Зерттеу объектісін талдау

Ақ паратты ө ң деу процесі ә рқ ашан негізгі адамдық қ ызмет жә не мұ ндай процестің ақ параттық ресурстармен бірігуі уақ ыт ө те ақ параттық жү йелер деп аталына бастады. Ақ параттық жү йелер – бұ л жинақ тауғ а, сақ тауғ а, дә лдеп тү зетуге, іздеуді болдыруғ а, ақ паратты ө ң деуге жә не беруге мү мкіндік беретін ақ параттық қ орлар жә не процедуралардан тұ ратын комплекс. Есептеу техникасының пайда болуымен АЖ дамудың сапалы, революциялық процесін, бағ дарламалық -техникалық комплекс жә не байланыс қ ұ ралдары болып табылатын физикалық жә не функционалдық комплекстерді басынан ө ткізді.

Дамығ ан АЖ ұ лттық жә не ә лемдік ақ параттық орталарғ а интеграцияланғ ан тө тенше қ иын адам-машиналық комлекстерді ұ сынады. АЖ тиімділігі кө п жағ дайда оның сапасымен жә не қ олданушының оғ ан сенімділігімен анық талады. Ө німнің сапасы, жобалау процесі, ө німділігі жә не қ ызметі тү гелдей ақ параттық технологиялар аймағ ына да жататын адам ө мірінің дең гейін жә не ұ лттық шаруашылық жағ дайын анық тайтын тораптық мә селелердің бірі болып табылады. Ақ параттық жү йелерге келесі негізгі компоненттер жатады:

• есептеу техникасының аппараттық қ ұ ралдары;
• телекоммуникацияның (байланыстар) аппараттық қ ұ ралдары;
• ААЖ реализациялау функцияларының бағ дарламалық қ ұ ралдары;
• ақ параттық берілгендер қ оры (БҚ);
• регламентирленген функцияларды қ ұ жаттау жә не ААЖ барлық компоненттердің қ олданылуы;
• бағ дарламалық -техникалық қ ұ ралдармен қ ызмет кө рсететін жә не қ олданатын мамандар.

АЖ аппараттық компоненттері жетеліктей ә мбебап мінезден тұ рады жә не нақ ты ақ параттық технологиялардың функционалдық мә нінен айтарлық тай тә уелділігі тө мен. Бірақ оларды таң дауда ә рқ ашан техникалық мінездемелер қ атары, талдау жә не осы компоненттердің сынауы прибор жасаудың қ иын аймақ тарында ө ң делінген дә стү рлі ә дістері жә не қ ұ ралдарымен жетерліктей ө ткізілу мү мкіндіктері ескеріледі.

АЖ қ алғ ан компонеттері адам қ ызметінің нақ ты аймағ ында мә селелерді шешу мә нін, функцияларын жә не сапасын анық тайтын оның ителлектуалды бө лігін қ ұ райды. Бұ л компоненттер мақ саттық ө згерістерімен, мә ндердің қ иын формалданатын жә не тексеруді терең зерттеу ә дістерін талап ететін сипаттамаларының жоғ ары тү рлілігімен ерекшеленуі мү мкін.

Кез келген нақ ты АЖ кө бінесе инфрақ ұ рылым деп аталатын оны қ оршағ ан ақ параттық ортада ә рекет етеді. Ақ параттық жү йелердің инфрақ ұ рылымында ә детте телекоммуникациялық желілерді жә не олармен байланысатын объектілер: серверлер, автоматтандырылғ ан жұ мыс орындары, желілік ақ параттық ресурстар каталогтарын жә не т.б. тү сінеді. Тү рлі сипаттағ ы ақ параттық қ орлар (банктер жә не деректер қ орлары) жә не басқ а да ақ параттық қ ұ рылымдар ақ параттық ресурстар болып табылады.

Қ азіргі кезде ААЖ инфрақ ұ рылымының ә сіресе телекоммуникациялық компоненттері тез дамуда. Бірақ, басында-ақ барабар технологиялар қ осымшалары жоқ кезінде бейнеленетін компьютерлік желілер жағ дайында қ олданушы сұ ранысының ә лсіздігі негізгі қ иындық болып табылды.

