Франция журналистикасы: тарихы мен теориясы 1 страница

Екінші дү ниежү зілік соғ ыс кезіндегі Француз баспасө зі. Францияда соғ ыс 1939 жылы басталды. Осы кезең де баспасө зде қ алыптасқ ан жағ дай соғ ыстан кейінгі журналистикағ а ә сер етеді. «Қ исынсыз соғ ыс» атын иеленген бұ л кезең де он ай бойы баспасө з жағ дайы ө згере қ ойғ ан жоқ. Француз буржуазиясы мемлекет ішіндегі француз компартия жұ мысының солшыл ә рекеттерін тоқ татумен болды. Коммунистік басылымдар мен компартияғ а тыйым салынды, ал буржуазиялық басылымдар еш қ иындық сыз ө мір сү рді. 1940 жылы маусым айында Париж оккупациясы кезінде кейбір газеттер жабылып қ алса, кейбірі оң тү стікке «ұ лы жорығ ын» бастады. Францияның екіден ү ш бө лігі оккупацияланғ ан соң «Масқ ара татуласудан» («Позорное перемирие») кейін мемлекет екіге бө лінді: баспасө здің қ ызметі мен оғ ан деген шарты ә ртү рлі бағ ытта болды. Солтү стік бө лікте Коллаброционизмді, яғ ни, Петен ү кіметі мен оккупациялық кү штер арасындағ ы қ атынасты ресми билік деп танығ ан жү йе орнады. Петен ү кіметі Виши қ аласында болды. Бұ л жү йе «Вишийлік» деген атау алды. Осы аумақ та шығ ып тұ рғ ан барлық басылым неміс бақ ылаушы насихатшыларының қ арамағ ына алынды. Оны Насихат министрі Геббельс басқ арды. Вишийлік жү йе Коллаборициниз саясатын ұ станып, соғ ан бағ ынатын ұ йымдар мен баспасө зді қ олдап отырғ ан. Сол арқ ылы ө здерінің француздық фашизмін нығ айта тү седі. Танымал монархист Шарль Морас жә не оның «Аксьон Франсез» атты газеті француз фашизмінің басты идеологына айналды. Фашизмнің басқ а бір табынушысы Марсей де 'А ұ лттық -халық тық бірлестікті басқ арды. Оның «Овр» аты газеті Парижде орнағ ан жаң а жү йе шығ аруғ а рұ қ сат еткен «Виктуар», «Матен», «Пари-Суар», «Пти Паризьен» ресми газеттері шық са, кейін фашизмді насихаттағ ан ұ лттық партияның ресми емес газеті атанды. Жү йеге ашық қ олдау кө рсеткен «Новотан». Париждегі неміс елшілігінің кең сеcі болды. Оның директоры Жан Люшер – «Француз баспасө зінің ұ лттық кә сіподағ ының» ұ йымдастырушысы – Франция бостандығ ынан кейін атылғ ан журналистердің бірі еді. Дә л осы жағ дайғ а «Же сью парту» газетін шығ арғ ан Роже Бразияк та тап болғ ан.

«Гавас» агенттігі осы жылы мемлекеттің екі бө лігінде болды. Оның жарнамалық бө лімін ұ лтшылдар басып алса, ақ параттық бө лімі Виши ү кіметіне қ арады. Ақ парат бө лімін ұ лттандырып, немістер «Дойче пахрихтен бюро» агенттігінің ұ лттық филиалы ретінде қ ұ рғ ан «Француздардың ақ парат жә не баспасө з агенттігімен» бірікті.

1942 жылы 11 қ арашадағ ы неміс насихаты қ ызметінің қ ысымынан кейін солтү стік аумақ тағ ы газеттердің жағ дайы тө мендейді. Францияның оң тү стігінде қ ұ рылғ ан «Бұ рынғ ы фронтшылар легионының» қ ызметі Оң тү стік бө ліктегі газеттерге Вишидің саясатын нығ айта тү сетін ақ парат жинауғ а бағ ытталды. Осы кездердегі кө п газеттер ө з жұ мысын тоқ татып, алдың ғ ы қ атарлы саяси кү ш компартияның қ олында болды.

