бап. Шама бiрлiктерi

1. Ө лшемдер жә не салмақ тар жө нiндегi бас конференция қ абылдағ ан жә не Халық аралық заң дық метрология ұ йымы ұ сынғ ан Халық аралық бiрлiк жү йесiнiң шама бiрлiктерiн уә кiлеттi мемлекеттiк орган белгiлеген тә ртіппен Қ азақ стан Республикасының аумағ ында қ олдануғ а жол берiледi.

Уә кiлеттi органның шешiмi бойынша Халық аралық бiрлiктер жү йесiне кiрмейтiн шама бiрлiктерiн қ олдануғ а жол беріледі.

2. Ө лшем қ ұ ралдарын қ оса экспортқ а шығ арылатын ө нiмдердiң сипаттамалары мен параметрлерi тапсырыс берушi белгiлеген шама бiрлiктерiнде кө рсетiлуi мү мкiн.

Ескерту. 9-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

10-бап. Шама бiрлiктерiнiң мемлекеттiк эталондары

Қ азақ стан Республикасында ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз етудiң мемлекеттiк жү йесiнiң техникалық негiзiн шама бiрлiктерiнiң мемлекеттiк эталондары қ ұ рады, олардың қ ұ рылуын жә не сақ талып-ұ сталуын мемлекет жү зеге асырады.

Шама бiрлiктерiнiң мемлекеттiк эталондары шама бiрлiктерiн (шама бiрлiктерiнiң еселiк не ү лестiк мә ндерiн) жаң ғ ыртуғ а жә не (немесе) сақ тауғ а арналғ ан жә не мө лшерiн Қ азақ стан Республикасының аумағ ындағ ы осы шаманың басқ а ө лшем қ ұ ралдарына беру мақ сатында негiзгi эталондар ретiнде пайдаланылады.

Ескерту. 10-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2004.12.20. N 13 Заң ымен (2005 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап қ олданысқ а енгiзiледi).

10-1-бап. Шама бiрлiктерiнiң эталондары

Шама бiрлiктерiнiң эталондары шама бiрлiктерiн (шама бiрлiктерiнiң еселенген не ү лестiк мә нiн) олардың кө лемдерiн осы шамалардың басқ а ө лшем қ ұ ралдарына беру мақ сатымен ұ дайы шығ аруғ а жә не (немесе) сақ тауғ а арналғ ан.

Шама бiрліктерiнiң эталондарын мемлекеттiк метрологиялық қ ызмет, мемлекеттiк басқ ару органдарының жә не заң ды тұ лғ алардың метрологиялық қ ызметтерi қ олданады.

Ескерту. 10-1-баппен толық тырылды - Қ азақ стан Республикасының 2004.06.09. N 558 Заң ымен.

11-бап. Ө лшем қ ұ ралдары

Ө лшем қ ұ ралдары бiрлiктерi Қ азақ стан Республикасында белгiленген тә ртiппен қ олдануғ а рұ қ сат етiлген шамаларды анық тау ү шiн пайдаланылады жә не пайдалану шарттары мен оларғ а қ ойылғ ан талаптарғ а сай болуғ а тиiс.

Ескерту. 11-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2004.12.20. N 13 Заң ымен (2005 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап қ олданысқ а енгiзiледi).

11-1-бап. Ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексеру ә дiстемелерi

1. Ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексеру ә дiстемелерi ө лшем қ ұ ралдарының белгiленген техникалық жә не метрологиялық талаптарғ а сә йкестiгiн анық тау мен растау ү шiн пайдаланылады жә не ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз етудiң мемлекеттiк жү йесiнiң тiзiлiмiнде мiндеттi тiркелуге жатады.

2. Ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексеру ә дiстемелерiн ә зiрлеу, бекiту жә не қ олдану тә ртiбiн уә кiлеттi орган айқ ындайды.

Ескерту. 11-1-баппен толық тырылды - Қ азақ стан Республикасының 2004.06.09. N 558 Заң ымен.

12-бап. Ө лшемдердi орындау ә дiстемелерi

1. Мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау жү зеге асырылатын салаларда қ олданылатын ө лшемдердi орындау ә дiстемелерi мiндеттi метрологиялық аттестатталуғ а жә не ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз етудiң мемлекеттiк жү йесi тiзiлiмiнде тiркелуге тиiс.

2. Ө лшемдерді орындау ә дістемелерін ә зірлеу жә не метрологиялық аттестаттау тә ртібін уә кілетті орган айқ ындайды.

Ескерту. 2-тармақ жаң а редакцияда - Қ Р-ның 2008.07.05. N 62-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Заң ымен.

