Кәсіпорындағы тауарлар мен қызметтердің бәсекеге қабілеттілігін бағалауды сипаттаңыз.

Тауардың бә секеге қ абілеттілігі – бұ л тек жоғ ары сапа мен техникалық дең гей ғ ана емес, сонымен қ атар, бұ л нарық тық кең істік пен уақ ытта епті икемдену, ең бастысы сатып алушылардың бә секелес топтарының талаптары мен мү мкіндіктерін барынша есепке алу. Мұ нда, бә секеге қ абілеттіліктің барлық аспектілерінің объективті бағ асы тұ тынушылар ә рекет ететін критерийлер негізінде жасалады. Тауардың бә секеге қ абілеттілігінің себептерін ұ сынылатын ӛ німді ӛ ткізуді жасақ тау жә не пайдалану ү рдісін анағ ұ рлым тиімді басқ ару нә тижесі болып табылатын тауар сипаттамаларының бә секелестік артық шылық тардан іздеу қ ажет. Тауардың бә секеге деген қ абілеттілігі дамығ ан бә секелестік нарық та оның коммерциялық табысын кӛ рсететін маң ызды фактор болып табылады. Қ азақ стан Республикасының бә секеге қ абілеттілігінің ең басты индикаторы – мемлекеттің тұ рақ тылығ ы, заң дардың қ адағ алануы, азаматтардың ӛ мір сү ру дең гейі мен сапасын кӛ теру. Сондық тан, тауарлар мен қ ызметтердің бә секеге қ абілеттілігі қ аншалық ты жоғ ары болса, елдің де бә секеге қ абілеттілігі соншалық ты жоғ ары болатындығ ы анық. Тауардың бә секеге қ абілеттілігі – бұ л тауардың бә секелес-тауардың ұ қ сас қ асиеттерінен ө ндіруші жә не тұ тынушы (сатушы жә не сатып алушы) ү шін екі жақ ты тиімді ө ндіру (сатудан тү скен пайда), сатып алу-сату (нарық тағ ы бағ а) жә не тұ тыну (пайдалану шығ ындары) кӛ рсеткіштерімен ерекшеленетін техникалық (техникалық дең гейі), функционалдық (пайдалану дең гейі) жә не экономикалық (сатып алу жә не пайдалану бағ асы) қ асиеттерінің жиынтығ ы.

Ә лемдік тә жірибеде тауардың бә секеге қ абілеттілігі келесі факторлармен анық талады:

- ө нім сапасының нарық тың жә не нақ ты тұ тынушының талабына сай болуымен;

- сатып алуғ а, жеткізуге кеткен шығ ындармен;

- тұ тынушығ а тиімді уақ ытта жеткізу жағ дайымен;

- кә сіпорынның нарық тағ ы беделімен жә не сенімді ә ріптес болатындығ ы туралы дә лелімен.

Ә лемдік нарық та қ алыптасқ ан ө німді ұ сыну мен оның сұ ранысына қ атысты маркетингтік қ ағ идалар қ оғ амның дамуына, тұ тынушылардың талғ амдарына, ұ сыныстың артуына байланысты жаң а бағ ытта кӛ рініс таба бастады. Бұ л ө згерістер, ӛ з кезегінде «маркетинг философиясының» туындауына ық пал етті. Негізгі ү ш қ ағ идадан тұ ратын бұ л бағ ыттың негізгі нысаны болып тұ тыну нарығ ының қ ажеттілігін ескеру саналады:

1. Кә сіпорынның негізгі мақ саты нарық тағ ы ө згерістерді, тұ тынушылардың талғ амдарына сай сұ раныстың талабын назарғ а ала отырып, нақ ты қ ажеттіліктерді қ анағ аттандыру жолдарын іздестіруге негізделуі тиіс. Ө ндірісте ӛ німнің кӛ лемін арттыру мү мкіндіктерінен бұ рын, ө німнің жаң а тү рлерін ұ сынуғ а болатын нарық қ уысын зерттеу осы қ ағ иданың басты шарты.

2. Ө згермелі сұ ранысқ а тез икемделу. Қ азіргі тұ тыну нарығ ы қ ажеттіліктердің неғ ұ рлым қ ысқ а мерзімде қ анағ аттандырылуымен ерекшеленеді. Дер кезінде тұ тынушының сұ ранысына жауап қ айтара білген ӛ ндіруші ӛ зінің бә секеге мү мкіндіктерін арттырары да сӛ зсіз.

3. Ө ндірістің тиімділігін арттыруда маркетингтің кешенділік сипатын ұ стану. Жоғ ары сапалы ұ йымдастырылып басқ арылатын маркетингтік қ ызмет ӛ німнің бә секеге қ абілеттілігін жоғ арлатып, сұ ранысты ӛ сіреді, компанияның коммерциялық жетістікке жетуіне мү мкіндік беріп, олардың беделін ӛ сіреді. Жұ мыс жақ сы ұ йымдастырылса маркетингтік қ ызмет компанияның табысын ӛ сіреді. Сондық тан маркетингтік қ ызметті ұ йымдастыру, оның тиімді жұ мыс істеуін басқ ару ә лемдік нарық та сә тті ә рекет ететін кез-келген компанияның басты мақ саты болып табылады.

Соң ғ ы жылдары бә секелестік қ абілеттілікті жоғ арлатудың бағ алық емес факторларын қ олдану тауарлар мен қ ызметтерді ӛ ндіретін компаниялар ү шін қ алаулы ә діс болып табылады. Бағ алық емес ә дістің негізгі қ ұ ралының бірі - брендинг. Бұ л ӛ з кезегінде технологиялар мен білімдердің ғ аламдық тарауына байланысты бә секелестердің жаң ашылдығ ын кӛ шіруге жә не де бә секестердің ӛ німінен сапалық жағ ынан артта қ алмайтын ӛ нім шығ аруғ а мү мкіндік береді. Нарық та кӛ птеген жаң а тауарлар мен қ ызметтердің пайда болу себептерінен тұ тынушыларғ а тауарлар мен қ ызметтерді айыру қ иынғ а соғ ып отыр. Сондық тан, нарық қ а сапалы тауар немесе қ ызмет шығ ару жеткіліксіз. Тауарғ а немесе қ ызметке ӛ з кезегінде «қ осымша қ ұ н» беру қ ажет, яғ ни тұ тынушының алдында тауардың немесе қ ызметтің тұ тынушылық қ ұ ндылығ ын жоғ арлату қ ажет. Бұ ндай жағ дайғ а брендингті қ олдану арқ ылы қ ол жеткізуге болады.