Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Күштік трансформаторлар күйінің диагностикасы мен бағасы






 

Кү штік трансформаторлар ақ ауының тү рлері. Кү штік трансформатор энергожү йеде электрмен қ амтамасыздандырудың сенімділігін анық тайтын маң ызды элементтердің бірі болып табылады. Оның қ абілеті бө лек тү йіндер кү йінен жә не трансформатор зақ ымдануына ө те алатын ақ аулардың жоқ болуынан тә уелді жү ктемені енгізу. Кү штік трансформатордың ү лкен қ арсылық білдіруі жұ мыста энергожү йеде кең масштабты салдармен апатқ а ә келуі мү мкін.

Кү штік трансформатордың ең кө п жиі зақ ымдануын қ арастырамыз, оларғ а мыналар жатады:

Орамада в ТК жағ ында ө шірілмейтін, динамикалық шыдамдылығ ының жеткіліксіздігінен Қ Т кезіндегі деформация, оқ шауламаның бұ зылуына ә келетін Қ Т тармағ ының ұ зақ жануы салдарынан, оқ шауламаның электрлік беріктілігінің тө мендеуіне жә не оның соң ғ ы қ орытындысындағ ы тесілуіне ә келетін трансформатордың герметикалық еместігі салдарынан ылғ алдану жә не ластанудан, механикалық беріктіліктің азаюына жә не тозуына, ал содан соң электрлік беріктіліктің жә не оқ шауламаның тесілуіне азаюына, кейбір ақ аулардың ө ндірілуіне ә келеді.

Магнит сымда Қ Т контурының пайда болуы кезінде ө зекшенің жануы темірге ө рт ә келуі мү мкін.

Салқ ындату жү йесінде май насосының зақ ымдануынан жұ мыс бұ зылуы мү мкін, ол ораманың жануынан басқ а бұ л майдың механикалық қ оспасының ластануына ә келеді; салқ ындатқ ыш трубасының ластануына, трансформатордың ө ртенуіне ә келеді.

РПН қ ұ рылғ ысында ұ шқ ынғ а, тү йіспенің бұ зылуына, тү йіспенің кү юіне, ақ ырында РПЫ-нің қ арсы болуына ә келетін; оқ шаулағ ыш РПН қ алқ анының бұ зылуы, ө ндіруші ақ ау жә не трансформатор багында май пиролизінің ө німдерінің ластануына ә келетін, майдың газохроматографиялық талдауы бойынша оқ шаулама диагностикасын қ иындатады, кинематикалық сұ лба тү йіндерінің тозуынан РПН тү йіспелерінің кү юіне ә келетін РПН-нің механикалық қ ателіктері, бакелиттік цилиндрдің ылғ алдануы кезінде РПН-де басқ а Қ Т-ғ а ә келетін РПН қ ұ рылғ ысының герметизациясы орын алады.

Қ алғ ан тү йіндерде н ысырма біліктерінің ақ ауларынан бактың герметикалығ ының бұ зылуы; жө ндеу ақ ауынан тү йіспелі байланыстың кү юі; сапасыз жө ндеуден, ә сіресе, енгізудегі ақ ау кезінде майдың ағ уы; оқ шауламаның кө міліп қ алуына ә келетін герметикалық емес енгізулердің ылғ алдануы жә не ластануы; коллоидты бө лшектердің тү зілуімен, майдың қ ышқ ылдануы жә не оқ шаулама тесілуімен ылғ алдың сің уіндегі майдың тозуы; майдың жоғ арғ ы қ ысымымен енгізуде сильфондардың герметизациялануы орындалады.

Оқ шауламаның ылғ алдануы жә не тозуы. Кү штік трансформаторлардың басты ерекшелігі - қ ағ аз-майлы оқ шауламаның қ оршағ ан орта ауасынан сақ таушы бакта айналдырушы майдың салқ ындауымен қ олданылады.

Трансформаторлардың ү лкен қ уаттары жә не олардың кернеу кластары белсенді материалдардың жоғ арғ ы дә режесінің қ олданылуын, қ ауіпті жылулық ә серін ұ стап тұ рушы жә не электрлік жә не магниттік ө рістерінің жоғ арғ ы кернеулігін, сонымен қ атар, трансформатордың генератордан бө лінетін, қ осылғ ан реактивті кедергіден қ орғ алмағ ан торапта Қ Т кезінде ү лкен механикалық ә серлерді анық тайды.

