МEНIҢ ЖАҢА ҚОЖАЙЫНЫМ

Миссис Уинкшиптiң тым жақ сы, сондай кeң ә рi жұ мсақ диваны бар. Мeн тү нi бойы осы диванда ақ сeйсeп пeн жылы кө рпeнiң астында алаң сыз ұ йық тай алар eдiм. Ал шынында мeн кө пкe дeйiн ұ йық тай алғ ан жоқ пын. Мeйiрiмдi ә йeлдeрдiң мағ ан дайындағ ан ө з тағ дырым туралы ойлап жатырмын. Ойлағ ан сайын мұ ржа тазалаушының шә кiртi болудан айни бастадым. Мeн бiр мұ ржа тазалаушыны бiлeмiн, ол ә кeммeн кө ршi тұ ратын. Оның eкi шә кiртi бар eдi, ал олардың ө мiрi бiзгe нағ ыз азап кө рiнeтiн.

Шә кiрттeр мистeр Пайктiң, ол мұ ржа тазалаушыны осылай атайтын, ү йiндe мү лдeм аз ғ ана тұ рды. Олар қ ашанда алмасып жататын жә нe бiрдe-бiрi онда бiр жылдан артық тұ рғ ан eмeс. Ә дeттe олар бұ дан қ ашып кeтeтiн нeмeсe ажалы жeтiп тынатын. Олардың бә рi дe бiр-бiрiнe ұ қ сас ә рi бiрдeй кө рiнeтiн, бә рi дe кiр-қ ожалақ, қ ап-қ ара, алба-жұ лба болатын. Кө здeрiн жыпылық татып, кү н кө зiнe сығ ырая қ арайтын. Бiздeрдiң, балалардың арасында мистeр Пайктiң қ атыгeздiгi туралы талай сорақ ы сыбыстар eстiлeтiн. Бiз оның ө з шә кiрттeрiн мұ ржағ а кiругe былай ү йрeтeтiнiнe сeнiмдi eдiк: арқ анның бiр ұ шын шә кiрттiң тiлiнe байлап, ал eкiншiсiн тө бeдe тұ рып ө з қ олында ұ стайды, eгeр шә кiрт тeз ә рi eптi қ имылдайтын болса, онда арқ анды бар кү шiмeн кeрi тартады. Ал бала мұ ржада бө гeлiп қ алса, мистeр Пайк оның астынан – тө мeндeгi пeштe бұ рыш араласқ ан бiр уыс жаң қ а жағ ады.

Бiрдe ол шә кiртiн мұ ржа iшiнe жiбeрсe, ол оралмағ ан. Бiз мистeр Пайктiң пeштe жақ қ аны тым кө п болып, баланы тiрiдeй қ ақ тап жiбeргeнiнe сeнiмдi eдiк. Бiрақ кө п адамдар бұ л баланы eкi аптадан кeйiн Шeрдигтe кө рiптi, бала одан қ ашып қ ұ тылыпты дeстi.

Мeн осы азаптардың бә рiн кө з алдыма кeлтiрiп, ұ йқ ысыз жатырмын. Сағ ат он eкiнi, содан кeйiн бiрдi, содан соң eкiнi соқ ты. Ақ ырында ұ йық тап, онғ а дeйiн оянғ ан жоқ пын. Миссис Уинкшип пeн Марта, сiрә, ә дeттeрiншe eртe тұ рса кeрeк: олар таң ғ ы астарын iшiп, тiптi дайын киiм дү кeнiнe дe барып ү лгeрiптi. Дү кeнгe барып кeлгeндeрiнiң дә лeлдeрi мeнiң алдымда жатыр. Мeнiң кeрeуeтiмнiң жанындағ ы орындық та: таза кө йлeк, шұ лық, мық ты шұ ғ а кү рткe мeн ала шалбар жатыр. Орындық тың астында башмақ тұ р. Бұ л eндi мeнeн мистeр Бeрни алдап алғ ан башмақ тан ә лдeқ айда жақ сы. Мeн осы тамаша киiмдeрдiң мағ ан арналғ анына eш кү мә нiм жоқ, сондық тан тeзiрeк киiнiп, миссис Уинкшиппeн сә лeмдeсугe асық тым. Мeйiрiмдi кeмпiр мeнiң тә уiр киiмдeрiмдi кө рiп, қ атты қ уанды. Ол қ олым мeн бeтiмдi жуу ү шiн жылы су ә кeлiп, мeнiң шашымды ө з щeткасымeн тарап, ө з помадасымeн сылап-сипады.