3-тарау. Метрологиялық қ ызмет

13-бап. Метрологиялық қ ызметтiң қ ұ рылымы

Қ азақ стан Республикасының метрологиялық қ ызметi:

1) мемлекеттiк метрологиялық қ ызметтен;

2) уақ ыт жә не жиiлiк мемлекеттiк қ ызметтерiнен; заттар мен материалдардың қ ұ рамы мен қ асиеттерiнiң стандарттық ү лгiлерiнен; заттар мен материалдардың физикалық тұ рақ ты шамалары жә не қ асиеттерi туралы стандарттық анық тама деректерден, сондай-ақ ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз етудiң ө зге де мемлекеттiк қ ызметтерiнен;

3) мемлекеттiк басқ ару органдарының, жеке жә не заң ды тұ лғ алардың метрологиялық қ ызметтерiнен;

4) ө лшем бірлігін қ амтамасыз ету саласындағ ы техникалық сарапшылардан;

5) ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету саласында консалтингтiк қ ызметтер кө рсететiн заң ды тұ лғ алардан тұ рады.

Ескерту. 13-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 2004.06.09. N 558, 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

14-бап. Мемлекеттiк метрологиялық қ ызмет

Мемлекеттiк метрологиялық қ ызмет:

1) стандарттау метрология жә не сертификаттау жө нiндегi уә кiлеттi мемлекеттiк органнан жә не оның аумақ тық бө лiмшелерiнен;

2) шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарын жасауды, жетілдіруді, сақ тауды жә не қ олдануды, шама бірліктерінің мө лшерлерін беру жү йелерін қ ұ руды қ амтамасыз ететін, ө лшем бірліктерін қ амтамасыз ету жө ніндегі нормативтік қ ұ жаттарды ә зірлейтін, шама бірліктерінің эталондарына салғ астыру жү ргізетін, ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексеру жә не калибрлеу нә тижелерін салғ астыруғ а қ атысатын, ө лшем қ ұ ралдарын сынауды, метрологиялық аттестаттауды, шама бірліктерінің эталондары мен жоғ ары дә лдiктi ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексеруді, ғ ылыми-зерттеу жұ мыстарын, кадрлардың біліктілігін арттыруды жә не оларды қ айта даярлауды қ амтамасыз ететін мемлекеттік ғ ылыми метрологиялық орталық тан тұ рады.

3) < *>

Ескерту. 14-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 2004.06.09. N 558, 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

15-бап. Ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз етудiң мемлекеттiк қ ызметтерi

1. Ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз етудiң мемлекеттiк қ ызметтерi уә кiлеттi органды жә не оның аумақ тық бө лiмшелерiн, мемлекеттiк ғ ылыми метрологиялық орталық ты, мемлекеттiк басқ ару органдарының метрологиялық қ ызметтерiн қ амтиды.

Ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз етудiң мемлекеттiк қ ызметтерi уә кiлеттi орган бекiтетiн ережелер негiзiнде ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету жө нiндегi қ ызметтi жү зеге асырады.

2. Уақ ыт пен жиiлiк мемлекеттiк қ ызметi аймақ аралық жә не салааралық ү йлестiрудi жү зеге асырады, уақ ыт пен жиiлiктiң ө лшем бiрлiгін қ амтамасыз етуге жә не Жердiң айналу параметрлерiн анық тауғ а бағ ытталғ ан жұ мыстарды орындайды.

Қ азақ стан Республикасының уақ ыт пен жиiлiк мемлекеттiк қ ызметi мемлекеттік метрологиялық бақ ылау саласында қ олдану ү шін міндетті болып табылатын уақ ыт пен жиiлiк бiрлiктерiнiң мө лшерлерiн жаң ғ ыртуды, сақ тауды жә не беруді жү зеге асырады.

3. Заттар мен материалдардың қ ұ рамы мен қ асиеттерiнiң стандарттық ү лгiлерiнiң мемлекеттiк қ ызметi аймақ аралық жә не салааралық ү йлестiрудi жү зеге асырады, заттар мен материалдардың қ ұ рамы мен қ асиеттерiнiң стандарттық ү лгiлерiн ә зiрлеуге жә не ендiруге байланысты жұ мыстардың орындалуын қ амтамасыз етедi.

4. Заттар мен материалдардың физикалық тұ рақ ты шамалары мен қ асиеттерi туралы стандарттық анық тама деректердiң мемлекеттiк қ ызметi аймақ аралық жә не салааралық ү йлестiрудi жү зеге асырады, заттар мен материалдардың физикалық тұ рақ ты шамалары мен қ асиеттерi туралы стандарттық анық тама деректердi ә зiрлеуге жә не ендiруге байланысты жұ мыстардың орындалуын қ амтамасыз етедi.