Коммунистер заң сыз шығ атын газеттерге кө п кө ң іл бө лді. Соғ ыстың қ иын жағ дайында компартия ө зінің орталық баспаө з органы «Юманитені» шығ аруын тоқ татпады. Партияның басқ а да басылымдарының таралымын арттыруғ а мү мкіндік туды. 1943 жылы жазғ а қ арай Ұ лттық қ арсылық кең есін қ ұ ру ү шін кө п кү ш жұ мсалып, топтар мен ұ йымдар осы кең еске бірікті. Компартия бұ л ұ йымғ а ең ү лкен партия ретінде енді. НСС-тегі (Ұ Қ К) Кө п топтар мен ұ йымдар ө з атауын азат болғ аннан кейін де сақ тап қ алды. Газет атаулары сол кездері ө те танымал болғ ан Қ арсылық кең есінің лозунгтарын кө рсетіп отырды.

Соғ ыстан кейінгі Франция баспасө зі. Соғ ыстан кейін алғ ашқ ы кездері бостандық қ а шық қ аннан кейін Француз баспасө зі Италия газеттерінің кебін киді, яғ ни, бірінші кезең де баспасө з бен радио кең естік ә скердің қ олында болды. Италиядағ ы сияқ ты мұ нда да жаң а туындағ ан газеттер тазартылуы тиіс болды. Оккупанттар мен коллабориционистермен байланыс орнатқ ан кө п газеттер жабылып қ алды. Олар босағ аннан кейін ескі атауымен шығ а береді, немесе бұ рынғ ы нө мірін жаң а атаумен бастайды. Сонымен қ атар соғ ыстан кейінгі жылдары біраз жаң а басылымдар пайда болды. Оның бірқ атары бұ ғ ан дейін заң сыз шығ ып отырғ ан, ал қ алғ ан бө лігі енді жарық кө рген басылымдар еді. Францияда дә л осы кезде «Жаң а баспасө з» пайда болды. Ол кө п жағ дайда бостандық қ а шық қ аннан кейін жаң а қ озғ алысты қ амтығ ан эйфориямен байланысты шық ты. Бұ л кездері Францияда коммунистер мен социалистер партиясы біршама танымал болып, олардың қ ызығ ушылығ ы мен солшыл бағ ыттың ә рекеті нә тижесінде жаң а басылымдар шығ а бастады. Олар баспасө зді саяси партия мен қ аржылық -ө ндірістік капиталдан тә уелсіз етуге талпынды, бірақ бұ л кезең ұ зақ қ а созылмады. 1940 жылдың аяғ ы мен 1950 жылдың басында Франция саясатының ө згеруіне байланысты саясаттың проатлантикалық қ озғ алысқ а енуі, соғ ысқ а қ атысып отыруы, «Жаң а баспасө здің» бірқ атарының жабылуына ық пал етті. Мұ ндағ ы басты мә селе қ аржы болды. Сауда саласында бұ л басылымдар ө з тә уелсіздігін сақ тап қ ала алмады, немесе мү лдем жабылып қ алса да кейіннен дә стү рлі басылымғ а айналып кеткендері аз.

1980-1990 жылдары Францияда бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдары 1970 жылдарғ а тә н болғ ан тенденцияны сақ тап қ алды. Ең алдымен ол жекеменшік басылым иелерінің арасындағ ы жә не бір типтес БАҚ арасындағ ы бә секелестікке байланысты болды. 1980-1990 жылдары «Ашетт», «Гавас», «Эрсан» атты топтардың экономикалық дамуы артып, басқ а да ұ йымдар жетіліп, тұ рақ тала бастайды. Францияғ а тә н емес жағ дайлар туындап, капиталдың интернационалдануы, ұ йымның жекешелендірілуі, жарнама табысының нә тижесіндегі газет, журналдардың таралымы жақ сарады. Радио мен телеарналар мемлекеттік, жекеменшікке болып бө лінуі оң қ адамғ а бастайды. Бұ л оқ иғ алардың барлығ ы мемлекет ішіндегі саяси ө згеріспен тұ спа-тұ с келді. 1981-1988 жылдары Президент сайлауында Миттеран басқ арғ ан француз социалистерінің жең іске жетеді.

