқ а енгізіледі); 06.04.2015 № 299-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

Базардың территориясына қ ойылатын санитариялық талаптар

Базардағ ы сауда орындары немесе ауылда тұ ратын 1000 адамғ а шағ ылып есептеледі. Ол Қ азақ стан Республикасының қ ұ рылыстық нормалары жә не ережелерімен белгіленеді.

Сауда залының (қ ысқ ы павильондар), тазалық бө лмесінің ыдыс жуатын орындардың қ абырғ асы 1, 8 м биіктікке дейін ә йнекеленген тақ тамен, тө зімді синтетикалық бояулармен қ аптау керек. Тоң азытқ ыш камераларының қ абырғ асы 1, 8 м биіктікке дейін ә йнекеленген тақ тамен қ апталады.

Базардың бө лмелері – қ ол жуғ ыштармен, тазалық бө лмесімен, сатуғ а арналғ ан мү каммалды, кө кө ніс пен жемістерді жуу орындармен жабдық талады. 50 сауда орнына 1 жуғ ыш кран қ арастырылады.

Билет

1. Осы Кодексте мынадай негізгі ұ ғ ымдар пайдаланылады:
1) авторландырылғ ан генерик – бірегей препаратқ а ұ қ сас, сол бір ө ндірушінің ө зі шығ аратын, бірақ саудалық атауымен жә не бағ асымен ерекшеленетін дә рілік препарат;
1-1) адамның мекендеу ортасы (бұ дан ә рi – мекендеу ортасы) – адамның тыныс-тiршiлiгi жағ дайын айқ ындайтын табиғ и, антропогендiк жә не ә леуметтiк факторлардың, ортаның (табиғ и жә не жасанды) жиынтығ ы;
2) АИТВ - адамның иммун тапшылығ ы вирусы;
3) анонимдік қ арап-тексеру - адамды жеке басын сә йкестендірмей ерікті тү рде медициналық қ арап-тексеру;
4) апаттар медицинасы - ә леуметтік, табиғ и жә не техногендік сипаттағ ы тө тенше жағ дайлардың (бұ дан ә рі – тө тенше жағ дайлар) медициналық -санитариялық салдарларының алдын алуғ а жә не оларды жоюғ а бағ ытталғ ан, халық ауруларының алдын алуды жә не оларды емдеуді, санитариялық -эпидемияғ а қ арсы жә не санитариялық -профилактикалық іс-шараларды, тө тенше жағ дайларды жоюғ а қ атысушылардың денсаулығ ын сақ тауды жә не қ алпына келтіруді, сондай-ақ авариялық -қ ұ тқ ару қ ызметтерінің қ ызметкерлеріне медициналық кө мек кө рсетуді қ амтитын медицина жә не денсаулық сақ тау саласы;
5) ә леуетті қ ауіпті химиялық жә не биологиялық заттар - белгілі бір жағ дайларда жә не белгілі бір шоғ ырлануы кезінде адамның немесе болашақ ұ рпақ тың денсаулығ ына зиянды ә сер етуі мү мкін, қ олданылуы мен пайдаланылуы халық тың санитариялық -эпидемиологиялық саламаттылығ ы саласындағ ы нормативтік қ ұ қ ық тық актілермен жә не гигиеналық нормативтермен регламенттелетін заттар;
6) ә скери медицина - ғ ылыми білімдердің жү йесін (ғ ылыми-практикалық пә ндер кешені) жә не ә скери-медициналық қ ызметтің ә скерлерді бейбіт уақ ытта жә не соғ ыс уақ ытында жан-жақ ты медициналық қ амтамасыз етуді ө зіне мақ сат тұ татын практикалық қ ызметінің жү йесін білдіретін медицина жә не денсаулық сақ тау саласы;
7) ә скери-медициналық кө мек - ә скери қ ызметшілерге жә не ә скери қ аруды қ олдану салдарынан зардап шеккен адамдарғ а ә скери-медицина қ ызметінің мамандары кө рсететін медициналық кө мек;
8) ә скери-медициналық қ ызмет - Қ азақ стан Республикасының заң дарында осы органдардың қ ызметін медициналық қ амтамасыз етуге арналғ ан ә скери немесе арнаулы қ ызметтің болуы кө зделген ә скери-медициналық (медициналық) бө лімшелердің жиынтығ ы;
9) ә скери-медициналық (медициналық) бө лімшелер:
орталық атқ арушы органдар мен ө зге де орталық мемлекеттік органдардың ә скери-медициналық (медициналық) мекемелер (ұ йымдар) қ ызметін ұ йымдастыруды жә не ү йлестіруді жү зеге асыратын қ ұ рылымдық бө лімшелері;
ә скери-медициналық (медициналық) мекемелер (ұ йымдар) жә не орталық атқ арушы органдар мен ө зге де орталық мемлекеттік органдардың тиісті контингентке ә скери-медициналық жә не медициналық кө мек кө рсетілуін қ амтамасыз ететін ө зге де бө лімшелері;
10) ә скери-медициналық (медициналық) қ амтамасыз ету - материалдық -техникалық жабдық тау жө ніндегі іс-шаралар кешені, сондай-ақ жеке қ ұ рамның жауынгерлік қ абілеттілігі мен ең бекке қ абілеттілігін қ алпына келтіру мақ сатында ә скерлерде, бө лімшелерде жә не ведомстволық ұ йымдарда медициналық кө мек кө рсетуді ұ йымдастыру;
11) бала - он сегіз жасқ а (кә мелетке) толмағ ан адам;
12) бас миының біржола семуі - бас миының бү кіл қ атпарының семуімен қ атар жү ретін, бас миы жасушаларының интегралдық функцияларын толық жоғ алтуы;
13) бейінді маман - жоғ ары медициналық білімді, белгілі бір мамандық бойынша сертификаты бар медицина қ ызметкері;
14) биологиялық активті заттар - жануарлар мен адам организмінің патологиялық ө згерген функцияларын қ алыпқ а тү сіретін, дә рілік заттар алудың ық тимал кө здері болып табылатын, ә ртү рлі жолмен алынатын заттар;
15) биологиялық активті қ оспалар - тұ рақ ты тұ тынғ ан кезде денсаулық тың жай-кү йін жақ сартуғ а арналғ ан жә не адамның тамақ тану рационын табиғ и немесе табиғ имен бірдей биологиялық активті заттармен байыту мақ сатында олардың компоненттерін қ амтитын ө німдерге қ оспалар;
15-1) биологиялық жолмен алынғ ан дә рілік препараттар – биологиялық заттарды (гормондар, цитокиндер, қ анның ұ ю факторлары, инсулиндер, моноклондық антиденелер, ферменттер, колония ынталандырушы факторлар, тіндер жасушаларының базасында жасалғ ан препараттар жә не биотехнологиялық ә дістердің кө мегімен алынғ ан басқ алары) қ амтитын препараттар;
15-2) биосимиляр – сапасы, қ ауіпсіздігі, тиімділігі бойынша алғ аш ө ндірілген жә не бірегей дә рілік препарат патентінің қ олданылу мерзімі аяқ талғ аннан кейін тіркеуге ұ сынылғ ан (бірегей) дә рілік препаратқ а ұ қ сайтын биотехнологиялық дә рілік препарат;
