Главная страница Случайная страница
Разделы сайта
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Екібастұз қ .Тасмола өңірі.
|
|
Ең алғ ашқ ы ірі қ оғ амдық ең бек бө лінісі. Егіншілікке, мал шаруашылығ ына бө ліну
Ең ежелгі адамның ең бек қ ұ ралы. Ү шкіртас.
Епті адам ө мір сү рді. 1млн 750мың жыл бұ рын.
Еркектер. Ә йелдерге етік тікті.
Ерте егіншіліктің жер жырту қ ұ ралы. Тесе
Ерте тас ғ асыр тұ рағ ының ең кө не ескерткіштері Шақ пақ ата, Арыстанды.
Ерте темір дә уірі. Б.з.б 8 –3 ғ
Ерте темір дә уірінде ү йсін тайпалары сақ тардан кейін мекендеді. Жетісуда.
Ерте темір дә уірінде. Мү лік тең сіздіг.і
Ерте темір дә уіріне жататын Ақ тау бекініс- қ алашығ ы. Есіл ө зенінің оң жағ алауы.
Ертеде темірді қ арапайым тә сілмен ө ндірген. Пеш-кө рікпен.
Ертедегі адамдардың тұ ң ғ ыш баспанасы Ү нгір.
Ертедегі адамның ең алғ ашқ ы кә сібі Терімшілік.
Есік қ орғ анындағ ы алтын бұ йымның саны. 4000-нан астам.
Есік обасында жерленген адам. 17-18 жастағ ы ханзада.
Еуразия даласындағ ы қ ола дә уірі жетістігі. Андрон мә дениеті.
Жамбыл облысындағ ы 5 мың тас қ ұ рал табылды Бө ріқ азғ ан, Шабақ ты.
Жамбылдан табылғ ан ең бек қ ұ ралдары Қ ашау, Ү шкір тас.
Жаң а тас ғ асыры неолит (б.з.д 5-3 мың).
Жаң а тас ғ асыры. Б.з.б.5-3 мың
Жезқ азғ ан ө ң ірінен табылғ ан неолит тұ рақ тарының саны. 150.
Жеке меншіктің шық қ анын, мү лік тең сіздігінің пайда болғ анын білді. Жерленген зираттардан.
Жер бетінде 100-35 мың жыл бұ рын ө мір сү рді Неандертальдық.
Жер бетінің суый бастауы 100 мың жыл бұ рын.
Жетіасар мә дениеті. Қ уандария мен Жанадария аң ғ арларын қ амтыды.
Жетісу жеріндегі ү йсіндердің бас сү йегі бойынша бас мү сінін жасады. М.Герасимов.
Жетісу ү йсіндері ө лген адамды. Батысқ а қ аратып жерлеген.
Жетісу, Тянь-Шянь, Сырдарияның орта ағ ысын мекендеген сақ тар. Сақ тиграхауда шошақ бө ріктілер.
Жетісудағ ы ү йсін мә дениетіне ұ қ сас ескерткіштер табылды. Тарбағ атай теріскейінен.
Жылқ ы суық қ а тө зімді, азығ ын қ ар астынан тұ яғ ымен аршып алады. Тебіндеп жайылу
Каспий жағ алауындағ ы сақ тайпалары. Каспилер.
Каспий тең ізін сол кезде. Гиркан, ал тайпаларын гирканилер деп атағ ан.
Кейінгі темір дә уірі. Б.з.б 3 ғ –б.з 6 ғ
Кир бастағ ан парсы ә скерлері Сақ жеріне басып кірді. Б.з.б.530 ж
Киіз ү й. 3 бө ліктен тү рады.
Киіз ү йдің негізі. Кереге.
Киім тоқ ып кигендердің дә лелі. Ұ ршық бастары табылды.
Кө кшетау жерінде қ ола дә уірінің шалғ ысы табылғ ан қ оныс. Шағ алы.
Кө не заманда Жезқ азғ анда 1 млн тонна кен ө ндіргені туралы зерттеген ғ алым. Қ.И.Сә тбаев
Кө шпелілер жазда жайлауғ а, қ ыста қ ыстауғ а
Кө шпелілер киелі санағ ан. Ошақ.
