Бап. Талап етудi беру нысаны

1. Жазбаша (жай немесе нотариалды) тү рде жасалғ ан мә мiлеге негiзделген талап етудi беру тиiстi жазбаша тү рде жасалуғ а тиiс.
2. Мемлекеттiк тiркеудi талап ететiн мә мiле бойынша талап етудi беру осы мә мiленi тiркеу ү шiн белгiленген тә ртiп бойынша тiркелуге тиiс.
3. Ордерлi бағ алы қ ағ аз бойынша талап етудi беру осы бағ алы қ ағ аздағ ы индоссамент арқ ылы жасалады (осы Кодекстiң 132-бабының 3-тармағ ы).

347-бап. Талап етудi берген несие берушiнiң
жауапкершiлiгi

Талап етудi берген бастапқ ы несие берушi жаң а несие берушiнiң алдында оғ ан берiлген талаптардың жарамсыздығ ы ү шiн жауап бередi, бiрақ бұ л талапты борышқ ордың орындамағ аны ү шiн бастапқ ы несие берушi жаң а несие берушiнiң алдында борышқ ор ү шiн кепiл болуды ө зiне алғ аннан басқ а жағ дайда, сондай-ақ егер осы Кодексте немесе шартта ө згеше кө зделмесе, жауап бермейдi.
Ескерту. 347-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2003.06.03. N 426 Заң ымен.

348-бап. Борыштың ауысуы

1. Борышқ ордың ө з борышын басқ а адамғ а ауыстыруына тек несие берушiнiң келiсiмiмен ғ ана жол берiледi.
2. Жаң а борышқ ор несие берушiмен бастапқ ы борышқ ордың арасындағ ы қ атынастарғ а негiзделген қ арсылық тарын несие берушiнiң талабына қ арсы қ оюғ а қ ұ қ ылы.
3. Борышты аудару нысанына тиiсiнше осы Кодекстiң 346-бабының 1 жә не 2-тармақ тарындағ ы ережелер қ олданылады.
4. Мiндеттеменiң жекелеген тү рлерi бойынша қ арызды аудару ерекшелiктерi заң актiлерiнде белгiленуi мү мкiн.
Ескерту. 348-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 1998.03.02. N 211 Заң ымен.

20-тарау. Міндеттеменің бұ зылғ андығ ы
ү шін жауаптылық

349-бап. Мiндеттеменiң бұ зылғ андығ ы ұ ғ ымы

1. Мiндеттеменi орындамау, не тиiстi дә режеде орындамау (мезгiлiнде орындамау, тауарлар мен жұ мыстарды толық орындамау, мiндеттеме мазмұ нында белгiленген басқ а жағ дайларды бұ зып орындау) - тиiсiнше орындамау оның бұ зылуы деп тү сiнiледi. Тиiстi дә режеде орындауғ а мү мкiндiк болмағ ан жағ дайда борышқ ор бұ л туралы несие берушiге дереу хабарлауғ а мiндеттi.
2. Мiндеттеменi бұ зғ андық ү шiн борышқ орды жауапқ а тарту несие берушiнiң талап етуi бойынша жү ргiзiледi.