15-3) биотехнологиялық дә рілік препарат – рекомбинанттық дезоксирибонуклеин қ ышқ ылы технологиясын, биологиялық активті ақ уыздарды ө ндіруді кодтайтын гендердің бақ ыланатын экспрессиясы ә дісін, гибридтің жә не моноклондық антиденелер ә дісін қ олдана отырып, биотехнологиялық процестер арқ ылы ө ндірілген биологиялық дә рілік препарат, сондай-ақ гендік-инженерлік тү рлендірілген гендік-терапиялық жә не соматотерапиялық дә рілік заттар;
15-4) біліктілік санатын беру туралы куә лік – тиісті біліктілік санатының берілгенін растайтын белгіленген ү лгідегі қ ұ жат;
16) бірегей дә рілік зат – жаң а активті заттарды білдіретін немесе қ амтитын, тиімділігі мен қ ауіпсіздігі клиникағ а дейінгі жә не клиникалық зерттеулердің нә тижелерімен расталғ ан жә не толық дерекнама негізінде тіркелген дә рілік зат;
16-1) бірың ғ ай дистрибьютор – тегін медициналық кө мектің кепілдік берілген кө лемі шең берінде дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдардың, дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарды сақ тау жә не тасымалдау жө ніндегі кө рсетілетін қ ызметтердің сатып алынуын жә не шарттар, ұ зақ мерзімді шарттар жасасуды, сондай-ақ медициналық техниканың сатып алынуын ұ йымдастыруды жү зеге асыратын заң ды тұ лғ а;
16-2) гемопоэздік дің жасушалары – организмнің ішкі ортасы тінінің бір бө лігі, адамның ө мір сү ру процесінде сү йек кемігінде, перифериялық қ анда (стимуляциядан кейін) жә не кіндік қ анында болатын, полипотенттілігі бар сү йек кемігінің жасушалары;
16-3) гомеопатиялық препараттар – шағ ын мө лшерде табиғ аттан алынатын заттарды қ амтитын жә не арнайы технологиямен дайындалғ ан дә рілік заттар;
17) генетикалық тү рлендірілген объектілер - гендік инженерия ә дістері пайдаланылып алынғ ан, ө сімдіктен жә не (немесе) жануардан алынатын шикізат пен ө німдер, оның ішінде генетикалық тү рлендірілген кө здер, организмдер;
18) дә рілік зат – фармакологиялық активті заттарды білдіретін немесе қ амтитын, адам организмімен байланысқ а тү сетін немесе оның ағ залары мен тіндеріне ө тетін, аурулардың профилактикасына, диагностикасына жә не оларды емдеуге, сондай-ақ организмнің жай-кү йі мен функцияларын ө згертуге арналғ ан заттар: дә рілік субстанция, дә рілік шикізат, дә рілік заттардың балк-ө німдері, дә рілік препараттар;
18-1) дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарды берудің ұ зақ мерзімді шарты – дә рілік заттарғ а арналғ ан тиісті ө ндірістік практика (GMP) талаптарына жә не медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарғ а арналғ ан халық аралық стандарт талаптарына сә йкес ө ндірілген, Қ азақ стан Республикасының заң намасына сә йкес тауардың ішкі айналыс ү шін шығ арылуы туралы сертификаты бар дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарды беруге Қ азақ стан Республикасының резиденті – заң ды тұ лғ амен не дә рілік заттарғ а арналғ ан тиісті ө ндірістік практика (GMP) талаптарына жә не медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарғ а арналғ ан халық аралық стандарт талаптарына сә йкес дә рілік заттар, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар ө ндірісін қ ұ руғ а ниеті бар заң ды тұ лғ амен бірың ғ ай дистрибьютор жасасатын азаматтық -қ ұ қ ық тық шарт;
18-2) дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарды сақ тау жә не тасымалдау жө ніндегі ұ зақ мерзімді шарт – тиісті дистрибьюторлық практика (GDP) талаптарына сә йкес Қ азақ стан Республикасының резиденті – заң ды тұ лғ амен бірың ғ ай дистрибьютор жасасатын, қ ызметтер кө рсетудің азаматтық -қ ұ қ ық тық шарты;
19) алып тасталды - Қ Р 06.04.2015 № 299-V Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі);
20) дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканы бө лшек саудада ө ткізу - Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі бекіткен қ ағ идаларғ а сә йкес жү зеге асырылатын, сатып алумен (ә келуден басқ а), сақ таумен, бө лумен, тү пкі тұ тынушығ а ө ткізумен (ә кетуден басқ а), жойып жіберумен байланысты фармацевтикалық қ ызмет;
20-1) дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканы келісімшарттық ө ндіру – дә рілік заттарғ а арналғ ан тиісті ө ндірістік практика (GMP) талаптарының жә не медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техникағ а арналғ ан халық аралық стандарт талаптарының толық сақ талуын қ амтамасыз ететін ө ндірушінің ө ндірістік қ уаттарында дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың тапсырыспен ө ндірілуі;
21) дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканы кө терме саудада ө ткізу - Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі бекіткен қ ағ идаларғ а сә йкес жү зеге асырылатын, кө лемін шектемей сатып алумен, сақ таумен, ә келумен, ә кетумен, ө ткізумен (халық қ а дә рілік заттарды ө ткізуді қ оспағ анда), жойып жіберумен байланысты фармацевтикалық қ ызмет;
21-1) дә рілік заттардың айналысы саласындағ ы тиісті фармацевтикалық практикалар (бұ дан ә рі – тиісті фармацевтикалық практикалар) – дә рілік заттардың ө мірлік циклінің барлық кезең дерінде қ олданылатын денсаулық сақ тау саласындағ ы стандарттар: тиісті зертханалық практика (GLP), тиісті клиникалық практика (GCP), тиісті ө ндірістік практика (GMP), тиісті дистрибьюторлық практика (GDP), тиісті дә ріханалық практика (GPP), тиісті фармакологиялық қ адағ алау практикасы (GVP) жә не басқ а да тиісті фармацевтикалық практикалар;