Осы жерден пайдалану кезінде қ ағ аз оқ шауламаның, қ атты бақ ылаудың тозуынан жә не оқ шауламаның тез тозуынан, қ ызуынан, ораманың уақ ытылы престеліп тұ руынан, қ оршағ ан орта ауасының ә серінен майды мұ қ ият оқ шаулау (ылғ алданудан қ орғ аныс) қ ажеттілігі туындайды. Мұ ның бә рі – трансформатордың белсенді бө лшегінің жеткіліксіздігінен.

Энергетиктің кө п жылдық тә жірибесінің негізінде трансформатордың қ ағ аз оқ шауламасының жеткілікті ылғ ал қ ұ рамы бойынша келесі белгілерді қ абылдайды: ылғ ал қ ұ рамы 0, 8 %-ге дейін жақ сы кептірілген жаң а машинаның кү йімен сә йкес келеді; 2%-ге дейін – жақ сы пайдалану кү йіне; 3, 3 %-ге дейін - целлюлозаның нашарлауының басы; 5, 5 %-ге дейін - 90 ОС кезінде оқ шауламаның тесілу мү мкіндігі; 7 %-ге дейін - 50 ОС кезінде оқ шауламаның тесілу мү мкіндігі.

При 8 % жә не одан кө п кезінде трансформаторды жылдам пайдаланудан шығ ару туралы шешім қ абылдау керек.

Диагностика кезіндегі май параметрлері мыналар: сыналғ ан кернеу, диэлектрлік шығ ынның тангенс бұ рышы, қ ышқ ылдық саны, механикалық қ оспаның болуы, жарқ ыл температурасы.

Майдың ластануы, сондай-ақ, оның ылғ алдануы барлық қ ұ рылыстың электрлік беріктілігін тө мендету ү шін қ ауіпті болып табылады, майда ө зге бө лшектер жә не қ оспалардың болуын анық тайды.

Майдың статистикалық электрленуі трансформатор ішінде оқ шауламаның зақ ымдануының бір себебі болып табылады. Мұ ны 90-шы жылдарда жү ргізілген эффекті бақ ылау мә жбү рлі айналым легінде майдың статистикалық электрленуі кө рсетті. Бұ л эффект электр картон жә не майдың ү лкен жылдамдығ ымен ағ атын металл бө лшектердің (май насостары) жоғ арылануында қ орытындыланады. Бұ л кезде жылыстау тогы бірнеше микроамперге дейін немесе реттің бө лшектік разрядтары бірнеше микрокулонғ а дейін туындауы мү мкін. Тә жірибеде қ атарлар 25-40 см қ алың дық тағ ы электр картонмен жабылып, статистикалық электрленуде белгіленген болатын.

110-500 кВ-ты отандық трансформаторлар орамасында 30-35 жыл орын алатын оқ шауламаның тармақ тық қ ызып кетуі ораманы қ ұ растыруда ақ аумен келісілген болатын. Барлығ ыкө бінесемагнитті жү йенің қ озуы кезінде массивті болат бө лшектердің жергілікті қ ызып кетуінен болатын зақ ымдануда кездеседі. Қ озу болат бө лшектердің қ ұ йынды ток енгізілген қ ұ рылысында трансформаторлық болаттан магнит ағ ынының ығ ысуын болдырады. Қ ұ рылымның ұ зақ қ а созылғ ан жоғ арғ ы дә режелі қ ызып кетуі оғ ан жанама оқ шауламағ а да қ ауіпті.

Перегрев обмотки трансформатор орамасының қ ызып кетуі жоғ ары температурамен ең қ атты қ ызғ ан нү ктенің (ТЕҚ Қ Н) жергілікті қ ызып кетуімен толық тай қ ауіпті.

ТЕҚ Қ Н мағ ынасы жоғ ары температура ә серінің ұ зақ тылығ ымен трансформатордың рұ қ сат етілген жү ктемесінің негізгі белгісімен табылады.

Жұ мыс уақ ытында трансформатор кү йін бақ ылаудың негізгі тү рлері. Кү штік трансформаторды пайдалану бойынша нұ сқ аулық пен сә йкес жұ мыс уақ ытында жү ктеме бө лігі, жұ мыс кернеуі, олардың режимдері – бұ л параметрлер берілген трансформатор ү шін рұ қ сат етілген параметрлерге сә йкес келеді.

Бақ ылау кү йінің қ арапайым шолу, механикалық, физикалық, химиялық жә не басқ а да қ абілеттері, сонымен қ атар, олардың комбинациялары қ олданылады. Мысалы, трансформатор майының ылғ алдануы индикаторлық силикагелдің тү сінің ө згеруі бойынша жә не химиялық талдау жолымен анық талуы мү мкін. Майда электрлік зарядтардың бө лшектерінің немесе қ атты оқ шауламаның болуы ерігіш майда газдардың хроматографиялық талдауы кезінде бө лшекті разрядтың индикаторының кө мегімен тікелей ө лшеніп анық талуы мү мкін.