Францияда 1981 жылы солшыл кү штердің сайлауда жең іске жетуі жаң а саяси жағ дайғ а алып келді. Алғ ашқ ы жылдары бірнеше реформа жү ргізіліп, ә леуметтік-экономикалық салағ а кө п мә н беріле бастайды. Ұ лттық спектр артып, жұ мыс аптасы қ ысқ артылып, зейнетақ ы кө бейіп, жалдамалы жұ мысшылардың қ ұ қ ығ ы қ орғ алып, ү лкен иеліктерге салық салу жү йесі енгізіледі. Социалистер Францияда шығ ыс социалистерінен біршама ерекшелендіретін тә жірибелер жү ргізуге талпынады. Франция азат етілгеннен кейін қ уатты, ә рі танымал арналар мемлекет қ арамағ ына кө шіріледі. Мемлекет аудио-визуальды таратылымда монополистік бағ ытты ұ станып, оның қ ызметін «Франц-Пресс» ақ парат агенттігі, «Гавас» жарнама агенттігі жә не «Софирад» радиостанциясының басқ арушылары бақ ылап отырады. Социалистер ө здерінің ең маң ызды мақ сатының бірі ретінде аудио-визуальды реформаны жасайды. БАҚ туралы жаң а заң 1982 жылы шілде айында қ абылданып, онда монополия тү сінігінің аты да аталмайды. Негізгі енгізген ө згерісі – аудио-визуальды компаниялардың ү лкен мекемесін қ ұ ру, мемлекеттік радио мен телеарналарды орталық тандыру, жекеменшік таратылымғ а рұ қ сат ету жолғ а қ ойылады.

1984 жылы баспасө зге қ аржы шектеліп, плюрализм туралы заң қ абылданады. Бір тұ лғ адағ ы капитал концентрациясы 10 пайыздан аспауы шектеледі. Заң таралым, жылдық қ аржылық есеп беру, негізгі акционерлердің тізімі, акцияның 20 пайызын сату туралы ақ парат беру сияқ ты мә селелерді қ амтиды. Париждегі ірі топтар мен басылымдардың 10 пайыз ұ лттық жә не 10 пайыз аймақ тық таралымнан арттыра алмады. Оң шыл партия бө лімі жең іске жетіп, Жан Ширак басқ арғ ан оң шыл ү кімет қ ұ рылады. Оң шылдар билікке келіп ұ лтшылдық саясаты тоқ татылып, соның ішіндегі жарнама агенттігі «Гавас» 1945 жылдан бері ұ лтшылдық саясатты ұ станғ ан болатын жә не оғ ан бірнеше қ аржылық ұ йымдар БАҚ -пен байланыс орнатқ ан «Париба» мен «Банк де Суэцпен» кірген еді.

Алайда тым алысқ а апарғ ан жағ дайлар 1986 жылы осы заң ның нә тижесінде туындады. Ол Франция территориясында жекеменшік телеарналарғ а рұ қ сат етіліп, «1-арна» «ТФ-1-» жекеменшікке беріледі. БАҚ концентрациясын 10-20 пайызғ а кө терді. Коммерциялық радио мен телеарналардың пайда болуынан бә селестік артып, ақ парат саласында капитал тұ рақ тылығ ын нығ айту ү рдісі кү шейе тү сті. Франциядағ ы БАҚ концентрациясы мемлекетке тә н емес ө згерістер ә келді. Отбасылық (кландық) ақ парат мекемелері жойыла бастады. Меншік иелерінің акционерлік пішіні бекітіліп, акционерлік пішін капиталды бұ рынғ ысынан да жылдамдатады. Капитал тұ рақ тылығ ына ық пал етеді. «Ашетт», «Гавас», «ТФ-1», «Экспансьон», «Коммуникасьон» ақ парат агенттіктерінің басшыларының ұ лты француздар болды. 1980 жылы Француз БАҚ -тары мультимедиялық ақ параттық мекемелердің ө мірге келуімен кө зге тү сті. Бір жағ ынан тік жә не кө лденең концентрация сақ талды, екінші жағ ынан – газет-журналдардың дә стү рлі шығ арушылары мемлекеттік монополия жойылысымен ө з капиталын радио мен телеарналарғ а салды. Бұ л мультимедияның пайда болуына ә келді. Ө ндіріс орындары да баспасө зге, радио мен телеарналарғ а капитал салып отырды. Мысалы, «Матра» электронды қ ұ ралдарды шығ аратын фирма «Ашетт» тобының акциясын иеленді.

