Шешу жолдары. Инфляцияның деңгейін берілген параметрлерде ұстап тұру Қазақстан Республикасының Үкіметі мен

Инфляцияның дең гейін берілген параметрлерде ұ стап тұ ру Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі мен Ұ лттық Банкінің бірлескен іс-қ имылдарымен жү зеге асырылатын болады.

«Қ азақ стан Республикасының Ұ лттық Банкі туралы» Қ азақ стан Республикасының Заң ына сә йкес Ұ лттық Банк ө зінің негізгі мақ сатын орындауғ а бағ ытталғ ан мемлекеттік ақ ша-кредит саясатын жү ргізетін болады. Атап айтқ анда, бұ л ақ ша-кредит саясатының қ ұ ралдары мен операциялық негізін одан ә рі жетілдіруді, банк жү йесінің шамадан тыс ө тімділігі проблемасының ө ткірлігі сақ талғ ан жағ дайда ақ ша-кредит саясатын қ атайтуды болжайды.

Ү кімет, ө з кезегінде, Ұ лттық Банк қ ызметінің негізгі мақ сатын орындауғ а, оның ішінде мынадай бағ ыттар бойынша жә рдем кө рсететін болады:

кө бінесе ө ндірістің тиімділігін арттыру жә не ең бек ө німділігін ө сіру есебінен экономиканың ө суін ынталандыру;

ө лшемдері ақ ша-кредит саясатымен келісілетін біркелкі қ атаң фискалдық саясат жү ргізу;

шикізат ресурстарына жоғ ары бағ а кезең інде Ұ лттық қ орда қ аражатты жинақ тау саясатын жү ргізу;

орта мерзімді тарифтік жоспарлар шең берінде табиғ и монополиялар субъектілерінің тауарлары мен қ ызметтер кө рсетуіне бағ аны реттеу;

ү стем (монополиялық) жағ дайғ а ие субъектілердің тауарлары мен қ ызметтер кө рсетуіне бағ а белгілеуді бақ ылау;

бағ а жө нінде сө з байласу фактілерін, теріс пиғ ылды бә секелестікті анық тау жә не жолын кесу;

бә секелі ортаны, бә секелі ішкі нарық тарды дамыту ү шін жағ дай жасау;

биржалық сауданың қ алыптасуы жә не оны дамыту;

сауда инфрақ ұ рылымын дамыту;

ішкі тауар нарық тарының тең герімділігін қ амтамасыз ету.

Нақ ты макроэкономикалық бағ дарлар, оның ішінде ақ ша-кредит саясатының бағ дарлары, сондай-ақ тараптардың оларғ а қ ол жеткізу жө ніндегі бірлескен іс-қ имылдары Ү кімет пен Ұ лттық Банктің жыл сайынғ ы бірлескен мә лімдемелерінде айқ ындалатын болады.

Экономиканы ырық тандыру жағ дайында қ аржы жү йесінің орнық тылығ ы мен бә секеге қ абілеттілігін қ амтамасыз ету Қ азақ стан Республикасының қ аржы секторын дамытудың 2007 – 2011 жылдарғ а арналғ ан тұ жырымдамасын іске асыруды ескере отырып жү зеге асырылады, сондай-ақ мыналарғ а:

қ аржы институттарының орнық тылығ ы мен тұ рақ тылығ ын, қ аржы секторы қ ызметтерінің сапасын жә не оларғ а қ ол жетімділікті арттыруғ а;

қ аржы қ ызметтері нарығ ында бә секені арттыру мақ сатында қ аржы секторын реттеу стандарттарын жақ сартуғ а, оны одан ә рі ырық тандыруғ а;

Ұ лттық Банк, Қ аржы нарығ ын жә не қ аржы ұ йымдарын реттеу мен қ адағ алау агенттігі жә не Ү кімет арасында қ аржылық тұ рақ тылық мә селелері бойынша меморандум жасасуғ а;

Қ азақ станның банк жү йесі тарапынан экономиканың перспективалық секторларына нарық тық ақ талғ ан қ олдау кө рсету ү шін жағ дай жасауғ а жә не ө ң ірлік экономикалық жобаларда, оның ішінде мемлекеттік-жеке меншік ә ріптестік шең берінде банктік қ атысуды кү шейтуге;

Қ азақ станның жиынтық сыртқ ы борышының оң тайлы мө лшерін ұ стап тұ ру қ ажеттілігін ескере отырып, cыртқ ы қ арыз алуды шектеу жө нінде қ олданылатын шаралардың тиімділігі туралы мә селені қ арауғ а;

тиімді жұ мыс істейтін қ аржы нарығ ын қ ұ руғ а жә не халық ты ө здерінің жинақ тарын бағ алы қ ағ аздарғ а белсенді тү рде инвестициялауғ а тартуғ а;

электрондық банктік қ ызметтердің инфрақ ұ рылымын кең ейтуге байланысты болады.

