сыныпқа арналған математика пәнінің сабақ жоспары

Сабақ тың тақ ырыбы: Ү шбұ рыш жә не тө ртбұ рыш

Тә рбиелік:: Оқ ушыларды ұ қ ыптылық қ а, тә ртіпке, адамгершілікке, жауапкершілікке

тә рбиелеу

Сабақ тү рі: Жаң а білімді мең геру.

Оқ ыту ә дістері: ауызша баяндау, сұ рақ -жауап алу, есептер шығ ару.

Жаң а сө здер: ү шбұ рыш жә не тө ртбұ рыш

Кө рнекіліктер: геометриялық фигуралар, суреттер, таяқ ша, сызғ ыш, тү рлі тү сті қ аламдар, пазлдар.

Мұ ғ алімнің іс-ә рекеті	Оқ ушының іс-ә рекеті
І. Ұ йымдастыру кезең і
- Сә леметсің дер ме балалар? Кө ң іл-кү йлерің қ алай? - Қ азір жылдың қ ай мезгілі? - Кү з мезгілінің қ ай айы? - Қ азанның нешінші кү ні жә не ол аптаның қ ай кү ні? - Бізде қ азір қ андай сабақ? - Математика сабақ кестесі бойынша нешінші сабақ? - Жарайсың дар, олай болса сыныпта бү гін кім кезекші? - Ал Арсен сыныпта бү гін кім жоқ? - Жақ сы, отыра ғ ой. - Бү гінгі сабақ та белсенділік танытып отырғ ан оқ ушыларғ а мынадай жұ лдызшалар беремін.     - Жұ лдызшаны кө п жинағ ан оқ ушы, ә рине жақ сы бағ аланады. Тү сініктіме балалар?	- Сә леметсіз бе! Жақ сы мұ ғ алім.   - Кү з. - Қ азан. - Қ азанның 13-і жә не ол аптаның сейсенбі кү ні. - Математика - Екінші   - Мен (Арсен жауап береді)   - Сыныпта бү гін барлығ ы тү гел.   - Иә, тү сінікті
ІІ. Ү й тапсырмасын қ айталау
- Ө ткен сабақ та біз қ андай тақ ырыппен таныстық? - Дө ң гелек пен шаршыны біз кү нделікті ө мірде қ олданамыз ба? - Иә, дұ рыс! Дө ң гелек пен шаршының айырмашылығ ы неде? Сымбат айта ғ ой   - Жарайсың Сымбат, (жұ лдыз беремін) - Дө ң гелек тә різді пішіндес қ андай заттарды білесің дер? Иә, Арман? (жұ лдыз беремін) - Ал шаршы пішіндес қ андай заттар? Кане Шұ ғ ыла жауап беремін дейді - Мынау суретте   - Барлық тарың ө ткен тақ ырыпты жақ сы тү сінген секілдісіндер. - Барлық тарың ү й тапсырмасын орындадың дар ма? - Олай болса Арсен оқ ушылардың ү й тапсырмасы дә птерлерін жинап ала қ ойшы?	- Дө ң гелек жә не шаршы   - Иә, ә рине   - Дө ң гелектің қ абырғ асы, бұ рышы жә не ұ шы жоқ, ал шаршының қ абырғ алары, бұ рыштары, ұ штары болады, онымен қ оса ең бастысы шаршының қ абырғ асы бір-біріне тең.   - Доп, машина дө ң гелегі, алма....т.б     - Кубик, қ орап....т.б   (Арсен оқ ушылардың дә птерлерін жинап, мұ ғ алімге тапсырады)
ІІІ. Жаң а тақ ырыпты тү сіндіру кезең і
