Жолаушы мен ауру кісіге қатысты жұма намазы

ف م َ ت ى ل َ ح ِ ق ت ْ ب ا ل م ر ي ض َ م َ ش َ ق ّ َ ة ٌ م ِ ن ذ َ ه ا ب ه ل ل ج ُ م ع ة أ و ا ل ج م ا ع ة ، أ ُ ب ي ح َ ل ه ع د م ا ل ح ض و ر ؛ ل ق و ل ِ ه ِ ت ع ا ل ى 1

ف َ ا ت ّ َ ق ُ و ا ا ل ل ّ َ ه َ م َ ا ا س ْ ت َ ط َ ع ْ ت ُ م ا ل ت غ ا ب ن: 16

و ع ن ا ب ن م س ع و د ٍ - ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه - أ ن ه ق ا ل ل ق د ر أ َ ي ْ ت ُ ن ا و م ا ي ت خ ل ّ َ ف ع ن ه ا إ ن ْ ك ا ن َ ا ل م ر ي ض ُ ل َ ي ُ ؤ ت َ ى ب ه إ ل ا ّ َ م ن ا ف ق ٌ م َ ع ْ ل و م ا ل ن ّ ِ ف ا ق ، أ و م ر ي ض أ ي ع ن ص ل ا ة ا ل ج م ا ع ة ي ُ ه ا د َ ى ب ي ن ا ل ر ّ َ ج ُ ل ي ن ح ت ّ َ ى ي ُ ق ا م َ ف ي ا ل ص ف

م س ل م (654)، و أ ب و د ا و د (550)، و ا ل ن س ا ئ ي (2/ 108)، و ا ب ن م ا ج ه (777

ل م ا م ر ض -ع ل ي ه ا ل ص ل ا ة و ا ل س ل ا م - ل م ي ش ه د ا ل ج م ا ع ة ، ك م ا ف ي ا ل ص ح ي ح ي ن أ ن ه ق ا ل: ((م ر و ا أ ب ا ب ك ر ف ل ي ص ل ّ ِ ب ا ل ن ا س

4 Пайғ амбарымыз с.а.с былай дейді. «Аллағ а жә не ахырет кү ніне иман келтіргендерге жұ ма намазы парыз. Бірақ жолаушы, қ ұ л, бала, ә йел жә не науқ астар бұ дан тыс»- деп баяндайды.

Жолаушы адам немесе қ орық қ ан адам намаздарын қ ысқ артып оқ уы уә жіп: Аллаһ Тағ ала айтады:

{و َ إ ِ ذ َ ا ض َ ر َ ب ْ ت ُ م ْ ف ِ ي ا ل أ َ ر ْ ض ِ ف َ ل َ ي ْ س َ ع َ ل َ ي ْ ك ُ م ْ ج ُ ن َ ا ح ٌ أ َ ن ت َ ق ْ ص ُ ر ُ و ا ْ م ِ ن َ ا ل ص َ ّ ل ا َ ة ِ إ ِ ن ْ خ ِ ف ْ ت ُ م ْ أ َ ن ي َ ف ْ ت ِ ن َ ك ُ م ُ ا ل َ ّ ذ ِ ي ن َ ك َ ف َ ر ُ و ا ْ }

«Қ ашан жер жү зінде сапарда болсаң дар, кә пірлердің ө здерің е бір қ астандық істеуінен қ орық саң дар, сендерге намазды қ ысқ артуларың да кү нә жоқ». (Ниса: 101)

ع ن ي ع ل ى ب ن أ م ي ة ق ا ل: ق ل ت ل ع م ر ب ن ا ل خ ط ا ب ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه: «إ ن م ا ق ا ل ا ل ل ه ت ع ا ل ى: {أ َ ن ت َ ق ْ ص ُ ر ُ و ا ْ م ِ ن َ ا ل ص َ ّ ل ا َ ة ِ إ ِ ن ْ خ ِ ف ْ ت ُ م ْ أ َ ن ي َ ف ْ ت ِ ن َ ك ُ م ُ ا ل َ ّ ذ ِ ي ن َ ك َ ف َ ر ُ و ا ْ }. ف ق د أ م ن ا ل ن ا س ؟ ق ا ل: ع ج ب ت م م ا ع ج ب ت م ن ه ، ف س أ ل ت ر س و ل ا ل ل ه ص ل ى ا ل ل ه ع ل ي ه و س ل م ف ق ا ل: ص د ق ة ت ص د ق ا ل ل ه ب ه ا ع ل ي ك م ، ف ا ق ب ل و ه ا» أ خ ر ج ه م س ل م

