Сынып бойынша оқушылар тізімін құрастыру

II кезең –сараптамалық

Мақ саты:

Дарынды балалармен жұ мысты ұ йымдастыру формалары мен ә дістерін ашып кө рсету.

I саты (бастауыш мектеп) – дарынды балаларды айқ ындауда олардың белгілі бір ә рекеттегі табыстары есепке алынады: оқ у-білімдік, кө ркемдік, физикалық жә не т.б.

Бұ л саты балалардың білім алуда мұ ғ алім жетекшілігімен жә не оз бетінше ү йренуіне негізделгендігінен танылады. Бұ л кезең де сабақ тағ ы жә не сабақ тан тыс ә рекеттерді оқ ушылардың танымдық қ абілетін дамытуғ а, ә рбір оқ ушы ө зінің эмоциялық, физикалық талаптарын іске асыра алатындай қ осымша білім қ ызметінің сапасын ұ сынуғ а бағ ытталғ ан бірегей процесс ретінде ұ йымдастыру ө те маң ызды (оқ удың қ осымша сабақ тарынан басқ а балалардың шығ армашылық қ абілетін дамытуғ а арналғ ан бағ дарламалар ұ сыну).

Баланың шығ армашылық ә леуеті ә ртү рлі білім аймағ ынан дамуы мү мкін, бірақ кө ркемдік дамудағ ы ө зіндік табиғ и ә рекет ә лдеқ айда шынайы жә не ақ ылғ а қ онымды болып табылады. Осығ ан байланысты қ осымша сабақ тар (ү йірмелер) ұ йымдастырылғ ан дұ рыс:

- кө ркемсө здің шеберханасы (тіл маманы);

-қ уыршақ театры (Абельдинова Ж.К.)

- «Ә семдік ә лемінде» (бейнелеу ө нері) (бейнелеу мұ ғ алімі);

- салауатты ө мір салты шеберханасы (ұ раны: «Тә ні саудың жаны сау»)

Жетекші –Омарова А.А.);

«Жас зерттеуші» - «Зерде»

Сабақ тағ ы жә не сабақ тан тыс ә рекет оқ ушылардың ө з мү мкіндіктерін ә ркелкі ә рекет ортасында шығ ара алатындай жағ дайда қ ұ рылуы керек. Бұ л жаң а білім мен жаң а тә жірибенің бастау кө зі ретінде маң ызды, сонымен қ атар бұ л білім II жә не III сынып сатыларында басқ а ә рекет ортасындағ ы қ ұ рылым негізі ретінде қ ызмет етуі тиіс.

2-саты (5-9-сыныптар) – бұ л кезең де ә рекеттің сабақ тағ ы жә не сыныптан тыс ә ркелкі тү рлері арқ ылы баланың танымдық, шығ армашылық мү мкіндіктері мен қ абілеттерін жеке бағ алау ө ткізіледі.

Дарынды оқ ушылармен жұ мыс мазмұ ны ә рбір оқ у тә ртібінің аймағ ында анық талады. Оқ у материалының мазмұ ны оқ ушыларды ү здіксіз ү йренуге икемдеуі керек, таным процесі мұ ндай балалар ү шін қ ұ нды болғ аны жө н.

II кезең де оқ уғ а факт бойынша емес, ойлауды дамытатын, ө зіндік жұ мысқ а итермелейтін, кейін ө з бетінше іске асыру мен ө з бетінше оқ уғ а жол салатын идеялар мен тә сілдер, ә дістер арқ ылы бірте-бірте кө шу керек, сол мақ саттың бірте-бірте шығ уы олардың кө п рухани, зияткерлік жә не физикалық кү ш жұ мсап, жетістікке жетуі ү шін қ ажет.

Дарынды балалармен жұ мыс жасаудың бұ л кезең інде жұ мыстың топтық формалары ә лдеқ айда орындырақ: («ақ ыл шабуылы»), рө лдік тренингтер, ғ ылыми-тә жірибелік жұ мыстар, жобалық тапсырмалар жә не т.б.), ә р сабақ та пә ннен бө лек шығ армашылық тапсырмалар қ олданылуы керек, эссе жазу.

Мектептегі сыныптан тыс тә рбие жұ мыстар жү йесі дарынды оқ ушылардың дамуына жә не жасырын жатқ ан дарындылық пен қ абілеттің шығ уына ә сер ететін маң ызды фактор болып саналады. Психологтардың пікірінше, ойын –мұ ндай жү йенің негізі болып шығ ады.

3-саты. Ү лкен мектеп айрық ша білім беру кең істігі болып табылады. Онда бір жағ ынан, ә леуметтік-дағ дыланғ ан тұ лғ аның қ алыптасуы бойынша оның міндетті қ ызметінің қ оғ аммен орындалуы аяқ талса, екінші жағ ынан, қ ұ зіреттілік кешені ү шін жағ дайдың жасалуына ә келетін ЗУН жү йесінің артық байланысымен басым білім беру парадигмасының бірте-бірте бағ ытталуы шынайы жү ріп жатады, ол кө п факторлы ақ параттық қ арым-қ атынастық кең істік жағ дайында ө з ойларын жү зеге асырушы адам қ абілеті ретінде қ арастырылады. Бұ дан мектепте білім беру кең істігінің жаң а принциптері мен ұ йымдастыру ә дістері қ алыптасады:

- жобалық -зерттеушілік дағ дының ө нуі (жобалық ә діс);

- жоғ ары сынып оқ ушыларының ө з қ алауындағ ы профильді бағ ытқ а қ атынасының анық тамасы;

- қ арым-қ атынас ө рісінің этикалық кө зқ арас бойынша анық айқ ындалуы.