бап. Кинематография

1. Кинематография - кез келген нысанда жә не ә р тү рлi жанрда дыбыс-бейне туындыларын жасауғ а жә не олардың прокатына бағ ытталғ ан шығ армашылық, ғ ылыми, ө ндiрiстiк, бiлiм беру қ ызметi тү рлерiн бiрiктiретiн мә дениет саласы.

2. Кинематографияны мемлекеттiк қ олдаудың негiзгi шаралары:

1) барлық тү рде жә не жанрда ұ лттық фильмдер жасауғ а;

2) кинематографияның материалдық -техникалық базасын сақ тауғ а жә не дамытуғ а;

3) шетелдiк фильмдерге қ арағ анда ұ лттық фильмдер ө ндiрiсiне, таралымына жә не прокатына басым жағ дайлар жасауғ а;

4) кинофестивальдер жә не басқ а да iс-шаралар ө ткiзуге;

5) халық аралық кинематографистер ұ йымдарына, сондай-ақ фестивальдер мен конкурстарғ а қ атысуғ а жә не ө кiлдiк етуге бағ ытталғ ан.

3. Қ азақ стан Республикасындағ ы кино ө ндiрiсiнiң негiзiн кинематографиялық ұ йымдар қ ұ райды, олардың негiзгi мiндетi ә р тү рдегi жә не жанрлардағ ы ұ лттық фильмдер ө ндiрiсi, шығ арылымы, таралымы, прокаты болып табылады.

29-бап. Шығ армашылық ұ жымдар мен орындаушылардың
гастрольдiк қ ызметi

1. Шығ армашылық ұ жымдар мен орындаушылардың Қ азақ стан Республикасының аумағ ындағ ы гастрольдiк қ ызметi шарт негiзiнде жү зеге асырылады.

2. Шетелдiк гастрольдердi шығ армашылық ұ жымдар мен жекелеген орындаушылар авторлық қ ұ қ ық тың жә не сабақ тас қ ұ қ ық тардың сақ талуын қ амтамасыз ететiн шарттар негiзiнде ө ткiзедi.

30-бап. Халық кө ркем шығ армашылығ ы

1. Халық кө ркем шығ армашылығ ы - халық кө ркем шығ армашылығ ы шеберлерiнiң шығ армашылық қ ол ең бегi жә не (немесе) механикаландырылғ ан ең бегi процесiнде белгiлi бiр жерде халық ө нерi дә стү рлерiн ұ жымдасып игеру жә не сабақ тастық пен дамыту негiзiнде жү зеге асырылатын халық шығ армашылығ ы нысандарының бiрi, ә семдiк мақ саттағ ы кө ркем бұ йымдар жасау жө нiндегi қ ызмет.

2. Бұ йымдарды халық кө ркем шығ армашылығ ы бұ йымдарына жатқ ызу халық кө ркем шығ армашылығ ы жө нiндегi кө ркемдiк-сарапшылық кең естердiң қ орытындылары негiзiнде жү зеге асырылады.

3. Халық кө ркем шығ армашылығ ы саласындағ ы қ ызметтi жү зеге асырушы жеке жә не заң ды тұ лғ алардың қ ұ қ ық тары Қ азақ стан Республикасының заң намалық актiлерiнде кө зделген тә ртiппен қ орғ алады.

31-бап. Мә дениет саласындағ ы қ ызметтi қ аржыландыру

1. Мемлекеттiк мә дениет мекемелерiн қ аржыландыру Қ азақ стан Республикасының бюджеттiк заң намасында белгiленген тә ртiппен пайдаланылатын, бюджет қ аражаты жә не қ айырымдылық, демеушiлiк кө мек тү рiнде тү сетiн қ аражат жә не ө зге де қ аражат есебiнен жү зеге асырылады.

2. Мемлекеттiк емес мә дениет ұ йымдарын қ аржыландыру, қ ызметтер кө рсету, қ ұ рылтайшылардың қ аражаты жә не Қ азақ стан Республикасының заң намасымен тыйым салынбағ ан басқ а да кө здер есебiнен жү зеге асырылады.

3. Мә дениеттi дамыту қ орлары Қ азақ стан Республикасының заң намасында кө зделген тә ртiппен мемлекеттiк емес қ аражаттарды тартуы мү мкiн.