Бұ л кезең дегі БАҚ -тағ ы негізі қ ұ былыс – қ аржылық капиталдың пайда болуы. Ү лкен банктер мен компаниялар БАҚ -тың кейбір салаларын иеленіп отырды. БАҚ -та орта ө ндірске қ арағ анда қ аржылық ө су жылдамдығ ы жоғ ары болды. Сондық тан да аудиовизуалды қ ұ ралдарғ а капитал салу банктер ү шін кө п пайда ә келді. 1986 жылы басталғ ан жекешелендіруді Экономика министрі Э.Балладюр басқ арды. 1993 жылы ол қ алыптасудың екінші кезең інде Француз ү кіметін басқ арды. Францияның ө ндіріс орындары, банктер, сақ тандыру мекемелері «Мэрдок», «Берлускони», «Бердельсман» сияқ ты ақ параттық ортамен бә секеге тү сті. Француздардың қ оғ амдық пікірі жекешелендіруді алғ ашында қ абылдамады, кейіннен қ олдауғ а ие болды. Ол ең алдымен «ТФ-1» арнасын жекешелендірумен байланысты еді.

Радио мен телеарналарғ а мемлекеттік монополия бағ дарламаларының сапасына септігін тигізген бә секелстікті арттырды. Жекешелендіру техникалық ө сім мен таралым сапасына ық пал етті. БАҚ капиталы интернационалданып, ұ лттық ү лгідегі жаң а БАҚ пайда болды. Қ арсылық тың ішкі еуропалық ү лгісінің болуына қ арамастан қ оғ амдық тенденция экономикалық интеграцияны туғ ызды. Интеграция шең берінде ақ парат агенттігінің капиталы ө сті. «Ашетт» «Гвас», «Эрсан» сияқ ты ұ йымдар антимонополиялық заң дар негізінде кедергіге тап болады. 1980 жылдың аяғ ында «Эко» атты экономикалық кү нделікті газет «Пирсен Логман» ағ ылшын тобына ө тті. Оны «Файненшинал таймз» шығ арып отырғ ан. 1990 жылдың басында инвесторлар француз баспагерлерін ығ ыстырып шығ арды. Бұ рынғ ы француз журналдары сатылып, жаң алары пайда бола бастады. Сол кездері француз «Каналы» ө з қ ызметін жандандыра тү сті.

Француз баспасө зіндегі капитал концентрациясы. Елдегі баспасө з капиталының концентрациясына деген қ ажеттілік ең алдымен экономикалық жағ дайдан туындады. Кірістің артуы, инвестицияның болуы, басылым кө лемін арттыру, жарнаманың аздығ ы бә рі-бә рі ә сер етті. Сонымен қ атар, психологиялық фактор да ық пал етеді. Капитал концентрациясы баспасө з плюрализміне қ иындық туғ ызды. Себебі, ол басылымды азайтуғ а ә келді. Плюрализмді қ орғ ауды 1944 жылы шық қ ан заң қ амтамасыз етуі тиіс болды. 1984-1986 жылдары заң квота мен шектеулерге негізделді, бірақ концентрация оң ық пал етті. Ол баспа сапасының артуына ық палын тигізді. Кө п зерттеушілер мазмұ нның ә ртү рлілігі ішкі плюрализмнің кемшіліктерін жабады деп есептеді.