Ескерту. 15-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 2004.06.09. N 558, 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

16-бап. Мемлекеттiк басқ ару органдарының, жеке жә не заң ды тұ лғ алардың метрологиялық қ ызметтерi

1. Мемлекеттiк басқ ару органдары, жеке жә не заң ды тұ лғ алар қ ажет болғ ан жағ дайларда ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету жө нiндегi жұ мыстарды орындау, сондай-ақ метрологиялық бақ ылауды жү зеге асыру ү шiн метрологиялық қ ызметтер қ ұ рады.

Осы Заң ның 23-бабында кө зделген салалардағ ы жұ мыстарды орындау кезiнде метрологиялық қ ызметтердiң қ ұ рылуы немесе ұ йымдастыру шараларының жү ргiзiлуi мiндеттi болып табылады.

2. Мемлекеттiк басқ ару органдарының, жеке жә не заң ды тұ лғ алардың метрологиялық қ ызметтерiнiң жұ мысы уә кiлеттi мемлекеттiк органмен келiсiлген нормативтiк қ ұ жаттарғ а сә йкес жү зеге асырылады.

16-1-бап. Ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету саласындағ ы техникалық сарапшылар

1. Ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету саласындағ ы техникалық сарапшылар ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету саласындағ ы жұ мыстарды жү зеге асырады.

2. Ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету саласындағ ы техникалық сарапшылардың қ ызметi ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету жө нiндегi нормативтік қ ұ қ ық тық актілер мен нормативтiк қ ұ жаттарғ а сә йкес жү зеге асырылады. Ө лшем бірлігін қ амтамасыз ету саласындағ ы техникалық сарапшыларды аттестаттау уә кілетті орган айқ ындайтын тә ртіппен бес жылда бір рет жү зеге асырылады.

Ескерту. 16-1-баппен толық тырылды - Қ Р 2004.06.09 N 558 Заң ымен, жаң а редакцияда - Қ Р 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

16-2-бап. Ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету саласында консалтингтiк қ ызметтер кө рсететiн заң ды тұ лғ алар

Ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету саласында консалтингтiк қ ызметтер кө рсететiн заң ды тұ лғ алар ө з қ ызметiн ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету жө нiндегi нормативтік қ ұ қ ық тық актілер мен нормативтiк қ ұ жаттарғ а сә йкес жү зеге асырады.

Ескерту. 16-2-баппен толық тырылды - Қ Р 2004.06.09. N 558 Заң ымен, ө згеріс енгізілді - Қ Р 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

4-тарау. Ө лшем қ ұ ралдарының тү рін бекіту, оларды ө ндіру, жө ндеу, салыстырып тексеру жә не калибрлеу

17-бап. Ө лшем қ ұ ралдарының тү рiн бекiту жә не оларды метрологиялық аттестаттау

1. Қ азақ стан Республикасында сериялы шығ арылатын немесе Қ азақ стан Республикасының аумағ ына партиялармен ә келінген жә не мемлекеттік метрологиялық бақ ылау саласында қ олдануғ а арналғ ан ө лшем қ ұ ралдары пайдалануғ а беру алдында сынақ тан ө ткiзіліп, осы ө лшем қ ұ ралдарының тү рі кейiннен бекiтiлуге жатады.

Ө лшем қ ұ ралдарының тү рiн бекiту туралы шешiмдi уә кiлеттi орган қ абылдайды жә не ол белгiленген ү лгiдегi ө лшем қ ұ ралдарының тү рiн бекiту туралы сертификатпен куә ландырылады, сертификаттың қ олданылу мерзiмi оны берген кезде белгiленедi.

2. Қ азақ стан Республикасында жасалғ ан немесе бірен-саран данада ә келiнген жә не мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау саласында қ олдануғ а арналғ ан ө лшем қ ұ ралдары пайдалануғ а беру алдында метрологиялық аттестаттаудан ө ткiзiледi.

Ө лшем қ ұ ралдарын метрологиялық аттестаттау туралы шешiм белгiленген ү лгiдегi ө лшем қ ұ ралдарын метрологиялық аттестаттау туралы сертификатпен куә ландырылады, сертификаттың қ олданылу мерзiмi оны берген кезде белгiленедi.

3. Ө лшем қ ұ ралдарының тү рiн бекiту мақ саты ү шiн жә не бекiтiлген тү рге сә йкестiгiн сынауды, ө лшем қ ұ ралдарын метрологиялық аттестаттауды мемлекеттiк метрологиялық қ ызмет жү ргiзедi.