21-2) дә рілік заттардың айналысы саласындағ ы фармацевтикалық инспекторат – уә кілетті органның фармацевтикалық инспекцияны жү зеге асыратын қ ұ рылымдық бө лімшесі;
21-3) дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдардың сапасы мен қ ауіпсіздігін бақ ылау жө ніндегі нормативтік қ ұ жат – дә рілік заттың сапасына, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарғ а, сондай-ақ олардың қ ауіпсіздігі мен сапасының бірдей параметрлерін қ амтамасыз ететін оны анық тау ә дістемелеріне қ ойылатын талаптар кешенін белгілейтін қ ұ жат;
22) дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың айналысы - қ ауіпсіз, тиімді жә не сапалы дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканы ә зірлеушіден жә не (немесе) ө ндірушіден тұ тынушының қ олдануына дейін жеткізу процесінде жү зеге асырылатын қ ызмет;
23) дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың айналысы саласындағ ы объектілер – денсаулық сақ тау саласындағ ы уә кілетті орган бекіткен ү лгілік ережелерге сә йкес жұ мыс істейтін дә ріхана, алғ ашқ ы медициналық -санитариялық жә не (немесе) консультациялық -диагностикалық кө мек кө рсететін денсаулық сақ тау ұ йымдарындағ ы дә ріхана пункті, шалғ айдағ ы ауылдық жерлерге арналғ ан, дә ріханадан ұ йымдастырылғ ан жылжымалы дә ріхана пункті, дә ріхана қ оймасы, дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканы уақ ытша сақ тау қ оймасы, оптика дү кені, медициналық техника мен медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар дү кені, медициналық техника мен медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар қ оймасы, дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканы ө ндіру жө ніндегі ұ йымдар;
24) дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың айналысы саласындағ ы субъектілер - фармацевтикалық қ ызметті жү зеге асыратын жеке немесе заң ды тұ лғ алар;
24-1) дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың жанама ә серлерінің мониторингі – дә рілік препараттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың жанама ә серлері туралы хабарламаларды анық тауғ а, жинауғ а, бағ алауғ а жә не талдауғ а бағ ытталғ ан іс-шаралар кешені;
24-2) дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың қ ауіпсіздігі – адамның ө міріне, денсаулығ ына жә не қ оршағ ан ортағ а зиян келтіру ық тималдығ ына байланысты жол беруге болмайтын тә уекелдің болмауы;
25) Дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың мемлекеттік тізілімі - Қ азақ стан Республикасында тіркелген жә не медициналық қ олдануғ а рұ қ сат етілген дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканы есепке алу қ ұ жаты;
25-1) дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың тиімділігі – профилактикалық, диагностикалық ә серге, емдеу жә не (немесе) оң алту ә серіне қ ол жеткізуді қ амтамасыз ететін сипаттамалардың жиынтығ ы;
25-2) дә рілік заттарды фармакологиялық қ адағ алау – тіркелген дә рілік заттардың қ ауіпсіздігі туралы ақ паратты байқ ау, талдау жә не бағ алау жү йесі;
26) алып тасталды - Қ Р 06.04.2015 № 299-V Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі);
27) дә рілік заттың жарамдылық мерзімі - уақ ыты біткеннен кейін дә рілік затты қ олдануғ а болмайтын кү ні;
28) дә рілік заттың қ аптамасы - дә рілік заттарды бү лінуден жә не ысырап болудан қ орғ ау жолымен олардың айналысы процесін қ амтамасыз ететін, сондай-ақ қ оршағ ан ортаны ластанудан сақ тайтын қ ұ рал немесе қ ұ ралдар кешені;
29) дә рілік заттың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың сапасы - дә рілік заттың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың белгіленуі бойынша ә сер ету қ абілетіне ық пал ететін қ асиеттері мен сипаттамаларының жиынтығ ы;
29-1) дә рілік заттың немесе медициналық мақ саттағ ы бұ йымның балк-ө німі – соң ғ ы қ аптамамен орауды қ оспағ анда, технологиялық процестің барлық сатысынан ө ткен, мө лшерленген дайын дә рілік препарат немесе медициналық мақ саттағ ы дайын бұ йым;
30) дә рілік заттың халық аралық патенттелмеген атауы - дә рілік заттың Дү ниежү зілік денсаулық сақ тау ұ йымы ұ сынғ ан атауы;
31) дә рілік препарат - белгілі бір дә рілік нысандағ ы дә рілік зат;
32) дә рілік препараттарды дайындау - дә ріханаларда дә рілік нысандарды дайындаумен, сондай-ақ дә рілік субстанцияларды сатып алумен, дайындалғ ан дә рілік препараттарды сақ таумен, сапасын бақ ылаумен, ресімдеумен жә не ө ткізумен байланысты фармацевтикалық қ ызмет;
32-1) дә рілік субстанция – шығ арылу табиғ атына қ арамастан, белгілі бір фармакологиялық активтілігі бар, дә рілік препараттарды ө ндіруге жә не дайындауғ а арналғ ан зат немесе заттар қ оспасы;
32-2) дә рілік субстанциялардың жә не олардың қ оспаларының стандартты ү лгілері – сыналатын дә рілік заттардың сараптамасын жү ргізу кезінде пайдаланылатын салыстыру заттары;
33) дә рiлiк формуляр – уә кілетті орган айқ ындайтын тә ртіппен денсаулық сақ тау ұ йымының басшысы бекіткен, тегін медициналық кө мектің кепілдік берілген кө лемін кө рсету ү шін жеткілікті мө лшерде болуғ а міндетті, денсаулық сақ тау ұ йымдарының бейіні ескеріле отырып қ алыптастырғ ан дә рілік заттар тізбесі;
33-1) дә рілік шикізат – дә рілік заттарды ө ндіру жә не дайындау ү шін пайдаланылатын, ө сімдіктен, минералдан, жануардан алынатын заттар немесе химия ө неркә сібі ө німдері;
