Панкреатитті консервативті емдеудің жалпы талаптары.

1. Шок жә не интоксикациямен кү ресу,

2. ауырсыну сезімімен кү ресу,

3. бездің ә рі қ арай іріп-шіруіне жол берме, у

4. инфекциямен кү ресу.

Шокпен кү ресу тә сілдері шоктың барлық тү рлеріндегідей. Панкреатитті шоктың басты себебінің бірі-ауырсыну болатындық тан басқ а шаралармен қ атар ауыруды басуғ а бағ ытталады. Бірақ та панкреатиттегі ауыруды басу ө те қ иын. Тіпті морфий егудің ө зі баспайды, ал кейде тіпті ауыруды кү шейтеді. Бұ ғ ан себеп морфийдің Одди сфинктерін тарылтатындығ ы жә не оның ә серінен без шырынының ағ ынының қ иындануы. Бұ нымен қ оса морфий кұ сық ты кү шейтіп, ө ттің ұ йқ ы безі ө зегіне енуіне ә кеп соғ ады. Сондық тан кө птеген мамандар панкреатитпен науқ асқ а морфий егуден бас тартады.

Одди спазмын басу жә не ұ йқ ы безінен шығ атын шырынның мө лшерін басу ү шін папаверин 1% - 1-3 мл., атропин, 1-2% промедол егіледі, екі бұ йрекгер тұ сының новокаинды қ оршау орындалынады. Безге тыныштық беру ү шін 3-4 тә улік бойы ауруғ а ауыз арқ ылы тағ амдар ішкізілмейді. Қ арынды зонд арқ ылы сілтілі сумен жуады. 3-4 тә уліктіқ ашығ удан соң кө мірсулы диета (қ айнатпалар, кисельдер, сү тке пісірілген ботқ а, майсыз сү т) беріледі. Жедел панкреатиттің барлық тү рін емдегенде антибиотиктер егіледі. Кандидозғ а қ арсы нистатин пайдаланылады.

Жедел панкреатитті консервативті емдеу принциптері:

1. Ауырсыну сезімін жою (аналгетиктер, блокадалармен).

2. Бездің секреторлы қ асиетін мү мкіндігінше бә сендету.

3. Протеолитті ферменттер белсенділігін тө мендту.

4. Су тұ здар арасындағ ы жә не қ ышқ ыл- сілті бұ зылыстарын тү зету.

5. Жү рек, қ ан тамырлар жағ дайын жақ сарту.

6. Уланумен кү ресу.

7. қ абыну процестерінің алдын алу жә не оларды емдеу.

Панкреатитті операциямен емдеу - келесі жағ дайларда қ ажет:

1) Перитонит жә не оның салдарынан ағ за улануының дамуы.

2) Консервативті емнің нә тижесіздігінде.

3) Панкреатитпен қ оса деструктивті холециститтің дамуы.

4) Операциямен емделуі қ ажет іштің басқ а мү шелерінің ауруларында.

Операцияның талабы:

1) Ағ задағ ы улы заттардың сің уінен сақ тау.

2) Ұ йқ ы безінің одан ә рі іріп шіруін алдын алу.

3) Панкреатитке себеп болғ ан жағ дайды жою (холецистит, холангит).

Ұ йқ ы безін ашу іштің ортанғ ы - жоғ арғ ы жолымен орындалады.

Іште сарғ ыш тү сті сұ йық тың табылуы бездің ісінғ ен тү рінде, қ анды судың табылуы бездің геморрагиялық шіруінде байқ алады.

Бездің ісінген тү рінде - оны айналдыра ішпердесінен тысқ ары май қ абатына, без қ апшығ ы астына антибиотиктер қ осылғ ан новокаин егіледі.

Панкреатиттің абсцессінде, некрозында безді жабатын париетальды ішперде тілініп, бездің шіріген тіні денеден кедергісіз шығ уын қ амтамасыз ету ү шін тілік ұ зын, кең болуы қ ажет. Тілікке 1-2 марлелі тампондар жә не дренажды тү тікше енгізіледі.

Тампондар 7-8 тә уліктен соң алынады.

Жедел панкреатитті операциямен емдеу аурудың ферментті токсемия кезең інде қ ажет:

1. Консервативті емнің нә тижесіздігінде.

2. Холецистопанкреатитте.

Асқ ыну кезең інде:

1. Перитонит.

2. Панкреонекроз.

Операцияның орындалу уақ ытына сә йкес - ерте (2-3 тә улік арасында), кешіктірілген (2-3 жұ ма), кешіккен (1-2 ай ішінде) тү рлерін бө леді.

Ерте операциялар:

1. Панкреатиттен айырылуы мү мкін емес басқ а іш мү шелерінің хирургиялық ауруында.

2. Перитониттің дамуында.

3. Холецистопанкреатитте (деструктивті холецистит).

4. 24-48 сағ ат бойы жү ргізілген қ омплексті консервативті емнің шипасыздығ ы.

Панкреатиттің ісінген жә не геморрагиялы тү рінде - ұ йқ ы безінің айналасына 0, 5% новокаин ерітіндісіне қ осылғ ан 125 мг. гидрокортизон, 20000 бірлік контрикал жә не 1 млн. пенициллин егіледі.

Ірің ді перитонитпен асқ ынғ ан панкреатитте ұ йқ ы безіне кө рсетілетін қ имылдарғ а қ оса іш, сальник қ уыстарын диализдеу орындалады.

Жедел панкреатиттің асқ ынулары:

I. Токсикалық:

1. Панкреатогенді шок.

2. Панкреатогенді плеврит, пневмония.

3. Бауырдың улану дистрофиясы.

4. Бү йректің улану дистрофиясы.

5. Эрозивті - геморрагиялық гастроэнтерит.

6. Панкреатогенді делириялы синдром.

7. Панкреатогенді сү йек-буын деструкциясы.

8. Панкреатогенді кома.

II. Некроздан соң ғ ы:

1. Дегенеративті:

а) панкреатитті инфильтрат,

б) ұ йкы безінің кистасы.

2. Ірің ді:

а) ұ йқ ы безінің абсцессі,

б) без флегмонасы немесе апостематозды панкреатит,

в) ішперде ішінің жә не сыртының абсцесс, і

г) ішпердеден тысқ ары майының, шарбының, кө кіректің флегмонасы,

д) перитонит.

III. Висцералдық:

а) сыртқ ы жә не ішкі жыланкө здер.

б) Аррозивті қ ан ағ уы.

в) Окклюзиялы зақ ымдар. Іш аортасының, дарбаза кө к тамырдың (қ ысылуы немесе тромбоздануы).

Операция тү рлері:

1. Бездің басын немесе қ ұ йыршығ ын, некрозданғ ан бө лшегін алып тастау.

2. Панкреатоэктомия (бездің толық некрозданғ анында).

3. Шарбы қ алтасын тампондау, дренаждау.

4. Ө т жолдарын (декомпрессия) қ ысудан босату.

Жедел панкреатиттің ақ ыры. Ө лім жиілігі.

1. Ісінген тү рінде-------------------------------------- 0%

2. Ошақ ты некрозында------------------------------ 11, 5%

3. Жартылай некрозданғ ан тү рінде------------- 93%

4. Толық некрозында-------------------------------- 100%