Ә лемнің барлық елінде кө псандық, нақ ты, қ олданбалы жү йелерді ө ң деуге кө п қ ұ рал, қ аражат жұ мсалады жә не теориялық сұ рақ тарғ а мү лде аз кө ң іл бө лінеді. Негізінде, мұ ндай жолды кезінде автоматтандырылғ ан басқ ару жү йесін қ ұ ру жә не телекоммуникациялық технологиялар салаларындағ ы жұ мыстарда да бұ л керекті этап – «ө сім сырқ аты» болып табылды.

Жұ мыс жағ дайының концептуалды, жү йелік ойының керектігі кейбір пә ндік салада кү шіне енеді. Бұ л саланың дамуының берілген этабында ө зара ә лсіз байланысқ ан білімнің, фактінің, мә селелер мен қ ызығ ушылық тардың кө птеген мө лшері алынады.

Қ иын перспективті автоматтандырылғ ан ақ параттық жү йелерді бө лек ө ң деуде қ ұ ру процесі қ ызмет тү рінің жоғ ары кө птү рлілігін қ осады жә не ғ ылыми-техникалық мамандар жә не политикалық жә не экономикалық мә селелерді қ абылдайтын тұ лғ алар арасындағ ы ө зара тар байланысты талап етеді.

Жинақ талғ ан тә жрибе АЖ келесі талаптарғ а жауап беруі керектігін кө рсетеді:

– маманның ақ параттық жә не есептеу қ ажеттіліктерін уақ ытылы қ анағ аттандыру;

– қ олданушы жауабы мен сұ ранысына минималды уақ ыт;

– қ олданушы жә не оның сұ раныстарына дайындық дең гейіне адаптация;

– жү йеде жұ мыстарды қ абылдау қ арапайымдылығ ы жә не қ атынас жең ілділігі;

– қ ызмет кө рсетудің қ арапайымдылығ ы жә не сенімділігі;

– қ олданушымен қ атынаста шыдамдылық;

– қ олданушыны тез оқ ыту мү мкіндігі;

– есептеу желісі қ ұ рамында жұ мыстардың болу мү мкіндігі.

Сонымен, жоғ арыда айтылғ ан қ асиеттерді қ олдайтын жә не берілген талапқ а жауап беретін бағ дарламалық қ амтаманы ө ң дейміз. Біріктірілген ү лкен кө лемді ә ртү рлі ақ параттар туралы мә лімет қ ажеттілігі, ә ртү рлі жә не кө бінесе қ арсы мақ саттардың жә не назарлардың ү лкен сандарының бірігуіне қ ажеттілік туындайды.

Программалар - бұ йрық тардың жалғ асуының тә ртіпке келтірілуі. Барлық компьютерлік программаның ақ ырғ ы мақ саты - аппараттық қ ұ ралдармен басқ ару. Сондай-ақ бір қ арағ анда программа қ ұ рылғ ылармен бірге ә рекет етпесе де, жә не енгізу қ ұ рылғ ыларынан енгізу мә ліметтерін талап етпесе де, сонымен бірге шығ ару мә ліметтерін шығ ару қ ұ рылғ ыларына орналастырмаса да, бә рібір оның жұ мысы компьютердің аппараттық қ ұ рылғ ыларын басқ аруғ а негізделген. Компьютерде прогаммалық жә не аппараттық жабдық таулар тығ ыз байланыста, сонымен бірге ү здіксіз бір ә рекетте жұ мыс істейді. Бұ л екі категорияны біз екі бө ліп қ арағ анымызбен, бұ л екеуінің арасында диалектикалық байланыс бар екенін ұ мытпауымыз керек, оларды бө ліп қ арауымыз уақ ытша деп білуіміз керек.

Есептегіш жү йенің программалық жабдық тау қ ұ рамын программалық конфигурация деп атайды. Программалар арасында да, физикалық тораптар мен одақ тар арасындағ ыдай байланыс болады- кө п программалар кө п тө мен дә режедегі программаларғ а арқ а сү йеп жұ мыс істейді, яғ ни программа аралық интерфейс туралы айтуғ а болады. Ондай интерфейстің бар болуы, техникалық жағ дайлар мен бір ә рекетті протоколдардың болуына байланысты, ал іс жү зінде программалық жабдық таудың бір-бірімен бірге ә рекет ететін дә режелердің бө лінуін қ амтамасыз етеді.