Францияда осы жылдары жабылғ ан басылымдардың орнын толтыратын жаң а баспасө з пайда болды. Қ ысқ артулар кө біне кү нделікті басылымдар арасында жү рді. Провинцияларда олар 46-дан 88-ге дейін, 175 пен 65 аралығ ында қ ысқ арды. Парижде журнал бә секелестігі жаң а пішіннің пайда болуына септігін тигізді. Провинциялардағ ы газеттердің қ ысқ артылуы басқ аларының монополиясына ә келіп соқ ты. Концентрация ү рдісінің артуына қ арамастан Францияда Германия мен Ұ лыбританиядағ ыдай ө те маң ызды болмады. Кү нделікті газеттердің таралымы кө п болғ ан жоқ. Ең кө п таралым «Уест Франс» газеті (800 000) болды. Бұ л кезде Англияда 6 кү нделікті газет, 7 апталық газет ә рқ айсысы 1 000 000 данамен тарады. Жапонияда 2 газет – 10 000 000 данамен тарады.

Ордонандық тар 1944 жылы ұ лттық жә не жергілікті газеттерге енген жү йеге кедергі жасады. 1981 жылы монополияның енуіне байланысты аудиовизуальды БАҚ есебінен диверсификациялау мү мкін болмады. Ал ақ параттық топтардың дамуына кітап шығ ару мен жарнамалық қ ызмет септігін тигізді. 1975-1976 жылдары дағ дарысты басынан кешкен «Прувар», «Амори», «Роббер Эрсан» топтарының қ ұ лауын пайдаланып ондағ ан газетке иелік ете отырып ұ лттық ортағ а шық ты. 1981 жылдан кейін коммуникация ұ йымдары капитал қ ұ юғ а тартылды. Себебі, олар аудиовизуалды секторғ а иелік етті. Кейінірек Француз ақ парат агенттіктері еуропалық ү лгіге жақ ындады. Бұ л ү рдіс бірың ғ ай еуропалық ү лгіні қ алыптастырды.