- Бү гінгі жаң а сабақ та ө тетін жаң а сө здеріміз Ұ шбұ рыш жә не Тө ртбұ рыш деген жаң а сө здермен танысу. Ү шбұ рыш дегеніміз – ү ш қ абырғ асы бар фигураны айтамыз, ал тө ртбұ рыш дегеніміз – тө рт бұ рышы бар фигура. - Ал енді, жұ мыс даптерлерің ді ашып, тақ тадағ ы кү нді жә не тақ ырыпты жазып алың дар. (мұ ғ алім оқ ушыларды бір тексеріп жү ріп ө теді)   - Балалар сендерге ертегі ұ найды ма? - Олай болса сендерге ертегі айтып берейін. Бір кү ні Дастан тү нгі қ ала кө рінісін тамашаламақ болып тү нде ү йінен ата-анасының рұ қ сатынсыз шығ ып кетеді. Даланың кө рінісін тамашалап жү ріп ү йіне қ айтар жолды таба алмай адасып кетеді. Жолда ү лкен белгісіз бейнелер белгіленген есікке тап болады. Дастан есіктін ішіне қ ызығ ып кіреді де, ү йдің ішінен адасып сыртқ а шығ атын жолды таба алмайды. Сыртқ а шығ ар есік іздеп жү ргенде алдынан қ оян шығ ады.- «Мен сағ ан сыртқ а шығ ар есікті кө рсетейін бірақ та менің айтқ андарымды ұ ғ ып ал» дейді қ оян. Қ оян қ абырғ ада ілініп тұ рғ ан геометриялық фигураларды алып Дастанғ а тү сіндіре бастайды.   - Мына фигураның атауы «ү шбұ рыш» себебі бұ ның 3 бұ рышы, 3 қ абырғ асы, 3 тө бесі бар деп атап кө рсетеді. Дастан тү сіндім дейді. - Ал, енді мына фигура «тө ртбұ рыш» Ө йткені бұ ның 4 қ абырғ асы жә не 4 бұ рышы, 4 ұ шы бар дейді.         Дастан –Тү сіндім, - дейді. Сосын қ оян жү гіріп кетіп қ алады. Дастан есікті тауып шығ ып жатқ анда, алдынан ашуланғ ан қ асқ ыр шығ ып - - Сен есіктен менін сұ рақ тарыма жауап берген кезде шығ асың, - дейді. Дастан - Жарайды дейді. Қ асқ ыр ү шбұ рышты жә не тө ртбұ рышты кө рсетіп сұ рай бастайды. - Мынау қ андай фигура -дейді. – Бұ л ұ шбұ рыш, себебі 3 бұ рышы, 3 қ абырғ асы, 3 тө бесі бар дейді. Қ асқ ыр енді – Ал мынау қ андай фигура дейді. -Бұ л тө ртбұ рыш себебі, 4 бұ рышы, 4 ұ шы, 4 тө бесі бар деп қ оянның айтқ андарын айтып береді. Дастан қ асқ ырдың қ ойғ ан сұ рақ тарына жауап берген кезде қ асқ ырдың ашуы баслып Дастанды ү йіне дейін жеткізіп салады.	(оқ ушылар даптерлерін ашып, жаза бастайды)   - Иә, ұ найды.
ІV. Сұ рақ – жауап
- Балалар ертегі барлығ ың а тү сінікті ме? - Қ алай ойлайсың дар Дастанның тү нде ата-анасының рұ қ сатынсыз ү йінен шығ ып кеткені дұ рыс па? - Иә дұ рыс. Есесіне Дастан қ андай фигураларды танып білді? - Иә, дұ рыс. Қ оян кө рсеткен ұ шбұ рыш пен тө рбұ рышты бізде танып білдік пе? (оқ ушыларғ а фигураларды кө рсетемін) - Олар неге олай аталады екен? (оқ ушыларғ а жұ лдызша таратып беремін)     - Ұ шбұ рышқ а біз пирамиданы, ү йдің шатырын, тө ртбұ рышқ а ә рине алдымызда тұ рғ ан кітапты, дә птерді айтамыз. Ө здерің қ андай мысал келтіре аласың дар? Біздің сыныптың ішінде аталғ ан фигураларғ а ұ қ сас заттар бар ма? Жасмина жауап бере ғ ой. - Жарайсың дар, балалар. Тақ ырыпты жақ сы мең герген секілдісің дер (жұ лдызша таратып беремін)   - Мына суретте неше ұ шбұ рыш жә не неше тө ртбұ рыш бар? - Неше қ ызыл тү сті фигура? - Олар қ андай фигуралар? - Жалғ ыз тү сті фигуралар атаң дар? Олардың пішіндерін атаң дар? - Қ андай тү сті фигура аталмай кетті? - Олардың пішіндері қ андай - Кө лемі жағ ынан ең ү лкен фигура қ андай? - Ал кө лемі жағ ынан ең кіші фигура? (оқ ушыларғ а жұ лдызша таратамын) - Жарайсың дар!	