Халық тың инвестициялық сауаттылығ ын арттыру коммуникация қ ұ ралдарын пайдалана отырып жү зеге асырылатын болады.

Қ азақ стан Республикасының ТМД мен Орталық Азия ө ң ірі шең берінде негізгі қ аржы орталығ ы ретінде қ алыптасуы қ аржы секторының жекелеген сегменттерінің кө шбасылық ө ң ірлік ұ станымдарғ а қ ол жеткізуі есебінен мыналар:

Алматы қ аласының ө ң ірлік қ аржы орталығ ын дамыту жә не оның тиімді жұ мыс істеуі;

ТМД мен Орталық Азиядағ ы неғ ұ рлым ө тімді жә не қ ол жетімді нарық ретінде Қ азақ станның бағ алы қ ағ аздар нарығ ын дамыту;

валюталардың негізгі тү рлері бойынша Қ азақ станда неғ ұ рлым ө тімді валюта нарығ ының қ алыптасуы;

қ азақ стандық қ аржы институттарының (банктердің, зейнетақ ы қ орларының, сақ тандыру компанияларының жә не басқ а да қ аржы институттарының) ТМД мен Орталық Азия ө ң ірінің қ аржы ресурстарына қ ажеттілігін, сондай-ақ қ азақ стандық кә сіпорындардың инвестициялары мен мү дделерін қ олдауды, ө ң ірлік нарық тарғ а жылжытуды қ амтамасыз етуге қ абілетті ірі ө ң ірлік қ аржы ұ йымдары ретінде дамуы;

Қ азақ станның қ аржы секторының мынадай кө рсеткіштер: тұ рақ тылық, орнық тылық, айқ ындылық, сондай-ақ қ аржы ө німдерінің дең гейі, сапасы мен ә ртү рлілігі бойынша ТМД мен Орталық Азиядағ ы кө шбасылық бойынша экономикалық жағ ынан дамығ ан елдердің стандарттарына қ ол жеткізуі арқ ылы қ амтамасыз етілетін болады.

Бұ л ретте Қ азақ станның алдағ ы Дү ниежү зілік сауда ұ йымына кіруі жағ дайында отандық қ аржы институттарының орнық ты ұ станымдар мен бә секеге қ абілеттілікті сақ тауы маң ызды міндеттердің бірі болып табылады.

Нә тижелері

Қ олданылатын шаралар:

инфляцияны жылына 5 – 7 % дең гейінде ұ стауғ а;

отандық қ аржы секторының даму дең гейін, оның орнық тылығ ын, бә секеге қ абілеттілігін арттыруғ а, бұ л ө з кезегінде Қ азақ станның ТМД мен Орталық Азия ө ң ірі шең берінде негізгі қ аржы орталығ ына айналуғ а мү мкіндік береді ә рі тұ тастай алғ анда республика экономикасының дамуына оң ә сер етеді;

халық тың инвестициялық сауаттылығ ы дең гейін арттыруғ а;

Алматы қ аласының ө ң ірлік қ аржы орталығ ының халық аралық қ аржы нарығ ының жаң а сегменті ретінде қ алыптасуын қ амтамасыз етуге мү мкіндік береді.

4.2.3. Бә секені дамыту, бә секелі ортаны қ орғ ау жә не табиғ и монополиялардың қ ызметін тиімді реттеу

Мақ саты

Еркін бә секені одан ә рі дамыту, табиғ и монополиялардың қ ызметін реттеу.

Міндеттері

1. Еркін бә секелі орта қ ұ ру жә не нарық тың барлық субъектілеріне тең жағ дай жасау.

2. Инвестицияларды активтерді жаң ғ ыртуғ а жә не жаң артуғ а бағ ыттауды ынталандыратын табиғ и монополиялар субъектілерінің қ ызметін реттеудің тиімді жү йесін қ алыптастыру, олар ұ сынатын қ ызметтердің сапасын арттыру.

3. Бә секені қ орғ ау жү йесін жетілдіру.