Андай тасушы-программалар вирус жұқтырып алады?

Ktpvzha Компаньон-вирустар (companion) ө з бойында файлдарды ө згертпейтін бағ дарламаларды білдіреді. Бұ л вирустардың жұ мыс алгоритмі компьютердің жадысында орналасқ ан ЕХЕ-файлдар ү шін сол аттағ ы, бірақ.СОМ кең ейтуіндегі файл-спутниктерді жасаудан тұ рады, мысалы, ХСОРУ.ЕХЕ файлы ү шін ХСОРУ.СОМ файлы жасалынады. Вирус СОМ-файлғ а жазылады жә не ешқ алай ЕХЕ-файлды ө згертпейді. Мұ ндай файлды ашқ анда DOS ең алдымен СОМ-файлды, яғ ни кейіннен ЕХЕ-файлды ашатын вирусты табады жә не орындайды.

«Қ ұ рт»-вирустар компьютерлік желілерде компаньон-вирустар сияқ ты таралады, файлдарды немесе дисктердегі секторларды ө згертпейді. Олар компьютердің жадысына компьютерлік желіден бойлайды, басқ а компьютерлердің желілік адрестерін тауып, осы адрестер бойынша ө зінің кө шірмелерін жібереді. Мұ ндай вирустар кейде жү йенің дискісінде жұ мыс файлдарын жасайды, бірақ компьютердің қ орларына (оперативті жадыдан басқ а) мү лдем жү гінбеуі мү мкін.

Паразиттік вирустар

Паразиттік вирустарғ а ө зінің кө шірмелерін таратқ анда, файлдардың ө здерін толық немесе жартылай жұ мысқ а икемді етіп қ алдыра отырып файл ішіндегісін міндетті тү рде ө згертетін барлық файлдық вирустар жатады. Мұ ндай вирустардың негізгі тү рлеріне файлдың басына, файлдың соң ына жә не файлдың ортасына жазылатын вирустар жатады.

Студенттік вирустар – бұ лжиі резиденттік емес жә не кө п қ ателерден тұ ратын ө те қ арапайым вирустар.

Stealth-вирустар немесе кө зге кө рінбейтін вирустар ө з бойында DOS-ң зақ ымдалғ ан файлдарғ а немесе диск секторларына жү ктемелерін ұ стап алып, ө з орнына ақ параттың зақ ымдалмағ ан бө ліктерін «апарып қ оятын» жетілген бағ дарламаларды білдіреді. Сонымен бірге мұ ндай вирустар файлдарғ а жү гінгенде резиденттік антивирустік мониторларды алдай алатын жеткілікті ө зіндік алгоритмдерді қ олданады.

«Полиморфик» - вирустар — бұ л сигнатурасы жоқ, яғ ни кодтың бірде-бір тұ рақ ты бө лігінен тұ рмайтын ө те қ иын айқ ындалатын вирустар. Кө п жағ дайда бірдей полиморфик-вирустардың екі ү лгісі бір-біріне тура келе бермейді. Ол вирустың негізгі денесін шифрлеу мен шифрді шешуші бағ дарламалардың кө мегімен жетіледі.

Файлдық вирустар орындалатын файлдарғ а енеді. Бү гінгі кү ні стандартты DOS-ң орындалатын объектілерінің барлық тү рлерін зақ ымдайтын вирустар белгілі: командалық файлдар (BAT), жү ктелінетін драйверлер (SYS, сонымен бірге арнайы файлдар IO.SYS жә не MSDOS.SYS) жә не орындалатын екілік файлдар (EXE, COM). Басқ а операциялық жү йелердің (Windows95/NT, OS/2, Macintosh, UNIX) орындалатын файлдарын зақ ымдайтын вирустар да бар.

Жү ктемелі вирустар флоппи-дисктің жү ктемелі (boot) секторын жә не boot-секторын немесе винчестердің Master Boot Record (MBR). Дисктерді зақ ымдағ анда жү ктемелі вирустар ө здерінің кодын жү йені жү ктегенде басқ аруғ а ие болатын қ андай да бір бағ дарламаның орнына «апарып қ ояды».

Арнайы вирустар БҚ нақ ты ерекшеліктеріне бағ ытталғ ан, мысалы, Word редакторының қ ұ жаттарын зақ ымдайтын вирус.

Жү йелік вирустар компьютерлік желі бойынша таралады.

Мысалы, файлдарды да, дисктердің жү ктемелі секторларын да зақ ымдайтын файлды-жү ктемелі вирустар деген сияқ ты тіркестер де болады. Сонымен бірге желі бойынша вирустардың кез келген тү рлері тарала алады.

Макро-вирустар. Макро-вирустар мә ліметтерді ө ң деудің кейбір жү йелерінде (мә тіндік редактор, электронды кестелер жә не т.б.) орнатылғ ан тілдердегі бағ дарламалар болып табылады. Мұ ндай вирустар ө здерінің кө беюі ү шін макро-тілдердің мү мкіндіктерін қ олданады жә не олардың кө мегімен ө здерін бір зақ ымдалғ ан файлдан (қ ұ жаттар немесе кестелер) басқ асына алып ө теді. Microsoft Word, Excel жә не Microsoft Access ү шін макро-вирустар – ең кө п тарағ андар. Зақ ымдау тә сілдері резиденттік жә не резиденттік емес болып бө лінеді.

Резиденттік вирус компьютерді инфециялағ анда оперативті жадыда ө зінің резиденттік бө лігін қ алдырады. Резиденттік вирустар жадыда орналасады жә не компьютерді сө ндіргенге шейін немесе қ айта жү ктегенге шейін белсенді болып қ алады.

Резиденттік емес вирустар компьютердің жадысын зақ ымдамайды жә не шектеулі уақ ыт белсенді болады. Кейбір вирустар оперативті жадыда вирусты таратпайтын кішкентай резиденттік бағ дарламаларды қ алдырады. Мұ ндай вирустар резиденттік емес болып саналады.