Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Шарттары






Лә -илә һ а-илла-ллаһ жә ннаттың кілті. Бірақ ә рбір Лә -илә һ а-илла-ллаһ деген адам ү шін бұ л кілт оғ ан жә ннаттың есігін аша ма, ашпай ма?

Бір адам Уаһ б ибн Мунабаһ деген ғ алымғ а: «Лә -илә һ а-илла-ллаһ жә ннаттың кілті емес пе?» – дейді. Сонда ол кісі: «Иә, ол жә ннаттың кілті, бірақ қ андай бір кілт болмасын оның тістері болады. Егер сол тістері бар кілтпен келсең, сағ ан есік ашылады, болмаса ашылмайды»-деп жауап береді.

Пайғ амбарымыздың хадистері сол кілттің тістеріне нелер жататынын баяндайды. Мысалы:

" م ن ق ا ل ل ا إ ل ه إ ل ا ا ل ل ه م خ ل ص ا ً "

«Кім Лә -илә һ а-илла-ллаһ деп шын ық ыласымен айтса»;

" م ن ق ا ل ل ا إ ل ه إ ل ا ا ل ل ه م س ت ي ق ن ا ً ب ه ق ل ب ه "

«Кім жү регімен айқ ын сенген тү рде Лә -илә һ а-илла-ллаһ деп айтса» - деген хадистер сияқ ты.

Ғ ұ ламалар жоғ арыда айтылғ ан жалпы дә лелдер-ден Лә -илә һ а-илла-ллаһ сө зінің шарттарын шығ арғ ан. Сол шарттар кілтің тісі ретінде қ олданы-лады. Сондық тан Лә -илә һ а-илла-ллаһ деген адам оның шарттарын толық орындауы керек. Ө йткені оның шарттары толық болмаса, оны тек тілің мен айту пайда бермейді. Сол сияқ ты тістің кілттері болмаса, ол есікті ашпайды.

Шарттардың біріншісі: Білім.

Ә рбір сө здің мағ ынасы бар болғ андық тан, бұ л сө зді айтқ ан адам да оның мағ ынасын білуі керек.

Оның мағ ынасы: Қ ұ лшылық ақ ысын Аллаһ тан ө згенің барлығ ынан қ айтару жә не оны тек Аллаһ қ а тә н деп бекіту. Яғ ни Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а ешкім лайық ты емес деген мағ ына. Демек нені қ айтарып нені бекітетінін білуі керек. Егер бұ л сө зді айтқ ан адам оның мағ ынасын білмейтін болса, бұ л сө з оғ ан пайда бермейді. Аллаһ Тағ ала бұ л жайында:

{ إ ِ ل ّ َ ا م َ ن ش َ ه ِ د َ ب ِ ا ل ْ ح َ ق ّ ِ و َ ه ُ م ْ ي َ ع ْ ل َ م ُ و ن َ }

«Тек қ ана біліп тұ рып куә лік бергендер» [16]- деді.

Яғ ни жү ректерімен біліп тұ рып «Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты ешкім жоқ» деп тілдерімен кү ә лік береді.

Пайғ амбарымыз айтады:

" م ن م ا ت و ه و ي ع ل م أ ن ه ل ا إ ل ه إ ل ا ا ل ل ه د خ ل ا ل ج ن ة "

«Кім Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты ешкім жоқ екенін білген кү йде ө лсе, ол жаннатқ а кіреді». [17]

Қ азіргі кү нде кө птеген адамдар бұ л сө зді айтады бірақ оның мағ ынасы жайлы ешнә рсе білмейді. Сол ү шін олар Лә илә һ ә илла лла деп тұ рып шірк амалдарын істеп қ ояды. Пайғ амбарымыздың заманындағ ы мү шріктер бұ ның мағ ынасын білгендіктен, оларғ а бір Аллаһ қ а ғ ана қ ұ лшылық етің дер делінген кезде олар:

{أ َ ج َ ع َ ل َ ا ل ْ آ ل ِ ه َ ة َ إ ِ ل َ ه ً ا و َ ا ح ِ د ً ا إ ِ ن ّ َ ه َ ذ َ ا ل َ ش َ ي ْ ء ٌ ع ُ ج َ ا ب ٌ }

«Тә ң ірлерімізді бір ақ тә ң ір қ ыламыз ба?! Бұ л тым ғ ажайып нә рсе» - деді[18].

Екіншісі: Айқ ын сенім.

Яғ ни бұ л сө зді айтқ ан адам оның дә лел ететін нә рселеріне айқ ын сенуі керек. Егер оның жү регінде Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты ешкім жоқ деген сө зге деген азғ антай болса да бір кү мә ні болса жә не оғ ан айқ ын сенбесе, бұ л сө з оғ ан пайда бермейді. Ө йткені мү мін адам бұ ғ ан еш кү манданбайды. Аллаһ Тағ ала мү міндерді сипаттағ анда былай деді:

{إ ِ ن ّ َ م َ ا ا ل ْ م ُ ؤ ْ م ِ ن ُ و ن َ ا ل ّ َ ذ ِ ي ن َ آ م َ ن ُ و ا ب ِ ا ل ل ّ َ ه ِ و َ ر َ س ُ و ل ِ ه ِ ث ُ م ّ َ ل َ م ْ ي َ ر ْ ت َ ا ب ُ و ا }

«Мү міндер сондай, олар Аллаһ қ а жә не оның елшісіне иман келтіргендер кейін кү манданбағ ан-дар». [19]

Ал егер адам Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты ешкім жоқ екеніне кү манданса, ол мұ нафық тардан болады. Бұ л жайында Аллаһ Тағ ала айтады:

{إ ِ ن ّ َ م َ ا ي َ س ْ ت َ أ ْ ذ ِ ن ُ ك َ ا ل ّ َ ذ ِ ي ن َ ل ا َ ي ُ ؤ ْ م ِ ن ُ و ن َ ب ِ ا ل ل ّ ه ِ و َ ا ل ْ ي َ و ْ م ِ ا ل آ خ ِ ر ِ و َ ا ر ْ ت َ ا ب َ ت ْ ق ُ ل ُ و ب ُ ه ُ م ْ ف َ ه ُ م ْ ف ِ ي ر َ ي ْ ب ِ ه ِ م ْ ي َ ت َ ر َ د ّ َ د ُ و ن َ }

«Шынында Аллаһ қ а, ақ ырет кү ніне сенбейтіндер жү ректері кү діктеніп кү ман ішінде екі ойлы болғ андар ғ ана сенен рұ қ сат сұ рап сылтауратады». [20]

Сондық тан бұ л сө зді тек аузың мен ғ ана айтып қ ою жеткілікті емес, міндетті тү рде оғ ан жү рекпен сену керек.

Абу Һ урайрадан риуаят етілген хадисте пайғ амбарымыз:

" أ ش ه د أ ن ل ا إ ل ه إ ل ا ا ل ل ه و أ ن ي ر س و ل ا ل ل ه ل ا ي ل ق ى ا ل ل ه ب ه م ا ع ب د غ ي ر ش ا ك ف ي ه م ا إ ل ا د خ ل ا ل ج ن ة "

«Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты ешкім жоқ жә не мен оның елшісімін деп куә лік етемін, пенде осы екеуімен оларғ а еш кү манданбай Аллаһ қ а жолық са, жаннатқ а кіреді» [21] - деді.

Тағ ы бір хадисте пайғ амбарымыз Абу һ урайрағ а былай деді:

" م ن ل ق ي ت م ن و ر ا ء ه ذ ا ا ل ح ا ئ ط ي ش ه د أ ن ل ا إ ل ه إ ل ا ا ل ل ه م س ت ي ق ن ا ً ب ه ا ق ل ب ه ف ب ش ر ه ب ا ل ج ن ة "

«Бұ л баудың артынан Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты ешкім жоқ дегенге жү регімен айқ ын сенген біреуді жолық тырсаң, оны жаннатпен шү іншіле» [22].

Хадистің мағ ынасы: кімде осы сипат болса, ол жаннат иелерінен болады. Абу Һ урайра адамдардың жү регінде не бар екенін біледі дегені емес, бірақ кім жү регімен айқ ын сенсе, ол жаннатқ а кіреді дегенді білдіреді.

