Главная страница Случайная страница Разделы сайта АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Й-тұрмыстық жағдайының төмен болуы, ашығу, стрестік жағдай
* материалдық қ амтамасыз етілмеуі, пә терді жалдап тұ ру * интеллектуалды дең гейдің тө мендігі, бастауш жә не мектеп білімінің жоқ болуы * бейберекет ө мір сү ру салты * салауатты ө мір салты, дене шынық тырумен ү немі айналысу ! Қ азіргі кезде туберкулез мыналарда жиі кездеседі: * балаларда * жасө спірімдерде *+жас адамдарда (40 жасқ а дейінгі) * орта жастағ ы адамдарда (40-59 жастағ ылыр) * қ арт адамдарда (60 ж/е одан жоғ ары) ! Туберкулезбен жиі ауыратын жә не одан қ айтыс болатын адамдар *+еркектер * ә йелдер * бірдей жиілікте еркектер де, ә йелдерде * балалар * жасө спірімдер ! Қ азіргі кезде (2013ж.) жоғ арғ ы дең гейдегі аурушылдық кө рсеткіші анық талады: *+Атырау, Шығ ыс Қ азақ стан, Қ ызылорда облыстарында * Оң тү стік Қ азақ стан, Қ арағ анды, Ақ мола облыстарында * Алматы, Қ арағ анды қ алаларында, Алматы облысында * Астана қ., Жамбыл, Батыс Қ азақ стан облыстарында * Шымкент, Талдық орғ ан қ алаларында, Ақ тө бе облысында ! Тұ рғ ындардың туберкулезбен жұ қ тырылғ андығ ын не дә лелдейді? * секциялы зерттеу кезінде туберкулезді қ алдық тар іздерін табу * флюорографияда туберкулез белгілерін табу *+туберкулинмен терілік сынамасының оң болуы * қ ақ ырық та ТМБ-ның анық талуы * туберкулезбен ауырғ андардың саны ! Біріншілік туберкулез дегеніміз не? * жұ қ тырылғ ан организмге инфекцияның сырттан тү суінен пайда болатын ауру *+экзогенді жұ қ тырылудан пайда болғ ан ауру * бактерия бө летін адамдармен ұ зақ уақ ыт қ атынаста болғ аннан кейін пайда болатын ауру * вираж * ө кпенің зақ ымдалуы ! Екіншілік туберкулез дегеніміз не? *+жұ қ ытырылғ ан организмде пайда болғ ан ауру * жұ қ тырылмағ ан организмде пайда болғ ан ауру * туберкулин сынамасының виражы * біріншілік туберкулезді кешен * туберкулезді науқ аспен қ атынас ! Қ азақ станда туберкулез бойынша ө лім қ ұ рамы * 100 мың халық қ а шақ қ андағ ы жалпы саны – 7, 4 *+100 мың халық қ а шақ қ андағ ы жалпы саны – 5, 6 * 100 мың халық қ а шақ қ андағ ы жалпы саны – 10, 4 * 100 мың халық қ а шақ қ андағ ы жалпы саны – 25, 9 * 100 мың халық қ а шақ қ андағ ы жалпы саны – 15 ! Туберкулезбен аурушылдық - бұ л: * 1000 тұ рғ ынғ а есептегендегі туберкулезбен ауыратындар саны * 10 мың тұ рғ ынғ а есептегендегі туберкулезбен ауыратындар саны * жергілікті тұ рғ ындар санының ішіндегі аурулар пайызы * осы жылдағ ы туберкулезбен ауыратындардың саны *+100 мың халық қ а шақ қ андағ ы алғ аш рет анық талғ ан активті туберкулезбен науқ астар саны ! Қ азақ станда 2013 жылғ ы туберкулез бойынша аурушылдық кө рсеткіші (100 мың халық қ а шақ қ.жалпы саны) * 91, 7 * 87, 0 * 60, 5 *+73, 4 * 52, 3 ! Туберкулезбен сырқ аттанушылық кө рсеткіші - бұ л: *+100 мың халық қ а шақ қ андағ ы туберкулезбен ауратындардың жыл соң ындағ ы есепке алынғ андардың саны * жыл соң ындағ ы белсенді туберкулезбен ауратындардың саны * жергілікті аймақ тағ ы басқ а аурулардың ішіндегі туберкулезбен ауыратындардың ү лес салмағ ы * 100 мың халық қ а шақ қ андағ ы туберкулезбен ауратындар саны * 100 мың халық қ а шақ қ андағ ы 1 жыл ішіндегі бірінші рет анық талғ ан ауру саны ! Туберкулезбен аурушылдық тың қ ұ рылымында теріс нә тиже беретін: *+бактерия бө луші жә не ыдырау ү рдістерімен науқ астардың ү лес салмағ ының кө беюі * туберкулездің асқ ынғ ан тү рінің болмауы * жұ ғ у кө рсеткішінің тө мендеуі * ошақ ты туберкулезбен науқ астардың ү лес салмағ ының жоғ арлауы * балалар арасындағ ы туберкулезді менингиттің болмауы ! Бактерия бө лушілер – бұ л (2011ж. №218 бұ йрық бойынша): * кемінде бір мә рте ТМБ анық талғ ан белсенді туберкулезбен науқ ас *+емнің басталуына дейін микроскопиялық ә діспен қ ақ ырық тан кемінде 2 рет ТМБ-ның анық талуы * барлық лабораториялық ә дістермен ТМБ-рын бұ рыннан бө луші науқ ас * ортағ а себу арқ ылы 3 мә рте ТМБ-ның ө суі анық талғ ан науқ ас * қ ақ ырық тан Bactec не G-xpert ә дістерімен бір рет ТМБ анық талуы ! Бактерия бө луші – бұ л (2011ж. №218 бұ йрық бойынша): * кемінде бір мә рте ТМБ анық талғ ан белсенді туберкулезбен науқ ас * емнің басталуына дейін микроскопиялық ә діспен қ ақ ырық тан кемінде 1 мә рте ТМБ-ның анық талуы * барлық лабораториялық ә дістермен ТМБ-рын бұ рыннан бө луші науқ ас * ортағ а себу арқ ылы 3 мә рте ТМБ-ның ө суі анық талғ ан науқ ас *+қ ақ ырық тан микроскопиялық ә діспен 1рет ТМБ анық талуы жә не рентгенде активті туберкулез ө згерістері ! Туберкулездің бастапқ ы формаларында дене қ ызуы сипатталады? * тұ рақ ты, 390жоғ арғ ы дең гейдегі қ ызба * гектикалы *+субфебрилді * трапеция тә різді * тө менгі ! Бала 4 жаста, ағ асымен туберкулезді қ арым-қ атынасты болғ аны анық талды, тексеру кезінде жалпы улану симптомдары, параспецификалық реакциялар, микрополиадения байқ алды, алғ ашқ ы рет туберкулиндік Манту сынамасы оң (+), папуласы 8 мм болды. Қ андай қ осымша тексерулерді балағ а жү ргізу қ ажет? * бронхоскопия *+ө кпе рентгенографиясы *биопсия * плевралді пункция * иммунологиялық тексерулер ! Баланы тексерген кезде ө кпе тү бірінің екі жағ ынан бронхопулмоналды лимфа тү йіндері кальци тұ здары шө гінділерімен анық талғ ан. Аталғ андардың ішінен болжам диагнозын қ ойың ыз: * саркоидоз *+туберкулез *лимфогранулематоз * кеуде аралығ ының ісігі * мононуклеоз ! Баланы тексерген кезде ө кпе тү бірінің екі жағ ынан зақ ымдалғ ан бронхопулмоналды лимфа тү йіндері кальций тұ здары шө гінділерімен анық талғ ан. Болжам диагнозы дә лелденеді: *+қ ақ ырық тан ТМБ табылуымен * атипті жасушаларының табылуымен *эпителиоидты жасушалардың табылуымен * Штернберг-Березовский жасушаларының анық талуымен * лейкоциттер – лимфоциттер мен моноциттердің табылуымен ! Туберкулезге науқ асты тексергенде клиникалық -лабораториялық кө рсеткіштерді ескеру қ ажет. Туберкулез ауруына тә н емес белгіні кө рсетің із: *+ентігу * жалпы улану белгілері * микрополиадения * параспецификалық реакция * субфебрилді дене қ ызуы ! Қ андай кө лең ке рентгенограммада ошақ болады: *+1-1, 5 см-ге дейінгі кө лең ке * 1, 6 см-ден жоғ ары кө лең ке * 1, 7 смден жоғ ары кө лең ке * 1-1, 5 см-ге дейінгі сақ ина тә різді кө лең ке * 2-2, 5 см-ден инфильтратты кө лең ке ! Туберкулезге тә н қ ан ө згерістері: * лимфоцитоз, эозинофилия, тромбоцитоз, ЭТЖ ө згеріссіз * жоғ арғ ы немесе жылдамдатылғ ан ЭТЖ, жоғ арғ ы лейкоцитоз, эозинофилия * жоғ арғ ы ЭТЖ, жоғ арғ ы лейкоцитоз, таяқ ша ядролы жасушалардың солғ а ығ ысуымен *+орташа лейкоцитоз, моноцитоз, лимфопения, эозинофилия, жылдамдатылғ ан ЭТЖ * эозинопения, тромбоцитопения, жоғ арғ ы ЭТЖ ! Туберкулез таяқ шасына қ ұ ртушы, жоюшы ә сер беретіні: *+тікелей кү н сә улесі * қ ышқ ыл * спирт * сілті * залалсыздандырушы заттар ! Туберкулез тө мпешігінің морфологиялық қ ұ рылымы: * ірің, эпителиалды жасушалар, Пирогов-Ланганс жасушалары *+эпителиоидты жасушалар, Пирогов-Ланганс жасушалары, казеоз * Пирогов-Ланганс жасушалары, эритроциттер, лимфоциттер * лейкоциттер, плазматикалық клеткалар, Березовский-Штернберг жасушалары * нейтрофилдер, ретикулоциттер, моноциттер ! Туберкулездің анық талуындағ ы енжар (пассивті) ә діс болатыны: *+жағ ындының микроскопиясы * туберкулиндік диагностика * флюорография *иммунологиялық зерттеу * қ арым-қ атынаста болғ андарды тексеру ! Бала 1 жылдан бері фтизиатрдың есебінде тұ рады. Қ аралғ анда: жағ дайы ауыр, жоғ ары температура, ентігу, салмағ ы тө мендеген, сопорозды, ө кпесінде барлық ө кпе алаң ы бойынша бірлі жарым қ ұ рғ ақ сырылдар, ә лсіреген тыныс естіледі. Қ андай қ осымша зерттеу диагноз қ оюғ а кө мектеседі: * ЭКГ *+ө кпенің рентгенографиясы * бронхоскопия * плевра пункциясы * жұ лын пункциясы ! Бала 1 жылдан бері фтизиатрдың есебінде тұ рады! Қ аралғ анда: жағ дайы ауыр, жоғ ары температура, ентігу, салмағ ы тө мендеген, сопорозды, ө кпесінде барлық ө кпе алаң ы бойынша бірлі жарым қ ұ рғ ақ сырылдар, ә лсіреген тыныс естіледі! Осы жағ дайдағ ы ең қ олайлы болжам диагнозы қ андай? * жедел обструкциялы бронхит *+диссеминирленген туберкулез * кандидозды пневмония * ошақ ты пневмония * деструкциялы пневмония ! Ересектер арасында туберкулездің анық талуындағ ы белсенді (активті) ә діс болатыны: * жағ ындының бактериоскопиясы *+флюорография * кө ректі ортағ а себуі * туберкулиндік диагностика * қ атынастағ ы балаларды тексеру ! Балалар арасында туберкулездің анық талуындағ ы белсенді (активті) ә діс болатыны: * жағ ындының бактериоскопиясы * флюорография * кө ректі ортағ а себуі *+туберкулиндік диагностика * ПТР диагностикасы ! Туберкулездің дер кезінде анық талғ ан формаларына жататыны: *+асқ ынуларсыз біріншілік туберкулез * ө кпе тінінің ыдырауымен туберкулез * туберкулез инфекциясын жұ қ тырғ андар * бактерия бө лінуімен туберкулез * асқ ынулармен екіншілік туберкулез ! Қ азіргі таң да туберкулез микобактерияларын аныктаудағ ы ең жаң а тиімді ә дістерін кө рсетің із: * бактериоскопиялық, бактериологиялық * ПТР қ анды зерттеу, цитологиялық *+G-xpert, Hain test * Bactec-420, биологиялық * иммунологиялық, серологиялық ! Туберкулез кезінде параспецификалық реакцияның негізгі клиникалық кө ріністері: *+тү йінді эритема, фликтенулезді конъюнктивит * шеткі лимфа тү йіндерінің ұ лғ аюы * риниттер жә не бадамша безінің гипертрофиясы * бауыр жә не кө к бауырдың ұ лғ аюы * ас қ орыту ағ заларының қ абынуы ! Алғ ашқ ы туберкулез микобактериясын жұ қ тырғ анда міндетті тү рде ауруғ а ө тетін қ ауіп-қ атер тобы (жасына байланысты): *+ерте жастағ ылар * алғ ашқ ы мектеп жасындағ ылар * мектепке дейінгі жастағ ылар * жасө спірімдер (15-18 жастағ ы) * егде жас (қ арт адамдар) ! Алғ ашқ ы туберкулез микобактериясын жұ қ тырғ ан кездегі жетекші клиникалық кө рініс болатыны: * салмақ тың азаюы * параспецификалық реакция * улану синдромы * бауыр мен кө к бауырдың ұ лғ аюы *+клиникалық кө ріністің болмауы ! Баладағ ы туберкулез ағ ымына ә сер ететін негізгі экзогенді фактор: * поствакциналды иммунитеттің сө нуі * организмнің табиғ и тұ рақ тылық жағ дайы *+ТМБ-ның мө лшері жә не вируленттілігі * ағ заның преморбидті фоны * гормонды ем қ абылдау кезі ! Баладағ ы туберкулез (ү рдіс) ағ ымына ә сер беретін негізгі эндогенді фактор болатыны: * преморбидті фон * химиопрофилактиканың болмауы *+БЦЖ екпесінің болмауы * инфекцияның мө лшері мен вируленттілігі * гормонды ем қ абылдау кезі ! Шеткі лимфа тү йіндері туберкулезін анық тайтын негізгі диагностикалық ә діс: * УДЗ *+биопсия * рентгенологиялық зерттеу * клиникалық кө рінісі * СТҚ зерттеу (ФВД) ! Туберкулез кезінде емдік бронхоскопияны ө ткізудің негізгі кө рсеткіштері: * экссудативті не қ апталғ ан плеврит *+ателектаз, бронхтың зақ ымдалуы * спонтанды пневмоторакс * гематогенді себілу * жедел бронхитпен асқ ыну ! Туберкулезді бронхоаденит кезіндегі жө тел (ісік тә різді тү рі) * қ ұ рғ ақ, тү ндегі жө тел * ылғ алды жө тел *+битоналды * “иттің ү руі” тә різді * кү ндізгі қ ұ рғ ақ ! Туберкулездің дамуына ық пал ететін факторларды кө рсет: * теріс Манту сынамасы, аллергиялық аурулар *+туберкулезді қ атынас, жиі ЖРВИ, қ антты диабет * туа пайда болғ ан инфекциялар, зооноздар * гипо не гипертиреоз, гастрит, холецистит * ревматизм, коллагеноздар, гранулематоздар ! Туберкулезде ә лсіздік қ ай тә улігінде жиі байқ алады: * ә рқ ашан * тү нде * кү ндіз *+таң ертең * тағ ам ішкен соң ! Туберкулезде тершең діқ қ ай тә улігінде байқ алады: * ә рқ ашан *+тү нде * кү ндіз * таң ертен * тағ ам ішкен соң ! Франк симптомы – бұ л * “иттің ү руі” тә різді жө тел * беттің қ ызаруы *+арқ асындағ ы капилярлардың кө рінуі * кеудесіндегі кө к тамырларының кө рінуі * стридор тә різді тыныс алуы ! Видергофер симптомы – бұ л * “иттің ү руі” тә різді жө тел * беттің қ ызаруы * арқ асындағ ы капилярлардың кө рінуі *+кеудесіндегі кө к тамырларының кө рінуі * стридор тә різді тыныс алуы ! Эрлих тетрадасына жататын белгілер: * +кальций тұ здары, холестерин кристалы, эластикалық талшық тар, ТМБры * холестерин кристалы, липидты қ ышқ ылдар, туберкулопротеин * эластикалық талшық тар, холестерин, атипті ТМБры, ірің * туберкулез микобактериясы, липидтер, фибриндер, эпителий * фибробласттар, плазматикалық клеткалар, гиалинді талшық тар, кальцинаттар ! Эрлих тетрадасы ағ зада қ андай ө згерістерді дә лелдейді? * туберкулеманың бар болуын * тіннің инфильтрациясын *+алғ ашқ ы ә ктең ген ошақ тардың ыдырауын * казеозды некрозды * активсіз туберкулезді ! Орналасуына байланысты туберкулездің тү рлері: * шектелген туберкулез *+ө кпелік не ө кпеден тыс * таралғ ан туберкулез * созылмалы туберкулез * казеозды туберкулез ! Ө кпе туберкулезі – бұ л *кеуде торының зақ ымдануымен байланысты патологиялық ү рдіс *+ө кпе ұ лпасымен (паренхима) байланысты патологиялық ү рдіс *ө кпе паренхимасы жә не кеуде аралығ ының қ атысуымен патологиялық ү рдіс *ө кпе паренхимасы кеуде ішілік лимфа тү йіндерінің қ атысуымен патологиялық ү рдіс *ө кпе ұ лпасы (паренхима) жә не плевра қ уысымен байланысты патологиялық ү рдіс ! Ө кпеден тыс туберкулезі – бұ л *несеп–жыныс жү йесі, тері, буын мен сү йек, бас миы не жұ лын қ абық шаларының туберкулезі *+ө кпеден тыс барлық басқ а ағ залары мен тіндердің туберкулезі (плевра, лимфа тү йіндері, іш қ уысы ағ залары * плевра, лимфа тү йіндері, іш қ уысы ағ заларының туберкулезі *ө кпе паренхимасы кеуде ішілік лимфа тү йіндерінің қ атысуымен патологиялық ү рдіс *ө кпе ұ лпасы (паренхима) жә не плевра қ уысымен байланысты патологиялық ү рдіс ! Қ андай балалар диспансерлік есептің І-А тобында қ аралады? *+жаң а жағ дайлар * аурудың қ айталануы * туберкулезден жазылғ андар * емді қ абылдап жү рген 1, 2, 3, 4 категориядағ ы науқ астар * негізгі жә не резервті қ атарындағ ы дә рілермен емделген кезіндегі дамығ ан дә рілік тұ рақ тылық пен науқ астар ! Диспансерлік есептің І-Б тобында балалар мен жасө спірімдерді қ адағ алау қ ажет: * жаң а жағ дайлар *+аурудың қ айталануы (рецидив) *химиотерапияның толық курсын бітіріп, туберкулезден жазылғ андар *емді қ абылдап жү рген 1, 2, 3, 4 категориядағ ы науқ астар * негізгі жә не резервті қ атарындағ ы дә рілермен емделген кезіндегі дамығ ан дә рілік тұ рақ тылық пен науқ астар ! Диспансерлік есептің І-В тобында бақ ылауда тұ ратын балалар мен жасө спірімдер: * жаң а жағ дайлар * аурудың қ айталануы (рецидив) * химиотерапияның толық курсын бітіріп, туберклезден жазылғ андар * емді қ абылдап жү рген 1, 2, 3, 4 категориядағ ы науқ астар *+негізгі жә не резервті қ атарындағ ы дә рілермен емделген кезіндегі дамығ ан дә рілік тұ рақ тылық ! Диспансерлік есептің І-Г тобында бақ ылауда тұ ратын балалар мен жасө спірімдер: * туберкулездің ұ сақ қ алдық ты ө згерістерімен науқ астар * туберкулездің қ алдық ты ө згерістерімен науқ астар *+негізгі жә не резервтік дә рілермен қ айталап емделгеннен кейін анық талғ ан дә рілік тұ рақ тылық * емді қ абылдап жү рген 1, 2, 3, 4 категориядағ ы науқ астар * негізгі жә не резервті қ атарындағ ы дә рілермен емделген кезіндегі дамығ ан дә рілік тұ рақ тылық ! Балалар мен жасө спірімдердің диспансерлік есептің ІІ тобында бақ ылау кө рсеткіші: *+біріншілік ө кпе туберкулезінің тығ ыздану кезең і * қ арым-қ атынас * ө кпеден тыс туберкулезі, белсенді кезең і * туберкулез қ оздырғ ышын жұ қ тырғ ан * ө кпенің кавернозды туберкулезі ! ІІІ-А топтағ ы диспансерлік есепте тұ ратын балалар мен жасө спірімдер: *+туберкулезбен ауыратын науқ астармен қ арым-қ атынаста болғ андар * кеуде ішілік лимфа тү йіндерінің туберкулезімен ауырғ андар * вираж * туберкулезді менингитпен ауырғ андар * біріншілік туберкулезді комплекспен ауырғ андар ! Балалар мен жасө спірімдердің диспансерлік есебінің ІІІ-Б тобында бақ ылау кө рсеткіштері: *+туберкулин сынамасының кү рт оң реакциясы не вираж * ө кпе туберкулезімен ауырғ аннан кейінгі тығ ыздалғ ан жә не кальцинацияланғ ан кезең і * ө кпе туберкулезі ыдырау жә не таралу кезең і * ө кпе туберкулезі инфильтрация кезең і * бұ рыннан туберкулез инфекциясын жұ қ тырғ андар ! Диспансерлік есептің «0» тобында бақ ылауда тұ ратын адамдар: * туберкулезді жұ қ тырғ ан *+туберкулезді ү рдістің кү мә нді активтілігімен *химиотерапияның толық курсын бітіріп, туберклезден жазылғ андар *туберкулинді сезімталдық тың гиперергиясымен * туберкулезді науқ аспен қ арым-қ атынаста болғ андар ! Диспансерлік есептің «0» тобында бақ ылауда тұ ратын балалар мен жасө спірімдер: * туберкулезді жұ қ тырғ ан *туберкулезді ү рдістің қ алдық ты ө згерістерімен *химиотерапияның толық курсын бітіріп, туберкулезден жазылғ андар *+туберкулинді сезімталдық тың сипатын анық тауды қ ажет ететіндер * туберкулезді науқ аспен қ арым-қ атынаста болғ андар ! Химиопрофилактика алғ аш туберкулез қ оздырғ ышын жұ қ тырғ ан (вираж) балаларғ а жү ргізіледі * изониазид пен этамбутол 2 ай мерзімінде *+ изониазидпен 3 ай мерзімінде * изониазид пен этамбутол 5 ай мерзімінде * изониазид, рифампицин, этамбутол 4 ай мерзімінде * изониазид, рифампицин, этамбутол, пиразинамид 6 ай мерзімінде ! Химиопрофилактика туберкулинге гиперергиялық реакциямен балаларғ а жү ргізіледі *+изониазид пен этамбутол 2 ай мерзімінде * изониазидпен – 3 ай мерзімінде * изониазид пен этамбутол 5 ай мерзімінде * изониазид, рифампицин 4 ай мерзімінде * изониазид пиразинамид 3 ай мерзімінде ! Химиопрофилактика туберкулез науқ асымен қ арым-қ атынаста болғ ан балаларғ а жү ргізіледі * изониазид пен этамбутол 2 ай мерзімінде *+изониазидпен – 3 ай мерзімінде * изониазид пен этамбутол 5 ай мерзімінде * изониазидпен – 2 ай мерзімінде * этамбутол, пиразинамид 6 ай мерзімінде ! Химиопрофилактика туберкулинге гиперергиялық реакциямен балаларғ а жү ргізілетін уақ ыт ұ зақ тылығ ы: *+2 ай мерзімінде * 3 ай мерзімінде * 5 ай мерзімінде * 4 ай мерзімінде * 1 ай мерзімінде ! Химиопрофилактика алғ аш