- Иә, тү сінікті   - Жоқ, дұ рыс емес. Ө йткені тү нде кішкентай балалардың жалғ ыз жү ргені қ ауіпті.   - Ұ шбұ рыш жә не тө ртбұ рыш     - Иә (оқ ушылар жауап береді)   - Ұ шбұ рыштың 3 бұ рышы бар, 3 қ абырғ асы, 3 тө бесі (Асет) - Тө ртбұ рыштың 4 бұ рышы, 4 қ абырғ асы бар, 4 тө бесі бар(Гү лнұ р)   - Ү шбұ рышқ а сызғ ышты, тауды, ү й шатырын (Жасмина) - Тө ртбұ рышқ а тақ таны, терезені, есікті, партаны жатқ ызамыз (Ерболат)   - 3 ұ шбұ рыш (Арсен) - 3 тө рбұ рыш (Жасмина)     - 2 (Асет) - Тө рбұ рыш жә не ұ шбұ рыш - Сары жә не жасыл. Сары тү сті ү шбұ рыш, жасыл тү сті тө ртбұ рыш - Кө к тү сті - Ү шбұ рыш жә не тө ртбұ рыш - Сары тү сті ү шбұ рыш   - Қ ызыл тү сті тө ртбұ рыш
V. Сергіту сә ті
- Оң қ олымда бес саусақ, Сол қ олымда бес саусақ, Беске бесті қ осқ анда Болады екен он саусақ. Жаза-жаза саусағ ым Ә лсіреді, шаршады Оң ғ а, солғ а бұ рамыз Сосын қ айта жазамыз.	(оқ ушылар орнынан тұ рып мұ ғ алімнің кө рсеткен іс-ә рекетін орындайды)
VІ. Тә жірбиелік жұ мыс
- (1) Сергіп алсақ, енді ө ткен тақ ырып бойынша есептер орындаймыз. - Енді 15 беттегі 2 ші жаттығ уды ашың дар. Шартын Асем оқ ысын. (ауызша орындалады)       - Бұ л есепте неше тө ртбұ рыш, неше ұ шбұ рыш берілген?   - Қ айсысы артық, қ айсысы кем? Олар тең дей болу ү шін не істеуіміз керек? - (2)Жарайсың дар! Ал енді, келесі жаттығ уымыз 15 беттегі 2 жаттығ удың бірінші шартын Асет оқ ыйды. (жазбаша ә рі, ұ сақ моторикасын жақ сарту ү шін) (мұ ғ алім бірінші ө зі тақ тағ а салып кө рсетеді, 3 нү ктені белгілеп аламыз)         (Бірінші сызық ты сызып кө рсетеміз де, оқ ушылардың ә рекетін байқ ап шығ амыз.Екінші сызық ты кө рсетіп жә не ү шінші сызық ты косқ анда, жекелеп тексеріп шығ амыз, соң ында оқ ушылар ұ шбұ рышты жасыл тү спен бояп шығ ады.)   - 2ші шартын Темірлан оқ ыйды.   (Оқ ушыларғ а бұ л жолы тек нү ктелерді белгілеп кө рсетемін, ары қ арай тапсырманы оқ ушылар ө здері орындайды, мұ ғ алім қ абырғ аларды сызуды біртіндеп айтып отырады) (барлық оқ ушығ а жұ лдызша таратып шығ амын)   - (3) Балалар енді мына суретке назар салайық.   - Суретте не берілген? - Поезда неше вагон бар санайық шы? - Ал, енді керіснше санайық - Вагонның пішіні, дө ң гелектері қ андай??   - Жарайсың дар, поезда неше дө ң гелек бар     - Есептің шарты бойынша поезда 4 вагон берілген. Тү лкі поездың басынан санағ анда 2 ші вагонда отыр, ал қ ораз вагонның артынан санағ анда 2ші вагонда отыр. Тү лкі мен қ ораз бір вагонда отыр ма?   - (4) 15 беттегі 4 есептің шартын Гү лнұ р оқ ысын? - Гү лнұ р бұ л есептің шартын тақ тағ а жазып, шығ ар. Ал, қ алғ андарымыз орнымызда отырып шығ арамыз (қ алғ ан оқ ушылардың тапсырманы қ алай оқ ып жатқ анын тексеріп шығ амын)   (жұ лдызша беремін)	- Берілген геометриялық фигураларды салыстырың дар   - 3 тө ртбұ рыш - 5 ұ шбұ рыш - Ү шбұ рыш тө ртбұ рыштан 1 фигура артық, сол себепті тө ртбұ рышқ а 1 фигура қ оссақ, ү шбұ рыш пен тө ртбұ рыш тең еседі.(Гү лнұ р)     - Қ абырғ алары 3 см болатын ұ шбұ рыш салың дар. Ұ шбұ рышты жасыл тү спен бояп шығ ың дар.   (оқ ушылар сызғ ыш жә не тү рлі тү сті қ аламның кө мегімен, мұ ғ алімнің айтуы бойынша тапсырманы орындайды)   1.   2.       3.     4.         5.   Қ абырғ аларының ұ зындығ ы 4 см, ені 3см болатын тө ртбұ рыш сызың дар жә не оны қ ызыл тү ске бояң дар.     1.   2.   3.   4.   5.     6.       - Суретте поезд берілген - 1 2 3 4 - 4 3 2 1 - Вагондары тө ртбұ рыш жә не дө ң гелектері дө ң гелек   - 6   - Вагонның басынан санағ ада тү лкі 2 вагонда ал, қ ораз 3-ші вагонда, яғ ни ә р қ айсысы ә р тү рлі вагонда отыр (Ернар)   Маратта 6 тө ртбұ рышты қ орап болды, 2-і қ орапты Қ арлығ ашқ а берді. Маратта неше қ орап қ алды?   - Шарты: Маратта – 6 қ орап? Қ арлығ ашқ а берді – 2 қ орап Маратта неше қ орап қ алды -? Шешуі: 6 – 2=4 Жауабы: маратта 4 қ орап (Гү лнұ р)
VІ. Дидактикалық ойын
- Мен сендерге қ азір пазлдарды жә не таяқ шаларды таратып беремін, сол қ иылғ ан пазлдарды жә не таяқ шаларды бір-біріне қ осу арқ ылы сендер тө ртбұ рыш жә не ү шбұ рыш фигураларын қ ұ растыруларын керек. (оқ ушыларғ а пазлдарды жә не таяқ шаларды таратып беремін, оқ ушылардың ә р ә рекетін байқ ап жү ремін)
VII. Бекіту кезең і
- Балалар бү гінгі тақ ырыпта біз қ андай жаң а сө здермен таныстық?     - Жә не нені ү йрендік?   - Бү гінгі сабақ тан жақ сы ә сер алдың дар ма? - Жарайсың дар.	- Геометриялық фигуралардың ішіндегі ү шбұ рыш жә не тө рбұ рыш. (Асет) - оларды қ алай сызатынымызды ү йрендік. (Гү лнұ р) - Олардың неге олай аталатындығ ын тү сіндік. (Арсен) - Иә, мұ ғ алім
XI. Ү й тапсырмасын беру
- Ү йге тапсырма 15 беттегі 1-ші жә не 4-ші жаттығ лардың б) нұ сқ асы Дә птерлерің де салынғ ан ү шбұ рыштың жә не тө ртбұ рыштың суретін аяқ тап келесің дер (мұ ғ алім тақ тағ а ү й тапсырмасын ж азады)	(оқ ушылар берілген тапсырманы кү нделіктеріне жазады)
X. Қ орытынды шығ ару
- Бү гінгі сабақ қ а белсенді қ атысып кө п жұ лдызша жинағ ан Арсенге, Ә сетке, Гү лнұ рғ а, Ернарғ а «5-тік» бағ а, қ алғ ан оқ ушыларғ а Жасмина, Ерболат, Асем, Сымбат, Темірлан«4-тік» бағ асын қ оямын. - Сонымен оқ ушылар, математика сабағ ы аяқ талды. Сау болың дар!