34) дә стү рлі медицина - аурулардың алдын алу мен оларды емдеудің қ оғ амда жинақ талғ ан ә дістері мен қ ұ ралдарына негізделген, медициналық практиканың кө пғ асырлық дә стү рлерімен орнық қ ан медицина саласы жә не медицина қ ызметкерлерінің қ ызметі;
34-1) дезинсекция – адамды, жануарларды, ү й-жайлар мен аумақ ты жә ндіктер мен бунақ аяқ тылардан қ орғ ау мақ сатында оларды жою жө ніндегі профилактикалық жә не қ ырып-жою іс-шаралар кешені;
34-2) дезинфекция – сыртқ ы ортада инфекциялық жә не паразиттік аурулардың қ оздырғ ыштарын жоюғ а бағ ытталғ ан арнайы іс-шаралар кешені;
35) денсаулық - аурулар мен дене кемістіктерінің болмауы ғ ана емес, тұ тастай тә ни, рухани (психикалық) жә не ә леуметтік саламаттылық жағ дайы;
36) денсаулық сақ тау - аурулардың алдын алуғ а жә не оларды емдеуге, қ оғ амдық гигиена мен санитарияны қ олдауғ а, ә рбір адамның тә ни жә не психикалық саулығ ын сақ тап, нығ айтуғ а, оның ұ зақ жыл белсенді ө мір сү руін қ олдауғ а, денсаулығ ынан айырылғ ан жағ дайда оғ ан медициналық кө мек ұ сынуғ а бағ ытталғ ан саяси, экономикалық, қ ұ қ ық тық, ә леуметтік, мә дени, медициналық сипаттағ ы шаралар жү йесі;
37) денсаулық сақ тау жү йесі - қ ызметі азаматтардың денсаулық сақ тау қ ұ қ ық тарын қ амтамасыз етуге бағ ытталғ ан мемлекеттік органдар мен денсаулық сақ тау субъектілерінің жиынтығ ы;
37-1) денсаулық сақ тау саласындағ ы біліктілік санаты (бұ дан ә рі – біліктілік санаты) – маманның тиісті медициналық жә не фармацевтикалық мамандық шең беріндегі жұ мысты орындау ү шін қ ажетті кә сіптік білімінің, шеберлігі мен дағ дыларының кө лемімен сипатталатын біліктілік дең гейі;
37-2) денсаулық сақ тау саласындағ ы кә сіптік стандарт – денсаулық сақ тау саласындағ ы мамандардың біліктілігі дең гейіне, ең бегінің мазмұ нына, сапасына жә не жағ дайларына қ ойылатын талаптарды айқ ындайтын стандарт;
37-3) денсаулық сақ тау саласындағ ы мамандарды сертификаттау – медицина қ ызметкерлерінің клиникалық мамандық қ а сә йкес келуін айқ ындауғ а жә не оларғ а тиісті маманның сертификатын бере отырып, оларды клиникалық практикағ а (пациенттермен жұ мыс істеуге) жіберуге арналғ ан міндетті рә сім;
37-4) денсаулық сақ тау саласындағ ы мемлекеттік кө рсетілетін қ ызмет стандарты – денсаулық сақ тау саласында мемлекеттік кө рсетілетін қ ызметтерге қ ойылатын талаптарды белгілейтін, сондай-ақ денсаулық сақ тау саласында мемлекеттік кө рсетілетін қ ызметтер процесінің сипаттамасын, нысандарын, мазмұ ны мен нә тижесін қ амтитын нормативтік қ ұ қ ық тық акт;
38) денсаулық сақ тау саласындағ ы сараптама – Қ азақ стан Республикасының заң намасына сә йкес денсаулық сақ тау қ ызметінің ә ртү рлі салаларындағ ы қ ұ ралдардың, ә дістердің, технологиялардың, білім беру бағ дарламаларының, кө рсетілетін қ ызметтердің дең гейі мен сапасын белгілеуге бағ ытталғ ан ұ йымдастырушылық, талдамалық жә не практикалық іс-шаралар жиынтығ ы;
39) денсаулық сақ тау саласындағ ы стандарт (бұ дан ә рі - стандарт) - медициналық, фармацевтикалық қ ызмет, медициналық жә не фармацевтикалық білім беру саласындағ ы қ ағ идаларды, жалпы қ ағ идаттар мен сипаттамаларды белгілейтін нормативтік қ ұ қ ық тық акт;
40) денсаулық сақ тау саласындағ ы стандарттау (бұ дан ә рі - стандарттау) - стандарттарды, талаптарды, нормаларды, нұ сқ аулық тарды, қ ағ идаларды ә зірлеу, енгізу жә не олардың сақ талуын қ амтамасыз ету арқ ылы процестердің, медициналық технологиялар мен кө рсетілетін қ ызметтердің сипаттамаларын ретке келтірудің оң тайлы дә режесіне қ ол жеткізуге бағ ытталғ ан қ ызмет;
41) денсаулық сақ тау саласындағ ы уә кілетті орган (бұ дан ә рі - уә кілетті орган) - азаматтардың денсаулығ ын сақ тау, медициналық жә не фармацевтикалық ғ ылым, медициналық жә не фармацевтикалық білім беру, дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың айналысы, медициналық қ ызметтер кө рсету сапасын бақ ылау саласындағ ы басшылық ты жү зеге асыратын мемлекеттік орган;
42) Денсаулық сақ тау саласындағ ы ұ лттық холдинг – Қ азақ стан Республикасы Ү кiметiнiң шешiмi бойынша қ ұ рылғ ан, денсаулық сақ тау саласындағ ы, оның ішінде ядролық медицина саласындағ ы қ ызметтi жү зеге асыратын акционерлiк қ оғ ам;
43) денсаулық сақ тау ұ йымы - денсаулық сақ тау саласындағ ы қ ызметті жү зеге асыратын заң ды тұ лғ а;
43-1) дератизация – кеміргіштерді жоюғ а немесе олардың санын азайтуғ а бағ ытталғ ан профилактикалық жә не қ ырып-жою іс-шараларының кешені;
43-2) детоксикация – адам организмiнен эндоген немесе экзоген текті уытты заттарды шығ аруғ а бағ ытталғ ан медициналық iс-шаралар кешенi;
44) диагностика - аурудың болу немесе болмау фактісін белгілеуге бағ ытталғ ан медициналық қ ызметтер кө рсету кешені;
45) диагностикалық реагенттер – медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарғ а жататын, организмнен тыс зерттеуге арналғ ан жә не диагноз қ ою немесе пациенттің физиологиялық жай-кү йін бағ алау мақ сатында организмнің параметрлері туралы мә ліметтер алуғ а қ ызмет ететін реагенттер, реагенттердің жиынтық тары;
46) динамикалық байқ ау - халық денсаулығ ының жай-кү йін жү йелі тү рде байқ ау, сондай-ақ осы байқ аудың нә тижелері бойынша қ ажетті медициналық кө мек кө рсету;
47) донор – донорлық қ ан, оның компоненттері, ө зге де донорлық материал (оның ішінде шә ует, аналық жасушалар, ұ рпақ ты болу ағ заларының тіндері, жыныс жасушалары, эмбриондар) алу жү ргізілетін, сондай-ақ реципиентке транспланттау ү шін тінді (тіннің бө лігін) жә не (немесе) ағ заларды (ағ залардың бө лігін) алу жү ргізілетін адам, адамның мә йіті, жануар;
