Згерту арқылы реттеу әдісін түсіндіру

Якорь тізбегінде реостат кедергісін R_доп ө згерте отырып, номинал жү ктеме кезінде жасанды сипаттамаларда ә ртү рлі бұ рыштық жылдамдық тар- алуғ а болады.

Берілген айналу жиілігін реттеу ә дісінде сипаттамалардың қ атаң дығ ы кең шектерде ө згереді. Номиналды жылдамдық тың жартысынан тө мен жылдамдық тарда қ озғ алтқ ыш жұ мысының тұ рақ тылығ ы кү рт тө мендейді. Сонымен қ атар, айналу жиілігін реттеу диапазоны (Д=2-3) да азаяды. Берілген реттеу ә дісінде айналу жиілігін табиғ и сипаттамадан тө мен бағ ытта ғ ана ө згертуге болады.

Берілген ә дістің кемшілігі- қ озғ алтқ ыштың айналу жиілігінің ө згерісіне пропорционал қ уат шығ ынының болуы.

Қ арастырылып отырғ ан ә дістің артық шылық тары- қ арапайымдылығ ы жә не жұ мыс сенімділігі. Реостаттардағ ы жоғ арғ ы энергия шығ ындарына байланысты, бұ л ә діс жұ мыс режимі ө қ ысқ а уақ ытта электржетектерде қ олданылады.

Тә уелсіз қ оздырылатын тұ рақ ты ток қ озғ алтқ ышының айналу жиілігін реттеудің екінші ә дісінде магнит ағ ынының ө згеруі қ оздыру орамы тізбегіне қ осымша регистор енгізу арқ ылы немесе қ оздыру орамына келтірілген кернеуді ө згерту арқ ылы іске асырылады. Қ озғ алтқ ыштың магнит ағ ынының ә ртү рлі мә ндеріндегі электромеханикалық жә не механикалық сипаттамалары 6.3 -суретте келтірілген.

а) б)

Сурет - Тә уелсіз қ озырылатын тұ рақ ты ток қ озғ алтқ ышының айналу жиілігін магнит ағ ынын ө згерту арқ ылы реттеу кезіндегі электромеханикалық (а) жә не механикалық (б) сипаттамалары

Сипаттамалары сә йкес қ озғ алтқ ыштың электромеханикалық қ асиеттерін тек механикалық сипаттамалар кө рсетеді. Магнит ағ ыны азайғ анда қ озғ алтқ ыштың айналу жиілігі тек бос жү рісте жә не аз жү ктемеде (15%-ке дейін) ғ ана ө седі.

Қ озғ алтқ ыштың айналу жиілігін магнит ағ ынын ө згерту арқ ылы реттеуді тек жоғ ары бағ ытта жү ргізуге болады. Қ оздыру ағ ынын ө згерту арқ ылы айналу жиілігін екі себептен тө мендетуге болмайды: номинал қ оздыру тогында негізгі полюстер болаты қ анық қ ан, қ оздыру орамы номиналды қ оздыру тогына есептелген.

Қ озғ алтқ ыштың айналу жиілігін якорь тізбегіне келтірілген кернеуді ө згерту арқ ылы реттеу.

Қ озғ алтқ ыштың якорь кернеуінің ә р тү рлі мә ндеріндегі сипаттамалары 6.4-суретте келтірілген.

а) б)

6.4- сурет - Қ озғ алтқ ыштың якорь кернеуінің ә р тү рлі мә ндеріндегі сипаттамалары: а-электромеханикалық; б-механикалық