Тақырып 26. Жолаушы ағыны және оны анықтау әдістері

Жолаушы ағ ыны дегеніміз – белгіленген уақ ыт бірлігінде белгілі бір жол маршрутындағ ы тасымалданғ ан жолаушылардың саны. Жолаушы ағ ымының кө рсеткіштік сипаттамалары:

1. Тасымал тығ ыздығ ы дегеніміз кез келген жол бө лігінің тура жә не кері бағ ыттары бойынша белгілі бір уақ ыт аралығ ында жү ріп ө ткен кө ліктермен тасымалданғ ан жолаушылардың жалпы саны жә не жол бө лігінің 1 км. Келетін кө ліктер мен жолаушылардың саны.

2. Тасымал кө лемі – толық жол бағ дары бойынща белгілі бір уақ ыт бірлігінде тура жә не кері бағ ытта тасымалданғ ан жолаушылардың жалпы жиыны.

Жолаушы ағ ымының кө рсеткіштері қ ала жоспары бойынша жол бағ дарының орналасуына, халық тың қ оныстану тығ ыздығ ына жә не ө неркә сіп мекемелерінің, ә кімшілік мә дени орталық тардың орналасуына байланысты ә р тү рлі болады. Қ алаішілік жол маршрутының кө бінде жолаушылардың саны бастапқ ы аялдамадан жол ортасына дейін ө сіп. Соң ғ ы аялдамағ а жақ ындағ ан сайын біртіндеп азайып отырады. Ө неркә сіп орындарына баратын жұ мысшыларды тасымалдаушы маршрутты автобустардағ ы жолаушы саны бастапқ ы нү ктеден соң ғ ы нү ктеге дейін біртіндеп ө сіп отырады.

Қ алаішілік автобус таымалдарындағ ы жолаушы ағ ыны тә улік сағ аттарында ү немі ө згеріп отырады. Жұ мысқ а барып келетін уақ ыттарда бір тә уілікте тасымалданатын жолаушыларды жалпы санының тең жартысы тасымалданады.

Жолаушы ағ ынының анық таудың бірнеше ә дістері қ олданылады. Олар: анкеталық ә діс, кестелік – есептік ә діс, талон арқ ылы есептеу ә дісі, кө збен жобалау ә дісі.

Анкеталық ә діс – тұ рғ ындардан арнайы сұ рақ жауап алу арқ ылы жү зеге асады. Осы алынғ ан қ параттар негізінде халық тың жұ мысқ а барып келу уақ ыттарын, мә дени шаруашылық жә не іскерлік жол қ атынастарын анық тауғ а

болады. Сонымен қ атар маршрут бойынша жолаушы ағ ымының бө ліну сипатын жалпы уақ ыт шығ ының жә не қ ажетті аялдамалар санын анық тауғ а болады.

Кестелік есептік ә діс - ә р бір автобустың ішінде орналастырылғ ан тіркеу қ ондырғ ылары арқ ылы жү зеге асады. Мұ ндай тіркеу қ ондырғ ылары ә рбір аялдамада кірген жә не шық қ ан жолаушылардың санын тіркеп, айналым уақ ыттарын тіркеп отырады. Ауысым соң ында ә р автобуста орналастырылғ ан барлық қ ондырғ ылардағ ы мә ліметтер біріктіріліп сұ рыпталады.

Кесте мә ліметтерін жинақ тау жә не сұ рыптау тә птіптері:

- барлық мә ліметтерді жинақ тап толық тырылғ ан қ ортынды кесте жасау;

- ә рбір аялдамадағ ы кірген жә не шық қ ан жолаушылардың саны ө зара тең болуы керек;

- ә рбір аялдамаларда кірген жә не шық қ ан жолаушылардың жалпы санын анық тау керек;

- тасымалданғ ан жолаушылардың жол аралық тары бойынша бө лінісін анық тау;

- тә улік сағ аттары жә не жол аралық тары бойынша жолаушы ағ ынының эпюрасын қ ұ ру;

- сандық жә не сапалық кө рсеткіштерін анық тау.