«Ашетт». Бұ л корпорация ХХ ғ асырдың жиырмасыншы жылдарында кә сіпкерлік ү лгіде дү ниеге келді. Оның негізін Жан-Луи-Кристоф Ашетт қ алағ ан. Ол кезде «Ашетт» кітап басатын баспа ғ ана болды. 1990 жылдың басында «Ашетт» тобы газет-журнал шығ ару, кітап басу, баспасө зді тарату, радиохабарларын таратумен айналысты. 1980 жылдары Француз БАҚ -тарының дамуы «Ашетт» тобының дамуымен ық палдас, бағ ыттас болды. «Ашетт» пен қ ару сатудан пайда табатын «Матр» концернінің бірігуінен коммуникациялар мен ә скери-ө ндірістік кешеннің басы бірігеді. Осындай бірігу нә тижесінде Францияда сапалы жаң а комерциялық конгломерат пайда болды. Оғ ан ракета, спутник, электронды қ ұ рал-жабдық тар ө ндірісі жә не ақ парат тарату ісі кірді. 1981 жылы «Ашетт» тобы баспасө з бө лімінің басшысы «Филиппаки» журнал тобымен бірігеді. «Филиппакидің» басылымдары жастарғ а арналғ ан «Салю», салалық журналдар «Фамм», «Фото», «Парископ» тү рлі-тү сті суреттермен безендірілген апталық журнал «Пари-матч» болды. 1950 жылы «Эроп-1» каналында «Филиппаки» тобы джазды жақ сы кө ретіндер ү шін бағ дарламалар жасап, «Сә лем, балалар» бағ дарламасының кө рермендері, жасө спірімдер аудиториясы, бағ дарламаның сә тті шығ уын дә лелдеді. Осы кезде «Филиппаки» тағ ы бірнеше бағ дарламаны дү ниеге ә келеді. 1976 жылы «Пруво» акциялары бө лініске тү скенде ол «Пари-Матчтың» иесі атанды. «Ашеттпен» келісімшартқ а отырғ аннан кейін «Филиппаки» газеттердің кө п бө лігіне ие болды. Соның ішінде «Ашетт» иелігіне «Эль», «Телесет», «Жур», «Паран», «Журналь де Микки» басылымдары кө шті. Осы кезден бастап «Ашетт» тобы Франциядағ ы алғ аш мультимедиялық топ болып саналды. Тауар айналымы бірнеше есеге ө сті. «Ашеттің» алғ а шығ уы оның шетелге тауар шығ арып, экспансия жү ргізуіне байланысты болды. 1980 жылдың соң ында «Ашетт» акцияларының 37% - кітап жә не мерзімді басылымдардың ү лесіне тиді. «Ашеттің» дү ң гіршектері бү кіл жерлерге орнатылды. «Ашетт» «Интернасьонал» филиалы баспа ө німі ә лемнің кө п елдеріне шығ арылып, таралуын қ амтамасыз етіп отырды. 1986 жылдың басында жекешелендіру саясаты белсенді жү ргізіліп, 22 кә сіпорын ұ лттық меншікке 1982 жылы кө шіп, 1986-1987 жылдары жекеменшік қ олғ а берілді. Оның ішінде «Ашеттің» негізгі акцияларының иесі «Матр» фирмасы да болды. Акционерлердің негізгі ядросына ү ш еуропалық топ кірді: «Даймер Венц», «Дженерал Электрин», «Эриксон». 1987 жылы «Ашетт» француз арнасы «ТВ ИТФ-1-дің» бағ дарламасын жекешелендіру мақ сатында ө з кандидатурасын ұ сынғ ан болатын. Оны оң тү стік-шығ ыстағ ы «Провансаль» газет бірлестігінің тобы бақ ылауғ а алды. «Провансальғ а» тө рт газет тиесілі болды. Олар «Провансаль», «Суар», «Вар-матен», «Меридиональ». Бұ л басылымдар Францияның тө рт департаментіне таратылып отырды. Алғ аш ү шеуі социалистерді қ олдаса, соң ғ ы тө ртіншісі – оң бағ ытты қ олдаушы болды. Осығ ан дейін «Ашетт» тек кү нделікті «Эко Репюбликен», «Дерньер Новель де Альзас» газеттерін иеленген еді. Сонымен қ атар, жаң а баспаханалық қ ұ ралдармен жабдық талғ ан баспа кешенін сатып алғ ан «Монд Импири» мен «Ашеттің» арасындағ ы келімісшартқ а қ ол қ ойылды. Бұ л кезең де «Ашетт» арзан бұ қ аралық кітап нарығ ында ө зінің басты орнын ұ лттық нарық тың 43% сақ тап қ алады. Еуропада «Ашетт» тек немістің «Бертельсман» концерніне жол береді. «Эроп-1» радиостанциясының толық акцияларын иемденуімен жә не «Кюртис» компаниясының журналдарын АҚ Ш-та таратуымен, сонымен қ атар, «Гролие» тобының америкалық басылымдарының негізгі акцияларына қ ожалық етуімен «Ашеттің» диверсификациясы кү шейеді. «Ашетт» тобының стратегиясы – бұ л оның бұ рыннан маманданғ ан салалары: оқ улық ә дебиеттер, энциклопедиялар шығ аруғ а баса назар аударып, ден қ ою еді.

Ол 1980 жылдардың соң ында электронды сө здік шығ ара бастайды. 1988 жылы «Уолт Дисней» тобымен «Чайлд Крафт Эдьюкейшн Корпорэйш» филиалын сату туралы келісімшарт жасалады. Алайда «Ашетт» бұ л филиалды аларда ойыншық, балалар киімін сатумен айналысатын топқ а жол беруге мә жбү р болады. Бұ ғ ан себеп, ә лгі топ лицензия бойынша «Винни», «Микки-парад», «Микки-магазин», «Журналь де Микки» жә не балаларғ а арналғ ан бейнетаспаларды шығ аратын мекеме еді. «Диамансис комбьюкейшнз инкорпорэйш» тобының негізгі пакетін қ абылдап алады. Ұ лтаралық бағ ыттағ ы «Ашетт» ө зінің бақ ылауына «Сават» испан басылымын алды. «Ашетт» Латын Америкасының БАҚ нарығ ына да енеді. Бұ л жерде оқ улық, ғ ылыми-кө пшілік ә дебиетке деген сұ раныс «Ашетттің» гү лденуіне ық пал етті. «Ашетт» Испаниядағ ы ең кө п тарағ ан апталық телебағ дарламалар басылымның жұ мысына қ атысады.

