Сурет-5,3

Комбинациялық регистр 5 подрегистрдан тұ рады. РГК-(биттер 0-дан 3ке дейін)

Мұ нда ЕСҚ -блогына сә йкес номер жазылады.4бит ЕСҚ -ның 16 блогына адрестелінеді, ә р-бір блог 16 к сө зі болады. РМ-(биттер4-6 дейін) регистр маскасы-бұ л регистр шақ руды ү зілуге динамикалық басқ ару болады. СТПР-(биттер 7-9 дейін)Бұ л регистр ү зілу стэгінің регистірі.

РУП-(бит 10-12 дейін) ү зілу регистр дең гейі. ЦКП-(13-15) под программасының стэк регистірі.

Абонент телефон туткасын кө тергенде БҚ абоненттік модульі шакыруды аныктайды жане баскарудын сайкестік функционалдык модульне хабарлама жібереді. Бул содан тускен шакырудын акпаратын шакыру абоненттік номерін жаттайды. 1.содан кейн баскару курылғ ының абоненттік модуліне шакырган кызмет корсету дайындылык сигналын растайды.

2) БҚ функционалды модульі абонентке кызмет корсету класын аныктайды, бул малиметтер номер тергіштің кабылдагышын косады содан кейн баскарудын жуйелік модулне номер теру сигналын жибереди жане бос кабылдағ ышты косады.

3) жуйелік модуль СМ номер тергіштің бос кабылдагышын тандайды жане МПДның баскару курылгысына оның малиметтерин жибереди. 4) МПД баскару курылгының номер тергиштен кабылдап, станциның жауабының зумерин косуга дайындайды, содан кейн шакырушы абоненттің модульнің баскару курылғ ысына жане номер тергіш кабылдағ ыштың қ осылуын хабарлайды.

5) МПД ның баскару курылгысы функционалды БҚ сына кабылдағ ыш косылды деп хабарлама береді.

3) Баскару тә сіліне байланысты 3 негізгі турі бар:

1)Орталық танғ ан; 2)Орталық тандырылмағ ан; 3)Иерархиялық.

Орталық тандырылмағ ан ЭУС бірнеше УУдан турады. Оның аркайсысы функцияларыныі тек кана белгілі бө лігін орындайды. Осығ ан бола орталық тандырылмағ ан ЭУСтің басты ерекшеліктерімен бірнеше УУдың ә рбір қ осудың анық тауын процеспен басқ арылатын болып табылады. Жә не ЦУУдың олардың бірлескен жумыстарын біртұ тас басқ арады.мысалы: орталық тандырлмағ ан ЭУС сандық электрондық УК ДХ-200 жә не SYSTEM-12(США) қ ызмет кө рсетеді. Орталық тандырылмағ ан ЭУСтің кемшілігі уйымдастыру компонентері варианты басқ ару функциясын жартылай орталық тандырылмағ ан болып табылады. ЭУС бірнеше ЦУУдан жане бірнеше шеттегі топтан турады.

Билет

1. Біріншіден модуль МПД УУ деген бірінші цифрды қ абылдағ анана кейін станция жауабын ажыратады жә не анализдеуге шақ ырғ ан абонентті бірінші цифрды қ абылдадық деген ақ паратты жібереді.Екіншіден шақ ырғ ан абоненттің функционалдық модульі жү йелік модульғ а қ абылдағ ан цифрды анализдеуге жібереді Мпд ның басқ ару қ ұ рылғ ысы функционалдық модульғ а терілген цифрдың ақ паратын жібереді.Анық талғ ан уақ ытта функцияналды модуль керекті санғ а дейін қ абылдайды.Мысалы: ө з ара станцияғ а қ осылуын.Содан кейін жү йелік модульге толық номерді қ абылдауғ а функцияналдық модульғ а хабар береді.

1. Біріншіден модуль МПД УУ деген бірінші цифрды қ абылдағ анана кейін станция жауабын ажыратады жә не анализдеуге шақ ырғ ан абонентті бірінші цифрды қ абылдадық деген ақ паратты жібереді.Екіншіден шақ ырғ ан абоненттің функционалдық модульі жү йелік модульғ а қ абылдағ ан цифрды анализдеуге жібереді Мпд ның басқ ару қ ұ рылғ ысы функционалдық модульғ а терілген цифрдың ақ паратын жібереді.Анық талғ ан уақ ытта функцияналды модуль керекті санғ а дейін қ абылдайды.Мысалы: ө з ара станцияғ а қ осылуын.Содан кейін жү йелік модульге толық номерді қ абылдауғ а функцияналдық модульғ а хабар береді.
2. Деталддық алгоритемдер кодталу кезінде бағ дарламағ а тү рлендіреді, яғ ни ЭУМ ғ а тү сінікті тілге жазылады.Жоғ арғ ы дең гейдегі бағ дарлама тілдері: Chill, Algol, Паскаль.