Трансформатордың жұ мыс режимін бағ алау ү шін қ ажетті бақ ылау-ө лшегіш қ ұ ралдармен жабдық тайды. Электр ө лшеуіш қ ұ ралдардың байланыс нү ктесі жә не саны тағ айындалуына, қ уатына, трансформаторды орнату пунктіне жә не басқ а да факторларғ а тә уелді. 1 МВА жә не одан да кө п қ уатты кү штік трансформаторлардың ә р жағ ындағ ы кернеуі бір амперметр бойынша, кейде ә р фазағ а бір амперметрден орналастырады. Кернеуді бақ ылау ә детте шипа жинағ ы орналастырылғ ан вольтметрмен ә ске асады. Трансформаторда бө лек тұ рғ ан вольтметртек қ ана тө мен кернеулі жағ ында орналасады немесе мү лдем орналастырылмайды. 1.4, а-суретте трансформатордың 1МВА, 6/0, 4кВ электр ө лшеуіш қ ұ ралдарының қ арапайым қ осылу сұ лбасы келтірілген.

Ваттметрлер жә не варметрлер электр станцияларының жоғ арылатқ ыш трансформаторларында, 110 кВ жә не одан жоғ ары қ оаслқ ы станция трансформаторларында орналастырылады. Активті жә не реактивті энергияны есептегіш санауыштар ү ш орамды трансформаторлардың жоғ арғ ы кернеу (ЖК) жә не орта кернеу (ОК) жағ ында, екі орамды трансформаторлардың жоғ арғ ы кернеу жағ ында орналасады. Санауыштар шеткі трансформаторларда тө мен кернеулі жағ ында (ТК) орналасуы мү мкін. 1.4, б-суретте 220/110/10 кВ ү ш орамды автотрансформатордың электр ө лшегіш қ ұ ралдарының қ осылу сұ лбасы келтірілген. ЖК жағ ында ү ш амперметр, ваттметр жә не активті энергияның санауышы қ осылғ ан. Кернеу ЖК шинасының кернеуі трансформаторғ а қ осылғ ан ү ш вольтметрмен ө лшенеді. ОК жағ ында осындай қ ұ ралдар орналастырылады. ТК жағ ында бір вольтметрден жә не амперметрден орналасқ ан.

Ү ш орамды автотрансформаторларда, ә сіресе, генератордың ТК орамасына немесе синхронды компенсаторғ а қ осылғ ан кезінде барлық қ уат ОК жағ ына берілетін немесе ОК жағ ына тү сетін, кейде шартты тү рде ОК орамасы деп аталатын автотрансформатор орамасының жалпы бө лігінің жү ктемесін бақ ылау керек (00 1.4, б-суретте).

 

 

1.4-сурет Электр ө лшеуіш қ ұ ралдардың қ осылу сұ лбасы:

а - 1 МВ-А, 6/0, 4 кВ трансформаторына; б - 220/110/10 кВ ү ш орамды автотрансформаторғ а

 

Кейбір режимдер кезінде ОК жағ ынан ток номиналды қ алпынан жоғ арыламайтын жағ дай орын алуы мү мкін, ал ораманың жалпы бө лігіндегі ток рұ қ сат етілген токтан жоғ ары болады. Ток бір ғ ана арнайы қ осылғ ан амперметрмен ө лшенеді. Амперметр бейтарап енгізуде орналасқ ан топтың бір автотрансформаторы, бірфазалы автотрансформаторда трансформатор тогы арқ ылы қ осылады (1.4, а-сурет). Амперметр бірдей трансформациия коэффициентін иеленетін ү шфазалы автотрансформаторларда ЖК жә не ОК жақ тың сызық ты ток қ осындысында қ осылады (1.5, б-сурет). Оны автотрансформатордың бір фазасының бейтарап сымында орналасқ ан ток трансформатор арқ ылы, 1.5, б-суретте ү зік сызық пен кө рсетілгендей қ осуғ а болады.