48) емдеу - ауыруды жоюғ а, оның бетін қ айтаруғ а жә не (немесе) барысын жең ілдетуге, сондай-ақ оның асқ ынуының алдын алуғ а бағ ытталғ ан медициналық қ ызметтер кө рсету кешені;
49) ерікті емделу - науқ астың немесе оның заң ды ө кілінің келісімімен жү зеге асырылатын емдеу;
50) жалғ ан дә рілік зат, медициналық мақ саттағ ы бұ йым жә не медициналық техника – қ ұ рамы немесе жинақ талуы жә не (немесе) ө ндіруші туралы анық емес ақ паратпен жә не қ олдан жасалғ ан заттаң бамен қ ұ қ ық қ а қ айшы жә не ә дейі жабдық талғ ан, сондай-ақ жасырын шығ арылғ ан дә рілік зат, медициналық мақ саттағ ы бұ йым жә не медициналық техника;
51) жеке медициналық кітапша - жұ мысқ а жіберілу туралы белгі қ ойылып, міндетті медициналық қ арап-тексерудің нә тижелері енгізілетін жеке қ ұ жат;
52) жұ қ тырылғ ан иммун тапшылығ ы синдромы (ЖИТС) - адамның иммун жү йесінің АИТВ-дан қ атты зақ ымдануынан болғ ан патологиялық белгілер байқ алатын АИТВ-инфекциясының соң ғ ы сатысы;
52-1) иммундық -биологиялық препараттар – басқ а да аурулар мен физиологиялық жай-кү йлердің иммунологиялық ә дістерінің кө мегімен инфекциялық жә не иммундық (аллергиялық ауруларды қ оса алғ анда) аурулардың ө зіндік ерекшелігі бар профилактикасына, оларды диагностикалау мен емдеуге арналғ ан препараттар, сыртқ ы орта объектілерінде инфекциялық агенттер мен олардың антигендерін индикациялауғ а арналғ ан заттар, қ ан (алу тә сіліне қ арамастан) препараттары, сондай-ақ иммундық жү йе арқ ылы емдік жә не профилактикалық ә серін тигізетін препараттар;
52-2) иммуннологиялық типтеуді жү ргізу жү йесі (бұ дан ә рі – HLA жү йесі) – адам лейкоциттерінде орналасқ ан жә не тіндерді (тіннің бө лігін) жә не (немесе) ағ заларды (ағ залардың бө лігін) транспланттау кезінде донор мен реципиенттің тіндік ү йлесімділігін айқ ындайтын антигендер жү йесі;
53) инвазиялық ә дістер - адам организмнің ішкі ортасына ену жолымен жү зеге асырылатын диагностикалау мен емдеу ә дістері;
54) инновациялық медициналық технологиялар - медицина (биомедицина) саласына, фармацияғ а жә не денсаулық сақ тау саласындағ ы ақ параттандыруғ а енгізілуі экономикалық тұ рғ ыдан тиімді жә не (немесе) ә леуметтік мә ні бар болып табылатын ғ ылыми жә не ғ ылыми-техникалық қ ызметтің ә дістері мен қ ұ ралдарының жиынтығ ы;
55) инфекциялық жә не паразиттік аурулар - мекендеу ортасы биологиялық факторларының адамғ а ә сер етуі жә не аурудың науқ ас адамнан, жануардан сау адамғ а берілу мү мкіндігі ә серінен болатын жә не таралатын адам аурулары;
56) йод тапшылығ ы аурулары - организмге йодтың жеткіліксіз тү суіне жә не онда жеткіліксіз қ орытылуына байланысты қ алқ анша без функциясының бұ зылуынан болатын организмнің патологиялық процесі;
57) кә сіптік ауру - қ ызметкердің ө з ең бек (қ ызмет) міндеттерін орындауына байланысты оғ ан зиянды ө ндірістік факторлардың ә сер етуінен туындағ ан созылмалы немесе қ атты ауру;
57-1) кезек кү ттірмейтін медициналық кө мек – пациенттің ө міріне тө нген қ ауіптің анық белгілері болмағ анда, кенеттен болғ ан қ атты аурулар, жарақ аттар кезіндегі, денсаулық жағ дайы кү рт нашарлағ ан, созылмалы аурулары асқ ынғ ан кездегі медициналық кө мек;
57-2) клиникағ а дейінгі (клиникалық емес) жә не клиникалық зерттеулердің биологиялық материалы – адам мен жануарлардың клиникағ а дейінгі (клиникалық емес) жә не клиникалық зерттеулер жү ргізу кезінде алынғ ан жә не зертханалық зерттеулерге арналғ ан биологиялық сұ йық тық тарының, тіндерінің, секреттері мен тіршілік ә рекеті ө німдерінің ү лгілері, биопсиялық материал, гистологиялық кесінділер, жағ ындылар, қ ырындылар, шайындылар;
58) клиникағ а дейінгі (клиникалық емес) зерттеу – биологиялық активті заттардың, фармакологиялық жә не дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың тиімділігі мен қ ауіпсіздігін зерделеу мақ сатында оларды эксперименттік фармакологиялық, токсикологиялық жә не басқ а да ғ ылыми зерттеулер кешені;
59) клиникалық зерттеу - субъект ретінде адамды қ атыстыра отырып, аурулардың профилактикасы, оларды диагностикалау мен емдеу қ ұ ралдарының, ә дістері мен технологияларының қ ауіпсіздігі мен тиімділігін анық тау немесе растау ү шін жү ргізілетін зерттеу;
59-1) клиникалық хаттама – белгілі бір ауру немесе клиникалық жағ дай кезінде пациентке медициналық кө мек кө рсетуге қ ойылатын жалпы талаптарды белгілейтін қ ұ жат;
60) консилиум - кемінде ү ш дә рігердің қ атысуымен диагноз қ ою, емдеу тактикасын айқ ындау жә не ауруды болжау мақ сатында адамды зерттеу;
61) контрацепция - қ аламағ ан жү ктіліктің алдын алу ә дістері мен қ ұ ралдары;
61-1) Қ азақ стандық ұ лттық дә рілік формуляр – шекті бағ алары кө рсетіле отырып, тегін медициналық кө мектің кепілдік берілген кө лемін кө рсету ү шін қ алыптастырылғ ан жә не денсаулық сақ тау ұ йымдарында дә рілік формулярларды ә зірлеу мен бекіту ү шін міндетті негіз болып табылатын, клиникалық тиімділігі мен қ ауіпсіздігі дә лелденген дә рілік заттардың тізбесі;
62) Қ азақ стан Республикасының мемлекеттік фармакопеясы – дә рілік заттардың сапасы мен қ ауіпсіздігіне қ ойылатын талаптар жинағ ы;
62-1) қ айта ө ндірілген дә рілік зат (генерик) – тү рлі ө ндірушілер шығ аратын, активті субстанцияларының қ ұ рамы, дә рілік нысаны, сапа, қ ауіпсіздік, тиімділік кө рсеткіштері бойынша бірегей дә рілік затпен бірдей дә рілік препарат;