350-бап. Мiндеттеменiң бұ зылуынан туындағ ан
залалдардың орнын толтыру

1. Мiндеттеменi бұ зғ ан борышқ ор несие берушiге оның бұ зылуынан туындағ ан залалдың орнын толтырып беруге мiндеттi (осы Кодекстiң 9-бабының 4-тармағ ы). Айып тө леумен қ амтамасыз етiлген мiндеттемедегi залалдың орнын толтыру осы Кодекстiң 351-бабында кө зделген ережелермен белгiленедi.
2. Мiндеттеменiң бұ зылуынан туындағ ан залалдың орнын толтырудан борышқ орды босату жө нiндегi тараптардың мiндеттеме бұ зылғ анғ а дейiн қ абылдағ ан келiсiмi жарамсыз болады, алайда тараптар ө зара келiсiм бойынша мү лiктегi нақ ты келтiрiлген зиянды ғ ана ө ндiрiп алуды кө здеуi мү мкiн.
3. Егер заң дарда немесе шартта ө згеше кө зделмесе, залалды анық тағ ан кезде, мiндеттеме орындалуғ а тиiстi жерде, борышқ ор несие берушiнiң талабын ө з ық тиярымен қ анағ аттандырғ ан кү нi, ал егер талап ерiктi тү рде қ анағ аттандырылмаса, талап арыз берiлген кү нi қ олданылғ ан бағ а назарғ а алынады. Мә н-жай негiзге ала отырып, сот шешiм шығ арғ ан кү нi не нақ ты тө лем тө ленген кү нi қ олданылғ ан бағ аны назарғ а ала келiп, залалдың орнын толтыру туралы талапты қ анағ аттандыра алады.
4. Айырылып қ алғ ан пайданың мө лшерiн анық тағ ан кезде оны алу ү шiн несие берушi алдын ала қ олданғ ан шаралар жә не осы мақ сатта жасалғ ан дайындық тар ескерiледi.
5. Егер мұ ның ө зi мiндеттеменi бұ зғ аны ү шiн жауапкершiлiктен жалтару мақ сатымен жасалғ анын дә лелдесе, несие берушi борышқ ордың, сондай-ақ оның мү лiк иесiнiң кез-келген iс-ә рекетiн жарамсыз деп тануды талап етуге қ ұ қ ылы.
Ескерту. 350-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 1998.03.02. N 211 Заң ымен.

351-бап. Залалдар жә не айып тө леу

1. Егер мiндеттеменiң орындалмағ аны немесе тиiстi дә режеде орындалмағ аны ү шiн айып тө леу белгiленсе, залалдар айып тө леумен жабылмағ ан бө лiгiнде ө теледi.
Заң дарда немесе шартта залалдарды емес, айып тө леудi ө ндiрiп алуғ а жол берiлетiн; залал толық сомасында айып тө леуден тыс ө ндiрiп алынуы мү мкiн; несие берушiнiң таң дауы бойынша не айып тө леу, не шығ ын ө ндiрiп алынуы мү мкiн болатын жағ дайлар кө зделуi ық тимал.
2. Мiндеттеменiң орындалмағ аны немесе тиiстi дә режеде орындалмағ аны ү шiн шектелген жауаптылық белгiленген жағ дайларда айып тө леу арқ ылы жабылмағ ан бө лiгiнде, не одан тыс, не оның орнына ө телуге жататын залал осындай шектелумен белгiленген шекке дейiн ө ндiрiп алынуы мү мкiн.

352-бап. Мiндеттеменiң бұ зылуынан келтiрiлген
моральдық нұ қ санды ө теу

Мiндеттеменiң бұ зылуынан келтiрiлген моральдық нұ қ сан осы Кодекстiң 350-бабында кө зделген залалдардан тыс ө теледi. P01003S

353-бап. Басқ аның ақ шасын заң сыз пайдаланғ аны
ү шiн жауапкершiлiк

1. Ақ ша мiндеттемесiн орындамау салдарынан бiреудiң ақ шасын заң сыз пайдаланғ аны не оларды тө леу мерзiмiн ө ткiзiп жiбергенi, не оларды негiзсiз алғ аны немесе басқ а адамның есебiне сақ тағ аны ү шiн тұ рақ сыздық айыпақ ы тө ленуге тиiс. Айыпақ ының мө лшерi ақ ша мiндеттемесiн немесе оның тиiстi бө лiгiн орындағ ан кү нгi Қ азақ стан Республикасының Ұ лттық Банкi белгiлеген қ айта қ аржыландырудың ресми ставкасы негiзiнде есептеледi. Борышты сот тә ртiбiмен ө ндiрiп алу кезiнде сот несие берушiнiң таң дауы бойынша Қ азақ стан Республикасы Ұ лттық Банкiнiң қ уыным жасалғ ан немесе шешiм шығ арылғ ан немесе iс жү зiнде тө ленген кү нгi қ айта қ аржыландырудың ресми ставкасын негiзге ала отырып, несие берушiнiң талабын қ анағ аттандыра алады. Егер заң қ ұ жаттарында немесе шартта айыпақ ының ө зге мө лшерi белгiленбесе, осы ережелер қ олданылады. P01003S
2. Басқ аның ақ шасын пайдаланғ аны ү шiн айыпақ ы, егер заң дарда немесе шартта айыпақ ы сомаларын есептеудiң ө зге тә ртiбi белгiленбесе, бұ л ақ шаның сомасы несие берушiге тө ленген кү нге дейiн ө ндiрiлiп алынады.
3. Егер несие берушiнiң ақ шасын заң сыз пайдаланудан оғ ан келтiрiлген залал осы баптың 1-тармағ ының негiзiнде оғ ан тиесiлi айыпақ ының сомасынан асып кетсе, ол борышқ ордан осы сомадан асатын бө лiкте залалды ө теудi талап етуге қ ұ қ ылы.
Ескерту. 353-бап жаң а редакцияда - Қ азақ стан Республикасының 1997.07.11. N 154, ө згерту енгізілді - 2007.01.12. N 225 Заң дарымен.