Ө лшем қ ұ ралдарының бекiтiлген тү рi жә не метрологиялық аттестаттаудан ө ткен ө лшем қ ұ ралдары ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз етудiң мемлекеттiк жү йесiнiң тiзiлiмiне енгiзiледi.

4. Бекiтiлген тү рдегi ө лшем қ ұ ралына жә не (немесе) ә рбiр данағ а iлестiрiп жiберiлетiн пайдалану қ ұ жаттарына ө лшем қ ұ ралдарының уә кiлеттi орган белгiлеген тү рiн бекiту белгiсi қ ойылады.

5. Ө лшем қ ұ ралдарының тү рiн бекiту туралы ақ парат жә не бекiтiлген тү рдiң кү шiн жою туралы шешiм уә кiлеттi органның ресми басылымдарында жарияланады.

6. Тү рiн бекiту мақ сатында сынақ тан немесе метрологиялық аттестаттаудан ө тпеген, мемлекеттік метрологиялық бақ ылауғ а жататын ө лшем қ ұ ралдарын айналысқ а шығ аруғ а, пайдалануғ а беруге, қ олдануғ а, ө ткiзуге жә не жарнамалауғ а тыйым салынады.

Тү рiн бекiту туралы сертификаттың қ олданылу мерзiмi аяқ талғ аннан кейiн пайдалануда жә не сақ тауда болатын ө лшем қ ұ ралдары осы Заң ның 19-бабының талаптары сақ тала отырып, толық физикалық тозғ анғ а дейiн қ олданылады.

Ескерту. 17-бап жаң а редакцияда - Қ азақ стан Республикасының 2004.06.09. N 558, ө згеріс енгізілді - 2006.12.29. N 209(қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2008.07.05. N 62-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

18-бап. Ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету саласындағ ы аккредиттеу

Ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексеруді, ө лшемдердi орындау ә дiстемелерiн метрологиялық аттестаттауды қ ызметтiң осы тү рiне аккредиттелген заң ды тұ лғ алар Қ азақ стан Республикасының сә йкестiктi бағ алау саласындағ ы аккредиттеу туралы, техникалық реттеу саласындағ ы жә не ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету туралы заң намасында белгiленген тә ртiппен жү зеге асырады.

Ө лшем қ ұ ралдарын калибрлеу қ ұ қ ығ ына аккредиттеу кезінде аккредиттеу Қ азақ стан Республикасының сә йкестікті бағ алау саласындағ ы аккредиттеу туралы, техникалық реттеу саласындағ ы жә не ө лшем бірлігін қ амтамасыз ету туралы заң намасында белгіленген тә ртіппен жү зеге асырылады.

Ескерту. 18-бап жаң а редакцияда - Қ Р 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

19-бап. Ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексеру

1. Мемлекеттiк метрологиялық бақ ылауды жү зеге асыру саласында қ олданылатын ө лшем қ ұ ралдары ө ндiрiстен немесе жө ндеуден шығ ару, пайдалану жә не импорт бойынша ә келу кезiнде тү рi бекiтiлгеннен кейiн немесе метрологиялық аттестаттаудан жә не ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз етудiң мемлекеттiк жү йесiнiң тiзiлiмiнде тiркелгеннен кейiн салыстырылып тексерiледi.

Салыстырып тексерудi мемлекеттiк метрологиялық қ ызмет, сондай-ақ қ ызметтiң осы тү рiне аккредиттелген заң ды тұ лғ алардың метрологиялық қ ызметтерi жү зеге асырады.

2. Ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексерудiң тiзбесi мен мерзiмдiлiгiн, сондай-ақ оны жү ргiзу тә ртiбiн уә кiлеттi орган айқ ындайды.

3. Аккредиттелген заң ды тұ лғ алардың қ ызметi Қ азақ стан Республикасының заң дарына жә не ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету жө нiндегi нормативтiк қ ұ жаттарғ а сә йкес жү зеге асырылады.

4. Ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексеруге аккредиттелген заң ды тұ лғ алар мемлекеттік қ ұ пияларды жә не заң мен қ орғ алатын ө зге де қ ұ пияны қ ұ райтын жағ дайларды қ оспағ анда, салыстырып тексерiлетiн ө лшем қ ұ ралдары туралы деректердi электрондық есепке алуды жә не уә кiлеттi орган айқ ындағ ан тә ртiппен оларды мемлекеттік ғ ылыми метрологиялық орталық қ а берудi жү зеге асыруғ а тиiс.

5. Ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексеруді мемлекеттiк метрологиялық қ ызметтiң немесе аккредиттелген заң ды тұ лғ алардың метрологиялық қ ызметтерiнiң салыстырып тексерушiлерi ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексеру ә дiстемесiне сә йкес жү зеге асырады. Салыстырып тексерушiлердi аттестаттау уә кiлеттi орган айқ ындайтын тә ртіппен бес жылда бір рет жү зеге асырылады.