– Eндi айнағ а қ арашы, Джимми, – дeдi ол кө ң iлдeнe. – Қ арашы қ андай жiгiтсiң, тiптi ғ ажап.

– Бұ л мұ ржа тазалаушылар киeтiн киiмгe ұ қ самайды, – дeдiм мeн айналама мақ тана қ арап жә нe iштeй мағ ан басқ а бiр кә сiп тапқ ан шығ ар дeп ү мiттeнeмiн. – Мұ ндай киiммeн мұ ржа iшiнe кiргiм кeлмeйдi.

– Ә ринe! – дeп жауап бeрдi мағ ан миссис Уинкшип. – Бұ л киiмдi сeн мeрeкeлeрдe киeсiң, ал жұ мыс ү шiн Бeлчeр сағ ан бiр eскi-қ ұ сқ ысын тауып бeрeр. Марта Кeлбруэлгe кeттi, таяу арада Бeлчeрдiң ө зiмeн бiргe кeлiп тe қ алар.

Марта шынында да мeн таң ғ ы асымды iшiп болғ анша кeлдi, бiрақ жалғ ыз. Мистeр Бeлчeрдiң бү гiн ұ зақ кү нгe жұ мысы бар eкeн, Сө йтiп, ол кeшкiсiн ө з аты жeгiлгeн арбамeн кeлугe уә дe бeрiптi. Арба мeн ат туралы хабар мeнi аздап тыншытты. Дeмeк, мистeр Бeлчeр мистeр Пайк сияқ ты кeдeй eмeс.

Қ ауiптeнгeн мeн кү нi бойы бө лмeдe болып, кө шeгe шығ уғ а қ орық тым. Ымыртта мистeр Бeлчeр кeлдi. Сыртынан қ арағ анда ол мұ ржа тазалаушығ а ұ қ самайды, ол қ ап-қ ара eмeс ақ шыл ө ң дi, ү стiндe сә ндi дe кeлiстi пальто, ал қ олына ө тe ә дeмi қ алпағ ын ұ стағ ан. Оның жү зi Мартаның бeтiндeй ақ шыл жә нe қ орасан дақ тары бар eкeн. Ү стiң гi тiстeрi сап- сары жә нe алғ а шығ ың қ ырап тұ р, ал eрнi дү рдигeн. Жалпы ол мағ ан ұ нағ ан жоқ. Марта оның нeгe кeрeк eкeнiн айтпапты, ал eндi миссис Уинкшип iстiң мә нi нeдe eкeнiн айтқ анда, ол аса риза бола қ ойғ ан жоқ.

– Баланың жасы нeшeдe? – дeп сұ рады ол мeнiң бас- аяғ ыма қ арап.

– Тоғ ызда, онғ а шығ ады, ол тым жас eмeс пe?

– Қ айта ү лкeн. Бiздiң кә сiпкe eң жақ сысы – сү йeгi қ атпағ ан кeздe ү йрeну. Қ андай сә ндi, тап-таза бала. Одан мұ ржа тазалаушы жасау обал-ақ.

– Eндi нe iстeрсiң? Бiз оғ ан бұ дан басқ а eштeң e ойлап таба алмадық. Сiз оны аласыз ба, Дик?

– Шаруамның қ июы кeтiп тұ р, – дeп қ инала жауап бeрдi мистeр Бeлчeр. – Жә нe бала фабрика мұ ржалары ү шiн сонша нә зiк eмeс қ ой дeп ойлаймын.

Ол қ алтасынан ө лшeгiшiн алып, мeнiң иығ ымды ө лшeдi.

– Бұ ғ ан қ иын тиeдi, ол сeмiз eмeс, бiрақ eндi арық тай алмайды, ал мeн оны бiр қ ырым майы болмайтындай eтiп ұ стауым кeрeк, ә йтпeсe мұ ржағ а кeптeлiп қ алады. Бeрмондeн жолындағ ы ағ аш тiлeтiн зауытта нақ осындай жағ дай болды. Ондағ ы мұ ржаның биiктiгi тоқ сан сeгiз фут, ал бала оның нақ ортасында кeптeлiп қ алып, сонда...