Хадистен алынатын пайдалардың бірі: хадис «Лә илә һ а иллә ллаһ» кә лимасына тілің мен айтпастан тек жү регің мен сенудің жетпейтініне жә не жү регің мен-мен сенбей тек тілің мен айтудың жетпейтіндігіне дә лел болады. Сондық тан екеуі бірге болуы керек, тілің мен айтқ аның а жү регің мен сенуің керек жә не жү регің мен сенгенің ді тілің мен айтып білдіруің керек.

Ү шіншісі: Ық ылас.

Бұ л сө зді адам ық ыласымен айтпаса, ол оғ ан пайда бермейді. Кейбір адамдар Лә илә һ а иллә ллаһ дейді, бірақ Аллаһ қ а серік келтіруді тастамайды. Қ азіргі кездегі қ абірлерге қ ұ лшылық етіп жү ргендер сияқ ты, олардың Лә илә һ а иллә ллаһ дегендері оларғ а пайда бермейді. Ө йткені оның шарттарының бірі — ық ылас.

Аллаһ Тағ ала айтады:

و َ م َ ا أ ُ م ِ ر ُ و ا إ ِ ل ّ َ ا ل ِ ي َ ع ْ ب ُ د ُ و ا ا ل ل ّ َ ه َ م ُ خ ْ ل ِ ص ِ ي ن َ ل َ ه ُ ا ل د ّ ِ ي ن َ

«Олар дінді тек Аллаһ қ а арнағ ан тү рде қ ұ лшылық етуге бұ йырылды» [23] -деді.

Пайғ амбарымыз айтады:

" أ س ع د ا ل ن ا س ب ش ف ا ع ت ي م ن ق ا ل ل ا إ ل ه إ ل ا ا ل ل ه خ ا ل ص ا ً م ن ق ل ب ه "

«Менің шапағ атыма бө ленетін ең бақ ытты адам, ық ыласты тү рде жү регінен Лә илә һ а илла ллаһ деген адам» [24] - деді.

Тағ ы бір хадисте пайғ амбарымыз:

" إ ن ا ل ل ه ح ر م ع ل ى ا ل ن ا ر م ن ق ا ل ل ا إ ل ه إ ل ا ا ل ل ه ؛ ي ب ت غ ي ب ذ ل ك و ج ه ا ل ل ه ع ز و ج ل "

«Расында Аллаһ Тағ аланың разылығ ын қ алап Лә илә һ а илла ллаһ деген адамды Аллаһ тозақ қ а харам етті»[25] - деді.

Бұ л хадистердегі айтылып жатқ ан ық ыластан болғ ан мақ сат: Лә илә һ а илла ллаһ дегеннен кейін адам бұ л сө здің талап ететінін орындауы керек. Яғ ни Аллаһ қ а еш нә рсені серік келтірмей, қ ұ лшылық ты тек Аллаһ қ а арнауы керек.

Адам егер бұ л сө здің мағ ынасын айқ ын білсе, бірақ қ ұ лшылығ ында ық ылассыз болса, ол оғ ан пайда бермейді. Ық ыласты адамдар — амалдарының барлығ ы; жү рек, тіл жә не денемен орындалатын амалдарының барлығ ы Аллаһ ү шін болғ ан адамдар.

Олар бұ л амалдары ү шін адамдардан бір несібе немесе олардан шү кірлік білдірулерін немесе бір мә ртебеге жетулерін, не олардың мадақ тарын қ аламайды.

Егер адам қ ұ лшылық та Аллаһ қ а біреуді ортақ қ осатын болса, Аллаһ тан басқ а біреуге дұ ғ а қ ылса, ол ү шін қ ұ рбан шалып, одан ө зінің қ иыншылық тарын кетіруін сұ рап, жақ сылық ты Аллаһ тан басқ адан ү міт ететін болса, ол ық ыласты адам деп аталмайды. Жә не оның Лә илә һ а иллә ллаһ дегені оғ ан пайда бермейді. Ө йткені Аллаһ Тағ ала айтады:

{ و َ ل َ و ْ أ َ ش ْ ر َ ك ُ و ا ْ ل َ ح َ ب ِ ط َ ع َ ن ْ ه ُ م م ّ َ ا ك َ ا ن ُ و ا ْ ي َ ع ْ م َ ل ُ و ن َ }

«Егер олар Аллаһ қ а ортақ қ осса, олардың амалдары жойылып кетер еді» [26].