6. Салыстырып тексерудiң оң нә тижелерi ө лшем қ ұ ралына жә не (немесе) пайдалану қ ұ жаттамасына басылатын салыстырып тексеру таң басының баспа-таң басымен жә не (немесе) ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексеру туралы сертификатпен куә ландырылады.

7. Физикалық шамалардың ө згерiсiн олардың мә ндерiн нормаланғ ан дә лдiкпен шамалар бiрлiктерiнде бағ алаусыз байқ ау ү шiн қ олданылатын техникалық қ ұ ралдар салыстырып тексеруге жатпайды.

Мұ ндай техникалық қ ұ ралдардың жарамдылығ ын бақ ылауды оларды пайдаланушылар жү зеге асырады.

Ескерту. 19-бап жаң а редакцияда - Қ Р 2004.06.09. N 558, ө згерту енгізілді - 2008.07.05. N 62-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

20-бап. Ө лшем қ ұ ралдарын калибрлеу

1. Мемлекеттік метрологиялық бақ ылау саласында ө лшеу кезінде қ олдануғ а арналмағ ан ө лшем қ ұ ралдарына осы Заң ның 19-бабына сә йкес калибрлеу немесе салыстырып тексеру ерікті тү рде жү ргізілуі мү мкін.

Ө лшем қ ұ ралдарын калибрлеу осы ө лшем қ ұ ралдарының дайындаушысы, иесі немесе пайдаланушысы айқ ындайтын тә ртіппен шама бірліктерінің мемлекеттік эталондарына да бағ ындырылғ ан эталондар пайдаланыла отырып орындалады.

Ө лшем қ ұ ралдарын калибрлеуді орындайтын заң ды тұ лғ алар сә йкестікті бағ алау саласында ерікті тү рде аккредиттеледі.

Ө лшем қ ұ ралдарын калибрлеу нә тижелерi ө лшем қ ұ ралдарына басылатын калибрлiк белгімен немесе метрологиялық сипаттамалардың шын мә ндерi мiндеттi тү рде кө рсетiлетiн калибрлеу туралы сертификатпен, сондай-ақ пайдалану қ ұ жаттарындағ ы жазбамен куә ландырылады.

2. алып тасталды

3. алып тасталды

Ескерту. 20-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 2004.06.09. N 558 Заң ымен, 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

5-тарау. Мемлекеттік метрологиялық бақ ылау

21-бап. Мемлекеттiк метрологиялық бақ ылаудың мақ саты

Мемлекеттiк метрологиялық бақ ылауды осы Заң ның, ө лшем бірлігін қ амтамасыз ету жө ніндегі Қ азақ стан Республикасының басқ а да нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлерiнiң, халық аралық шарттардың жә не нормативтік қ ұ жаттардың талаптарын жеке жә не заң ды тұ лғ алардың сақ тауын тексеру мақ сатында уә кiлеттi мемлекеттiк орган жә не оның аумақ тық бө лiмшелерi жү зеге асырады.

Ескерту. 21-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2004.06.09. N 558 Заң ымен.

22-бап. Мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау объектiлерi

Мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау объектiлерi мыналар болып табылады:

1) шама бiрлiктерiнiң эталондары;

2) ө лшем қ ұ ралдары;

3) ө лшемдердi орындау ә дiстемелерi;

4) жеке жә не заң ды тұ лғ алардың ө лшем бiрлiгiн метрологиялық қ ағ идалар мен нормаларды сақ тау тұ рғ ысынан қ амтамасыз ету жө нiндегi қ ызметi;

5) ө лшеп орау, сату жә не импорттау кезiндегi кез келген орам тү ріндегі ө лшеп оралғ ан тауарлардың саны;

6) сауда операцияларын жасау кезiнде иелiктен шығ арылатын тауарлар саны.

Ескерту. 22-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2004.06.09. N 558, 2006.12.29. N 209 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

23-бап. Мемлекеттік метрологиялық бақ ылау аясы

Осы Заң ның 22-бабында аталғ ан объектілерге қ атысты мемлекеттік метрологиялық бақ ылау олардың нә тижелері:

1) азаматтардың ө мірі мен денсаулығ ын қ орғ ауды қ амтамасыз ету жө ніндегі жұ мыстар;

2) қ оршағ ан ортаны қ орғ ау, геология жә не гидрометеорология саласындағ ы қ ызметті жү зеге асыру;

3) Қ азақ стан Республикасының техникалық реттеу туралы заң намасына сә йкес сә йкестікті бағ алау жө ніндегі қ ызметті жү зеге асыру;