Тө менгі дең гейдегі тілдер: Ассамблер, Макро ассамблер.Бұ л тілдер ЭУМ нің команда жү йесін жә не қ ұ рлымын есептейді.

Билет

1. ЭУМ-нің инженерлік басқ ару пульті келесі қ ызмет кө рсету міндетін атқ аруғ а мү мкіндік береді:

1) ЭУМ-ді алғ ашқ ы кү йге ә келу.

2) Басқ ару кешенін қ ұ рамындағ ы ЭУМ-нің жұ мыс режимінің тапсырмасы.

3) Пульт клавиатурасынан КВВ-ғ а, ЦПр-ғ а, ОЗУ-ғ а ақ паратты ең гізу.

4) Негізгі жадтың берілген орнына пультқ а ақ паратты индекстау, оқ у немесе КВВ-дың, ЦПр-дың жадындағ ы элементтерін индекстау.

5) Негізгі жадқ а мә ліметтерді жә не программаларды алғ ашқ ы ең гізу.

6) Берілген орнынан ақ паратты жіберу

Инженерлік басқ ару пульті осы функцияларды орындауғ а ЭУМ-нің басқ ару мен ақ параттық байланысына керекті қ ұ ралдары болады.

ЭУМ-нің ішкі интерфейсі - ЭУМ-нің барлық қ ұ рылғ ылары параллельді қ осылғ ан жалпы шина жиынтығ ы болады. Шина жиынтығ ы адрестік (АШ), ақ параттық (ИШ), басқ ару шина (ШУ) болады.

АШ – ЦПр-дан объектінің басқ а қ ұ рылғ ылар адресіне ақ паратты тарату. (бір бағ ытты)

ИШ – екі бағ ытты, ЦПр мен басқ а қ ұ рылғ ылар арасындағ ы мә ліметтерді

Тарату жә не негізгі ЕСҚ -ның бағ дарламасының командасын ЦПр-ғ а таратуғ а арналғ ан.

ШУ - ЦПр мен ЭУМ-нің басқ а қ ұ рылғ ылар арасындағ ы басқ ару сигналдарын таратады. ЗУ-да сигналдарды жазу, оқ у; кіру-шығ у операциясын жіберу, тоқ тату сигналдары; басқ а қ ұ рылғ ылардың дайындалу сигналдары.

мени деген қ ұ ралда.

2) Процессорда бірнеше санды ә р-тү рлі операциялар орындалады. Ә р бір операция арифметикалық жә не логикалық ә рекеттер. Мысалы: кө бейту, бө лу, кодтарды қ айта жө нелту. Ә р бір аперацияда 2 ден жоғ ары аперациялар орындалады. Осығ ан орай шешілетін тапсырма алдын ала осындай операцияны қ атарымен кө рсетілуі керек жә не оны ЭВМ орындауы тиіс. Одан кейін осы аперациялардың бір біреуден команда қ ұ ралады. Бағ дарламаны қ ұ райтын командалардың жинағ ы ОЕСҚ -ғ а орналастырылады. Командадан аперацияны орындауғ а арналғ ан элементтер болуы қ ажет.

2-адресті команданың форматында операцияның нә тижесі екі операндтың біреуінде орнатылады жә не орифметика логикалық қ ұ рылғ ыда қ олданылады. Бір адресті команданың форматында екі соң ғ ы орифметикалық ә рекет жү ргізу ү шін бірнеше командалар қ ажет болады.

2 санды қ осу ү шін 3 команда қ ажет: 1) Командада кө рсетілген адрес бойынша оперативті жадта сақ талатын санды АЛҚ -ғ а ең гізеді.2) Қ абылданғ ан соң ғ ы команданың адресіндегі санды қ осу қ ажет.3) Алынғ ан нә тижені командада кө рсетілген адрес бойынша жадқ а орналасуы қ ажет.

Команданың адрестік бө лігі олар формадтағ ы А1, А2, А3 ЭБМ жадындағ ы операнттын орынын кө рсетеді.

3 адресі форматтар ЭБМ-ның ө німділігі жоғ ары болады.Кө бінесе екі адресті командалар қ олданылады. ЭБМ командалар жү йесі 4 тү рлі командалар форматын қ олданады.Олар 1 разрядына 2 ұ зын - 32 разрядты болады.Барлық форматтардың аперациондық бө лігінде мыналар болады: 1) Аперацияның коды.2) Белгілер ө рісі.

Ф- форматтың ұ зындығ ы

ПА – форматтың белгісі, екінші операндтың адрестеу ә дісін кө рсетеді.

Р- аперация нә тижесінің жазылғ ан орнын кө рсетеді.

П- белгілер ө рісі.

Ф=0-қ ысқ а формат ү шін, Ф=1 –ұ зын формат ү шін.