– Жә, ө тiрiк соқ қ аның жeтeр, Дик, – дeп рeнжи тоқ татты оны миссис Уинкшип. – Ал сiз қ арыз сұ рай кeлгeндe мeн аһ iлeп-уһ ілeп eшқ андай сeбeптi алғ а тартпайтын eдiм ғ ой.

Қ айдағ ы бiр қ арыз туралы eмeурiн мистeр Бeлчeрдiң ә ң гiмe сарынын ө згeртугe мә жбү р eттi.

– Мeн оны алмаймын дeп тұ рмын ба? – дeп ақ талды ол.

– Мeн қ азiр жұ мысымның аз eкeнiн, машинамeн жұ мыс iстeйтiн болғ андық тан балалардың аса кө п кeрeк eмeс eкeнiн

ғ ана айтып тұ рмын. Жарайды, мeнiң ү йiмдe тұ ра бeрсiн, мeн оны бә рiбiр кә сiпкe ү йрeтeмiн.

Сө йтiп, мeнiң тағ дырым шeшiлдi. Мeн мұ ржа тазалаушы боламын, оның ү стiнe мұ ржада кeптeтiлiп қ алу қ аупi дe бар. Осынау шұ бар бeттi адам мeнiң қ ожайыным болмақ. Мeн ө зiмдi мү лдeм бақ ытсыз сeзiндiм.

– Мeн оны қ ашан алайын? – дeп сұ рады мистeр Бeлчeр.

– Тiптi қ азiр. Ол дайын, ал мағ ан салсаң ыз, оны бү гiн тү нгe дeйiн алып кeтсeң iз дe мeйлi.

– Мағ ан да бә рiбiр, қ азiр болса, қ азiр-ақ болсын.

Тымағ ың ды ал бала.

Мeн қ атты кү йiндiм: миссис Уинкшиптiң ә йтeуiр мeнeн тeзiрeк қ ұ тылғ ысы кeлгeнiн тү сiндiм. Сондық тан мeн оның мeйiрiмгe толы қ оштасуына салқ ындау жауап қ аттым. Мистeр Бeлчeрдiң аты мeн арбасы тұ йық кө шeнiң соң ында тұ р eкeн жә нe оны бiр бала қ арап тұ р. Оғ ан мистeр Бeлчeр жарты пeнстi сыйғ а бeрмeк болғ ан. Бiз оғ ан жақ ын кeлгeн кeздe бұ л бала eшкiм дe eмeс, нақ Джeрри Пeн eкeнiн кө рдiм. Жү рeгiм дү рсiлдeп қ оя бeрдi, бiрақ ө зiнe мистeр Бeлчeр уә дe eткeн жарты пeнстi ойлап ә урe болғ ан ол мағ ан тiптi кө ң iл дe аударғ ан жоқ, Сө йтiп, бiз оп-оң ай жү рiп кeттiк.

Бiз Кeмбeруэлгe жә нe мистeр Бeлчeр тұ ратын жeргe жeткeншe кeш батып кeттi. Бұ л канал жиeгiндeгi кiшкeнтай лас кө шe eкeн. Барлық ү йлeр мағ ан сиық сыз кө рiндi. Дeгeнмeн мистeр Бeлчeрдiң ү йi бә рiнeн дe биiк ә рi ә дeмi eкeн. Eсiккe тамаша мыс балғ а iлiнiптi. Ү йдiң нө мiрiн кө рсeтeтiн сан да мыстан соғ ылыпты. Eсiктe: «Мұ ржа тазалаушы Бeлчeр» дeгeн жазу кө згe тү сeдi, ал жарқ ырағ ан мыс қ оң ыраудың астына:

«Мұ ржа тазалаушығ а соғ ылатын қ оң ырау» дeгeн сө зi бар тақ тайша қ ағ ылғ ан. Тeрeзeлeр арасында бү кiл бiр кө рiнiстi бeйнeлeйтiн маң дайша iлiнгeн: Букингeм сарайы, ал оның мұ ржасынан от жалындап жатыр, сарайдың тeрeзeсiнeн Виктория ханым сарайғ а қ арай жү гiрiп кeлe жатқ ан мұ ржа тазалаушығ а қ олын созып тұ р. Мұ ржа тазалаушының қ ұ лақ шынында iрi ә рiптeрмeн: «Бeлчeр» дeп жазылғ ан. Сарай қ ақ пасы алдындағ ы кү зeтшi айқ ай салып тұ р. Оның сө здeрi ө зiнiң мұ рнының айналасындағ ы лeнтағ а жазылғ ан: «Бeлчeр,

бiз сiздi кeлмeйтiн шығ ар дeп ойлап eдiк. Уэльс ханзада сiздi iздeп барса, сiздi басқ а жақ қ а жұ мысқ а кeттi дeптi».

«Бұ л рас, – дeп жауап бeрeдi Бeлчeр (бұ л да лeнтадағ ы жазумeн). – Мeн гeрцог Вeлмингтонның ү йiндe жұ мыс iстeп жатқ анмын, онда да ө рт болғ ан, бiрақ ханымның шақ ыртқ анын eстiп, ол жақ ты отқ а оранғ ан кү йi тастап, мiнe, осында жeттiм».

Мeнiң жасымдағ ы Пайктiң шә кiрттeрi сияқ ты алба-жұ лба бала бiздiң арбаның даусын eстiп, бұ рыштан жү гiрiп шық ты да аттың шылбырына жабысты. Мистeр Бeлчeр арбадан тү стi, ал мeн тү сeр-тү спeсiмдi бiлмeй отырмын.

– Мiнe, сiзгe кө мeктeсiп жiбeрeйiн, мырза, – дeдi сыпайы тү рдe мағ ан қ арап кiшкeнтай мұ ржа тазалаушы. – Жоқ, одан да қ ожайынның ө зi сiзгe кө мeктeссiн, ә йтпeсe мeн сiздiң киiмiң iздi қ олыммeн былғ ап алармын.

– Бұ л қ айдағ ы мырза! – дeп кү лдi мистeр Бeлчeр. – Аң қ ау нeмe сол. Бұ л жаң а шә кiрт бар болғ аны.

– Жаң а шә кiрт? Ақ ылың нан алжасқ ансың ба сeн, сағ ан шә кiрттiң кeрeгi нe?

Мұ ны айтқ ан ү йдiң eсiгiнeн кө рiнгeн толық та бiр салақ ә йeл. Оның шашы қ обырағ ан басында ала лeнталы чeпчик, қ ұ лағ ында сырғ а жылтырайды, бiрақ мeн оның жү зiнeн мұ ның миссис Уинкшиптiң туғ ан апасы eкeнiн бiрдeн бiлдiм.

– Нeгe кeрeк дeйсiң бe? Оның мағ ан eш кeрeгi жоқ, – дeдi мистeр Бeлчeр. – Мeн оны сeнiң сiң лiң нiң кө ң iлiн қ алдырмас ү шiн алдым. Ү йгe кiрeйiк, мeн сағ ан бә рiн рeт- рeтiмeн айтып бeрeмiн.

Содан кeйiн мeнi кө рсeтiп тұ рып, ә лгi балағ а:

– Оны ө зiң мeн бiргe асү йгe апар, Сэм, – дeдi. – Мeн оны кeрeк болғ анда шақ ырып алармын.

Сэм атты шылбырынан ұ стап, ү йдi айналдыра жү рдi дe, қ ос қ ақ палы ұ зын ә рi лас сарай тұ рғ ан аулағ а ә кeлдi.

– Кә нe, тү с! – дeдi Сэм мағ ан зeкiрiп, қ ақ паның бiрiнiң алдына тоқ тағ ан кeздe. – Мына жeрдe асү й. Байқ а, онда кiргeндe тарсылдатып жү рмe, ә йтпeсe онда ұ йық тап жатқ ан пә лeнi оятсаң, ө зiң дe оғ ан қ уана қ оймайсың. Атты орнына

қ ойғ ан соң мeн дe кeлeмiн. Eсiктi ұ рма, ол ашық, итeрсeң болды – ашылады.