4) мемлекеттік есеп операциялары, сатып алушы (тұ тынушы) жә не сатушы (ө нім беруші, ө ндіруші, орындаушы) арасындағ ы, соның ішінде тұ рмыстық жә не коммуналдық қ ызметтер кө рсету мен байланыс қ ызметтерін кө рсету салаларындағ ы сауда-коммерциялық операциялар;

5) ең бек жә не кө лік жү рісі қ ауіпсіздігін қ амтамасыз ету жө ніндегі жұ мыстар;

6) қ ару-жарақ, ә скери техника ө ндіру;

7) ғ ылыми зерттеулер жү ргізу;

8) алып тасталды - Қ Р 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

9) ө лшем қ ұ ралдарын сынау, метрологиялық аттестаттау, салыстырып тексеру, калибрлеу;

10) ұ лттық жә не халық аралық спорт рекордтарын тіркеу;

11) энергетикалық ресурстардың барлық тү рлерін шығ ару, ө ндіру, ө ң деу, тасымалдау, сақ тау жә не тұ тыну;

12) мемлекеттік органдардың, соттың жә не қ ұ қ ық қ орғ ау органдарының тапсырмасы бойынша орындалатын жұ мыстар кезінде пайдаланылатын ө лшемдерге қ олданылады.

Ескерту. 23-бап жаң а редакцияда - Қ азақ стан Республикасының 2008.07.05. N 62-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз); ө згеріс енгізілді - Қ Р 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

24-бап. Ө лшем бірлігін қ амтамасыз ету саласындағ ы мемлекеттік бақ ылау

1. Мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау:

1) ө лшем қ ұ ралдарының шығ арылуын, пайдалануғ а берілуін, жай-кү йiн жә не қ олданылуын, ө лшемдердi орындау ә дiстемелерiнiң қ олданылуын, шама бiрлiктерiнiң эталондарын, метрологиялық қ ағ идалар мен нормалардың сақ талуын бақ ылауды;

2) сауда операцияларын жасау кезiнде иелiктен шығ арылатын тауарлардың санын бақ ылауды;

3) ө лшеп орау, сату жә не импорттау кезіндегі кез келген орам тү ріндегі ө лшеп оралғ ан тауарлардың санын бақ ылауды қ амтиды.

2. Ө лшем бірлігін қ амтамасыз ету саласындағ ы мемлекеттік бақ ылау тексеру нысанында жә не ө зге де нысандарда жү зеге асырылады.

3. Тексеру " Қ азақ стан Республикасындағ ы мемлекеттік бақ ылау жә не қ адағ алау туралы" Қ азақ стан Республикасының Заң ынасә йкес жү зеге асырылады. Мемлекеттік бақ ылаудың ө зге де нысандары осы Заң ғ а сә йкес жү зеге асырылады

Ескерту. 24-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2006.01.31. N 125 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2009.07.17. N 188-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2011.01.06 N 378-IV (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі), 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

25-бап. Ө лшем қ ұ ралдарының шығ арылуын, пайдалануғ а берілуін, жай-кү йiн жә не қ олданылуын, ө лшемдердi орындау ә дiстемелерiнiң қ олданылуын, шама бiрлiктерiнiң эталондарын, метрологиялық қ ағ идалар мен нормалардың сақ талуын мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау

Ө лшем қ ұ ралдарының (оның iшiнде заттар мен материалдардың қ ұ рамы мен қ асиеттерiнiң стандарттық ү лгiлерiнiң) шығ арылуын, пайдалануғ а берілуін, жай-кү йiн жә не қ олданылуын, ө лшемдердi орындау ә дiстемелерiнiң қ олданылуын, шама бiрлiктерiнiң эталондарын, метрологиялық қ ағ идалар мен нормалардың сақ талуын мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау белгiленген метрологиялық қ ағ идалар мен нормалардың сақ талуын тексеру мақ сатында жү зеге асырылады.

Ескерту. 25-бап жаң а редакцияда - Қ Р 29.12.2014 № 269-V Заң ымен (01.01.2015 бастап қ олданысқ а енгізіледі).

26-бап. Сауда операцияларын жасау кезiнде иелiктен шығ арылатын тауарлардың санын мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау

Сауда операцияларын жасау кезiнде иеліктен шығ арылатын тауарлар санын мемлекеттік метрологиялық қ ағ идалау осы тауарлардың санын сипаттайтын салмақ ты, кө лемді, шығ ысты немесе басқ а шамаларды анық таудың дұ рыстығ ын тексеру мақ сатында жү зеге асырылады.