ПА= 00 –тікелей адрестеу, 01 тура адрестеу, 10 –жанама адрестеу, 11- қ атысты адрестеу.

3) Шақ ырылатын абаоненттік орын модульі ФМ шақ ырушы абонентке желінің координаттарын шақ ырылатын абоненттің терминалды модуліне ТМ жібереді. ТМ-шаұ ырушы абоненттің қ осу жолын қ ұ растырады жә не щақ ыру абоненттің модуліне шақ ыру сигнал қ осуын командасын дайындайды. Екіншіден, шақ ыру абонент басқ ару қ ұ рылғ ы модульі тура сө йлем жолды қ ұ растырады жә не желі координатын оғ ан жібереді. Шақ ыру аб. басқ ару қ ұ рылғ ы модульді аб-ң классын анық тайды, кері бағ ытта сө йлем жолын қ ұ растырады жә не шақ ыру синал командасын береді. Ү шіншіден, шақ ыру аб. функ. модуль (ФМ) қ осуғ а ақ парат жібереді жә не шақ ырылатын абонент функ. модуль адресін анық тайды. Тө ртіншіден, шақ ыру аб. функ. модульі шақ ырылатын аб. Функционалды модульді абонент қ осады жә не шақ ыру посылкасы басталады деен жібереді. Екі функц модульде ө осу процесінде қ атысады.

Билет

1) Екі машиналық басқ ару комплексінін қ ұ рылымы екі ЭУМ-нан тұ рады: ЭУМ А жә не ЭУМ Б. Ә рбір ЭУМ УСИС арқ ылы ө з перефериялық интерфейсімен байланысады, бұ л интерфейсқ а ИС-тің барлық перефериялық қ ұ рылғ ылары қ осылғ ан. Сондық тан ә рбір ЭУМ барлық ПУ-ғ а қ осылу керек. ДУК-тің жұ мыс істеу режимі 3 тү рде болады:

Автономды; Синхронды; Жү ктемені бө лу режимі.

Автономды режим - негізгі ЭУМ ЦУУ-ғ а берілген функцияны атқ арады, ал екінші ЭУМ резервте болады, яғ ни негізгі ЭУМ істен шық қ анда барлық жү ктемені атқ арады.

Сихрондв режим – шақ ыруды ө ң деуге жоғ арғ ы талаптар қ ойылуымен байланысты. Бұ л режимде екі ЭУМ-да параллелді бір шақ ыруды ө ң дейді жә не анық талғ ан кезең де алынғ ан нә тижені салыстырады.

Жү ктемені бө лу режимінде – параллель шақ ыру ө ң деледі. ә рбір ЭУМ тә уелсіз жұ мыс істейді. Бір уақ ытта екі ЭУМ ПУ-мен жә не ЗУ-мен жұ мыс істегенде конфликті жағ дай болады. Бұ ндай жағ дайды тудырмау ү шін уақ ыт жә не фаза бойымен жылжуда жұ мыс істейді. Фаза жылжуында бір ЭУМ ПУ-дағ ы ақ параттың алмасуын атқ арады, ал екіншісі бұ л бұ л уақ ыттан ПУ-дан алдын ала алғ ан ақ паратты ө ң дейді.

2). ЕСҚ ақ парат сақ тау ә дісі бойынша статикалық жә не динамикалық болып бө лінеді. Статикалық ЕСК-да ұ яшық тан оқ ылғ ан ақ парат ө згермейді, сондық тан бір ұ яшық тағ ы ақ парат бір неше рет оқ ылады. Берілген ұ яшық та алғ ашқ ы жазылғ ан ақ парат ө шіріліп жаң а ақ парат жазылады. Статиқ алық ЕСҚ -ғ а ПЗУ, ВЗУ, СОЗУ жә не жекеленкен ОЗУ тү рлері жатады.

Динамикалық ЕСҚ -да оқ ылғ ан ақ парат бір ұ ақ ыттан кейін жойылады, сондық тан осындкай ЕСҚ -да ақ паратты қ алпына келтіруге арнайы функционалды тү йындар қ арастырылғ ан. Динамикалық ЕСК-ғ а тек негізгі еске сақ тау қ ұ рылғ ылар ОЗУ-лар жатады. ЕСК-лар еске сақ тау элементтері бойынша магниттық, жартылайө ткізгіштік жә не оптикалық болып бө лінеді. Магниттік ЕСҚ магниттік элементтер, олар ақ параттық бірлігін (бит) сақ тауғ а арналғ ан. Еске сақ тау элементі ретінде ферромагниттық материалдар немесе магниттік пленкалар қ олданылады. Жартылай ө тқ ізгіш ЕСҚ интегралды схема – триггер деп аталады, ол «1» немесе «0» қ ү йінде орналасады. Егерде триггер «1» деген кү йде тұ рса онда бұ л кү й «0»-ге кө шу немесе қ оректендіру ажыратылды дегенсигналдар тү скенше турады.. Жартылай ө тқ ізгіш ЕСҚ -да ақ паратты оқ у немесе жазу электрлік жолмен орындалады. Оптикалық ЕСҚ перспективті болып табылады. ЕСҚ -да ақ парат сурет ретінде дискдлердін немесе пластиналардін тү сті жә не тү ссіз бө ліктерінде сақ талады. Ақ паратты оқ у сә уле жолымен орындалады. Сә уле жарығ ы «1» кү йде тү сті, ал «0» кү йде тү ссізді білдіреді. Жарық сигналдары оқ ылғ аннан кейін электрлік сигналдарғ а тү рлендеріледі.