туберкулез қ оздырғ ышын жұ қ тырғ ан (вираж) балаларғ а жү ргізілетін уақ ыт ұ зақ тылығ ы: * 2 ай *+3 ай * 1 ай * 4 ай * 6 ай ! Химиопрофилактика туберкулез науқ асымен қ арым-қ атынаста болғ ан балаларғ а жү ргізілетін уақ ыт ұ зақ тылығ ы: * 12 ай *+3 ай * 2 ай * 4 ай * 6 ай ! БЦЖ ревакцинацияның абсолюттік қ арсы кө рсеткіші болатыны: *+туберкулезді жұ қ тырғ андар, ө кпе туберкулезі * нә рестенің гемолитикалық ауруы * анасындағ ы АИТВ-инфекциясы * ферментопатиялар, туа пайда болатын инфекциялар * туыт кезіндегі жарақ аттар, сепсис, отбасындағ ы туберкулез ! БЦЖ ревакциналаудың абсолюттік қ арсы кө рсеткіші болатыны: * нә рестенің анасындағ ы активті туберкулез * конъюгациялық сарғ аю, нә рестенің асфиксиясы *+АИТВ-инфекциясы, БЦЖитттер * тө менгі салмақ, гипотрофия * туа пайда болатын инфекциялар, шала туылу ! Туберкулезді инфекцияның ең қ ауіпті ошағ ы деп атаймыз, егер отбасында *+бактерия бө луші науқ ас, ө зінің айналасында балалар жә не асоциальды мінезі барларымен бірге болса * ә лсіз бактерия бө луші науқ ас тек ересектермен қ атынаста болса * бактерия бө луші науқ ас ТМБрын мезгілмен (факультативті) бө луші жә не тек ересектермен қ атынаста болса * барлық ә дістермен бактерия бө лмейтін науқ ас * қ айсы бір активті туберкулезбен науқ ас ! Туберкулездің таралуын алдын алу ү шін жү ргізілетін дезинфекция: * ағ ымды жә не тұ рақ ты * қ орытынды * тұ рақ ты * мезгіл-мезгіл *+ағ ымды жә не қ орытынды ! Туберкулезге қ арсы вакцинацияны жү ргізу ү шін диспансерде ө ткізіледі: * +вакцинация бойынша дә рігерлер мен медбикелерді даярлау, ә дістемелік басқ ару жә не нұ сқ ау беру * туберкулиндік диагностика мен диаскинтесті жаппай жү ргізу * вакцинация жасар алдында отбасындағ ы адамдарды туберкулезге тексеру *поствакциналық иммунитеттің дамуын қ адағ алау * вакцинация жасау алдында дезинфекция жү ргізу ! Туберкулез химиопрофилактикасының кө рсеткіштері: *+бактерия бө лушілермен қ атынаста болғ андар, вираж, гиперергия * алғ ашқ ы не бұ рыннан инфекцияны жұ қ тырушылар, нә рестелер * активті туберкулезбен науқ ас негізгі емді қ абылдағ аннан кейін * ЖРВИ-мен жиі ауратындар * туберкулезді қ алдық тары бар адамдар ! Адамғ а негізгі туберкулез кө зі болатыны: * кеміргіштер, ластанғ ан суаттар (водоемы) * тағ амдық ө німдер жә не қ оршағ ан заттар *+туберкулезбен ауыратын науқ ас адам * ү й жануарлары жә не қ ұ стар * жабайы хайуандар, жыл қ ұ стары ! Туберкулезді инфекцияны жиі жұ қ тыратын жануардың тү рі жә не адамғ а жұ ғ удың негізгі кө зі болатыны: *+ірі қ ара мал * мысық тар * қ ұ стар жә не * иттер * кеміргіштер ! Бактерия бө лушілермен қ атынаста болғ анда туберкулезбен жиі ауыратындар: * БЦЖ вакцинацияланғ андар * туберкулезді жұ қ тырғ андар *+БЦЖ вакцинасымен егілмегендер жә не инфекция жұ қ тырғ андар * БЦЖмен егілгендер жә не инфекция жұ қ тырмағ андар * БЦЖ ревакцинациясын алғ андар ! Қ оршаулағ ан адамдарғ а ең қ атерлі болып табылатыны: * ыдыраусыз инфильтратты туберкулезбен науқ ас, ТМБ қ ақ ырық тан бактериоскопиялық ә діспен “оң ” *+ыдырау сатысындағ ы инфильтратты туберкулезбен науқ ас, бактериоскопиялық жә не бактериологиялық ә дістермен ТМБры анық талғ ан * фиброзды-кавернозды туберкулезбен науқ ас, себу ә дісімен ғ ана ТМБ-ры анық талғ ан * ө кпенің ошақ ты туберкулезімен науқ ас адам * ө кпе туберкулемасымен науқ ас адам ! Науқ аста бронхит симптомдары бар, қ ақ ырығ ында таяқ шалар қ айталанып анық талғ ан, бірақ ө кпенің рентген-томограммасында ө згерістер жоқ! Оғ ан жасалуы қ ажет: * бактерия бө луші науқ ас ретінде