6-тарау. МӘ ДЕНИ Қ Ұ НДЫЛЫҚ ТАР ЖӘ НЕ Ұ ЛТТЫҚ МӘ ДЕНИ ИГIЛIК

32-бап. Мә дени қ ұ ндылық тар

Мә дени қ ұ ндылық тарғ а:

1) археологиялық олжалар (кә дуiлгi жә не қ ұ пияларын қ оса алғ анда) жә не археологиялық жаң алық тар;

2) ө сiмдiктер мен жан-жануарлардың, минералогияның, анатомияның сирек коллекциялары мен ү лгiлерi жә не палеонтология ү шiн қ ызығ ушылық тудыратын заттар;

3) ғ ылым мен техника тарихын, соғ ыстар жә не қ оғ ам тарихын қ оса алғ анда, тарихқ а қ атысты, сондай-ақ ұ лттық ғ ылым, мә дениет пен ө нер қ айраткерлерiнiң, ойшылдардың, ғ алымдардың жә не артистердiң ө мiрiмен жә не iрi ұ лттық оқ иғ алармен байланысты қ ұ ндылық тар;

4) жекелей немесе коллекциялардағ ы, айрық ша қ ызығ ушылық тудыратын сирек қ олжазбалар, кө не кiтаптар (тарихи, кө ркем, ғ ылыми, ә деби), қ ұ жаттар жә не басылымдар;

5) жекелей немесе коллекциялардағ ы почта маркалары, салық тық жә не осы тә рiздi маркалар;

6) қ орытпасына немесе дайындалғ ан металына қ арамастан, Қ азақ стан Республикасының ұ лттық валютасының тиындарын, сондай-ақ ө зге де мемлекеттердiң дайындалғ анына жү з жыл болмағ ан тиындарын қ оспағ анда, тиындар, медальдар, мө рлер жә не басқ а да коллекциялық материалдар;

7) кө не жә не бiрегей музыкалық аспаптар;

8) дыбыс, фото, бейне, кино мұ рағ аттарын қ оса алғ анда, мұ рағ аттар, мұ рағ ат қ орлары мен коллекциялар, сондай-ақ ғ ылыми-техникалық қ ұ жаттама;

9) тарихи-мә дени маң ызы бар ө нер туындылары;

10) этнографиялық, антропологиялық, этнологиялық жә не палеонтологиялық материалдар;

11) айрық ша тарихи жә не мә дени қ ұ ндылығ ы бар, жасалғ анына жү з жылдан асқ ан кө не заттар;

12) Қ азақ стан Республикасы халқ ының ө мiрiндегi тарихи оқ иғ алармен, қ оғ ам жә не мемлекет дамуымен, ғ ылым мен техника тарихымен, сондай-ақ кө рнектi ғ ылым, мемлекет, мә дениет қ айраткерлерiнiң ө мiрiмен байланысты объектiлер, соның iшiнде мұ ражай заттары жә не мұ ражай коллекциялары;

13) кез келген негiздегi жә не кез келген материалдан жасалғ ан қ ол жұ мысының полотнолар, картиналар жә не суреттер тү рiндегi кө ркем қ ұ ндылық тары (сызбаларды жә не ө неркә сiп бұ йымдарын, қ олдан жасалғ ан ә шекей заттарды қ оспағ анда);

14) мү сiн ө нерiнiң кез келген материалдан жасалғ ан соны туындылары;

15) бiрегей гравюралар, эстамптар жә не литографиялар;

16) бө лшектенген кө ркем жә не тарихи ескерткiштердiң жә не археологиялық орындардың қ ұ рамдас бө лiктерi жатады.

33-бап. Ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерiнiң мемлекеттiк
тiзiлiмi

1. Мә дени мұ раны сақ тау мақ сатында осы Заң ның 32-бабында аталғ ан, айрық ша қ ұ ндылығ ы бар объектiлер Мемлекеттiк тiзiлiмге енгiзiледi.

2. Жергiлiктi атқ арушы органдар, сондай-ақ ескерткiштердi (тарихи, археологиялық, сә улет жә не басқ а) зерделеумен айналысатын зерттеу ұ йымдары уә кiлеттi органғ а Мемлекеттiк тiзiлiмге енгiзiлуге жататын объектiлер туралы мә лiметтер беруге мiндеттi. Жаң а объектiлер мен заттардың анық талуына қ арай қ ажеттi мә лiметтерi бар жаң а ақ парат ұ сынылады.

3. Жеке жә не (немесе) заң ды тұ лғ алардың объектiлердi Мемлекеттiк тiзiлiмге енгiзу туралы ө тiнiмдерi уә кiлеттi органның қ арауы ү шiн мiндеттi болып табылады. Аталғ ан ө тiнiмдердiң берiлуi мұ ндай объектiлерге мә селе мә нiсiмен шешiлгенге дейiн, бiрақ екi айдан аспайтын уақ ытқ а, ерекше режимдi уақ ытша беру ү шiн негiз болып табылады.