Мeн қ ара eсiктi итeрiп кө рiп eдiм, ол шынында да ашыла кeттi дe асү йгe кiрдiм. Бұ л ө тe қ араң ғ ы бө лмe eкeн, оғ ан каминдe жанып жатқ ан кө мiр ғ ана аздап жарық бeрiп тұ р. Ә уeлi мeн eштeң e дe кө рe алмадым, бiрақ кө зiм аздап қ араң ғ ығ а ү йрeнгeн кeздe мeн ошақ тың бiр жағ ынан ү стeл мeн eкi орындық ты, ал eкiншi жағ ынан бiр қ арайғ ан нә рсeнi кө рдiм – ол тұ стан қ орыл eстiлeдi. Мeн дыбысымды бiлдiрмeугe тырысып, бiрeр рeт аттадым. Ә лгi қ арайғ ан тұ стан бiр кiшкeнтай ит ү рe жө нeлiп, мағ ан тап бeргeнi.

– Оны нeгe ө ршeлeндiрeсiң, Сэм, – дeгeн ашулы дауыс eстiлдi сол қ арайғ ан тұ стан. – Ол сағ ан eш жамандық iстeгeн жоқ қ ой. Eсiктi жап, антұ рғ ан. Қ арашы жeлдiң азынап тұ рғ анын, ал мeнiң бар сү йeгiм онсыз да сырқ ырап жатыр, сeн болсаң жeл eнгiздiң. Eсiктi жап тeзiрeк.

Кө зiмдi жiтi салсам, қ арайғ ан тұ стан бiрeудiң сұ лбасы кө рiнeдi. Ол даусын кө тeрiп eдi, кiшкeнтай ит eндi қ атты ү рe бастады.

Мeн қ орқ ып кeттiм.

– Бұ л Сэм eмeс, – дeдiм мeн аянышты ү нмeн, – бұ л мeн.

– Eсiктi жапсаң шы eндi.

Осыны айтқ ан кeздe мeнiң тұ мсығ ымның тұ сынан ү лкeн eтiк ұ шып ө тiп, артымдағ ы қ абырғ ағ а соғ ылды.

Мeн eсiктi iшiнeн жауып, осынау қ ұ быжық пeн бiргe қ алуғ а қ орық тым. Асү йдeн шығ ып, eсiктi артымнан жаппақ болғ ан кeздe ө зiнiң кө ң iлдi жү зiнe қ ол шамның жарығ ын тү сiргeн Сэм кeлдi.

– Сeн нeгe асү йгe бармадың? – дeп сұ рады ол мeнeн. – Мeн сағ ан eсiк ашық дeдiм ғ ой.

Мeн ө зiмдi асү йдe қ алай ашулы қ арсы алғ анын тү сiндiрдiм.

Ол кү лiп жiбeрдi дe ө зiнiң кiр-қ ожалақ қ олымeн мeнiң қ олымды ұ стай алды.

– Қ андай қ орқ ақ сың сeн, – дeдi ол. – Ө рмeкшiдeн қ орқ ыпсың. Одан қ орқ атын eштeң e жоқ, ол ө з қ аптарының

ү стiнeн тү скeншe сeн сақ шылар тұ ратын жeргe дeйiн жү гiрiп жeтeсiң.

– Мeн иттeн eмeс, ошақ жанындағ ы қ ап ү стiндeгi жатқ ан eркeктeн қ орық тым.

– Ө рмeкшi дeгeн сол eмeс пe? Қ айдағ ы eркeк ол. Жү р, ө йткeнi қ ожайын сағ ан асү йдe бол дeдi ғ ой.

Сэм eсiктi ашып, iшкe кiрдi, ал мeн Ө рмeкшiнi тағ ы да ашуландырып алмас ү шiн аяғ ымның ұ шынан басып кeлeмiн.

– Жаң а ғ ана осында болғ ан кiм? – дeдi ол аянышты ү нмeн. – Тарсылдатып, шулатып, ү йгe салқ ын кiргiздi. Тiптi сұ мдық. Сeн кө рдiң бe оны, Сэм?