63) қ оғ амдық денсаулық - азаматтардың дұ рыс тамақ тануын қ оса алғ анда, саламатты ө мір сү руіне, аурулар мен жарақ аттардың профилактикасына, сондай-ақ мекендеу ортасының қ олайсыз факторларының ә серін болғ ызбауғ а қ оғ амның кү ш-жігер жұ мсауын кө рсететін, халық тың психикалық, тә ни жә не ә леуметтік саламаттылығ ының кешенді сипаттамасы;
64) қ ұ пия медициналық зерттеп-қ арау - дә рігерлік қ ұ пияның жә не тексерілетін адамның жеке басы туралы ақ параттың сақ талуына негізделген зерттеп-қ арау;
64-1) мамандардың кә сіптік даярлығ ын бағ алау жә не біліктілікке сә йкестігін растау – маманның біліктілігінің денсаулық сақ тау саласындағ ы кә сіптік стандарт талаптарына сә йкестігін растау мақ сатында жү ргізілетін білімі мен дағ дыларын бағ алау рә сімі;
65) маман сертификаты – жеке тұ лғ ағ а клиникалық мамандық қ а сә йкес келу жә не оны клиникалық практикағ а (пациенттермен жұ мысқ а) жіберу қ ұ қ ығ ын беретін, белгіленген ү лгідегі қ ұ жат;
66) мә жбү рлеп емдеу - сот шешімінің негізінде жү зеге асырылатын, науқ асты емдеу;
67) медицина қ ызметкерлері - кә сіптік медициналық білімі бар жә не медициналық қ ызметті жү зеге асыратын жеке тұ лғ алар;
68) медициналық -ә леуметтік оң алту - жұ мысқ а араластыруғ а, отбасылық жә не қ оғ амдық ө мірге қ атыстыруғ а арналғ ан медициналық, ә леуметтік жә не ең бек іс-шараларын кешенді пайдалану арқ ылы науқ астар мен мү гедектердің денсаулығ ын қ алпына келтіру;
68-1) медициналық білім беру – медицина қ ызметкерлерін даярлау, қ айта даярлау жә не олардың біліктілігін арттыру жү йесі, сондай-ақ оқ уды аяқ тағ аны туралы ресми қ ұ жатпен расталғ ан медициналық мамандық тар бойынша даярлау, қ айта даярлау жә не біліктілікті арттыру бағ дарламалары бойынша оқ у барысында алынғ ан, медицина қ ызметкері ү шін қ ажетті білім мен дағ дылардың жиынтығ ы;
69) алып тасталды - Қ Р 06.04.2015 № 299-V Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі);
70) медициналық кө мек - халық тың денсаулығ ын сақ тауғ а жә не қ алпына келтіруге бағ ытталғ ан медициналық қ ызметтер кө рсетудің дә рілік кө мекті қ амтитын кешені;
71) медициналық кө мектің сапасы - кө рсетілетін медициналық кө мектің уә кілетті орган бекіткен жә не медициналық ғ ылым мен технологияның қ азіргі заманғ ы даму дең гейі негізінде белгіленген стандарттарғ а сә йкестік дең гейі;
72) медициналық куә ландыру - жеке тұ лғ аны онда ауруының болу немесе болмау фактісін анық тау немесе растау, оның денсаулық жағ дайын, сондай-ақ ең бекке уақ ытша жарамсыздығ ын, кә сіптік жә не ө зге де жарамдылығ ын айқ ындау мақ сатында зерттеп-қ арау;
73) медициналық қ ызмет - жоғ ары немесе орта кә сіптік медициналық білім алғ ан жеке тұ лғ алардың, сондай-ақ заң ды тұ лғ алардың азаматтардың денсаулығ ын сақ тауғ а бағ ытталғ ан кә сіптік қ ызметі;
74) медициналық қ ызметтер кө рсету - денсаулық сақ тау субъектілерінің нақ ты адамғ а қ атысты профилактикалық, диагностикалық, емдеу немесе оң алту бағ ыты бар іс-қ имылы;
75) медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар - профилактикалық, диагностикалық жә не емдеу іс-шараларын жү ргізу ү шін пайдаланылатын бұ йымдар мен материалдар: медициналық қ ұ рал-саймандар, стоматологиялық, шығ ындық, таң у жә не тігу материалдары, бекітетін таң ғ ыштар мен қ ұ рылғ ылар, медициналық оптика бұ йымдары;
76) медициналық оң алту - науқ астар мен мү гедектер организмінің бұ зылғ ан жә не (немесе) жоғ алтқ ан функцияларын сақ тауғ а, ішінара немесе толық қ алпына келтіруге бағ ытталғ ан медициналық қ ызметтер кө рсету кешені;
77) медициналық оптика бұ йымдары - кө здің кө ру қ абілетін тү зеу жә не жарық пен емдеу ү шін медицинада жә не фармацевтикалық қ ызметте пайдаланылатын бұ йымдар мен материалдар;
78) медициналық техника - аурулардың профилактикасы, оларды диагностикалау, емдеу, оң алту, медициналық сипаттағ ы ғ ылыми зерттеулер ү шін медициналық мақ сатта жеке тү рде, кешеннің немесе жү йенің қ ұ рамында қ олданылатын аппараттар, аспаптар мен жабдық тар;
78-1) медициналық техниканы берудің ұ зақ мерзімді шарты – халық аралық стандарттардың талаптарына сә йкес ө ндірілген жә не Қ азақ стан Республикасының заң намасына сә йкес ішкі айналыс ү шін тауардың шығ арылғ аны туралы сертификаты бар медициналық техниканы беруге Қ азақ стан Республикасының резиденті – заң ды тұ лғ амен бірың ғ ай дистрибьютор жасасатын азаматтық -қ ұ қ ық тық шарт;
79) медициналық ұ йым - негізгі қ ызметі медициналық кө мек кө рсету болып табылатын денсаулық сақ тау ұ йымы;
80) мемлекеттік санитариялық -эпидемиологиялық қ адағ алау - халық тың денсаулығ ын, мекендеу ортасын жә не ө німдердің, процестердің, кө рсетілетін қ ызметтердің қ ауіпсіздігін қ орғ ау мақ сатында санитариялық -эпидемиологиялық қ ызмет органдарының Қ азақ стан Республикасының халық тың санитариялық -эпидемиологиялық саламаттылығ ы саласындағ ы заң намасын бұ зушылық тардың алдын алу, оларды анық тау, олардың жолын кесу жө ніндегі қ ызметі, сондай-ақ халық тың санитариялық -эпидемиологиялық саламаттылығ ы саласындағ ы нормативтік қ ұ қ ық тық актілердің жә не гигиеналық нормативтердің сақ талуын бақ ылау;
80-1) мемлекеттік тіркеу туралы куә лік – ө німнің (тауарлардың) санитариялық -эпидемиологиялық қ ағ идалар мен гигиеналық нормативтерге сә йкестігі бө лігінде оның қ ауіпсіздігін растайтын қ ұ жат;
81) никотин - темекі жапырақ тары мен темекі тү тінінде болатын алкалоид;
