деңгей

Жасыл карборунд алу ү шін шихтағ а не қ осады? Жасыл карборундтың қ ұ рамында 97-98, 8% SiC жə не 0, 6% Si бар.

Кө міртегі графиттелгенде оның химиялық активтілігі қ алай болады? Графит, негізінен, қ ұ рамында битумды зат бар саздардың қ атты метаморфтануғ а шалынуынан тү зілген кристалды тақ татастардан алынады. Олардағ ы графит мө лшері 20%-ғ а жетеді, кейде одан да асады. Кентастағ ы графит қ абыршағ ы флотация ә дісімен ажыратылады. Графитті жасанды жолмен де алуғ а болады. Электр пешінде 22000С-тан астам қ ыздырғ анда тас кө мір (антрацит) графитке айналады. Домна пештерінде балқ ығ ан шойынды баяу салқ ындатқ анда графит алынады, оны домналық графит деп атайды; карбидтерді термиялық жолмен ажыратқ анда карбидтік графит бө лінеді. Кө міртегі графиттелгенде оның химиялық активтілігі жоғ арылайды.

Кө міртекті тотық сыздандырғ ыштың кеуектігінің реакцияғ а тү су қ абілетіне қ атысы бар ма? Тотық сыздандырғ ыштар: кө міртек (С) пен кө міртек (Қ Қ) оксиді (СО). Тотық сыздандырғ ыштар металлургияда оксидті кендерден металл алуғ а, кейбір активтігі аз металды ерітінділерінен бө луге; темір, мырыш, алюминий, қ алайы жә не органик. заттар алуда, нитроқ осылыстарды тотық сыздандыруғ а, фотографияда, мата ө неркә сібінде, т.б. жерлерде қ олданылады. Кеуектілігі реакция тү су қ абілетіне қ атысы жоқ

Кремний карбиді қ ай жерлерде қ олданылады? Кремний карбидін техникада ə ртү рлі қ айрақ тастарды дайындау ү шін пайдаланылады.

Кристалдық кремнийді қ андай пештерде ө ндіреді? Кристалдық кремний, аморфты кремнийді қ айта кристалдау кезінде тү зіледі, жартылай ө ткізгіштік қ асиеті бар. Оның элнктроө ткізгіштігі қ ыздырғ ан жә не жарық тү сірген кезде ө седі. Бұ л кристалдардың қ ұ рылысымен байланысты, ондағ ы ә рбір атомы басқ а тө рт атоммен тэтраэдрлік қ оршалғ ан жә не олармен ә лсіз ковалентті байланыстармен байланысқ ан. Бұ л байланыстар тіпті қ алыпты жағ дайларда да ішінара бұ зылады, олар сияқ ты қ оспалар қ атысында бұ зылатын байланыстар саны артады, бұ л элекутроө ткізгіштік жоғ арылауына

Қ ара карборунд алу ү шін шихтағ а не қ осады? Қ ара карборундтың қ ұ рамында 95% SiC жə не бор мен басқ ада элементтер бар.

Электротермиялық жолмен кремнийді алуда мұ най коксін қ олданғ анда қ андай қ ұ былыстар орын алуы мү мкін? Si техникалық мақ саттарда алу ү шін арнаулы пештерде, кокс жоғ ары температурада қ ыздырады. Si химия ө неркә сібінде ө те кө п қ олданылады. Ө те таза фотоэлементтерде, реистерде, ғ арыш ракеталарында, жасанды жер серігінде жә не кү н сә улесі батареяларын жасауғ а қ олданылады. Si02 + 2C = Si + 2CO Ө неркә сіпте Кремний кремнеземді қ ыздырып, кокспен тотық сыздандыру, ал таза кремний тө рт хлорлы кремнийді мырыш буымен тотық сыздандыру арқ ылы алынады. Қ ыздырғ анда сутектен басқ а кез келген бейметалмен қ осыла алады. Тө менгі температурада инертті. Таза кремний темір, мыс, алюминий, қ орғ асын қ орытпаларында қ олданылады. Ол мұ ндай қ орытпалардың қ ышқ ылдарғ а тө зімді, мық ты, электрлік жә не магниттік қ асиеттерін арттырады.

Электротермиялық жолмен кремнийді алуда ө зі кү йіп қ ататын электродтар қ олданыла? Кремнийді алу ү шін, ақ қ иыршақ ұ сақ қ ұ мды магниймен араластырып қ ыздырады: SiO+2Mg=2MgO+Si H=-372 кДж/моль. Кремнийдің MgO жә не реакцияласпай қ алғ ан SiO-ден тазарту ү шін, шық қ ан массаны тұ з қ ышқ ылымен жә не фторсутек қ ышқ ылымен ә рекеттейді. Магнийдің орнына тотық сызщдандырғ ыш ретінде алюминий, кө міртек (техникада) алуғ а болады. Мұ нда шығ атын амофрты кремний сұ р тү сті ұ нтақ зат, тығ ыздығ ы 2.35 г/ см-ке жуық. Кремнийді балқ ығ ан металда ерітіп қ айта кристалдауғ а болады, онда кристалдық кремний тү зіледі; бұ л болат сияқ ты сұ р, металдық жылтыры бар, қ атты кристалдық зат, тығ ыздығ ы 2, 4г/см. Яғ ни магний ө зі кү йіп қ алады.

Электротермиялық жолмен кремнийді алуда шихтаның меншікті электр кедергісі неге байланысты болады? Кремнийдің металдардан ерекшелігі — олардың меншікті кедергілері () мен электр ө ткізгіштігі (σ) температура жоғ арылағ анда кү рт ө згереді:  — кемиді, σ — артады; ал металдарда олар керісінше ө згереді. ( артады, σ кемиді). Аса тө мен темпетурада таза кремнийдің меншікті кедергілері ө те жоғ ары, ал электр ө ткізгіштігі тым аз болғ андық тан олар диэлектриктерге ұ қ сайды. Тө мен температурада олардың атомдарының валенттік электрондары коваленттік байланыста болып, заряд тасымалдаушылар болмайды. Темпертура жоғ арылағ анда кремнийде теріс зарядталғ ан бос электрондар мен оң зарядтың рө лін атқ аратын жылжымалы “кемтіктер” (электрондары жоқ бос орындар) пайда болып, олардың электр ө ткізгіштіктері артады. Нә тижесінде кремнийде пайда болғ ан толық ток (Қ т) — екі токтың қ осындысына тең болады: Қ т=Қ э+Қ к, мұ ндағ ы Қ э, Қ к — электрондық жә не кемтіктік токтар. Таза кремнийде σ температурағ а байланысты экспоненциалды тү рде ө згереді: σ =σ 0ехр(– A/kT), мұ ндағ ы  A — электр ө ткізгіштің активациялық энергиясы, σ 0 — температурағ а байланысты ө згеретін коэффициент, k — Больцман тұ рақ тысы. Кремнийге ә р тү рлі қ оспалар енгізілгенде олардың электр ө ткізгіштігі кү рт ө седі. Оларда электр тогын негізгі жә не қ оспа зат атомдарынан босағ ан валенттік электрондар мен “кемтіктер” қ ұ райды. Токты тасымалдаушыларғ а кристалл қ ұ рылымының ә р тү рлі ақ аулары: кристалл торларындағ ы вакансиялар (бос орындар), тү йінаралық бө где атомдар, тағ ы басқ а жатады. Қ оспалар мен ақ аулар донорлар жә не акцепторлар болып ажыратылады.

Электротермиялық жолменалынатын кремний карбидін қ андай металл бұ за алады? Магний бұ за алады. 2SiC + 5Mg = 2Mg₂Si + MgC₂