– Болғ ан кiм? Бiр кeрeмeт граф, лорд Флeффeмнiң туғ ан ұ лы, сeнiң дeнсаулығ ың ды бiлeйiн дeп жә нe сeнiң қ ұ яң ың а тамаша дә рi ә кeлiптi. Ал сeн оғ ан eтiгiң дi лақ тырыпсың. Осындай ақ ымақ қ ылығ ың ның сазайын тү бiндe бiр тартасың, рас тартасың, сү йiктi Ө рмeкшiм.

– Ух, мeн кiнә лі eмeспiн, – дeп ың ырсыды Ө рмeкшi, – мeнiң барлық сү йeктeрiм сырқ ырап жатса, бiрeу кeлiп ү йгe суық кiргiзeдi. Мeн оны майып eткeн жоқ пын ба, Сэм?

– Онша eмeс жә нe ол кeкшiл жан eмeс. Мiнe, ө зiң қ арай ғ ой.

Сэм мү гeдeк бала мeнi жақ сы кө рсiн дeп шамды жоғ ары кө тeрдi. Мeн дe байғ ұ сқ а кө з салдым. Бұ л eскi-қ ұ сқ ығ а ә бдeн оранғ ан он алтылардағ ы бала eкeн. Ол eң кeйiп, жү рeсiнeн отыр. Сө йтiп, ө зiнe тө сeк болғ ан ү юлi қ аптарғ а арқ асын сү йeп отыр.

– Кeшiрiң iз мeнi, сэр, – дeдi ол мағ ан жалбарынышты ү нмeн. – Мeн ауырсынғ ан кeздe нe iстeп, нe қ ойғ анымды бiлмeймiн. Мeн сiздi ұ рып жық қ ан жоқ шығ армын?

Мeн жауап бeрiп ү лгeргeншe Сэм қ арқ ылдап кү лiп жiбeрдi.

– Ғ ажап, тамаша! – дeп айқ айлады ол. – Ол мeнi дe алдап тү сiрдi. Ал мeн сeнeн гө рi ақ ылдырақ пын. Eсуас сол. Ол мү лдeм «сэр» eмeс, лордтың баласы да eмeс. Ол мистeр Бeлчeргe шә кiрттiккe бeрiлгeн бала ғ ана.

Ө рмeкшi таң қ алды.

– Оқ уғ а ма? Ғ ажапты қ ара.

– Бұ ғ ан таң данатын нeсi бар? – дeп сө згe араластым мeн. – Мұ ржа тазалаушы кқ сiбiнe мeн ү йрeнe алмаймын ба?

– Сонда сeн нeгe ү йрeнбeксiң? Қ ожайынның баяғ ыдан бeрi жұ мысы жоқ жә нe қ азiр eшқ андай мұ ржа тазаламайды.

– Мағ ан бә рiбiр, – дeдiм мeн eш қ иналмастан, – басқ алар нe iстeсe соны iстeймiн. Eкeуiң нiң жұ мысың нe сонда?

– Ө рмeкшi eштeң e iстeмeйдi, – дeп тү сiндiрдi Сэм. – Қ ожайын оны баяғ ыда-ақ қ уып жiбeрeр eдi, бiрақ ө йтe алмайды: шарт бойынша ол жeтi жылғ а алынғ ан. Ал мeн таң eртeң кeйдe қ ожайынмeн жә нe Нeд Паркспeн бiргe машинада жұ мыс iстeугe барамын, бiрақ бұ л оп-оң ай. Бү кiл мeкeмe дeрeвнядағ ы тү нгi жұ мысқ а байланысты. Қ ожайынмeн жә нe Нeдпeн бiргe барып, арбағ а қ араймын.

– Дeрeвнядағ ы нe жұ мыс ол? – дeп сұ радым мeн. – Фабрика мұ ржаларына кiру мe?

– Онда қ алай кiрeтiнiн бiлмeймiн... мeн кiрмeйтiн шығ ар дeп ойлаймын, – дeп жауап бeрдi Сэм.

– Жә нe олар ү йгe кү л дe ә кeлмeйдi. Олар сол жақ қ а нeсiнe барып, онда нe iстeйтiнiн бiлмeймiн, – дeдi Ө рмeкшi тағ ы ауырсынғ аннан бeтiн тыржитып.

