Ылыми-педагогкалық зерттеу жұмыстарының жаңашылдығын анықтау әдістері

Негізгі нұ сқ аны салыстыру ә дісінің қ амтитындары: эталонның қ ұ рылуы; шығ арылғ ан нә тижелердің талдап, топталуы; талдап отырғ ан жұ мыс пен негізгі нұ сқ аның салыстырылуы; Негізгі нұ сқ ада белгілі кесте бойынша іріктеліп, бейнеленген педагогика саласындағ ы осы уақ ытқ а дейінгі белгілі теориялық жә не практикалық білім кө рсетіледі. Базалық нұ сқ аның қ ұ рылуы ізделіп отырғ ан мә селе бойынша ә дебеттерді анық тауды, тү рі мен оларды сипатына қ арай бейнелеу арқ ылы білімдерді топтауды қ арастырады. Сө йтіп, іздепт отырғ ан мә селе бойынша негізгі нә тижелердің (тұ жырымдамалар, ә дістер, идеялар, ұ сыныстар т.б.) тізімі алынады. Аталмыш эталон салыстырмалы болады жә не белгілі бір уақ ытқ а тә н.

Нә тижелерді талдап, топтау кезең інде сарапшылар бағ алап отырғ ан жұ мыс нә тижесіне талдау жасап, оны жаң ашылдық дең гейімен мазмұ нына қ арай білім тү рлері бойынша топтастырады.

Соң ғ ы кезең де талдап отырғ ан жұ мыс нә тижелері мен базалық нұ сқ аны салыстыру жү ргізіледі. Олардың бірдей болып қ алуы немесе ү йлеспеуіне байланысты жұ мыс қ орытындысы бұ рынан белгілі немесе жаң а деп бағ аланады.

Жаң ашылдық ты анық таудың ақ параттық ә дісі – ізденіс жұ мыстарынан ұ қ сас тү йін болып қ алатын қ ұ жатты қ арауды қ амтиды. Сарапшылар қ ұ жаттарды оқ ып, ө з тә жірибелері мен тү йсіктеріне сү йене отыра қ орытынды жасайды. Қ ұ жаттардың (диссертация, ғ ылыми есеп, мақ ала) тек атауы мен негізгі мақ саты ғ ана тіркеледі. Алынғ ан нә тижелер бейнеленбейді.

Жаң ашылдық таоқ ыту ә дістемесі мазмұ ны неғ ұ рлым тү пнұ сқ ағ а сай келетін релевантты қ ұ жат іздеуді қ арастырады. Содан кейін сарапшылар қ ұ жаттарды іріктеп, жаң ашылдығ ы жағ ынан ө зара салыстырады. Бірдей тү йін жасалғ ан қ ұ жаттар кездесіп қ алса онда ол қ ысқ артылады.Кейде мә ліметтер базасына енбеген, бірақ ү йлесімділік тү йіні бар қ ұ жат болып қ алуы ық тимал.

Бірақ мұ ндай мү мкіндік жаң ашылдық тың сараптамалық бағ асына қ арағ анда неғ ұ рлым тө мендеу.

Ғ ылыми-педагогикалық зерттеулер нә тижесінің жаң ашылдығ ын бағ алау ү шін антиципация (кү н ілгері білу) ә дісі қ олданылады. Бұ л ә діс қ арапайым ғ ана болғ анымен, сенімді тұ жырым жасайды. Ол алдын ала жоспарланғ ан зерттеулерді талдау ү шін тиімді. Бұ л ә дістің мә ні: жұ мыс нә тижесі сұ рақ тү рінде кө рсетіледі. Сарапшылар сұ рақ қ а жауап береді. Жауап сә йкес келіп қ алғ ан жағ дайда жұ мысты кө рсетілген нә тижелердің белгілі екені анық талады.Кейде тұ жырымның белгілі болып, сарапшылардың жауабы сә йкес келмеуі мү мкін. Мұ ндай жағ дайда жаң ашылдық тү йіндері қ осымша дә стү рлі тә сілдермен анық талуы тиіс.

Соң ғ ы кездері мә тіндік қ ұ жаттарды тексеру ү шін AntiPlagiat.ru. интернеттік желісі пайдаланылатын болды. Бұ л желі іске қ осылу базадағ ы мә тіндердің тү пнұ сқ алығ ын тексеруге ү лкен мү мкіншілік берді. Жоғ ары оқ у орындарының бірқ атары РГБ (Ресей мемлекеттік кітапханасы) базасының мә ліметтері бойынша курстық жұ мыстар, рефераттар, диссертацияларды тексеруде. Аталмыш желі зерттеу нә тижелерінің жаң ашылдығ ын тексеру ү шін де пайдаланылады. Ғ ылыми зерттеулердің жаң ашылдығ ын анық тауда ө те сақ болу қ ажет. Ө йткені, электронды тү рде материалдың аз ғ ана бө лігі болуы мү мкін. Авторлық ты анық тау ү шін интернетте бү кіл ақ парат болуы тиіс. Ғ ылыми мә тіндердің кө пшілігі қ ағ азда қ алып қ оюы мү мкін.