Яълә бин Умаийа айтады: Мен Умар бин ә л-Хаттабтан (Алла оғ ан разы болсын) «Алла Тағ ала «кә пірлердің ө здерің е қ астандық істеулерінен қ орық саң дар, намазды қ ысқ артып оқ уларың да кү нә жоқ» – деп айтқ ан. Қ азір адамдар тыныштық, бейбіт заманда болсада ма (қ ысқ артып оқ и бере ме)? – деп сұ радым. Сонда ол (Алла оғ ан разы болсын): «Сен таң данғ ан сұ рақ қ а мен де таң данып, пайғ амбарымыздан (Алланың оғ ан игілігі мен сә лемі болсын) сұ рағ ан едім, пайғ амбарымыз (Алланың оғ ан игілігі мен сә лемі болсын): «Бұ л Алла Тағ аланың сендерге берген садақ асы, оны қ абыл алың дар» – деп жауап берді». (Муслим риуаят еткен)

Екі намазды қ осу.

КЕЙДЕ ЕКІ НАМАЗДЫ БІРІКТІРІП БІР УАҚ ЫТТА ОҚ У Қ АЖЕТТІЛІГІ ТУЫНДАУЫ МҮ МКІН. ДӘ РІГЕРДІҢ ОПЕРАЦИЯДА БОЛУЫ, АКУШЕР Ә ЙЕЛДІҢ БОСАНДЫРУ ПРОЦЕССІНДЕ БОЛУЫ, ТҰ НШЫҒ ЫП ЖАТҚ АН АДАМДЫ Қ Ұ ТҚ АРУ, ЕМТИХАНДА БОЛУ НЕМЕСЕ АУЫРЫП Қ АЛУ СИЯҚ ТЫ БІР СЕБЕППЕН НАМАЗ ОҚ УҒ А МҮ МКІНДІК БОЛМАҒ АН ЖАҒ ДАЙДА ЕКІ НАМАЗДЫ ЖӘ М ЕТУ, ЯҒ НИ ЕКІ НАМАЗДЫ Қ ОСЫП БІР УАҚ ЫТТА ОҚ У КЕЙБІР МАЗҺ АБТАРДА ЖАИЗ. ЕКІНДІ НАМАЗЫН БЕСІН НАМАЗЫНЫҢ УАҚ ЫТЫНДА, БЕСІН НАМАЗЫМЕН БІРГЕ НЕМЕСЕ Қ Ұ ПТАНДЫ АҚ ШАМ УАҚ ЫТЫНДА, АҚ ШАММЕН БІРГЕ ОҚ У ТАҚ ДИМ ЕТУ АРҚ ЫЛЫ ЖӘ М ЕТУ ДЕП АТАЛАДЫ. БЕСІН НАМАЗЫН ЕКІНДІ НАМАЗЫНЫҢ УАҚ ЫТЫНДА ЕКІНДІМЕН Қ ОСЫП НЕМЕСЕ АҚ ШАМДЫ Қ Ұ ПТАН НАМАЗЫНЫҢ УАҚ ЫТЫНДА Қ Ұ ПТАН НАМАЗЫМЕН Қ ОСЫП ОҚ У ТӘ ХИР ЕТУ АРҚ ЫЛЫ ЖӘ М ЕТУ ДЕП АТАЛАДЫ. ТАҢ НАМАЗЫ ЖӘ М ЕТІЛМЕЙДІ.