Кө шпелілердің ә скери қ ару жарақ тарының ерекшелігін суреттеген А.Македонский тарихшысы. Арриан.
Қ абырғ алары терең кө мілген, кө лемі 40-60 шаршы метр мезолит баспанасы табылғ ан ө зен. Есіл
Қ азақ жерінде кездесетін неолит тұ рақ тарының ең кө несі. Б.з.б 5 мың тә н.
Қ азақ стан аумағ ын жайлағ ан ежелгі тайпалар сыиынғ ан.
Ата-баба аруағ ына, кө к тә ң ірге.
Қ азақ стан аумағ ынан табылғ ан неолиттік тұ рақ тарының бірі. 500-н астам.
Қ азақ стан аумағ ындағ ы ең кө не қ орғ ан. Шілікті.
Қ азақ стан жерінде кездесетін неолит тұ рақ тарының ең кө несі. Б.з.б 5 мың жылдық қ а тә н.
Қ азақ станда ежелгі адамдар ө мір сү рді Оң тү стік Қ азақ стан.
Қ азақ стандағ ы ежелгі адамдар замандасы Питекантроп.
Қ азақ стандағ ы мезолит кезіндегі тұ рақ тар. 20-дан астам.
Қ аң лы астанасы. Битянь.
Қ аң лы елі бө лінді. Бес иелікке.
Қ аң лы ескерткіштері. Қ ауымшы, Отырар-Қ аратау, Жетіасар мә дениеті.
Қ аң лы кө шпелілер ө мірі мен тұ рмысын бейнелеген. Сыма Цянь «Тарих жазбаларында».
Қ аң лы экономикалық жә не мә дени, саяси байланыс жасағ ан елдер. Қ ытай, Кушан.
Қ аң лылар билеушісі. Хан.
Қ аң лылар дә нді жә не бау-бақ ша дақ ылдары ө сірді. С ыр аң ғ арында.
Қ аң лылар мекені. Сырдарияның орта ағ ысы.
Қ аң лылар. Б.з.б.3-2 ғ – б.з.5 ғ
Қ аң лылардағ ы адам саны. 600 мың.
Қ аң лылардың 16 га жерді алып жатқ ан қ ала жұ рты. Алтынасар.
Қ аң лылардың ә р иелігін басқ арды. Кіші хан.
Қ аң лылардың қ осымша кә сібі. Аң аулау.
Қ аң лылардың метал ө ндірісінің орталығ ы. Шаш-Илақ.
Қ аң лылардың оң тү стігінде. Қ ытай, Ү йсін.
Қ аң лылардың Пұ шық -Мардан қ аласы маның дағ ы қ оныс. Қ остө бе қ онысы
Қ аң лылардың солтү стіктегі кө ршісі. Сарматтар мен Аландар.
Қ ауымшы мә дениеті. Ташкент тө ң ірегіндегі кө калды аймақ тар.
Қ ауымшы мә дениетіне жататын аймақ тарда қ айтыс болғ ан адамдар. Киіммен жерленген.
Қ ола дә уір кезің дегі жоғ ары дінбасы. Абыз
Қ ола дә уірі қ амтиды. Б.з.б 2800 - б.з.б 900 жыл.
Қ ола дә уірін жоспарлы зерттеу басталды. 1946 жылы.
Қ ола дә уірінде “Андрон” адамдарды жерлегенде басын қ аратқ ан Батысқ а немесе Онтү стік Батысқ а.
Қ ола дә уірінде ә р тү рлі жыртқ ыш аң дардың тістерінен. Тұ марша жасалды.
Қ ола дә уірінде кенді қ орыту ү шін. Қ азандық салынғ ан.
Қ ола дә уірінде қ ауым ішінде мал-мү лік тең сіздігінің шығ уы. Ә леуметтік тең сіздікті тудырды.
Қ ола дә уірінде тегіндеп жайылуына байланысты ұ стады. Қ ой мен жылқ ыны.