354-бап. Жауапкершiлiк жә не мiндеттеменi заттай
орындау

1. Мiндеттеме тиiстi дә режеде орындалмағ ан жағ дайда айып тө леу жә не залалдарды ө теу, егер заң қ ұ жаттарында немесе шартта ө згеше кө зделмесе, борышқ орды мiндеттеменi орындаудан босатпайды.
2. Мiндеттеме орындалмағ ан жағ дайда залалды ө теу жә не оны орындамағ аны ү шiн айып тө леу, егер заң қ ұ жаттарында немесе шартта ө згеше кө зделмесе, борышқ орды міндеттеменi заттай орындаудан босатады.
3. Мерзiмi ө тiп кеткендiктен ө зi ү шiн ендi керегi болмай қ алғ ан мiндеттеменiң орындалуынан несие берушiнiң бас тартуы (осы Кодекстiң 365-бабы), сондай-ақ бас тарту тө лемi ретiнде белгiленген ақ шалай соманы тө леу (осы Кодекстiң 369-бабы) борышқ орды мiндеттеменi заттай орындаудан босатады.
Ескерту. 354-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 1998.03.02. N 211 Заң ымен.

355-бап. Белгiлi бiр затты жеке беру мiндеттемесiн
орындамаудың салдары

1. Белгiлi бiр затты меншiкке, шаруашылық жү ргiзуге, жедел басқ аруғ а немесе несие берушiнiң пайдалануына жеке беру мiндеттемесiн орындамағ ан жағ дайда, бұ л затқ а ү шiншi жақ тың артық шылық қ ұ қ ығ ы болмаса, несие берушi оны борышқ ордан алып қ оюды жә не несие берушiге берудi талап етуге қ ұ қ ылы.
2. Затты беру борышқ орды залалдың орнын толтырудан босатпайды.

356-бап. Мiндеттеменi борышқ ордың есебiнен
орындау

Борышқ ор затты жасап, несие берушiге беру немесе оғ ан белгiлi бiр жұ мыс жасап беру немесе қ ызмет кө рсету мiндеттемесiн орындамағ ан жағ дайда заң дардан, шарттан немесе мiндеттеменiң мә нiнен ө згеше туындамайтындық тан, несие берушi мiндеттеменi орындауды ү шiншi адамдарғ а ақ ылғ а қ онымды бағ ағ а ақ ылғ а қ онымды мерзiмде тапсыруғ а немесе оны ө з кү шiмен орындауғ а жә не шық қ ан қ ажеттi шығ ындар мен басқ а залалдарды ө теудi борышқ ордан талап етуге қ ұ қ ылы.