1990 жылдың басында «Ашеттің» тауар айналымының 30%-ғ ы жуығ ы кітап басу бө ліміне тиесілі болса, 30%-дан астамы мерзімді басылымғ а «Телесет Жур» тиесілі, Франциядағ ы ең кө п таралымғ а ие басылым болды. 1993 жылғ а қ арай аумақ тық газет нарығ ының 9%-ына бақ ылау жү ргізді. Париждің апталық басылымдарының 33% «Ашеттің» ү лесіне «Амори» тиді. 1993 жылы «Ашетт» «5-ТВ» телеарнасының акцияларын иеленеді, алайда қ аржыландыруды тоқ татып, бұ л топ диверсификацияғ а ұ мтылады.

«Роббер Эрсан» тобы. Бұ л 1980-1990 жылдары Франциядағ ы кү нделікті басылымдардың арасындағ ы ең беделді топ болып саналды. «Эрсан» империясы 30-дан астам атаулар мен жалпы таралымы 2 000 000 кү нделікті газет данасы, 3 000 000 басқ а да басылымдар атауымен тікелей байланысты. Империяның ең алғ аш басылымы 1950 жылдың қ аң тарында шық қ ан «Отто» журналы болды. Сол жылы журналдың таралымы 300 000 данағ а дейін жетіп жә не жарнамадан кө п пайдағ а қ ол жеткізеді. 1950 жылдары «Эрсан» Францияның орталығ ындағ ы бірнеше кішігірім газеттерді сатып алады. «Либр Пуату», «Эклер де Берри», «Газет де Перисо». Олар табыссыз газеттер қ атарында болды, сондық тан «Эрсан» арзанғ а сатып алады. Ал бұ л газеттердің негізінде «Эрсан» кейіннен монополияғ а айналғ ан басылымдар ө ндірісін іске қ осады. Осындай басылымғ а Францияның орталығ ындағ ы «Сантр-пресс» гезеті айналды. Баспахананы кү шейту нә тижесінде жаң а технологияларды енгізіп, жұ мысшы қ олын қ ысқ артып, шығ ынды азайтуғ а қ ол жеткізеді. 1956 жылы «Эрсан» Францияның батыс газеттерін жаулап алуғ а қ адам жасайды. Ол азат ету кезең інде дү ниеге келген «Попюле» газетіне иелік ете бастайды жә не оны тез арада «Экле» деген атаумен алмастырады. 1960 жылы «Резистан де л’Уэст» газетіне бақ ылау жү ргізеді. Кейіннен «Пресс оссеанды» да қ оластына алады. Кейіннен бұ л газеттер бірігіп, бір басылымғ а айналады. Атауын қ алдырып, ортақ редакция болып, ұ қ сас материалдарды жариялап отырады. 1960 жылдары «Эрсан» метрополиядан тыс шығ ып, Францияның тең іздің ар жағ ындағ ы департаменттерінде таралатын «Франс-Ашетт» газетіне қ ожалық етеді. 1960 жылдың екінші жартысында «Эрсан» Францияның солтү стігіне бағ ыт алады. Мұ нда ол жергілікті екі ық палды газетті қ ол астына алады. Олар: «Нор-Матен», «Нор-Эклер». «Эрсанның» провинциалық басылымдарды жаулап алуы 1970 жылдың ортасына қ арай аяқ талды. Бұ л ү рдіс нә тижесінде территорияның ү лкен бө лігі «Эрсанның» басылымдарына толы екендігіне кө з жетті. «Эрсан» империясының «провинциалды кезең і» елдің солтү стік-батысындағ ы ең ірі газеті – «Пари нормандиді» жаулап алғ аннан кейін 1975 жылдың соң ына қ арай бітеді. Басылымдағ ы «Гавре Авр-либр» мен «Авр-пресс Пари нормандиді» алудағ ы «Эрсан» ү шін трамплин болып саналды. Осындай ық палды газетке «Эрсанның» иелік етуі – оның француз басылымдарынан шоқ тығ ы биік орталық фигурағ а айналуына себепші болды. 1975 жылы «Эрсан» Париж басылымдарына қ олқ а салады, нә тижесінде кө п жылдан бері шығ атын француз газеттерінің бірі - «Фигароғ а» иелік ете бастайды. Журналистер бұ л қ адамғ а қ арсы болып, қ оғ ам да шет қ алмай ө з наразылығ ын білдірді. «Эрсанның» келуімен редакциядан 120 адам жұ мыстан кетеді. «Фигаро» газетінде «Эрсан» қ аржыны қ атал ү немдеу бағ ытын ұ станады. 1976 жылы «Эрсан» провинцияларғ а жаң а ү лгідегі баспаханалар мен спутниктерді енгізеді. Олар арқ ылы «Фигародағ ы» материалдардың факсимильді кө шірмесін жіберіп, кейін бұ л факсимиледен провинцияларғ а арналғ ан таралымдарғ а дайын мақ алаларды басып отырғ ан. Осындай ақ парат жинау жолы жергілікті басылымдардың жедел хабар-ошар таратуына мү мкіндік береді. 1980 жылы «Эрсан» екінші жобаны жү зеге асырып, журналдарғ а қ осымшалар: суреттермен безендірілген апталық «Фигаро-магазин», «Фигаро-ТВ» апталық телебағ дарламасының, ә йелдер ү шін айлық «Мадам Фигароны» шығ ара бастады. Бұ л орайда қ осымшасы бар газеттер бағ асы қ осымшасыз газеттен қ ымбатқ а тү седі, бірақ «Фигаро-ТВ» тегін қ осымша болып таратылады. Мұ ндай ә рекетке ә йелдер журналы мен отбасылық журналдар, ТВ апталық тар баспагерлерімен қ атар басылымдарды таратушылар тарапынан да наразылық туғ ызды. Кү нделікті қ осымшаның шығ уы «Фигароның» 1970-1980 жылдар аралығ ында тұ рақ ты таралымын қ амтамасыз етті. Кейіннен осындай қ осымшағ а деген сұ раныс бү кіл кү нделікті газеттерді шарпып ө тті. 1981 жылы ә р сенбі сайын «Матен-Магазин», «Экип Магазин», «Либерасьон Сэндвич», «Монд Диманш» шығ ып тұ рғ ан. 1976 жылы «Эрсан» кү нделікті кешкі Париж газеті «Франс-суардың» иелерінің бірі болады. 1976 жылғ а дейін бұ л газеттің таралымы бойынша бірінші орынды иеленген еді, алайда кейіннен бірінші орынды «Уэст Франс» газетіне береді. 1981 жылдан бері кү нделікті кө ркем безендірілген «Франс-суар» қ осымшасы шығ а бастаса, ал 1979 жылдан бастап бұ л газет таң ертең гі басылымдармен қ атар шығ ады.