34-бап. Ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерiнiң ерекше
режимi

1. Кешендi тү рде ерекше кө ркемдiк немесе тарихи мү дделiлiк туғ ызатын коллекцияларды немесе заттар жиынын бө лшектеуге болмайды.
Мемлекеттiк тiзiлiмге енгiзiлген ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерiн уә кiлеттi органның ә рбiр нақ ты объект бойынша ө зi қ ұ ратын сарапшы комиссиясының ұ сынымы негiзiнде беретiн арнайы рұ қ сатынсыз жоюғ а, басқ а жерге ауыстыруғ а, ө згертуге, тү рлендiруге немесе реставрациялауғ а жол берiлмейдi.

2. Ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерiн тарихи, кө ркемдiк жә не дiни мақ сатына сай емес қ андай да бiр тұ рғ ыда пайдалануғ а жол берiлмейдi. Дiни-табыну ұ йымдарына тиесiлi жә не ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерi болып табылатын заттар олардың табынушылық мақ саты ескерiле отырып пайдаланылуы мү мкiн.

3. Ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерiнiң айрық ша режимi авторлық қ ұ қ ық жә не сабақ тас қ ұ қ ық тар объектiлерiне қ олданылмайды.

4. Сә улет ескерткiштерiн пайдаланудың басым қ ұ қ ығ ы мә дениет мекемелерiне тиесiлi.

5. Ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерiнiң жай-кү йiн тиiсiнше ұ стап тұ ру жә не сақ тау жө нiндегi мiндеттер оларды пайдаланушыларғ а немесе меншiк иелерiне жү ктеледi. Аталғ ан мiндеттiң сақ талмауы берiлген қ ұ қ ық ты сот тә ртiбiмен ө темдi негiзде алып қ оюғ а ә келiп соғ ады. Меншiк иелерiнiң немесе пайдаланушылардың ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерiн кү тiп-ұ стауғ а материалдық немесе ө зге де мү мкiндiктерi болмағ ан кезде, шығ ыстарды мемлекет ө зiне алады.
Ұ лттық -мә дени игiлiк объектiсi меншiк иесiнiң қ ұ қ ық тарын iске асыру, Қ азақ стан Республикасының ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерi сатылғ ан жағ дайда, оларды мемлекет иеленуiнiң басым қ ұ қ ығ ы кө зделiп, Қ азақ стан Республикасының заң ында белгiленген бақ ылаумен жә не тә ртiппен жү зеге асырылады.

6. Мемлекет меншiгiндегi ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерi жекешелендiруге жатпайды.

7. Ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерi мен заттарын қ асақ ана жойғ аны, бұ зғ аны немесе бү лдiргенi ү шiн жеке жә не заң ды тұ лғ алар Қ азақ стан Республикасының заң дарында белгiленген тә ртiппен жауаптылық та болады.

35-бап. Мә дени қ ұ ндылық тарды ә кету жә не ә келу

1. Уақ ытша экспозиция, гастрольдiк қ ызмет, реставрациялау жұ мыстары жә не ғ ылыми зерттеулер, тұ саукесерлер, кө рмелер жә не халық аралық мә дени iс-шаралар ө ткiзу жағ дайларын, сондай-ақ осы Заң да белгiленген ө зге де жағ дайларды қ оспағ анда, мә дени қ ұ ндылық тарды жә не ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерiн Қ азақ стан Республикасынан тысқ ары жерлерге ә кетуге тыйым салынғ ан.

2. Қ азақ стан Республикасынан тысқ ары жерлерге заң сыз ә кетiлген жә не (немесе) оның аумағ ына заң сыз ә келiнген мә дени қ ұ ндылық тар мен ұ лттық -мә дени игiлiк объектiлерi мiндеттi тү рде қ айтарылуғ а жатады. Бұ л ретте заң сыз ә кетiлiп, қ айтарылғ ан, сондай-ақ соттың шешiмiмен тә ркiленген мә дени қ ұ ндылық тар тиiстi бейiндегi республикалық маң ызы бар мемлекеттiк мұ ражайларғ а тапсырылуғ а тиiс.

3. Автордың Қ азақ стан Республикасынан тысқ ары жерлерге уақ ытша немесе тұ рақ ты тұ руғ а баратынына қ арамастан, ө зi жасағ ан мә дени қ ұ ндылық тарды ә кетуге қ ұ қ ығ ы бар.

4. Мә дени қ ұ ндылық тарды ә кету жә не ә келу ережелерi шетелдiктердiң жә не азаматтығ ы жоқ адамдардың Қ азақ стан Республикасының аумағ ында жасағ ан объектiлерiне де қ олданылады.