357-бап. Субсидиялық жауапкершiлiк

1. Заң дарғ а немесе мiндеттеменiң шарттарына сә йкес негiзгi борышқ ор болып табылатын (субсидиялық жауапкершiлiк) басқ а адамның жауапкершiлiгiне қ осымша жауапты болатын адамғ а талап қ ойғ анғ а дейiн кепiл берушi талапты негiзгi борышқ орғ а қ оюғ а тиiс.
Егер негiзгi борышқ ор несие берушiнiң талабын қ анағ аттандырудан бас тартса, не оны толық орындамаса немесе несие берушi одан қ ойылғ ан талапқ а ақ ылғ а қ онымды мерзiмде жауап алмаса, бұ л талаптың орындалмағ ан бө лiгi субсидиялық жауапкершiлiгi бар адамғ а қ ойылуы мү мкiн.
2. Егер бұ л талап негiзгi борышқ орғ а қ арсы қ ойылғ ан талапқ а жатқ ызу (осы Кодекстiң 370-бабы) арқ ылы қ анағ аттандырылуы мү мкiн болса, несие берушi ө зiнiң негiзгi борышқ орғ а қ оятын талабын субсидиялық жауапкершiлiгi бар адамның қ анағ аттандыруын талап етуге қ ұ қ ылы емес.
3. Субсидиялық жауапкершiлiгi бар адам оғ ан несие берушi қ ойғ ан талапты қ анағ аттандыруғ а дейiн бұ л туралы негiзгi борышқ орғ а ескертуге, ал егер мұ ндай адамның ү стiнен талап арызы тү ссе, негiзгi борышқ орды iске қ атыстыруғ а тиiс.
Олай болмағ ан жағ дайда негiзгi борышқ ордың несие берушiге қ арсы айтайын деген қ арсылық тарын субсидиялық жауапкершiлiгi бар адамның регрестiк талабына қ арсы қ оюғ а қ ұ қ ығ ы бар.
Ескерту. 357-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 1998.03.02. N 211 Заң ымен.

358-бап. Мiндеттемелер жө нiндегi жауапкершiлiктiң
мө лшерiн шектеу

1. Мiндеттеменiң кейбiр тү рлерi бойынша жә не қ ызметтiң белгiлi бiр тү рлерiне байланысты мiндеттемелер бойынша заң қ ұ жаттары залалды толық ө теу қ ұ қ ығ ын шектей алады (шектелген жауапкершiлiк).
2. Егер мiндеттемелердiң осы тү рi немесе осындай қ ұ қ ық бұ зушылық ү шiн жауапкершiлiк мө лшерi заң дармен белгiленген болса, қ осылу шарты бойынша немесе тұ тынушы ретiндегi азамат несие берушi болып табылатын ө зге шарт бойынша борышқ ордың жауапкершiлiк мө лшерiн шектеу жө нiндегi келiсiм жарамсыз болады.
Ескерту. 358-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 1998.03.02. N 211 Заң ымен.

359-бап. Мiндеттеменiң бұ зылғ андығ ы ү шiн
жауапкершiлiк негiздерi

1. Борышқ ор кiнә лi болғ ан кезде, егер заң дарда немесе шартта ө згеше кө зделмесе, мiндеттеменi орындамағ аны жә не (немесе) тиiстi дә режеде орындамағ аны ү шiн жауап бередi. Егер борышқ ор мiндеттеменi тиiстi дә режеде орындау ү шiн ө зiне байланысты шаралардың барлығ ын қ олданғ анын дә лелдесе, ол кiнә сiз деп танылады.
2. Кә сiпкерлiк қ ызметтi жү зеге асырғ ан кезде мiндеттеменi орындамағ ан немесе тиiстi дә режеде орындамағ ан адам, егер бой бермейтiн кү штiң, яғ ни осы жағ дайлар кезiндегi тө тенше жә не тойтаруғ а болмайтын мә н-жайлардың (дү лей қ ұ былыстар, соғ ыс қ имылдары жә не т.б.) салдарынан тиiстi дә режеде орындауғ а мү мкiндiк болмағ андығ ын дә лелдей алмаса, мү лiктiк жауаптылық ты кө тередi. Ондай мә н-жайларғ а, атап айтқ анда, мiндеттеменi орындау ү шiн қ ажеттi тауарлардың, жұ мыстардың немесе қ ызмет кө рсетудiң рынокта болмауы жатпайды.
Заң дарда немесе шартта жауапкершiлiктiң жә не одан босатылудың ө зге негiздерi ескерiлуi мү мкiн.
3. Мiндеттеменi қ асақ ана бұ зғ аны ү шiн жауапкершiлiктi жою немесе шектеу туралы алдын-ала жасалғ ан шарт жарамсыз болады.