82) нутрицевтиктер - қ ұ рамында эссенциалдық (ауыстырылмайтын) тағ ам компоненттерінің (кейбір амин-қ ышқ ылдар, витаминдер, минералдық заттар мен микроэлементтер, жартылай қ анық тырылғ ан май қ ышқ ылдары, дисахаридтер мен тағ ам талшық тары) ұ сынылғ ан тә уліктік тұ тынудан аспайтын ә ртү рлі берілген ү йлесімі бар биологиялық активті қ оспалар;
83) орфандық препараттар - орфандық (сирек кездесетін) ауруларды емдеуге жә не диагностикалауғ а арналғ ан препараттар;
84) орфандық (сирек кездесетін) аурулар - адамның ө міріне қ ауіп тө ндіретін немесе мү гедектікке ә кеп соғ атын, болу жиілігі ресми айқ ындалғ ан дең гейден аспайтын, сирек кездесетін ауыр аурулар;
84-1) ошақ тық дезинфекция – инфекциялық жә не паразиттік аурулардың профилактикасы жә не (немесе) оларды жою мақ саттарында олардың ошақ тарында жү ргізілетін дезинфекция;
84-2) ө ндірістік бақ ылау – ө ндірілетін ө німнің, жұ мыстар мен кө рсетілетін қ ызметтердің адам мен мекендеу ортасы ү шін қ ауіпсіздігін жә не (немесе) зиянсыздығ ын қ амтамасыз етуге бағ ытталғ ан, дара кә сіпкер немесе заң ды тұ лғ а орындайтын іс-шаралар, оның ішінде зертханалық зерттеулер мен сынақ тар кешені;
84-3) ө нiм қ ауiпсiздiгiнiң мониторингi – халық тың санитариялық -эпидемиологиялық саламаттылығ ы саласындағ ы нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлердiң, гигиеналық нормативтер мен техникалық регламенттердiң талаптарына сә йкес келмейтiн ө нiмдi анық тауғ а, ә келiнуiнiң, ө ндiрiлуiнiң, қ олданылуының жә не ө ткiзiлуiнiң алдын алуғ а жә не жолын кесуге бағ ытталғ ан iс-шаралар жү йесi;
85) парафармацевтиктер - фармакологиялық ә сері бар жә не аурулардың профилактикасына, кө мекші терапияғ а, ағ залар мен жү йелердің функционалдық активтілігін реттеуге бағ ытталғ ан табиғ и жолмен алынатын, емдік мө лшерлемедегі биологиялық активті қ оспалар немесе олардың синтетикалық баламалары;
86) патенттелген дә рілік заттар - Қ азақ стан Республикасының зияткерлік меншік саласындағ ы заң намасына сә йкес қ ұ қ ық тық қ орғ алатын дә рілік заттар;
87) пациент - медициналық қ ызметтер кө рсетудің тұ тынушысы болып табылатын (болып табылғ ан) жеке тұ лғ а;
88) профилактика - аурулардың пайда болуының, олардың ерте сатыда ө ршуінің алдын алуғ а жә не орын алғ ан асқ ынуларды, ағ залар мен тіндердің бү лінулерін бақ ылауғ а бағ ытталғ ан медициналық жә не медициналық емес іс-шаралар кешені;
89) психикағ а белсенді ә сер ететін заттар - бір рет қ абылдағ анда адамның психикалық жә не дене функцияларына, мінез-қ ұ лқ ына ә сер ететін, ал ұ зақ уақ ыт қ абылдағ ан кезде психикалық жә не тә ни тә уелділік туғ ызатын синтетикалық немесе табиғ аттан алынатын заттар;
90) психиканың бұ зылуы (ауру) - адамның бас миы жұ мысының бұ зылуына байланысты психикалық қ ызметінің бұ зылуы;
90-1) психологиялық кө мек – мыналарғ а:
адамның психологиялық проблемалардың алдын алуына, оларды шешуіне, ө мірдегі қ иын жә не дағ дарысты жағ дайлар мен олардың салдарын ең серуіне психикалық жә не соматикалық денсаулық ты қ олдауғ а, психикалық дамуын оң тайландыруғ а, ө мір сү руге бейімдеуге жә не оның сапасын арттыруғ а, оның ішінде адамның жеке мү мкіндіктерін жандандыру арқ ылы арттыруғ а ық пал ететін жә рдемдесуге;
адамдарды психологиялық проблемалардың себептері, олардың алдын алу жә не оларды шешу тә сілдері туралы хабардар етуге;
жеке басты дамытуғ а, оның ө зін-ө зі жетілдіруіне жә не ө зін-ө зі танытуына бағ ытталғ ан іс-шаралар кешені;
90-2) психологиялық проблема – адамның ө зіне, ө зінің қ ызметіне, адамдармен арадағ ы қ арым-қ атынастарғ а, отбасындағ ы жағ дайғ а жә не (немесе) жеке ө міріндегі басқ а да проблемаларғ а қ анағ аттанбаушылығ ынан туындағ ан ішкі кү йзеліс жағ дайы;
91) реципиент – донорлық қ ан немесе одан бө лінген компоненттер жә не (немесе) препараттар қ ұ йылатын, еркектің немесе ә йелдің донорлық материалы (шә ует, аналық жасушалар, эмбриондар) енгізілетін не донордан алынғ ан тінді (тіннің бө лігін) жә не (немесе) ағ заны (ағ заның бө лігін) транспланттау жү ргізілетін пациент;
92) санитариялық -карантиндік бақ ылау - адамдар мен жү ктердің кеден одағ ының кедендік шекарасымен тұ спа-тұ с келетін Қ азақ стан Республикасының Мемлекеттік шекарасы арқ ылы ө туі кезінде ел аумағ ына инфекциялық жә не паразиттік ауруларды, сондай-ақ адам денсаулығ ына ә леуетті қ ауіпті заттар мен ө німді кіргізуге жол бермеу мақ сатында ө ткізілетін, жү ктердің санитариялық -эпидемиологиялық жай-кү йін жә не адам денсаулының жай-кү йін бақ ылау;
93) санитариялық -қ орғ аныш аймағ ы - арнаулы мақ саттағ ы аймақ тарды, сондай-ақ елді мекендегі ө неркә сіп ұ йымдары мен басқ а да ө ндірістік, коммуналдық жә не қ оймалық объектілерді жақ ын маң дағ ы қ оныстану аумақ тарынан, тұ рғ ын ү й-азаматтық мақ саттағ ы жайлар мен ғ имараттардан оларғ а қ олайсыз факторлардың ә сер етуін ә лсірету мақ сатында бө ліп тұ ратын аумақ;
93-1) санитариялық -профилактикалық іс-шаралар – халық арасында инфекциялық, паразиттік, кә сіптік жә не басқ а да аурулардың профилактикасы, сондай-ақ Қ азақ тан Республикасының аумағ ына халық арасындағ ы инфекциялық, паразиттік аурулардың ә келінуінің (енгізілуінің) алдын алу мақ сатында қ олданылатын шаралар;
94) санитариялық -эпидемиологиялық жағ дай - белгілі бір аумақ тағ ы халық тың денсаулығ ы мен мекендеу ортасының белгілі бір уақ ыттағ ы жай-кү йі;