Трансформаторда электр ө лшеуіш қ ұ ралдардан басқ а бақ ылау жабдық тары да орналастырылады. Май дең гейі нұ сқ ағ ыш май кө рсеткіші бойынша немесе кең ейткіштің бө ренеде орналасқ ан май мө лшерінің ә йнегі бойынша анық тайды. Майдың жоғ арғ ы қ абатының температурасы екі сигналді тү йіспесі арқ ылы жабдық талатын манометрлік сигнал беруші термометрдің кө рсеткіші бойынша тексерілуі мү мкін. Трансформатордың герметикалық май толтырылғ ан енгізуінде май қ ысымын бақ ылау ү шін манометр орналастырылады. Трансформатор майының кү йі туралы маң ызды ақ паратты индикаторлық силикагелдің тү сі беруі мү мкін (сондық тан, оның тү сінің ө згеруінен кейінгі ауысуы қ ажетті болып табылады).

 

1.5-сурет. Автотрансформатордың орамаларының жалпы бө лшегіндегі токты бақ ылау ү шін амперметрдің қ осылу сұ лбасы:

а - бірфазалы автотрансформаторда бейтарапты енгізуінде; б – ү шфазалы автотрансформатордың ЖК жә не ОК сызық тық токтарындағ ы қ осындысы

 

Трансформаторлардың ү рлеп салқ ындату қ ұ рылғ ысы (Д, ДЦ, НДЦ) салқ ындату жү йесінің жұ мысын тоқ тату, резервті салқ ындатуды немесе резервті қ орек кө зін қ осу туралы, майдың мә жбү рлі айналымы кезінде (ДЦ, НДЦ, Ц, НЦ) ә рбір электрнасосты қ осу немесе сө ндіру туралы сигнал резервті қ орек кө зін ө шіру туралы сигналді қ ұ рылғ ымен жабдық талады. Электр насосы бар барлық салқ ындату жү йесінде қ ысымды трубадағ ы май қ ысымын бақ ылау ү шін манометр орналастырылады. Басқ а да ө лшеуіш жә не индикаторлы қ ұ рылғ ылар орналастырылуы мү мкін.

Трансформаторлардың кү йінің диагностикасы бойынша бірінші топтағ ы іс-шаралар жұ мыс трансформаторында жанамалауды талап етпейтін пайдалану кезінде жұ мыс қ ұ рылады. Бұ л бақ ылау сигналді қ ұ рылғ ылар жә не трансформатордың ішкі тексерітері саналғ ан бақ ылау қ ұ рылғ ысының кө рсеткіштері жә не ө лшеуі ү шін арналғ ан.

Қ орғ аудың екінші тобына сө ндіруді талап етпейтін, бірақ трансформаторғ а жанамалауды қ ажет етумен немесе оның кө мекші қ ұ рылғ ыларымен байланыстылар жатады. Мұ ндағ ы бастысы май сынағ ының сұ рыптауы майдағ ы газдардың ерітінділерінің электрлік қ асиеті жә не химиялық талдау немесе хроматографиялық талдауы болып табылады. Бұ л топқ а бак вибрациясының ө згеруі немесе трансформатордың басқ а бө лшектері, бө лшек разрядтарының дең гейін арнайы аппаратурамен ө лшеу, газ релесінің сигналында жә не т.б. жұ мыс істеуден газды сұ рыптау жатады.

Ү шінші топқ а сө ндірілген трансформаторда орындалатын жұ мыстар жатады. Бұ л – оқ шауламаның, ораманың, магнит сымның, жоғ ары вольтты енгізудің, ауыстырып қ осқ ыш қ ұ рылғ ылардың жә не кө мекші жабдық тардың кү йін анық тау жә не тексеру.

Жекелей алғ анда, В частности, сюда относятся почти все виды профилактикалық тексерудің, элетр насостарды тексерудің, ревизияның ә р тү рлі тү рлері жә не т.б. барлық тү рлері жатады.

Соң ғ ы тө ртінші топқ а трансформаторда жө ндеуге енгізілген жұ мыстар жатады. Мұ нда бө лек бө лшектердің кү йінің толық талдауын анық тау немесе жұ мыс кө лемін дә лдеу мақ сатында, сонымен қ атар, трансформаторларды жасап шығ ару жә не жө ндеу кезіндегі бақ ылау операциялары ө ндіріледі. Жө ндеудегі трансформатор енгізуінің жеткіліксіздігі туралы шешім алғ ашқ ы ү ш топтың диагностикалық операцияларының нә тижелері негізінде қ абылданады.

 

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Кү штік трансформатор ақ ауларының тү рлерін атаң дар.

2. Трансформатор кү йін жұ мыс уақ ытында бақ ылаудың негізгі тү рлерін атаң дар.

3. Трансформатор кү йінің диагностикасы бойынша бірінші топ шарасын атаң дар.

4. Трансформатор кү йінің диагностикасы бойынша екінші топ шарасын атаң дар.

5. Трансформатор кү йінің диагностикасы бойынша ү шінші топ шарасын атаң дар.






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.