3)

3.

І. Соң ғ ы санды қ абылдағ ағ аннан кейін шақ ырушы абонент функциональды модулі ақ парат беру терминалды модуліне қ абылдағ ыш теруінің босауына комманда береді.

ІІ. Шақ ырушы абоненттің териналдық модулімен жә не кө пжиілікті қ абылдағ ышпен датчиктер модулінің араксындағ ы жол босайды.

ІІІ. Ақ парат беруші модуль жү йелік модульге қ абылдағ ыш теруінің босағ аны туралы хабарлама жібереді. Содан кейін жү йелік модуль қ абылдағ ышты бос деп белгілеп жә не жаң а қ оң ырауларғ а қ ол жетімді қ ылады.

ІV. Ақ парат беруші модуль шақ ырушы абаненттің функциональді модуліне қ абылдағ ыштың босап болғ андығ ы туралы хабарлама жібереді.

Билет

1) Жү ктемені бө лу режіминде екі ЭУМ-ң тә уелсіз жұ мысы, екі ЭУМ-ң бір ПУ-ғ а, жү ктелуі даулы жағ дайды туғ ызады жә не ЗУ-ғ а нақ тылы ЭУМ-ң есіндегі ұ ғ ымды ИС ресурстарына да.Бұ ндай қ ақ тығ ыстарғ а жол бермеу ү шін ЭУМ фаза арқ ылы белгілі уақ ытта жылжып жұ мыс істейді. Фазалар жылжып жұ мыс істеуі былай орындалады, бір ЭУМ ақ паратты ПУ мен алмасады, ал екінші ЭУМ алдында ПУдан алғ ан ақ паратты ө ң дейді.

Екінші ЭУМ-ң фазалары біткен жағ дайда ғ ана, екі ЭУМ-ң ақ паратты тарату алмасуы фазалары бастала алады.Жү ктемені бө лу режиминің ерекшелігі бір ғ ана шақ ыруды ә р тү рлі кезең де орындау ә ртү рлі ЭУМ кө мегімен жү зеге асады.

4) ЭУС-тің қ ұ растыру компромисті варианты басқ ару функциясының жартылай орталық тандырылмағ ан болып табылады, іске асатын иерархиялық ЭУС-қ а бірнеше ЦУУдан тұ ратын ж/е топтасқ ан ПУУ дан тұ ратын тү рі қ олданылады.ПУУ перефериялық интерфейсқ а қ осылып ең тө менгі дең гей, ал ЦУУ ең жоғ арғ ы иерархиялық басқ ару дең гейін қ ұ растырады.Бір иерархиялық дең гейдің УУлары ө зара байланысты емес жеке жұ мыс істейді, ал қ асындағ ы иерархиялық дең гейдің УУлары жү йелік интерфейс арқ ылы ФСВ жә не ИСВ байланысты.Шақ ыруды қ ызмет кө рсетуді ә рбір кезең дегі басқ ару процесс ЭУСқ а иерархиялық дең гей арқ ылы ө теді.Астыдан ү стіге қ арай жә не қ айталанады.Сонымен бірге УУ жоғ арғ ы иерархиялы дең гейде бұ л кү рделі функциядан кү рделі басқ аруларды орындайды.

Тө менгі иерархиялық дең гейі осылай тү сіп келетін сигналдар туралы мә лемет қ абылдайды.ЦУУ байланыс қ осылғ анда ақ паратты кү рделі арифметика логикалық ө ң деуді ө ткізеді.

5) 1.Микротелефондық трубка шақ ырылатын абонентпен алынатын болса, оның терминалды модульі (ТМ) сигнал посылкасын жә не ТМ-ң шақ ырушы абонентін жауапты қ абылдағ аны туралы ескертеді.

2.Шақ ырылатын абонентің ТМ-і осы абонентің ФМ-на жауапты қ абылдағ аны туралы ақ паратты береді

3.Шақ ырылатын абоненттің ФМ-і бұ л ақ паратты шақ ырушы абоненттің ФМ-е жарияланады.