Қ ола дә уірінде Шығ ыс Қ азақ станда Нарым мен Қ алба кен орнында 1100 тонна қ алайы шығ арылғ ан
Қ ола дә уіріндегі ыдыс жасаудың ең ө рістеген тү рі. Кө зе қ ұ мыра жасау.
Қ ола дә уірінің егіншілігі. Теселі егіншілік.
Қ ола дә уірінің қ оныстары кө бінесе қ айда орналасты. Ө зен жағ асында.
Қ оладан жасалғ ан бұ йымдар. Тастан, мыстан жасалғ ан ең бек қ ұ ралдарын ығ ыстыру.
Қ оланы алады. Мыс пен қ алай қ осындысынан
Қ останай жеріндегі Алексеев қ орымынан табылғ ан адамның бас сү йегі бойынша бет пішінін жасағ ан. М. М. Герасимов.
Қ ытай деректерінде «Ғ ұ н» атауы. Б.з.б 3ғ асыр аяғ ында пайда болды.
Қ ыш заттар мен ыдыстарғ а салынғ ан сурет. Ү н.
Малды қ олғ а ү йрете бастады. Мезолитте
Маң ғ ыстау жеріндегі энеолиттік ескерткіш. Шебір.
Марафон шайқ асында гректерге қ арсы парсы жә не сақ тар шайқ асты. Б.з.б.490
Марқ ұ мдармен бірге кө мді. Аттарын.
Мезолит б.з.б.12-5 мың.
Мезолит адамының негізгі кә сібі. Аң шылық.
Мезолит дә уірінің басты жаналығ ы. Садақ, жебе.
Мезолит жаналығ ы, ұ сақ тастар. Микролиттер
Мұ здық тың ери бастауы 13 мың жыл бұ рын.
Мыстытас энеолит. Б.з.б 3000-2800.
Неолит дә уірінің ү лкен жаң алық тарының бірі. Қ ыш қ ұ мыра жасау, керамика.
Неолит. Орталық Қ азақ стандағ ы тұ рақ. Зеленая Балка.
Неолит. Саздан жасалғ ан қ ыш ыдыс атауы. Кө зе.
Неолит. Шығ ыс Қ азақ стандағ ы тұ рақ. Усть-Нарым Солтү стік Қ азақ стандағ ы тұ рақ. Пеньки
Неолиттік Сексеуіл тұ рағ ы орналасты. Қ ызылорда.
Обалардың ішкі қ ұ рлымы жасалды. Ағ аштан.
Олар «садақ пен, қ ылышпен жә не қ ола балталармен қ аруланғ ан, сауыт киген» деп жазды. Грек Страбон.
Олардан шығ ыста орналасқ ан. исседондар
Олардың Оң тү стігінде, Мургаб ө зенінің жағ асын мекенден сақ тар, хауамаварга.
Орта тас ғ асыры мезолит (б.з.д 12-5 мың).
Орта тас дә уіріндегі баладан ересекке ө ту. Бағ ыштау инициация.
Орталық Қ азақ стан жеріндегі кейінгі палиолитке жататын 300-ге жуық тас қ ұ рал шық қ ан ең кө рнекті мекен. Батпақ
Орталық Қ азақ стан жерінен тү зу, қ айқ ы тас пышақ, қ ырғ ыш табылғ ан тұ рақ. Семізбұ ғ ы
Орталық Қ азақ станнан табылғ ан, қ ола дә уіріне қ оныс пен обалар саны. 30 қ оныс, 150 оба.
Осы жерлерден сақ тарғ а. “Ө мір ағ ашы” дейтін арыстан бейнесі тарады
Отырар маң ындағ ы Қ ытай тенгелері табылғ ан қ орым. Мардан.
Отырар-Қ аратау мә дениеті. Сырдария ө зенінің орта ағ ысы.
Отырық шы шаруашылық. Қ азақ стан Оң тү стік, Сыр, Шу, Келес ө зендері
Палеолит дә уіріне жататын ең бек қ ұ ралдары табылғ ан ө ң ір Жамбыл
Патшаны жерлеу орындары табылды. №1 обадан
Ру жә не ә улеттің зираты орналасты. Қ онысқ а жақ ын жерде.
