Оптикалық дискілердегі жинақтауыш CD-ROM жинақтауыш

Соң ғ ы уақ ыттағ ы компьютерлердің негізгі конфугурациясына CD-ROM дискжетек енгізген болатын. CD-ROM-ның (Compact Disk Only Memory) абервиатурасы компакт-дискілер негізіндегі тұ рақ ты еске сақ таушы қ ұ рылғ ы деп аударылады. Осы қ ұ рылғ ының ә рекетінің принципі диск бетінде орналасқ ан лазерлік сә улелер арқ ылы цифрлік мә ліметтерді оқ у болып табылады. Ақ параттарды тасымалдаушы ретінде қ арапайым компакт-дискіні қ арастыруғ а болады. Компакт-дискідегі цифрлік жазу ө те жоғ ары тығ ыздығ ы бар магниттік дискілерден ерекшеленеді, сол себептен стандартты CD 650-700 Мбайтты сыйдыра алады.

CD-дің диаметрі 120 мм жә не қ алың дығ ы 1.2 мм болатын пластиктен жасалады.

Пластикалық бетке алюминий немесе алтын қ абаты жағ ылады. Дискіге ақ паратты жазу жолдардың бетіне басып жазу арқ ылы жү зеге асырылады. Бұ л ақ паратты екі ретті жазуғ а мү мкіндік туғ ызады. Терең дету пит (pit), ал оның беті лэнд land деп аталады. Логикалық бірлік питтен ө ту кезінде кодталады. Компакт-дискінің ортасынан шетіне дейін спираль тү ріндегі бір жолдар болады. Диск беті 3 облысқ а бө лінеді. Бастапқ ы (Lead-In) дискінің ортасында орналасады. Жә не бірінші оқ ылады. Онда диск мазмұ ны жазылады, барлық жазулардың адрестерінің кестесі, дискі белгісі жә не т.б. кө мекші ақ парат. Ортаң ғ ы облыс дискідегі ү лкен орын алатын негізгі ақ параттары бар. Соң ғ ы облыс (Lead-Out) дискінің соң ғ ы белгісі болады.

CD-ROM жинақ тауышы дискіні айналдыратын электродвигателі болады; лазерлік сә улешашушы, оптикалық линза диск бетінен оқ уғ а арналғ ан датчиктер мен линзалардан қ ұ ралғ ан оптикалық жү йесі; ә келу механиасын басқ аратын микропроцессорлардан қ ұ ралады.

CD-ROM-ның негізгі сипаттамалары: мә ліметтерді тасымалдау жылдамдығ ы-150 Кбайт/сек; компьютердің жедел жадысына мә ліметтерді тасымалдау жылдамдығ ының сипаттамалары; 2 жылдамдық ты CD-ROM (2х), 50 жылдамдық ты /50х CD-ROM/; қ олдану уақ ыты, яғ ни дискідегі ақ паратты іздестіру ү шін миллисекундамен есептейді.

Бір ретті жазу CD-R жә не CD-RW қ ұ рылғ ылары болады.

CD-R(CD-Recortdable) жанақ тауышы

Сырт жағ ынан ол CD-ROM-ғ а ұ қ сас жә не дискілер кө лемі мен жазу форматы жағ ынан бір-біріне тіркесуші болып келеді. Ол бір реттік жазуды орындауғ а мү мкіндік береді жә не оны бірнеше рет оқ уғ а болады. Мә ліметтерді жазу арнайы программалық жабдық тау кө мегімен жү зеге асырылады. CD-R жинақ тауышындағ ы жазу жылдамдығ ы 4х-52х-ті қ ұ рап отыр.

CD-RW (CD-ReWritable) жинақ тауышы

Бұ л кө пмә тіндік мә ліметтерді жазуғ а мү мкіндік береді жә не бұ л жерде ақ параттарды бос кең істікке жазып, сонымен қ атар жаң а ақ параттарды толық тай қ айта жазуғ а мү мкіндік бар /алдың ғ ы мә ліметтер ө шіріліп қ алады/ CD-RW жылдамдығ ы 4х-52х, ал қ айта жазу жылдамдығ ы -24х.