360-бап. Мiндеттемедегi кә сiпкерлiк тә уекел

Егер мiндеттемеде кә сiпкердiң тапсырысы бойынша ә лдебiр жұ мысты орындау кө зделсе, жұ мыстың нә тижесiн пайдаланудың мү мкiн еместiгi немесе оны пайдаланудың тиiмсiз болу тә уекелi кә сiпкерге жү ктеледi. Жұ мысты тиiстi дә режеде орындағ ан адам, егер шартта ө зге кә сiпкерлiк тә уекелдi бө лу кө зделмесе, орындау дә режесiне сә йкес ақ ы алуғ а қ ұ қ ылы.

361-бап. Екiжақ ты шартты орындамаудың салдары

Егер екiжақ ты шартта тараптардың бiрде-бiрi жауап бермейтiн мә н-жайдың салдарынан тараптардың бiреуi ү шiн мiндеттеменi орындауғ а мү мкiншiлiк болмаса, заң қ ұ жатында немесе шартта ө згеше кө зделмегендiктен, шарттың орындалуын тараптардың ешқ айсысының да талап етуге қ ұ қ ығ ы жоқ. Мұ ндай жағ дайда тараптардың ә рқ айсысы ө зi орындағ анның бә рiн қ айтаруды тиiстi қ арсы орындауды алмай-ақ талап етуге қ ұ қ ылы.

362-бап. Борышқ ордың ө з қ ызметкерлерi ү шiн
жауапкершiлiгi

Борышқ ордың мiндеттемесiн орындау жө нiндегi лауазымды адамдарының немесе ө зге қ ызметкерлерiнiң ә рекеттерi борышқ ордың ә рекеттерi болып есептеледi. Борышқ ор бұ л ә рекеттер ү шiн, егер олар мiндеттеменi орындамауғ а немесе тиiстi дә режеде орындамауғ а ә келiп соқ тырса, жауап бередi.

363-бап. Борышқ ордың ү шiншi жақ тардың
ә рекеттерi ү шiн жауапкершiлiгi

1. Ү шiншi жақ тардың борышқ ор алдындағ ы ө з мiндеттерiне қ атысты ә рекетi не ә рекетсiздiгi мiндеттеменi бұ зудың себебi болғ анда да борышқ ор несие берушiнiң алдында жауап бередi.
Егер заң дарда тiкелей орындаушы жауап бередi деп белгiленбесе, борышқ ор несие берушi алдындағ ы ө з мiндетiн жү ктеген ү шiншi жақ тардың ә рекетi немесе ә рекетсiздiгi ү шiн де жауап бередi.
2. Борышқ ор ү шiншi жақ тардың ә рекеттерiнен немесе ә рекетсiздiгiнен мiндеттеменi бұ зғ аны ү шiн жауапкершiлiктен олардың кiнә сiздiгi дә лелденгеннен кейiн босатылуы мү мкiн.
Кә сiпкерлiк қ ызметтi жү зеге асырғ ан кезде борышқ ор ү шiншi жақ тардың ә рекеттерiнен немесе ә рекетсiздiгiнен мiндеттеменi бұ зғ аны ү шiн жауапкершiлiктен, егер оғ ан дү лей кү штер себепшi болса, босатылады (осы Кодекстiң 359-бабының 2-тармағ ы).
3. Ү шiншi жақ тардың қ ұ қ ық тарымен мiндеттеме нысанасын ауырлатуғ а байланысты мiндеттеме бұ зылғ анда, егер ондай ауырлату несие берушiмен шарт жасасқ анғ а дейiн пайда болса жә не несие берушiге ол туралы шарт жасасу кезiнде ескертiлсе ғ ана, борышқ ор жауапкершiлiктен босатылады.
4. Заң дарда немесе шартта ү шiншi жақ тардың ә рекеттерi ү шiн борышқ ор жауапкершiлiгiнiң ө зге жағ дайлары кө зделуi мү мкiн.