Рулардың арасындағ ы даулы мә селелерді шешті. Тайпа кө семі.
Рулық тан кейінгі адамның топтасу жү йесі. Тайпалық.
Савромат ескерткіштерінің зерттелгені. Сынтас қ орымы.
Савромат жө ніндегі дерек. Диодор, Ү лкен Плиний, Полибий.
Савроматтар «биік турлардың бауырында» тұ рғ ан агипейлермен кө рші. Геродот.
Сақ ә йелдері ер жү рек келеді, соғ ыс қ ауіпі тө нгенде ерлеріне кө мек кө рсетіп ұ рысқ а араласады деп жазды. Грек Ктесий.
Сақ дә уірінің ерте кезең іне жататын ү ш қ оныс Қ арлығ а, Бө ркі, Кең ө ткел.
Сақ жауынгерлері. Қ ызыл жә не сары- қ ызыл тү сті киім киген.
Сақ жауынгерлерін ежелгі ү нді-ирандық тілде. Арбада тұ рғ ындар.
Сақ жауынгерлерінің темір қ ару-жарағ ы мен сауыт- сайманы табылды. Шірік- Рабат.
Сақ қ оғ амының ү ш тобы. Жауынгерлер, абыздар, малшылар мен егіншілер.
Сақ қ орғ анындағ ы обалар. 3-ке бө лінеді.
Сақ патшайымы. Томирис.
Сақ тар «киімі мен ө мір сү ру дағ дысы скифтерге ұ қ сас. Олар егін екпейді, ү й малдары мен ө зеннен аулайтын балық тарды азық етеді, сү т ішеді» деп жазды. Геродот.
Сақ тар ә лемдегі ең ә діл, ең шыншыл халық деп жазды. Гректер
Сақ тар қ ұ дай деп кү нді есептеген жә не оғ ан жылқ ыны қ ұ рбандық қ а шалды. Страбон
Сақ тар туралы дерек қ алдырғ ан. Геродот.
Сақ тарды грек авторлары. Азиялық скивтер деп атағ ан.
Сақ тарды ирандық дар. Жү йрік атты турлар деп атағ ан.
Сақ тарды парсылар. Қ ұ діретті еркектер деп атағ ан.
Сақ тардың бө ренелерді бір- біріне тығ ыз орналастырып жасағ ан табыты. Саркофаг.
Сақ тардың тағ ы бір қ аласы. Бә біш- Молда.
Саматтарда кө п болды. қ ой мен жылқ ы.
Саналы адам табылғ ан ү ң гір Кро-Маньон.
Сарматтар еліміздің батысын мекендеді. б.з.б. 8ғ -б.з.5ғ.
Сарматтар теріден жасады. торсық, саба, кө нек, мес.
Сарматтар шыныдан жасалғ ан ыдысты. Шығ ыс елдерінен алғ ызғ ан.
Сарматтарда қ осымша кә сіп. Аң шылық, сейл қ ұ ру.
Сарыарқ анығ ерте темір дә уірі ескерткіші. Тасмола мә д.
Солтү стік жә не Батыс Қ азақ станда табылып, зерттелген Андрон мә дениетінің қ оныстары. 80-нен астам.
Солтү стік жә не Шығ ыс Қ азақ стан жерін мекендеген сақ тарда кө бірек байқ алды. Монголоидтық.
Солтү стік Қ азақ стан жеріндегі сақ тар заманының алғ ашқ ы кезең обасы. Бірлік.
Солтү стік Қ азақ стан тұ рғ ындары б.з.б 1 мың жылдық та кө шпелі ө мір салтына кө шті.
Солтү стік Қ азақ стандағ ы қ ола дә уірінің қ оныстары. Петровка, Боголюбов.
Солтү стік Қ азақ стандағ ы энеолит кезең інің ескерткіші. Ботай тұ рағ ы.
Соң ғ ы сармат кезең інің Атырау облысы Жылыой Аралтө беден. Абыз асатяғ ының бө лігі табылды.
Сұ йық тағ амдарғ а арналғ ан ыдыс. Былғ арыдан жасалды.