Пайғ амбарымыз қ ұ дси хадисте айтады:

" ق ا ل ا ل ل ه ت ع ا ل ى: أ ن ا أ غ ن ى ا ل ش ر ك ا ء ع ن ا ل ش ر ك ، م ن ع م ل ع م ل ا أ ش ر ك م ع ي ف ي ه غ ي ر ي ، ت ر ك ت ه و ش ر ك ه "

«Аллаһ Тағ ала: Мен мағ ан біреудің ортақ болуына мұ қ таж емеспін, кім бір амал қ ылып, сол амалында мағ ан біреуді ортақ қ осса, оны да, оның амалын да тастаймын деді». [27]

Тө ртіншісі: Шыншылдық.

Бұ л сө зді айтқ ан адам оны шын жү регінен айтуы керек. Егер ө тірік айтатын болса, ол мұ нафық тардан болады. Ө йткен оны ө тіріктен айту — ол мұ нафық тардың сипаты. Олар да бұ л сө зді айтады, бірақ оның мағ ынасына жү ректерімен сенбейді. Аллаһ Тағ ала айтады:

{إ ِ ذ َ ا ج َ ا ء ك َ ا ل ْ م ُ ن َ ا ف ِ ق ُ و ن َ ق َ ا ل ُ و ا ن َ ش ْ ه َ د ُ إ ِ ن ّ َ ك َ ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ و َ ا ل ل ّ َ ه ُ ي َ ع ْ ل َ م ُ إ ِ ن ّ َ ك َ ل َ ر َ س ُ و ل ُ ه ُ و َ ا ل ل ّ َ ه ُ ي َ ش ْ ه َ د ُ إ ِ ن ّ َ ا ل ْ م ُ ن َ ا ف ِ ق ِ ي ن َ ل َ ك َ ا ذ ِ ب ُ و ن َ * ا ت ّ َ خ َ ذ ُ و ا أ َ ي ْ م َ ا ن َ ه ُ م ْ ج ُ ن ّ َ ة ً }

«(Мұ хаммед), Егер мұ нафық тар сағ ан келсе, шындығ ында сен еш кү мә нсіз Аллаһ тың елшісісің деп кү ә лік береміз дейді. Аллаһ сенің оның елшісі екенің ді біледі жә не де Аллаһ мұ нафық тардың ә лбетте ө тірікші екендіктеріне кү ә лік етеді. Мұ нафық тар ө здерінің кү ә ліктерін қ алқ ан етіп алады». [28]

Мұ ғ аз Ибн Жә бә лдан риуаят етілген хадисте пайғ амбарымыз айтады:

" م ا م ن أ ح د ي ش ه د أ ن ل ا إ ل ه إ ل ا ا ل ل ه و أ ن م ح م د ا ً ع ب د ه و ر س و ل ه ص ا د ق ا ً م ن ق ل ب ه إ ل ا ح ر م ه ا ل ل ه ع ل ى ا ل ن ا ر "

«Қ андай да біреу: Аллаһ тан басқ а қ ұ лшылық қ а лайық ты ешкім жоқ жә не Мұ хаммед оның қ ұ лы ә рі елшісі деп шын жү регінен куә лік ететін болса, Аллаһ Тағ ала оны отқ а харам етеді» [29]-деді.

Бесіншісі: Жақ сы кө ру.

Лә илә һ а иллә ллаһ деген адам осы сө зді, оның дә лел ететін мағ ыналарын жә не осы сө здің талап ететін істерін орындайтын адамдарды жақ сы кө реді жә не оғ ан амал қ ылмайтындарды жек кө реді. Бұ л сө зді айтқ ан адам ү шін Аллаһ жә не оның елшісі оғ ан ө з ә кесінен, баласынан жә не барлық адамдардан сү йіктірек болуы керек. Ө йткені бұ л сө з тек оны жақ сы кө рген адамдар ү шін ғ ана пайда береді. Ал бұ л сө зді жақ сы кө ру — ол адамның ық ыласты екеніне дә лел болады. Ал кім Аллаһ ты жақ сы кө рсе, ол оның дінін де жақ сы кө реді.

Аллаһ Тағ ала:

{و َ م ِ ن َ ا ل ن ّ َ ا س ِ م َ ن ي َ ت ّ َ خ ِ ذ ُ م ِ ن د ُ و ن ِ ا ل ل ّ ه ِ أ َ ن د َ ا د ا ً ي ُ ح ِ ب ّ ُ و ن َ ه ُ م ْ ك َ ح ُ ب ّ ِ ا ل ل ّ ه ِ و َ ا ل ّ َ ذ ِ ي ن َ آ م َ ن ُ و ا ْ أ َ ش َ د ّ ُ ح ُ ب ّ ً ا ل ّ ِ ل ّ ه ِ }

«Адамдардың кейбіреулері ө згелерді Аллаһ -қ а тең естіріп, оларды Аллаһ ты сү йгендей сү йеді. Ал иман келтіргендер Аллаһ ты (мү шріктердің пұ ттарды жақ сы кө ргендерінен де) қ атты жақ сы кө реді» [30]-деді.

Пайғ амбарымыз айтады:

" ث ل ا ث م ن ك ن ف ي ه و ج د ب ه ن ح ل ا و ة ا ل إ ي م ا ن: م ن ك ا ن ا ل ل ه و ر س و ل ه أ ح ب إ ل ي ه م م ا س و ا ه م ا ، و م ن أ ح ب ع ب د ا ً ل ا ي ح ب ه إ ل ا ل ل ه ، و م ن ي ك ر ه أ ن ي ع و د ف ي ا ل ك ف ر ب ع د إ ذ أ ن ق ذ ه ا ل ل ه م ن ه ك م ا ي ك ر ه أ ن ي ل ق ى ف ي ا ل ن ا ر "

«Кімде ү ш нә рсе болса, сонымен ол иманның лә зә тін табаты: кімге Аллаһ жә не оның елшісі басқ алардың барлығ ынан сү йіктірек болса жә не кім бір мұ сылманды тек Аллаһ ү шін жақ сы кө рсе жә не кім Аллаһ оны кү пірліктен қ ұ тқ арғ аннан кейін соғ ан қ айта оралуды жек кө рсе» [31] - деді.

Тағ ы бір хадисте:

" ل ا ي ؤ م ن أ ح د ك م ح ت ى أ ك و ن أ ح ب إ ل ي ه م ن و ا ل د ه و و ل د ه و ا ل ن ا س أ ج م ع ي ن "

«Сендердің ешбіреулерің мен оғ ан оның ә кесінен, баласынан жә не адамдардың барлығ ынан сү йіктірек болмайынша иман келтірмейсің дер» [32] - деді. Басқ а хадисте:

" و ا ل ذ ي ن ف س ي ب ي د ه ل ا ي ؤ م ن أ ح د ك م ح ت ى أ ك و ن أ ح ب إ ل ي ه م ن ن ف س ه "

«Менің жаным оның қ олында болғ ан Аллаһ пен ант етемін, сендердің ешбіреулерің мен оғ ан оның ө з жанынан да сү йіктірек болмайынша иман келтірмейсің дер » [33] - деді.

Яғ ни адамның Аллаһ қ а жә не оның елшісіне деген махабаты басқ алардың махабатынан жоғ ары болуы керек. Кім басқ а біреуді Аллаһ тан жә не оның елшісінен қ аттырақ жақ сы кө ретін болса, оның иманы толық емес. Тіпті оны айтпай-ақ, оның басқ а біреуді жақ сы кө руі Аллаһ пен оның елшісін жақ сы кө румен тең болса, оның да иманы толық емес. Ө йткені Алаһ Тағ ала айтады:

{و َ م ِ ن َ ا ل ن ّ َ ا س ِ م َ ن ي َ ت ّ َ خ ِ ذ ُ م ِ ن د ُ و ن ِ ا ل ل ّ ه ِ أ َ ن د َ ا د ا ً ي ُ ح ِ ب ّ ُ و ن َ ه ُ م ْ ك َ ح ُ ب ّ ِ ا ل ل ّ ه ِ و َ ا ل ّ َ ذ ِ ي ن َ آ م َ ن ُ و ا ْ أ َ ش َ د ّ ُ ح ُ ب ّ ً ا ل ّ ِ ل ّ ه ِ }

«Адамдардың кейбіреулері ө згелерді Аллаһ қ а тең естіріп, оларды Аллаһ ты сү йгендей сү йеді. Ал иман келтіргендер Аллаһ ты (мү шріктердің пұ ттарды жақ сы кө ргендерінен де) қ атты жақ сы кө реді».