Кө птеген авторлар тү п деректі заң ды тү рде дә йектейді. Егер ол оны екінші рет қ осымша нұ сқ асымен жариялайтын болса, авторды шығ армашылық ұ рлығ ы ү шін айыптауы мү мкін.

Ғ ылымды дамыту ү шін жұ мыстың жаң ашылдығ ын анық тау, кө шірмеден сақ тандыру, неғ ұ рлым маң ыздырақ болып табылады.

Ұ сынып отырғ ан ғ ылыми-педагогикалық зерттеулер нә тижелерінің жаң ашылдығ ын бағ алау ә дістерін практикағ а енгізу ә рине, бір жолғ а ғ ана акт болып табылуы мү мкін емес; Ол ү шін белгілі бір ұ йымдастырылғ ан қ айта қ ұ ру, зерттеу нә тижелерін рә сімдеуге қ ойлатын талаптар енгізу, педагогика ғ ылымының ә р тү рлі саласы бойынша қ олда бар тұ жырымдардың эталондарын жасау қ ажет.

Мұ ндай ө згерістер зерттеу жұ мыстарының сапасы мен тиімділігіне, педагогикалық ғ ылым мен практиканы дамытуғ а оң кө зқ арасты танытады.

Педагогикалық зерттеулердің ең маң ызды сипаттамасы, яғ ни жаң а идеялар, теориялық жә не практикалық жаң алық тар, жұ мыстың алғ а қ ойғ ан мақ саты мен нә тижелер жиынтығ ы болып табылады.

Ғ ылыми-педагогикалық зерттеудің сапалы бағ алануы педагогика ғ ылымына енгізілген бір жаң алық болса, практикағ а енгізілсе оны оқ ығ ан кез-келген адамғ а ғ ылыми жұ мыстың нә тижесін нақ ты кө ре алатын болса.

-концепциялар;

- ойлар;

- ә дістемелік нұ сқ аулар;

- ережелер жә не т.б.

В.М.Полонский педагогикалық зерттеудің сапалы аяқ талуына 3 тү рлі ө лшемін ұ сынады: жалпы ғ ылымдық, типтік, нақ ты ғ ылыми.

І. Жалпы ғ ылымдық ө лшем.Негізгі мә селеден жә не ғ ылым ауқ ымынан тә уелсіз болатын аяқ талғ ан жұ мыс нә тижесінің сапасына талап қ ояды.

- жаң ашылдық;

- кө кестілігі;

- теориялық жә не практикалық мә нділігі;

ІІ.Типтік ө лшемдер.

Негізінен ғ ылыми-педагогикалық сапасына талап қ ояды.

ІІІ.Нақ ты-ғ ылыми ө лшем.Педагогика ғ ылымының бағ ыты мен негізгі мә селеге тә уелді болатын педагогикалық ғ ылым сапасының типтік талабын айқ ындайды.

1.1.Жаң алылық ө лшемі.

Аяқ талғ ан зерттеудің сапасын бағ алау ү шін жаң ашылдық ө лшемдері қ олданылады.Ол мынадай жаң а мінездемелерге ие:

- теориялық жә не практикалық енгізулер;

- тә рбие процесінің заң дылық тары, оның қ ұ рылымы жә не механизмі;

- оқ у-тә рбие жү йесінің мазмұ ны;

- педагогика ә дебиетінде енгізілмеген осы уақ ытқ а дейін белгісіз болғ ан ә дістер, міндеттер, тә сілдер.В.М.Полонский зерттеудің жаң алылығ ын келесі дең гейлерге бө леді:

- нақ тыландыру дең гейі;

- толық тыру дең гейі;

- тү рлендіру дең гейі;

Зерттеу жаң алылығ ы қ аншалық ты теориялық маң ызғ а ие болса, соншалық ты практикалық қ ажеттілікке ие.Зерттеулер нә тижесінде тү зілген тұ жырымдамалар, алынғ ан гипозалар, ашылғ ан заң дылық тар, ә дістер, бағ ыттар, кө зқ арастар, проблеманы айқ ындау моделіорындалғ ан ғ ылыми істердің теориялық маң ызын танытады.Ал зерттеудің практикалық маң ызы жаң а ұ сыныстар, нұ сқ аулар жә не т.б. дайындауғ а арқ ау болуында.

Жаң алылық ө лшемдерін тө мендегідей тү рде кө рсетуге болады.

	Жаң а концепциялар Болжамдар Бағ ыт Заң дылық ә дістер классификация модельдер оқ ыту мақ саттары мен тә рбие педагогика теориясы мен тарихының мақ саттары Тү сінушілік Жү йе Тенденция ө лшемдер ғ ылыми дә лелдер		Жаң а ә дістер Ережелер Алгоритмдер Бағ дарламалар Оқ ыту аумағ ындағ ы нұ сқ аулар Қ ұ ралдар Модельдер Преположения Талаптар ә дістер Эмпирикалық дә лелдер