27-бап. Кез келген тү рдегi бума тауарларды ашу, сату жә не импорттан алу кезiнде олардың санын мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау

Кез келген тү рдегi бума тауарларды ашу, сату жә не импорттан алу кезiнде олардың санын мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау бума iшiндегi тауар санының буманың бетiнде белгiленген шамағ а сә йкестiгiн тексеру мақ сатында жү зеге асырылады.

28-бап. Мемлекеттiк метрологиялық бақ ылауды жү зеге асыратын лауазымды адамдардың қ ұ қ ық тары

1. Мемлекеттiк метрологиялық бақ ылауды Қ азақ стан Республикасының заң дарына сә йкес уә кiлеттi органның жә не оның аумақ тық бө лiмшелерiнiң лауазымды адамдары жү зеге асырады.

Мемлекеттiк метрологиялық бақ ылауды жү зеге асыратын лауазымды адамдарғ а:

1) Қ азақ стан Республикасының мемлекеттік бақ ылау жө ніндегі Бас мемлекеттік инспекторы – уә кілетті органның басшысы;

2) Қ азақ стан Республикасының мемлекеттік бақ ылау жө ніндегі Бас мемлекеттік инспекторының орынбасарлары – уә кілетті орган басшысының орынбасарлары;

3) облыстардың, республикалық маң ызы бар қ алалардың, астананың мемлекеттік бақ ылау жө ніндегі бас мемлекеттік инспекторлары – аумақ тық бө лімшелердің басшылары;

4) облыстардың, республикалық маң ызы бар қ алалардың, астананың жә не қ алалардың мемлекеттік бақ ылау жө ніндегі бас мемлекеттік инспекторларының орынбасарлары – аумақ тық бө лімшелер басшыларының орынбасарлары жә не олардың қ ұ рылымдық бө лімшелерінің басшылары;
5) облыстардың, республикалық маң ызы бар қ алалардың, астананың жә не қ алалардың мемлекеттік бақ ылау жө ніндегі мемлекеттік инспекторлары - аумақ тық бө лімшелердің мемлекеттік бақ ылау жө ніндегі мамандары жатады.

2. Мемлекеттiк метрологиялық бақ ылауды жү зеге асыратын лауазымды адамдар атқ арып жү рген қ ызметтерiне сә йкестiгiн анық тау жә не кә сiби даярлығ ын бағ алау мақ сатында Қ азақ стан Республикасының заң дарында белгiленген тә ртiппен мiндеттi аттестаттаудан ө туге тиiс.

3. Мемлекеттiк метрологиялық бақ ылауды жү зеге асыратын лауазымды адамдардың:

1) тексеруге тапсырмасын (жолдамасын) жә не қ ызметтiк куә лiгiн кө рсеткен кезде Қ азақ стан Республикасының заң намасына сә йкес мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау ү шiн белгiленген объектiлерге кедергiсiз кiруге;

2) жеке жә не заң ды тұ лғ алардан мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау жү ргiзу ү шiн қ ажеттi қ ұ жаттар мен мә лiметтер сұ ратуғ а жә не алуғ а;

3) техникалық қ ұ ралдарды пайдалануғ а жә не тексерiлетiн объектiлердiң мамандарынан ақ парат алуғ а;

4) сынақ тан жә не тү рiн бекiтуден, салыстырып тексеруден, метрологиялық аттестаттаудан ө тпеген, бекiтiлген тү рге сә йкес келмейтiн ө лшем қ ұ ралдарын қ олдануғ а, ө ткiзуге, пайдалануғ а беруге, ө ндiрiстен жә не жө ндеуден шығ аруғ а тыйым салуғ а;

5) егер ө лшем қ ұ ралдары жұ мысқ а жарамсыз болса олардың кө рсетулерiнiң қ ателiгi рұ қ сат етiлген нормалардан асып кетсе немесе ө лшем қ ұ ралдарын салыстырып тексеру туралы сертификаттың қ олданылу мерзiмi бiтсе, салыстырып тексеру таң баларының баспа-таң басын ө шіруге немесе ө лшем қ ұ ралдарын тексеру туралы сертификаттың кү шiн жоюғ а;

5-1) ө лшем қ ұ ралдарының ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету жө нiндегi нормативтiк қ ұ жаттардың талаптарына сә йкестiгiн белгiлеу ү шiн оғ ан инспекциялық салыстырып тексеру жү ргiзуге;

6) метрологиялық нормалар мен ережелердiң бұ зылуын жою, қ олдануғ а жарамсыз ө лшем қ ұ ралдарын жә не заттар мен материалдардың қ ұ рамы мен қ асиеттерінің стандарттық ү лгілерін пайдаланудан алып тастау туралы орындау ү шiн мiндеттi нұ сқ амалар беруге;

7) буманың iшiндегi тауардың санын кө рсететiн шаманың буманың бетiнде белгiленген шамағ а сә йкессiздiгi анық талғ ан жағ дайда бума тауарлар партияларын ө ткiзуге тыйым салуғ а;

8) Қ азақ стан Республикасының заң дарында белгіленген тә ртіппен сотқ а жү гінуге қ ұ қ ығ ы бар.