Аллаһ ты жә не оның елшісін жақ сы кө ру — тек пайғ амбарымыз ә келген нә рсеге ерумен ғ ана пайда болады. Аллаһ Тағ ала айтады:

{ق ُ ل ْ إ ِ ن ك ُ ن ت ُ م ْ ت ُ ح ِ ب ّ ُ و ن َ ا ل ل ّ ه َ ف َ ا ت ّ َ ب ِ ع ُ و ن ِ ي ي ُ ح ْ ب ِ ب ْ ك ُ م ُ ا ل ل ّ ه ُ و َ ي َ غ ْ ف ِ ر ْ ل َ ك ُ م ْ ذ ُ ن ُ و ب َ ك ُ م ْ و َ ا ل ل ّ ه ُ غ َ ف ُ و ر ٌ ر ّ َ ح ِ ي م ٌ }

«(Мұ хаммед), оларғ а: егер Аллаһ ты жақ сы кө рсең дер, мағ ан ерің дер, сонда Аллаһ сендерді жақ сы кө реді жә не кү наларың ды кешіреді. Аллаһ ө те кешірімді, аса мейірімді» [34] - деді.

Адамның Аллаһ қ а жә не оның елшісіне деген махабатының толық болуы — Аллаһ тың жақ сы кө ргенін жақ сы кө ріп, жек кө ргенін жек кө румен болады. Кім Аллаһ тың жақ сы кө рген нә рсесін жек кө рсе жә не жек кө рген нә рсесін жақ сы кө рсе, оның таухиді толық болмайды жә не ол Лә илә һ а иллә ллаһ деген сө зінде шыншыл емес. Осығ ан байланысты ол адам Аллаһ қ а серік келтірген болады. Оның серік келтіру мө лшері — Аллаһ тың жақ сы кө генін қ анша жек кө ргеніне жә не жек кө ргенін қ анша жақ сы кө ргеніне байланысты болады.

Аллаһ Тағ ала кә пірлерді қ орлап, олардың амалдарын жойып жіберді. Бұ л жайында Аллаһ Тағ ала былай деді:

{ذ َ ل ِ ك َ ب ِ أ َ ن ّ َ ه ُ م ْ ك َ ر ِ ه ُ و ا م َ ا أ َ ن ز َ ل َ ا ل ل ّ َ ه ُ ف َ أ َ ح ْ ب َ ط َ أ َ ع ْ م َ ا ل َ ه ُ م ْ }

«Бұ ның себебі: шынында олар Аллаһ тың тү сіргенін жек кө рді. Сондық тан Аллаһ олардың амалдарын жойды» [35].

Пенденің Аллаһ ты жақ сы кө руінің белгісі — Аллаһ тың жақ сы кө ргені ө зінің ойына қ арсы келіп тұ рса да, оны ө з ойынан жоғ ары қ оюы жә не Аллаһ тың жек кө ретінін егер ө зі жақ сы кө ріп тұ рса да, оны жек кө руі. Аллаһ ты жә не оның елшісін жақ сы кө ретін адамдарды жақ сы кө руі жә не оларды жек кө ретін адамдарды жек кө руі. Пайғ амбары-мыздың сү ннетіне еруі жә не оны барлығ ының жолдарынан жоғ ары қ оюы.

Сол сияқ ты дене мү шелер де кө бінде адамның жақ сы кө ретін жә не жек кө ретініне байланысты амал қ ылады. Егер жү ректе Аллаһ қ а деген махабат берік орнық са, дене мү шелері тек Аллаһ қ а итағ ат етуге ғ ана жұ мсалады. Абу һ урайрадан риуаят етілген қ ұ дси хадисте пайғ амбарымыз былай дейді:

"....و ل ا ي ز ا ل ع ب د ي ي ت ق ر ب إ ل ي ب ا ل ن و ا ف ل ح ت ى أ ح ب ه ف إ ذ ا أ ح ب ب ت ه ك ن ت س م ع ه ا ل ذ ي ي س م ع ب ه و ب ص ر ه ا ل ذ ي ي ب ص ر ب ه و ي د ه ا ل ت ي ي ب ط ش ب ه ا و ر ج ل ه ا ل ت ي ي م ش ي ب ه ا...."

