Бап. Психиатриялық куәландыру

1. Психиатриялық куә ландыру зерттеп-қ аралатын адамның психикасының бұ зылуын (ауруын) анық тау, психиатриялық кө мек кө рсету қ ажет­тігін жә не оның тү рлерін айқ ындау мақ ­сатында, сондай-ақ қ орғ аншылық, ең бекке уақ ыт­ша жарамсыздық ты айқ ындау туралы мә селені шешу ү шін жү ргізіледі.

2. Психиатриялық куә ландыру, сондай-ақ профилактикалық тексеріп-қ арау, зерттеп-қ ара­латын адамның ө тініші бойынша немесе жазбаша келісімімен немесе оның заң ды ө кілдерінің куә ландыру себептері кө рсетілген жазбаша ө тініші бойынша; кә мелетке толмағ ан адамғ а немесе сот ә рекетке қ абілетсіз деп танығ ан адамғ а қ атысты - олардың заң ды ө кілдерінің ө тініші бойынша немесе жазбаша келісімімен жү ргізіледі.

Зерттеп-қ аралатын адамды психиатриялық куә ландырудың деректері мен оның психикалық денсаулық жағ дайы туралы қ орытынды медици­налық қ ұ жаттамада тіркеледі, онда психиатр-дә рігерге кө ріну себептері мен медициналық ұ сынымдар да кө рсетіледі.

3. Заң ды ө кілі қ арсылық білдірген немесе ол болмағ ан жағ дайда кә мелетке толмағ ан адамды куә ландыру қ орғ аншы жә не қ амқ оршы органның шешімі бойынша жү ргізіледі, оғ ан сотқ а шағ ым жасалуы мү мкін.

4. Осы баптың 5-тармағ ының 1) тармақ ­шасында кө зделген жағ дайларды қ оспағ анда, психиатриялық куә ландыру жү ргізетін дә рігер зерт­теп-қ аралатын адамғ а жә не оның заң ды ө кі­ліне ө зін психиатр ретінде таныстыруғ а міндетті.

5. Зерттеп-қ аралатын адам психикасының бұ зылуы (ауруы) асқ ынғ ан деп жорамалдауғ а негіз болатын іс-ә рекеттер жасағ ан кезде, оғ ан ө зінің келісімінсіз немесе заң ды ө кілінің келісімінсіз психиатриялық куә ландыру жү ргізілуі мү мкін, мұ ның ө зі:

1) оның ө зіне жә не айналасындағ ыларғ а тікелей қ ауіп тө ндіруіне;

2) оның дә рменсіздігіне, яғ ни тиісті кү тім болмағ ан жағ дайда негізгі тіршілік қ ажеттерін ө з бетінше қ анағ аттандыруғ а қ абілетсіздігіне;

3) егер адамғ а психиатриялық кө мек кө рсетіл­мей қ алдырылатын болса, психикалық жай-кү йінің нашарлауы салдарынан оның денсаулығ ына елеулі зиян келуіне байланысты туындайды.

6. Егер зерттеп-қ аралатын адам осы Кодекстің 124-бабының 2-тармағ ында кө зделген тә ртіппен динамикалық байқ ауда тұ рса, оғ ан оның заң ды ө кілінің келісімінсіз психиатриялық куә ландыру жү ргізілуі мү мкін.

7. Ә ртү рлі психиатриялық сараптамалар мен адамды психиатриялық куә ландыру Қ азақ стан Республикасының денсаулық сақ тау саласындағ ы заң намасына сә йкес жү ргізіледі.

8. Осы баптың 5-тармағ ында кө зделген жағ дайларда психиатриялық куә ландыру туралы шешімді психиатр-дә рігер адамның заң ды ө кілін хабардар ете отырып, қ абылдайды.

9. Осы баптың 6-тармағ ында кө зделген жағ дайларды қ оспағ анда, адамды ө зінің келісімін­сіз немесе оның заң ды ө кілінің келісімінсіз психиатриялық куә ландыру туралы шешімді мұ ндай куә ландыру ү шін осы баптың 5-тармағ ында санамаланғ ан негіздердің бар-жоғ ы туралы мә ліметтер қ амтылғ ан ө тініш бойынша психиатр-дә рігер қ абылдайды.

10. Психиатриялық куә ландыруғ а келісім беру туралы ө тінішті психиатриялық куә ландыруғ а жататын адамның заң ды ө кілі, кез келген медициналық мамандық тағ ы дә рігер жә не ө зге де азаматтар беруі мү мкін. Кө рінеу жалғ ан ө тініш беру қ ылмыстық жауаптылық қ а ә кеп соғ ады.

11. Алынғ ан мә ліметтер бойынша куә ланды­рылуғ а жататын адам ө зіне немесе айналасын­дағ ыларғ а тікелей қ ауіп тө ндіретін жағ дайларда, нақ ты адам психиатриялық куә ландыруғ а келісімі туралы ауызша немесе жазбаша ө тініш беруі мү мкін. Психиатр-дә рігер психиатриялық куә лан­дыру туралы дереу шешім қ абылдайды жә не ол медициналық қ ұ жаттамағ а жазбамен ресімделеді де кейіннен куә ландырылатын адамның заң ды ө кіліне хабарланады.

12. Куә ландырылатын адам ө зіне немесе айналасындағ ыларғ а тікелей қ ауіп тө ндірмейтін жағ дайда психиатриялық куә ландыру туралы ө тініш жазбаша тү рде берілуге, онда мұ ндай куә ландырудың қ ажеттігін негіздейтін толық мә ліметтер жә не ол адамның (не оның заң ды ө кілінің) психиатр-дә рігерге кө рінуден бас тарта­ты­ны туралы деректер қ амтылуғ а тиіс. Психиатр-дә рігер шешім қ абылдау ү шін қ ажетті қ осымша мә ліметтер сұ ратуғ а қ ұ қ ылы. Психиатр-дә рігер ө тініште осы баптың 5-тармағ ының 2) жә не 3) тармақ шаларында кө зделген мә н-жайлардың жоқ екенін анық тап, психиатриялық куә ландырудан жазбаша тү рде дә лелді себеппен бас тартады.