94-1) санитариялық -эпидемиологиялық аудит – мемлекеттік санитариялық -эпидемиологиялық қ адағ алауғ а жататын эпидемиялық маң ызы бар объектілерді санитариялық -эпидемиологиялық тә уекелдерді анық тау мен бағ алау жә не кө рсетілген объектілерді халық тың санитариялық -эпидемиологиялық саламаттылығ ы саласындағ ы нормативтік қ ұ қ ық тық актілердің талаптарына сә йкес келтіру жө нінде ұ сынымдар ә зірлеу тұ рғ ысынан тексеру;
94-2) санитариялық -эпидемиологиялық қ орытынды – мемлекеттік санитариялық -эпидемиологиялық қ адағ алау объектілерінің халық тың санитариялық -эпидемиологиялық саламаттылығ ы саласындағ ы нормативтік қ ұ қ ық тық актілерге, гигиеналық нормативтерге жә не (немесе) техникалық регламенттерге сә йкестігін (сә йкес еместігін) куә ландыратын қ ұ жат;
95) санитариялық -эпидемияғ а қ арсы іс-шаралар – халық арасында пайда болғ ан инфекциялық, паразиттік аурулардың, уланулардың ошақ тарын оқ шаулау жә не жою мақ саттарында қ олданылатын шаралар;
95-1) спорттық медицина – спортшыларды даярлауды медициналық -биологиялық қ амтамасыз етуге жауап беретін жә не спорттағ ы дә рігерлік жә не функционалдық бақ ылауды, спортшыларды функционалдық жә не медициналық оң алтуды, спорттық жұ мыс қ абілетін арттыруды, спортшылардың соматикалық ауруларының терапиясын, спорттық травматологияны, спорттағ ы жедел жә рдемді жә не спорт гигиенасын қ амтитын медицина мен денсаулық сақ тау саласы;
95-2) сү йек кемігі – сү йектің кеуекті затында жә не сү йек-кемік қ уыстарында орналасқ ан орталық қ ан ө ндіру органы;
96) тамақ ө німін байыту (фортификациялау) - тамақ ө німін ө ндіру немесе қ айта ө ң деу процесінде оғ ан витаминдерді, минералдарды жә не басқ а да заттарды тағ амдық жә не биологиялық қ ұ ндылығ ын арттыру, сондай-ақ адамда олардың тапшы болуына байланысты аурулардың профилактикасы мақ сатында енгізу;
97) тә уекелді бағ алау - инфекциялық жә не паразиттік ауруларды қ оздырғ ыштардың немесе жұ қ тырғ ыштардың ену жә не таралу ық тималдығ ына, сондай-ақ қ оршағ ан орта факторларының халық тың денсаулық жағ дайына кері ә серіне жә не осыларғ а байланысты ық тимал медициналық -биологиялық жә не экономикалық салдарларғ а ғ ылыми негізделген бағ а беру;
98) тә уелсіз сарапшы - денсаулық сақ тау субъектілерінің қ ызметіне тә уелсіз сараптама жү ргізу ү шін белгіленгентә ртіппен аккредиттелген жеке тұ лғ а;
99) тегін медициналық кө мектің кепілдік берілген кө лемі - Қ азақ стан Республикасының азаматтарына жә не оралмандарғ а кө рсетілетін медициналық қ ызметтер кө рсетудің Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі айқ ындайтын тізбесі бойынша бірың ғ ай медициналық кө мектің кө лемі;
99-1) тегін медициналық кө мектің кепілдік берілген кө лемін кө рсету жө ніндегі фармацевтикалық қ ызмет – дә рілік заттардың, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдар мен медициналық техниканың айналысы саласындағ ы субъектілердің дә рілік заттарды, медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарды сатып алуды, тасымалдауды, сақ тауды, ө ткізуді жә не есепке алуды қ оса алғ анда, олармен халық ты қ амтамасыз етуге байланысты қ ызметі;
99-2) телемедицина – пациент немесе пациентті тікелей зерттеп-қ арауды немесе емдеуді жү ргізетін дә рігер ұ лттық стандарттарғ а қ айшы келмейтін ақ параттық -коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, қ ашық тық тан басқ а дә рігердің консультациясын алатын, қ ашық тық тан медициналық консультациялық кө рсетілетін қ ызметтерді жү зеге асыруды қ амтамасыз ететін ұ йымдастырушылық, қ аржылық жә не технологиялық іс-шаралар кешені;
100) темекі - темекі бұ йымдарын ө ндіру ү шін пайдаланылатын никотині бар ө сімдік;
101) темекі бұ йымдары – шегу, сору, шайнау немесе иіскеу ү шін пайдалануғ а дайындалғ ан шикізат материалы ретінде толық немесе ішінара темекі жапырағ ынан жасалғ ан ө німдер;
101-1) темекі бұ йымдарын тұ тыну – адам организмінің никотинге тә уелділігін тудыратын, оның денсаулығ ына, сондай-ақ темекі бұ йымдарын тұ тынбайтын адамдардың денсаулығ ына кері ә сер ететін жә не қ оршағ ан ортаны ластайтын темекі бұ йымын тұ тыну процесі;
102) темекі бұ йымының ингредиенті - темекіден, судан немесе темекі жапырағ ынан басқ а, ө ндіріс процесінде не темекіге, не темекі бұ йымдарының темекі емес компоненттеріне қ осылатын кез келген зат;
103) темекі бұ йымының қ аптамасы - темекі бұ йымының белгілі бір қ орап санын қ амтитын топтап тұ тыну ыдысының бірлігі;
104) темекі бұ йымының қ орабы - картоннан немесе қ ағ аздан немесе ө зге де материалдан жасалғ ан, темекі бұ йымының белгілі бір санын қ амтитын тұ тыну ыдысының бірлігі;
104-1) темекіге демеушілік ету – Қ азақ стан Республикасының заң намасында кө зделген тө лемдерді жә не жарналарды қ оспағ анда, темекі бұ йымдарын сатуды немесе темекі тұ тынуды тікелей немесе жанама ынталандырудың нә тижесін немесе ық тимал нә тижесін мақ сат тұ тып кез келген оқ иғ ағ а, іс-шарағ а немесе жеке адамғ а салынатын салымның кез келген тү рі;
105) алып тасталды - Қ Р 06.04.2015 № 299-V Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі);
105-1) тиісті фармацевтикалық практикаларғ а сә йкестікке фармацевтикалық инспекция (бұ дан ә рі – фармацевтикалық инспекция) – дә рілік заттар айналысы саласындағ ы объектінің жә не денсаулық сақ тау ұ йымдарының тиісті фармацевтикалық практикалардың талаптарына сә йкестігін анық тау мақ сатында оларды бағ алау;






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.