«Аллаһ Тағ ала айтты: Пендем Мен оны жақ сы кө ргенге дейін мағ ан нә піл қ ұ лшылық тармен жақ ындай береді, егер мен оны жақ сы кө рсем, оның еститін қ ұ лағ ы, кө ретін кө зі, ұ стайтын қ олы жә не жү ретін аяғ ы боламын». [36]

Бұ ның мағ ынасы: ол тек менің зікірімді естиді, тек менің кітабымды оқ ып лә заттанады, тек мағ ан мінә жә т етумен рахаттанады жә не тек менің мү лкімнің ғ ажайыптылығ ына ғ ана қ арайды жә не аяғ ы мен қ олдарын тек менің разылығ ыма ғ ана жұ мсайды.

Алтыншысы: Бой ұ сыну.

Лә илә һ ә иллә ллаһ деген адам бұ л сө здің талап еткен нә рселеріне іштей жә не сырттай бойұ сынуы керек. Аллаһ Тағ ала айтады:

{و َ أ َ ن ِ ي ب ُ و ا إ ِ ل َ ى ر َ ب ّ ِ ك ُ م ْ و َ أ َ س ْ ل ِ م ُ و ا ل َ ه ُ }

«Раббыларың а қ айтың дар да оғ ан бойұ сының дар» [37].

Яғ ни: Аллаһ қ а тә убе етіп, оғ ан жү ректерің мен қ айтың дар жә не оғ ан дене мү шелерің мен бойұ сының дар.[38]

Аллаһ қ а бойұ сыну – оның парыз еткен істерін орындаумен жә не харам еткен нә рселерінен тыйылумен болады. Егер адам Аллаһ тың бұ йырғ анын орындамаса жә не тыйым еткенінен қ айтпаса, оғ ан бұ л сө з пайда бермейді. Аллаһ Қ ұ ранда былай дейді:

{و َ م َ ن ي ُ س ْ ل ِ م ْ و َ ج ْ ه َ ه ُ إ ِ ل َ ى ا ل ل ّ َ ه ِ و َ ه ُ و َ م ُ ح ْ س ِ ن ٌ ف َ ق َ د ِ ا س ْ ت َ م ْ س َ ك َ ب ِ ا ل ْ ع ُ ر ْ و َ ة ِ ا ل ْ و ُ ث ْ ق َ ى و َ إ ِ ل َ ى ا ل ل ّ َ ه ِ ع َ ا ق ِ ب َ ة ُ ا ل ْ أ ُ م ُ و ر ِ }

«Кім Аллаһ тың бұ йырғ анын істеп, тыйғ анынан қ айтқ ан тү рде ө зін Аллаһ қ а тапсырса, расында ол берік тұ тқ аны ұ стағ ан болады. Бү кіл істердің соң ы Аллаһ қ а тә н» [39].

Аллақ а бойұ сыну парыз болғ анындай, пайғ ам-барымызғ а бойұ сыну да парыз болады. Аллаһ Тағ ала айтады:

{ف َ ل ا َ و َ ر َ ب ّ ِ ك َ ل ا َ ي ُ ؤ ْ م ِ ن ُ و ن َ ح َ ت ّ َ ى َ ي ُ ح َ ك ّ ِ م ُ و ك َ ف ِ ي م َ ا ش َ ج َ ر َ ب َ ي ْ ن َ ه ُ م ْ ث ُ م ّ َ ل ا َ ي َ ج ِ د ُ و ا ْ ف ِ ي أ َ ن ف ُ س ِ ه ِ م ْ ح َ ر َ ج ً ا م ّ ِ م ّ َ ا ق َ ض َ ي ْ ت َ و َ ي ُ س َ ل ّ ِ م ُ و ا ْ ت َ س ْ ل ِ ي م ً ا }