364-бап Несие берушiнiң кiнә сi

1. Егер мiндеттеменiң орындалмауы немесе тиiстi дә режеде орындалмауы екi тараптың да кiнә сiнен болса, сот оғ ан сә йкес борышқ ор жауапкершiлiгiнiң кө лемiн азайтады. Сот, егер несие берушi мiндеттеменiң орындалмауынан немесе тиiстi дә режеде орындалмауынан келтiрiлген залал кө лемiнiң ұ лғ аюына қ асақ ана немесе абайсызда себепкер болса немесе олардың азаюына ақ ылғ а қ онымды шаралар қ олданбаса, борышқ ор жауапкершiлiгiнiң мө лшерiн де азайтады.
2. Борышқ ор заң актiлерi немесе шарт бойынша ө зiнiң кiнә сiне қ арамастан мiндеттеменiң орындалмағ анына немесе тиiстi дә режеде орындалмағ анына жауап беретiн жағ дайларда да осы баптың 1-тармағ ының ережелерi тиiсiнше қ олданылады.
Ескерту. 364-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 1998.03.02. N 211 Заң ымен.

365-бап. Борышқ ордың мерзiмдi ө ткiзiп алуы

1. Мiндеттеменiң орындалу мерзiмiн ө ткiзiп алғ ан борышқ ор несие берушiнiң алдында мерзiмдi ө ткiзiп алу арқ ылы келтiрiлген залал ү шiн жә не мерзiмiн ө ткiзiп алу кезiнде туындағ ан кездейсоқ тық тан орындай алмауының салдары ү шiн жауап бередi.
2. Егер борышқ ордың мерзiмдi ө ткiзiп алуы салдарынан мiндеттеменi орындау несие берушiге керексiз болып қ алса, ол мiндеттеменi орындауды қ абылдаудан бас тартып, залалды ө теудi талап ете алады.
3. Несие берушiнiң мерзiмдi ө ткiзiп алуы себептi мiндеттеме ә зiрше орындала алмайтын болса, борышқ ор мерзiмдi ө ткiзiп алушы болып саналмайды (осы Кодекстiң 366-бабы).

366-бап. Несие берушiнiң мерзiмдi ө ткiзiп алуы

1. Егер несие берушi борышқ ор ұ сынғ ан тиiстi дә режедегi орындауды қ абылдаудан бас тартса, немесе заң дарда немесе шартта кө зделген, не iскерлiк айналым дә стү рлерiнен немесе аяқ талғ анғ а дейiн борышқ ор ө з мiндетiн атқ ара алмағ ан мiндеттiң мә нiнен туындайтын ә рекеттердi жасамағ ан болса, ол мерзiмдi ө ткiзiп алғ ан болып есептеледi.
Борышқ ордың мiндеттеменi орындағ анын тиiстi тү рде растаудан бас тартқ ан жағ дайда да несие берушi мерзiмдi ө ткiзiп алғ ан болып есептеледi.
2. Егер несие берушi мерзiмдi ө ткiзiп алу, не ө зi, не заң дар бойынша немесе несие берушiнiң тапсыруымен мiндеттеменiң орындалуын қ абылдап алу жү ктелген адамдар жауап бермейтiн жағ дайларғ а байланысты болғ анын дә лелдеп бермесе, несие берушiнiң мерзiмдi ө ткiзiп алуы борышқ орғ а мерзiмдi ө ткiзiп алудан келтiрiлген залалдың орнын толтыруғ а қ ұ қ ық бередi.
Мерзiмдi ө ткiзiп алғ ан несие берушiге мерзiмдi ө ткiзiп алғ ан кезде мiндеттеменi орындаудың кездейсоқ мү мкiн болмай қ алуының барлық қ олайсыз салдары жү ктеледi.
3. Ақ шалай мiндеттеме бойынша борышқ ор несие берушiнiң мерзiмдi ө ткiзiп алғ аннан кейiнгi уақ ытына сыйақ ы (мү дде) тө леуге мiндеттi емес.
Ескерту. 366-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ Р 1997.07.11 N 154 Заң ымен.

21-тарау. Міндеттемені тоқ тату

367-бап. Мiндеттеменi тоқ тату негiздерi

1. Мiндеттеме орындалса, талаптан бас тарту тө лемi тө ленсе, борышты есепке жатқ ызылса, жаң ғ ыртылса, борышты кешiру арқ ылы борышқ ор мен несие берушi бiр тұ лғ а болса, орындауғ а мү мкiндiк болмаса, мемлекеттiк органның қ ұ жаты шығ арылса, азамат қ айтыс болса, заң ды тұ лғ а таратылса, толық немесе iшiнара тоқ татылады.
2. Мiндеттеменi тараптардың бiреуiнiң талабы бойынша тек заң дарда кө зделген жағ дайларда ғ ана тоқ татуғ а жол берiледi.
3. Заң дар мен шартта мiндеттеменi тоқ татудың басқ а да негiздерi кө зделуi мү мкiн.