Сынтас ескерткішінен табылды. Сү йек қ асық.
Сынтас қ орымында. Ү ш савромат жауынгері жерленген.
Табиғ ат климаттық жағ дай бү гінгі кү нге ұ қ састығ ы Неолит.
Табиғ аттың дү лей қ ұ былыстарының ө здерін сақ тау ү шін тү рлі тылсым ә рекеттер жасау. Магия
Таза кө шпелі тұ рмыс. Шығ ыс Қ азақ ста, Алтай, Тянь-Шянь
Тас дә дірінде ру ішіндегі мә селені шешті. Жалпы жиналыс.
Тас дә уірі палеолит (б.з.д 2млн 500мың –2 мың).
Тас дә уірінде ине жасады Ү шкір сү йектен.
Тас ө ң деу биік дең гейге кө терілді Неолитте.
Тасқ а тү сірілген сурет-хат. Пиктография.
Тасмола мә дениетінің алғ ашқ ы ескерткіші. Павлодар обл.
Темір дә уірі. Б.з.б 8 ғ -б.з 6 ғ
Темір дә уірінде Сарыарқ аның солтү стік- батысында аргиппейлер, орталығ ында исседондар, шығ ысында аримаспылар тұ рғ ан.
Тобырдан кейінгі адамның жү йесі. Рулық.
Томирис ө мір сү рді. Б.з.б. 570-520 ж.
Томирис пен Кир шайқ асы туралы жазды. Помпей Трог.
Томиристі “ә йел болса да жаудың шапқ ыншылығ ынан қ орық қ ан жоқ ”. Рим тариқ шысы Помпей Трог.
Тү мен басының ә рқ айсысында. 0н мың атты ә скер болды.
Тік жү ретін адам. Синантроп.
Ұ лы Жібек жолы арқ ылы қ атынас басталды. б.з.б.2 ғ
Ү й- жайлардың ішінен табылғ ан, астық сақ тайтын орын. Ұ ралар.
Ү йсндердің шығ у тегі жайында мә лімет. Сыма Цянь.
Ү йсін атауы қ ытай жазбаларында кездеседі. Б.з.б.2 ғ
Ү йсін басшысы. Гуньмо.
Ү йсін мә дениеті. Жетісуда шоғ ырланғ ан.
Ү йсін мә дениетінің хронологиялық шең бері. Б.з.б.3 ғ - б.з.4 ғ
Ү йсін патшасының Қ ытай патшалығ ына ү йленуі. Б.з.б. 107 жыл.
Ү йсіндер астанасы. Қ ызыл Аң ғ ар.
Ү йсіндер жаратушы кү шке арнап. Қ ұ рбандық шалғ ан.
Ү йсіндер тас мә рмә рді. Балшық тан жасады.
Ү йсіндерде егіншіліктің болғ аны жайында дерек- дә лел. Ақ тас қ онысы.
Ү йсіннің солтү стік – батысында орналасқ ан. Қ аң лы.
Ү йсіннің халқ ы. 630 мың.
Ү стіртте зерттелген сармат ескерткіші. Бә йте, Терең
Шығ ыс Қ азақ стан аумағ ын ертеде мекендеген. Аримаспылар
Шығ ыс Қ азақ станның ерте темір дә уірінің (б.з.б.5-4 ғ) аралығ ын қ амтитын кезең. Берел кезең і (Катонқ арағ айда).
Шырақ туралы айтты. Грек тарихшысы Полиан.
Шілікті қ орғ анысынан табылды. 13 қ ола жебе.
Шірік –Рабат ежелгі қ алашық. Б.з.б.4-б.з.13
Шірік-Рабат. Қ ызылордадан 300 км.
Шяньюйден кейін басқ арды. Тү мен басы.
Энеолит кезең інде Ботайлық тар. жылқ ы малын қ олғ а ү йрету
Энеолиттік Ботай тұ рағ ы табылғ ан тұ рғ ын ү й. 158.
Сынып
«Ақ табан шұ бырынды, алқ акө л сұ лама» жылы. 1723 жыл.
|
|