есепке алу, емханалық жағ дайда ем тағ айындау * 1-ші диаспансерлік топқ а тіркеуге алу жә не бақ ылау *+тексерілуге жә не емделуге ауруханағ а жатқ ызу * химиопрофилактиканы тағ айындап жү ргізу * диспансерлік тіркеуге алынбаса да болады ! Жалпы тә жрибедегі дә рігермен науқ астың 2 қ ақ ырық ү лгісі зертханағ а жіберілді! Бірінші сынама теріс нә тиже берді, ал екіншісі – оң нә тижелі. Дә рігердің келесі іс-ә рекеті қ андай? *+қ ақ ырық тың ү шінші сынамасын тапсыру қ ажет * қ ақ ырық ты қ айталап жинау, тағ ы 2 сынама тапсыру * 7-10 кү н атибактериальды емнен кейін қ ақ ырық ты қ айталап тапсыру * оң нә тижелі қ ақ ырық жағ ындысымен туберкулезді науқ ас деп тіркеу * ө кпенің рентгенографиясына жіберу ! Балағ а алғ ашқ ы туберкулез инфекциясының жұ ғ уы деген диагноз қ ойылды, изониазидпен химиопрофилактика алуда. Науқ ас қ андай диспансерлік топта байқ алады: * І * ІІ * ІІІ-А *+ІІІ-Б * ІІІ-В ! Қ ауіп-қ атер тобындағ ы балаларғ а туберкулинді диагностика қ анша рет жү ргізіледі? * 6 айда 1 рет *+жылына 1 рет * 1 жылда 4 рет * 2 жылда 1 рет * жү ргізілмейді ! Жасө спірімдерге флюорографиялық тексерілунің жү ргізілуі тиіс: *+1 жылда 1 рет * 2 жылда 1 рет * 1 жылда 2 рет * эпид! жағ дайғ а байланысты * жү ргізілмейді ! Халық арасында флюорографиялық тексерулер жү ргізіледі: * 10 жастан * 12 жастан *+15 жастан * 18 жастан * тексерілетін жасы эпид! жағ дайғ а байланысты анық талады ! Біреуінен басқ асының барлығ ы, туберкулезді жұ қ тыруғ а бейім негізгі топ балаларына жатады * БЦЖ егілмеген * шала туылғ ан, жиі жә не ұ зақ ауыратын балалар * туберкулез ошағ ында туратын балалар * егуден кейінгі жергілікті реакциясының болмауы *+туберкулезбен ауырғ ан балалар ! Жасө спірімдердегі туберкулездің “қ ауіп-қ атер” тобына бірінші кезекте жататындар: * бурын жергілікті туберкулезбен ауырғ андар * бұ рын инфекцияны жұ қ тырғ андар *+туберкулез инфекциясы ошағ ындағ ылар * темекі шегетіндер мен нашақ орлар * жұ мыс жасайтын жә не спортпен айналысатындар ! Жалпы педиатрияда туберкулезге қ арсы қ олданылатын шаралар: *+туберкулин диагностикасы, БЦЖ вакциналауы мен ревакциналауы * БЦЖиттермен балаларды емдеу * вираж бен гиперергиясы балаларды қ осымша тексеру * виражы бар балаларды тексеру, туберкулезді ерте анық тау * қ арым-қ атынастағ ы балаларды қ адағ алау ! Туберкулездің қ андай клиникалық белгілері бар жандарда АМСК жү йесі мекемелерінде қ ақ ырық жағ ындысы микроскопиялық ә діспен зерттеледі? * айқ ын ентігу, тыныс жетіспеушілік белгілері * жиі отиттер, коньюнктивиттер, іштің ауруы *+екі аптадан асқ ан жө тел интоксикация белгілерімен * 3-4 кү н бойы мазалайтын ылғ алды жө тел * кенеттен дене қ ызуының кө терілуі, қ алтырау, ә лсіздік ! Туберкулездің қ андай клиникалық белгілері бар жандарда аймақ ты терапевт қ ақ ырық жағ ындысының микроскопиясын тағ айындайды? * буындардың ауырсынуы, тізесінің ісінуі мен ақ сақ тық * жиі отиттер, коньюнктивиттер, іштің ауруы *+қ ан тү кіру не қ ан кету, ентігу, кеуде ауру сезімі * 3-4 кү н бойы мазалайтын ылғ алды жө тел * Манту сынағ ының оң не кү мә нді нә тижелері ! Туберкулездің қ андай клиникалық белгілерімен жандарда аймақ ты терапевт қ ақ ырық ты микроскопиялық ә діспен тексеруге жібереді? * устамалы қ ұ рғ ақ жө тел, кө біне тү н мезгілінде * жоғ арғ ы дене қ ызуы, қ алтырау, селқ остық, ылғ алды жө тел *+субфебрильді дене қ ызуы, ә лсіздік, тершең дік, тә беттің тө мендеуі * 5-7 кү н бойы мазалайтын ылғ алды жө тел * Манту сынағ ының теріс не кү мә нді нә тижелері ! Туберкулезге қ арсы диспансердің жұ мысын қ ұ райтын негізгі шаралар: * ағ ымды жә не қ орытынды дезинфекцияны жү ргә зу * қ ауіп-қ атер тобындағ ы туберкулин диагностикасы *+науқ астарды емханалық емдеу жә не химиопрофилактиканы ө ткізу * қ ауіп-қ атер тобындағ ы флюорография * БЦЖ вакцинациясы мен ревакцинациясы ! Туберкулезге қ арсы диспансер жұ мысын қ ұ райтын негізгі шаралар: *+ туберкулездің диагностикасы, қ ү жаттандыру мен есеп беруді жү ргізу, контингентті қ адағ алау * қ ауіп-қ атер тобындағ ы адамдарғ а флюорография жү ргізу * қ ауіп-қ атер тобындағ ы балаларғ а туберкулин диагностикасын жү ргізу * БЦЖ тыртығ ы дамымағ ан балаларды қ ауіп-қ атер тобына тіркеу * БЦЖ вакцинациясы мен ревакцинациясын жү ргізу ! Тыныс алу ағ залары туберкулезінің белсенді тү рімен зардап шегетін балалардың диспансерлік есеп тобы: * ІІІ *+І * ІІ * ІV * 0 ! Тыныс алу ағ залары туберкулезінің активсіз тү рімен науқ ас балаларды қ адағ алау диспансерлік есеп тобы: * І * ІІІ *+ІІ * І б * І а ! Виражы бар балалардың қ адағ алау диспансерлік есеп тобы: * І а * І б * І в * ІІ *+ІІІ ! Туберкулез инфекциясы ошағ ындағ ы балалардың диспансерлік қ адағ алау тобы: * І а * І б * І в * ІІ *+ІІІ ! Қ азіргі кездегі ресубликадағ ы туберкулезбен кү ресу бағ дарламасы: * ДОТ ФФ стратегиясы * ДОТС стратегиясы * ДОТС- плюс стратегиясы *+Туберкулезді тоқ тату бағ дарламасы * Қ азақ ұ лттық туберкулезбен кү ресу стратегиясы ! Кез-келген емдік-алдын алу мекемелерінде туберкулездің диагностикасы мақ сатындағ ы қ олданатын жалпы жә не жедел лабораториялық ә діс * флотация ә дісі *+тура бактериоскопия * бактериологиялық зерттеу * люминесценттік бактериоскопия * ПТР ! Пульмонология жә не фтизиатрия клиникасында кеуде қ уысы ағ заларының ауруы кезіндегі негізгі рентген-диагностикалық ә діс * стационардағ ы орташа форматты флюрография *+2-жақ ты (тура жә не бү йір) шолу рентгенограммасы * рентгеноскопия * томография * компьютерлік томография ! ТМБ анық тауда қ ақ ырық тың микроскопиялық (бактериоскопия) зерттеуі қ ай мекемелерде жү ргізіледі? * емхана зертханасы * туберкулезге қ арсы диспансер лабораториясы * облыстық жә не аудандық аурухана зертханасы *+барлық АМСК мекеме зертханаларында * сан-эпид бақ ылау лабораториялары ! Туберкулезді диагностикалау ү шін патологиялық материалдың (қ ақ ырық) ТМБ-на тексерілуі ережесі қ андай?: *бір рет 1 сынама *екі рет 2 сынама *+2 кү н аралығ ында 3 сынама *бірнеше рет аптасына * кү н ара 3 рет ! Туберкулезбен ауратын науқ асты мазалайтын ауру сезімі нені дә лелдейді: * лимфа тү йіндерінің зақ ымдалуын * ателектазды * қ ан тү кіруді *+париеталді плевраның зақ ымдалуын * иммунитеттің тө мендеуін ! Туберкулез инфекция ошағ ында ағ ымды дезинфекцияны кім жү ргізеді * учаскелік дә рігер-терапевт медбикесімен бірге * учаскелік дә рігер-фтизиатр медбикесімен бірге * денсаулық жә не гигиена орталығ ының эпидемияғ а қ арсы бө лімі *+туберкулезбен науқ астың ө зі жә не осы жанұ я мү шелері * СЭҚ эпидемиологы ! Бактерия бө лушінің ыдысы кө бінесе мына жолмен ө ң деледі * хлорлы ізбес (хлорамин)ерітіндісіне салу *+қ айнату арқ ылы * ыстық сумен жуу * корбол ерітіндісіне салу * сабынды-сода ерітіндісінде жуу ! Жоғ ары қ ауіпті эпидемиялық ошақ бұ л * жанұ яда бұ рын туберкулезбен ауырғ ан маскү нем болса * жанұ я мү шесіндегі біреуде кө п кальцинаттар анық талса * ошақ ты туберкулездің сорылу жә не тығ ыздалу сатысындағ ы науқ ас болса *+ТМБ бө луші активті туберкулезбен науқ ас жә не жанұ яда балалардың болуы * ТМБ бө лмейтін активті туберкулезбен науқ ас жақ ында тү рмеден босатылғ ан
|