4. Нұ сқ амаларғ а қ ол қ оюғ а бас мемлекеттік инспекторлар мен олардың орынбасарларының қ ұ қ ығ ы бар.

Нұ сқ амалардың нысандарын жә не оларды беру тә ртібін уә кілетті орган айқ ындайды.

Ескерту. 28-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2004.06.09. N 558 Заң ымен, 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі); 29.12.2014 № 269-V (01.01.2015 бастап қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

28-1-бап. Мемлекеттік метрологиялық бақ ылауды жү зеге асыратын лауазымды адамдардың міндеттері

Мемлекеттік метрологиялық бақ ылауды жү зеге асыратын лауазымды адамдар:

1) мемлекеттік метрологиялық бақ ылау жө ніндегі іс-шаралар барысында Қ азақ стан Республикасының ө лшем бірлігін қ амтамасыз ету туралы заң намасын қ олдану бойынша тү сіндіру жұ мысын жү ргізуге;

2) коммерциялық жә не заң мен қ орғ алатын ө зге де қ ұ пияны сақ тауғ а;

3) Қ азақ стан Республикасының заң дарында белгіленген мемлекеттік метрологиялық бақ ылауды жү зеге асыру тә ртібін сақ тауғ а;

4) жү ргізілген мемлекеттік метрологиялық бақ ылау нә тижелері негізінде анық талғ ан бұ зушылық тарды жою жө нінде шаралар қ абылдауғ а міндетті.

Ескерту. 5-тарау 28-1-баппен толық тырылды - Қ Р 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

6-тарау. Қ азақ стан Республикасының ө лшем бірлігін қ амтамасыз ету туралы заң намасын бұ зғ аны ү шін жауаптылық жә не дауларды шешу

Ескерту. Тақ ырып жаң а редакцияда - Қ Р 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

29-бап. Қ азақ стан Республикасының ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету туралы заң дарын бұ зғ андық ү шiн жауаптылық

Қ азақ стан Республикасының ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету туралы заң дарының бұ зылуына кiнә лi тұ лғ алар Қ азақ стан Республикасының заң дарына сә йкес жауаптылық та болады.

Ескерту. 29-бап жаң а редакцияда - Қ азақ стан Республикасының 2004.06.09. N 558 Заң ымен.

30-бап. Осы Заң нормаларының бұ зылуына қ атысты дауларды шешу

Осы Заң нормаларының жә не ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету жө нiндегi нормативтiк қ ұ жаттардың бұ зылуына байланысты даулар Қ азақ стан Республикасының заң дарында белгiленген тә ртiппен шешiледi.

7-тарау. Ө лшем бірлігін қ амтамасыз ету жө ніндегі жұ мыстарды қ аржыландыру

31-бап. Ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету жә не мемлекеттiк метрологиялық бақ ылау жө нiндегi жұ мыстарды қ аржыландыру

1. Бюджет қ аражаты есебiнен:

1) < *>

2) алып тасталды - Қ Р 03.07.2013 № 124-V Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі);

3) Қ азақ стан Республикасының ө лшем бiрлiгiн қ амтамасыз ету саласында ө з қ ызметiн жү зеге асыратын халық аралық ұ йымдардың жұ мысына қ атысуы жә не мү шелiк жарналар тө леуі;

4) Қ азақ стан Республикасының шама бiрлiктерiнiң мемлекеттiк эталондарын, мемлекеттік метрологиялық қ ызметке тиесілі шама бірліктерінің эталондарын жасауғ а жә не ұ стауғ а арналғ ан шығ ыстар қ аржыландырылады.

2. Осы Заң да кө зделген жә не осы баптың 1-тармағ ында аталмағ ан метрологиялық жұ мыстар мен қ ызмет кө рсетулер шарттық негiзде немесе Қ азақ стан Республикасының заң намасында тыйым салынбағ ан басқ а да кө здер есебiнен қ аржыландырылады.

Ескерту. 31-бапқ а ө згерістер енгізілді - Қ Р 2004.06.09. N 558 Заң ымен, 2004.12.20. N 13 Заң ымен (01.01.2005 бастап қ олданысқ а енгiзiледi), 2012.07.10 № 31-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

Қ азақ стан Республикасының Президенті