368-бап. Мiндеттеменi орындау арқ ылы тоқ тату

1. Мiндеттеме тиiстi дә режеде орындалғ анда тоқ татылады.
2. Алынып тасталды - Қ Р 1998.03.02 N 211 Заң ымен.
Ескерту. 368-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ Р 1998.03.02 N 211 Заң ымен.

369-бап. Бас тарту тө лемi

Тараптардың келiсiмi бойынша мiндеттеме орындалудың орнына бас тарту тө лемiн беру (ақ ша тө леу, мү лiк беру жә не т.б.) арқ ылы тоқ татылуы мү мкiн. Бас тарту тө лемiнiң мө лшерiн, мерзiмдерiн жә не тә ртiбiн тараптар белгiлейдi.

370-бап. Мiндеттеменi есепке жатқ ызу арқ ылы тоқ тату

1. Мiндеттеме мерзiмi жеткен, не мерзiмi кө рсетiлмеген немесе мерзiмi талап ету кезiмен белгiленген бiртектес қ арсы талапты есепке жатқ ызу арқ ылы толық немесе бө лiк-бө лiгiмен тоқ татылады. Есепке жатқ ызуғ а бiр тараптың ө тiнiшi жеткiлiктi.
2. Мына талаптарды:
1) егер тараптардың бiрiнiң ө тiнiшi бойынша талапқ а заң ды талап мерзiмiн қ олдануғ а болса жә не ол мерзiм ө тiп кетсе;
2) азаматтың ө мірi мен денсаулығ ына келтiрiлген зиянды ө теу туралы;
3) алимент ө ндiрiп алу туралы;
4) ө мiр бойы асырау туралы;
4-1) егер кредитордың талабы талап ету қ ұ қ ығ ын басқ ағ а беру шартынан (шарттарынан) туындайтын болса, лицензиядан айрылғ ан не консервациялау немесе тарату процесінде тұ рғ ан банкке қ ойылатын талаптарды;
5) заң дарда немесе шартта кө зделген басқ а да жағ дайларды есепке жатқ ызуғ а жол берiлмейдi.
3. Талап ө згеге ө ткен жағ дайда борышқ ор жаң а несие берушiнiң талабына қ арсы ө зiнiң бастапқ ы несие берушiге керi талабын есепке жатқ ызуғ а қ ұ қ ылы.
Егер талап борышқ ор талап етудi беру туралы хабарды алғ ан кездегi негiзден туындаса жә не талап мерзiмi оны алғ анғ а дейiн туса, не ол мерзiм кө рсетiлмесе немесе талап ету кезiмен белгiленсе, ол есепке жатқ ызылады.
Ескерту. 370-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ Р 1998.03.02 N 211, 2005.12.23 N 107 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2011.02.10 N 406-IV (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

371-бап. Мiндеттеменiң борышқ ор мен несие берушінiң бiр
тұ лғ а болуы себептi тоқ татылуы

Мiндеттеме борышқ ор мен несие берушi бiр тұ лғ а болуы себептi тоқ татылады.

372-бап. Мiндеттеменiң жаң ғ ыртылуғ а байланысты
тоқ татылуы

1. Мiндеттеме тараптардың арасында болғ ан бастапқ ы мiндеттеменi ауыстыру туралы келiсiммен сол адамдардың арасындағ ы орындаудың ө зге нысанасын немесе ә дiсiн кө здейтiн басқ а мiндеттемемен (жаң ғ ыртылуғ а байланысты) тоқ татылады.
2. Азаматтың ө мiрiне немесе денсаулығ ына келтiрiлген зиянды ө теу жө нiндегi жә не алимент тө леу жө нiндегi мiндеттемелерге қ атысты жаң ғ ыртылуғ а жол берiлмейдi.
3. Жаң ғ ыртылу, егер тараптардың келiсiмiнде ө згеше кө зделмесе, бастапқ ы мiндеттемеге байланысты қ осымша мiндеттемелердi тоқ татады.