1978 жылы «Эрсан» қ оластына тағ ы да бір Париж газетін алады, атауы «Орор», кейін «Фигаромен» бірігіп таралымның бір бө лігі «Фигаро-Орор» деген атаумен шығ ады. 1977 жылы кә сіподақ тар «Эрсанғ а» қ арсы қ ылмыстық іс қ озғ атады. Оны 1944 жылғ ы ережелерді бұ зып, бір газеттен кө п басылымғ а бір адамның иелік етуіне тыйым салу бойынша қ ылмыстық іс қ озғ алды. 1981 жылы билік басына социалистер келіп, қ оғ амның қ ысымымен баспасө з туралы жаң а заң шығ ару туралы шешім қ абылданады. Бұ л заң бойынша моноплизациялауғ а тыйым салынуы тиіс еді. Алайда, Конституциялық Кең ес заң жобасының кейбір тұ старын қ арастыра келе басқ а шешім қ абылдайды. «Эрсан» тобы ештең е болмағ андай ө зіне бағ ытталғ ан оқ тың алдын орап, жең іл қ ұ тылып кетуіне мү мкіндік жасайды. Бұ ғ ан себеп, жаң а қ абылданғ ан заң тек жаң адан қ ұ рылғ ан топтарғ а ғ ана ә сер етті.