«(Мұ хаммед), Раббың а серт! Олар ө зара таласқ ан нә рселерінде сені би қ ылып, сонсоң берген билігің нен кө ң ілдерінде ақ ау таппай сағ ан толық бой ұ сынғ анғ а дейін мү мін бола алмайды». [40]

Адамның Аллаһ қ а бой ұ сынуы тек пайғ ам-барымызғ а толық бой ұ сынумен кә міл болады. Ө йткені пайғ амбарымыз айтады:

" ل ا ي ؤ م ن أ ح د ك م ح ت ى ي ك و ن ه و ا ه ت ب ع ا ً ل م ا ج ئ ت ب ه "

«Сендердің ешқ айсыларың, ойы мен ә келген нә рсеге ергенге дейін иман келтірмейсің дер». [41]

Яғ ни имандарың толық болмайды.

Жетіншісі: Қ абылдау.

Лә илә һ а илла ллаһ деген адам бұ л сө здің талап еткен нә рселерін қ абылдауы керек. Тек Аллаһ қ а ғ ана қ ұ лшылық етуі жә не одан ө зге пұ ттарды тастауы керек. Кім бұ л сө зді айтса, кейін оның талап еткенін қ абылдамаса жә не оны ұ станбаса, ол тө мендегі аяттағ ы адамдардың қ атарына кіреді:

{إ ِ ن ّ َ ه ُ م ْ ك َ ا ن ُ و ا إ ِ ذ َ ا ق ِ ي ل َ ل َ ه ُ م ْ ل َ ا إ ِ ل َ ه َ إ ِ ل ّ َ ا ا ل ل ّ َ ه ُ ي َ س ْ ت َ ك ْ ب ِ ر ُ و ن َ * و َ ي َ ق ُ و ل ُ و ن َ أ َ ئ ِ ن ّ َ ا ل َ ت َ ا ر ِ ك ُ و ا آ ل ِ ه َ ت ِ ن َ ا ل ِ ش َ ا ع ِ ر ٍ م ّ َ ج ْ ن ُ و ن ٍ }

«Оларғ а Лә илә һ а илла ллаһ дең дер делінсе, олар тә кә ппарланып, қ ұ дайларымызды бір жынды ақ ын ү шін тастаймыз ба? - дейтін еді» [42].

Сондық тан бұ л сө зді жү рекпен жә не тілмен қ абылдау уә жіп болады. Кім оны қ абылдамаса жә не қ айтарса ә рі одан тә каппарланса, ол Қ ұ райыш кә пірлері сияқ ты кә пір болады. Ө йткені олар аятта айтылғ андай одан тә каппарланып, оны қ айтарғ ан еді.

Сегізіншісі: Аллаһ тан ө зге қ ұ лшылық қ ылына-тын тоғ уттарғ а қ арсы болу.

Лә илә һ а илла ллаһ деген адам Аллаһ тан ө зге қ ұ лшылық қ ылынғ ан тоғ уттарғ а қ арсы болуы керек. Ө йткеін Аллаһ Қ ұ ранда айтады:

{ ف َ م َ ن ْ ي َ ك ْ ف ُ ر ْ ب ِ ا ل ط ّ َ ا غ ُ و ت ِ و َ ي ُ ؤ ْ م ِ ن ب ِ ا ل ل ّ ه ِ ف َ ق َ د ِ ا س ْ ت َ م ْ س َ ك َ ب ِ ا ل ْ ع ُ ر ْ و َ ة ِ ا ل ْ و ُ ث ْ ق َ ى َ }

«Кім тоғ утқ а қ арсы болса жә не Аллаһ қ а иман келтірсе, расында берік тұ тқ аны ұ стағ ан болады». [43]

Пайғ амбарымыз айтады:

" م ن ق ا ل ل ا إ ل ه إ ل ا ا ل ل ه و ك ف ر ب م ا ي ع ب د م ن د و ن ا ل ل ه ح ر م م ا ل ه و د م ه و ح س ا ب ه ع ل ى ا ل ل ه ع ز و ج ل "

«Кім Лә илә һ а илла ллаһ десе жә не Аллаһ тан ө зге қ ұ лшылық қ ылынатындарғ а қ арсы болса, оның малы жә не қ аны харам болады жә не оның есебі Аллаһ қ а тә н». [44]

****

«Мұ хаммед Аллаһ тың елшісі»






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.