ХАНАФИ МАЗҺ АБЫНДА:

Қ АЖЫЛАР АРАФАТТА ХҰ ТБА ОҚ ЫҒ АН ИМАМНЫҢ АРТЫНДА БЕСІН МЕН ЕКІНДІ НАМАЗЫН БЕСІН УАҚ ЫТЫНДА ТАҚ ДИМ ЕТУ АРҚ ЫЛЫ Қ ОСЫП ОҚ ИДЫ. ШАТЫРЛАРЫНДА ЖАМАҒ АТПЕН НЕМЕСЕ ЖАЛҒ ЫЗ ОҚ ЫҒ АНДА ЖӘ М ЕТІЛМЕЙДІ. АЛ МУЗДӘ ЛИФАДА АҚ ШАМ МЕН Қ Ұ ПТАН НАМАЗДАРЫ, Қ Ұ ПТАННЫҢ УАҚ ЫТЫНДА ТӘ ХИР ЕТІЛІП ЖӘ М ЕТІЛЕДІ. МУЗДӘ ЛИФАДА ЖӘ М ЕТУ Ү ШІН ЖАМАҒ АТПЕН ОҚ У ШАРТ ЕМЕС, ЖАЛҒ ЫЗ АДАМ ДА ЖӘ М ЕТЕ АЛАДЫ. БАСҚ А ЖЕРДЕ, БАСҚ А УАҚ ЫТТАРДА ХАНАФИ МАЗҺ АБЫНДА ЕКІ НАМАЗ ЖӘ М ЕТІЛМЕЙДІ. ТЕК ЗӘ РУ Қ АЖЕТТІЛІК (МӘ ЖБҮ Р) БОЛҒ АН ЖАҒ ДАЙДА АРҒ Ы Ү Ш МАЗҺ АБТЫҢ БІРІН ТАҚ ЛИД ЕТІП ОҚ ИДЫ. (МУЗДӘ ЛИФА – МИНА МЕН АРАФАТ ТАУЫНЫҢ АРАСЫНДАҒ Ы, АДАМ АЛЕЙҺ ИССАЛАМ МЕН ХАЗРЕТІ ХАУА АНАМЫЗДЫҢ АЛҒ АШҚ Ы КЕЗДКЕСКЕН ЖЕРІ)

МАЛИКИ МАЗҺ АБЫНДА:

АРАФАТТА БЕСІН МЕН ЕКІНДІ, МУЗДӘ ЛИФАДА АҚ ШАМ МЕН Қ Ұ ПТАНДЫ ИМАМҒ А Ұ ЙЫП ОҚ ЫҒ АНДА ЖӘ М ЕТУ СҮ ННЕТ БОЛАДЫ. САПАРДА ЖӘ М ЕТУ ЖАИЗ, БІРАҚ, ТЕҢ ІЗ САПАРЫНДА ЖӘ М ЕТУ ЖАИЗ ЕМЕС. ЖӘ М ЕТУ Ү ШІН Қ АЖЕТТІЛІК ТУАТЫН БОЛСА, АРҒ Ы ЕКІ МАЗҺ АБТЫҢ БІРІ ТАҚ ЛИД ЕТІЛЕДІ.

МУҚ ИМ КЕЗДЕ ДЕ (ЯҒ НИ САПАРДА ЕМЕС КЕЗДЕ) Қ АТТЫ АУЫРҒ АН ЖАҒ ДАЙДА, КӘ РІЛІКТЕ ЖӘ М ЕТУГЕ БОЛАДЫ. СОНЫМЕН Қ АТАР МЕШІТТЕ ЖАМАҒ АТПЕН ОҚ ЫП ЖАТҚ АНДА, Қ АРАҢ Ғ ЫЛЫҚ ПЕН БІРГЕ Қ АТТЫ ЖАУЫН ЖӘ НЕ ЛАЙ БОЛСА, ТАҚ ДИММЕН ЖӘ М ЕТУ ЖАИЗ БОЛАДЫ, БІРАҚ Ү ЙДЕ БҰ Л ЖАИЗ БОЛМАЙДЫ. ЖӘ М ЕТКЕННЕН КЕЙІН УІТІР Ө З УАҚ ЫТЫНДА ОҚ ЫЛАДЫ.