5. Егер бұ л iс-ә рекеттер мә дени қ ұ ндылық тарды заң сыз ә кетуге жә не ә келуге ық пал етуi мү мкiн болса, мә дени қ ұ ндылық тар иелерiнiң аталғ ан қ ұ ндылық тарды иелену, пайдалану жә не иелiк ету жө нiндегi қ ұ қ ық тарын басқ а бiреуге беруiне жол берiлмейдi.

36-бап. Мә дени қ ұ ндылық тарды уақ ытша ә кету тә ртiбi мен
шарттары

1. Заттардың меншiк иесi не меншiк иесi оғ ан уә кiлеттiк берген тұ лғ а мә дени қ ұ ндылық тарды уақ ытша ә кетудi жү зеге асыруы мү мкiн.

2. Заң ды тұ лғ алар мә дени қ ұ ндылық тарды уақ ытша ә кетуi кезiнде олардың ә кетiлетiн заттарғ а меншiк қ ұ қ ығ ы қ ұ жаттамамен расталуы қ ажет.

3. Мә дени қ ұ ндылық тарды уақ ытша ә кету, сондай-ақ олардың қ айтарылуы мә дени қ ұ ндылық тарды ә кету жә не ә келу жө нiндегi сарапшы комиссия жү зеге асыратын сараптама негiзiнде жү зеге асырылады.

4. Мә дени қ ұ ндылық тарды уақ ытша ә кету мү мкiндiгi туралы шешiм қ абылдау кезiнде уә кiлеттi орган аталғ ан қ ұ ндылық тарды Қ азақ стан Республикасының кедендiк жә не Мемлекеттiк шекарасы арқ ылы ө ткiзу ү шiн негiз болып табылатын, мә дени қ ұ ндылық тарды уақ ытша ә кету қ ұ қ ығ ына куә лiк бередi.

5. Мә дени қ ұ ндылық тардың елден тысқ ары жерлерде болу мерзiмi алты айдан асуы мү мкiн емес.

6. Елден тысқ ары ә кетiлетiн, сондай-ақ оларды қ айта ә келу кезiнде мә дени қ ұ ндылық тардың сараптамасы Қ азақ стан Республикасының Ү кiметi айқ ындайтын тә ртiппен жү зеге асырылады.

7-тарау. МӘ ДЕНИЕТ САЛАСЫНДАҒ Ы ХАЛЫҚ АРАЛЫҚ ЫНТЫМАҚ ТАСТЫҚ

37-бап. Мә дениет саласындағ ы халық аралық ынтымақ тастық

Шығ армашылық ұ жымдарды, мамандарды, мә дени қ ұ ндылық тарды жә не мә дениет саласындағ ы қ ызмет нә тижелерiн, сондай-ақ мә дениеттiң тү рлi салаларындағ ы ұ йымдастырушылық қ ызмет тә жiрибесiн алмасуды қ оса алғ анда, Қ азақ стан Республикасы мә дениет саласындағ ы халық аралық ынтымақ тастық тың дамуына ық пал етедi.

38-бап. Мә дениет саласындағ ы халық аралық ұ йымдарғ а
қ атысу

1. Қ азақ стан Республикасының аумағ ында Қ азақ стан Республикасының азаматтық заң намасына сә йкес халық аралық коммерциялық емес мә дени бiрлестiктердiң филиалдары, ө кiлдiктерi қ ұ рылуы мү мкiн.

2. Мә дениет ұ йымдарының Қ азақ стан Республикасының заң намалық актiлерiне сә йкес жә не ө здерiнiң қ ұ рылтай қ ұ жаттарында айқ ындалатын тә ртiппен осы баптың 1-тармағ ында аталғ ан бiрлестiктерге кiруге қ ұ қ ығ ы, сондай-ақ қ айырымдылық мақ саттағ ы нысаналы тү сiмдерге билiк етуге қ ұ қ ығ ы бар.

8-тарау. Қ ОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

39-бап. Мә дениет саласындағ ы заң наманың бұ зылғ аны ү шiн
жауаптылық

Қ азақ стан Республикасының мә дениет туралы заң намасын бұ зу Қ азақ стан Республикасының заң дарында белгiленген жауаптылық қ а ә кеп соғ ады.

40-бап. Осы Заң ды қ олданысқ а енгiзу тә ртiбi

1. Осы Заң ресми жарияланғ ан кү нiнен бастап қ олданысқ а енгiзiледi.
2. " Мә дениет туралы" 1996 жылғ ы 24 желтоқ сандағ ы Қ азақ стан Республикасы Заң ының (Қ азақ стан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1996 ж. N 22, 406-қ ұ жат) кү шi жойылды деп танылсын.

Қ азақ стан Республикасының
Президентi