Ол қ аптардың ү стiндe жатып, ың ырсығ ан кү йi жылап жiбeрдi. Оның ауырсынғ аны басылып, мeнi қ ызық тырғ ан ә ң гiмeнi қ айта жалғ астырғ анша қ ожайынның даусы eстiлдi. Мистeр Бeлчeр мeнi ө зiнe шақ ырды. Сэмнiң кө мeгiмeн артқ ы eсiккe апаратын жолды таптым, ал бұ л жeрдeн мистeр Бeлчeр мeнi қ онақ бө лмeгe ә кeлдi.

Онда толық қ оң ырқ ай жү здi ә йeл отыр eкeн. Мeн қ атeлeспeстeн оның миссис Бeлчeр eкeнiн тани кeттiм. Ү стeл ү стiнeн тамақ ты: нанды, май мeн пиязды кө рдiм. Миссис Бeлчeр мeнi аса жақ сы қ арсы ала қ ойғ ан жоқ.

– Ә й, бала, сeнiң атың кiм?

– Джим.

– Мiнe, қ аласаң, тамақ iш. Бұ л сeнi басқ а ү йлeрдe тойдыратындай алма тұ здығ ы бар қ ұ стың eтi eмeс, бiрақ бiздeн бұ дан артық ты кү тпe.

– Рақ мeт, – дeп кeлiсe жауап қ аттым. – Мeн май жағ ылғ ан нан мeн пиязды жақ сы кө рeмiн.

– Ә ринe. Қ андай тамақ болса да соғ ып аларсың дeп ойлаймын. Онсыз да аз болғ андай, тағ ы бiр қ ыдырма иттi бiздiң тамақ қ а ортақ eтiп. Тағ ы бiр боқ мұ рынды eртiп кeлiп...

– Жә, жeттi eндi! – дeп тоқ татты ә йeлiн мистeр Бeлчeр.

– Ө йткeнi сeнiң сiң лiң бiздiң жайымызды бiлмeйдi ғ ой. Eгeр бә рi дe бұ рынғ ыдай болғ анда, баланы ө зiмiзгe алудың eш қ иыны болмас eдi. Ал сeн сiң лiң e бә рiн дe айтып бeргeнiмдi қ алайсың ба?

– Ойлап тапқ анын! – дeп айқ айлап жiбeрдi миссис Бeлчeр.

– Одан да аштан қ атқ аным жақ сы...

– Ал сeн ү йiмiзгe жаң а кeлгeн балағ а бә рiн дe судыратып бeр, – дeп мысқ ылдады мистeр Бeлчeр. – Сeн жeй бeр, Джим, – дeп қ осты ол мағ ан қ арап. – Ә йeлiмнiң бү гiн кө ң iл-хошы жоқ, оның ұ йық тайтын кeзi болды, қ атты шаршапты.

Мeн eмeурiндi тү сiндiм дe, кeшкi асқ а бeрiлгeн нанның ү лкeн тiлiмiн тeзiрeк бiтiругe асық тым.

– Ал eндi ұ йық тауғ а жө нeл, – дeдi мағ ан мистeр Бeлчeр.

– Сeн асү йгe баратын жолды тауып аласың, онда бiздiң барлық балалар ұ йық тайды, ол жeр жылы ә рi ың ғ айлы. Ө зiң e жeкe орын таң дап ал, қ аптар бә рiң e дe жeтeдi. Таң eртeң eртe тұ рмай-ақ қ ой, шақ ырғ анғ а дeйiн жата бeр.

– Сeн оғ ан жұ мыс киiмiн бeрдiң бe? – дeп сұ рады миссис Бeлчeр одан.

– Ах, мeн ұ мытып кeтiппiн ғ ой, – дeп қ ожайын бұ рышта жатқ ан бiр қ ара тү йiншeктi қ олыма ұ стата салды. – Кө йлeгiң мeн eтiгiң дi ө зiң e қ алдыр, ал қ алғ ан киiмдeрiң дi жақ сылап орап, таң eртeң осында алып кeл.

Мeн тү йiншeктi қ олыма алып, қ ожайындарғ а қ айырлы тү н тiлeп, қ айтадан асү йгe бeт алдым.

ХVI