МАЛИКИ МАЗҺ АБЫНДА ЕКІ НАМАЗДЫ Қ ОСҚ АНДА БЕСІНДІ ЕКІНДІДЕН, АҚ ШАМДЫ Қ Ұ ПТАННАН БҰ РЫН ОҚ У, БІРІНШІ НАМАЗҒ А ТҰ РҒ АНДА ЖӘ М ЕТУДІ НИЕТ ЕТУ, ЕКІ ПАРЫЗДЫ АРТПА-АРТ ОҚ У КЕРЕК. ЕКІ ПАРЫЗ АРАСЫНДА ДӘ РЕТ АЛУҒ А ЖӘ НЕ Қ АМАТ АЙТУҒ А БОЛАДЫ, БІРАҚ СҮ ННЕТ ОҚ У МӘ КРУХ БОЛАДЫ. КЕЙБІР Ғ Ұ ЛАМАЛАРДЫҢ АЙТУЫ БОЙЫНША ТОЙ, ЖИЫН СИЯҚ ТЫ Қ АЖЕТТІЛІК КЕЗДЕ МУҚ ИМНЫҢ ДА ЖӘ М ЕТУІ ЖАИЗ БОЛАДЫ. ТІСІ Қ АПТАЛҒ АН ХАНАФИЛІК АДАМ АУЫРҒ АН КЕЗДЕ ХАНБАЛИ ЕМЕС, МАЛИКИ МАЗҺ АБЫН ТАҚ ЛИД ЕТІП ЖӘ М ЕТЕ АЛАДЫ.

ШАФИҒ И МАЗҺ АБЫНДА:

МУБАХ БОЛҒ АН САПАРДА, АРАФАТ ЖӘ НЕ МУЗДӘ ЛИФАДА БЕСІН МЕН ЕКІНДІ, АҚ ШАМ МЕН Қ Ұ ПТАН НАМАЗДАРЫ Қ ОСЫП ОҚ ЫЛАДЫ. Қ АТТЫ ЖАҢ БЫРДА ТЕК МЕШІТТЕ ЖАМАҒ АТПЕН ТАҚ ДИМ ЕТУ АРҚ ЫЛЫ ЖӘ М ЕТУ ЖАИЗ БОЛАДЫ, ТӘ ХИР ЕТУ АРҚ ЫЛЫ ЖӘ М ЕТУ ЖАИЗ ЕМЕС. БАСҚ А БІР Қ АУЛЫ БОЙЫНША ЖАЛҒ ЫЗ ОҚ ЫҒ АН АДАМ ДА ЖӘ М ЕТЕ АЛАДЫ. ТАҒ Ы БІР Қ АУЛЫ БОЙЫНША АУРУ ХАЛДЕ ДЕ ЖӘ М ЕТУ ЖАИЗ. БІР Қ ОРҚ ЫНЫШ СЕБЕБІНЕН ЖӘ М ЕТУ ЖАИЗ БОЛҒ АНЫНДАЙ, МАҢ ЫЗДЫ Қ АЖЕТТІЛІК ТУЫНДАҒ АН КЕЗДЕ МУҚ ИМ АДАМҒ А ДА ЖӘ М ЕТУ ЖАИЗ БОЛАДЫ. ИМАМ НӘ УӘ УИ ЖӘ НЕ ИБН МУНЗИР ДЕ ОСЫЛАЙ ДЕГЕН. ШАФИИ МАЗҺ АБЫНДА ЖӘ М ЕТКЕНДЕ БЕСІНДІ ЕКІНДІДЕН, АҚ ШАМДЫ Қ Ұ ПТАННАН БҰ РЫН ОҚ У КЕРЕК, БІРІНШІ НАМАЗҒ А ТҰ РҒ АНДА ЖӘ М ЕТУДІ НИЕТ ЕТУ КЕРЕК, ЕКЕУІН АРТПА-АРТ ОҚ У КЕРЕК. ЕКІ ПАРЫЗДЫҢ АРАСЫНДА СҮ ННЕТ ОҚ ЫЛАТЫН БОЛСА ЖӘ М ЕТУ ЖАИЗ БОЛМАЙДЫ, БІРАҚ ДӘ РЕТ АЛУҒ А ЖӘ НЕ Қ АМАТ АЙТУҒ А БОЛАДЫ.