Зін өзі тану сабақтарындағы жағымды ойлау

Сабақ тың басында жағ ымды кү йге келу ә дісін қ олдану тә жірибесі тө мендегідей кө рсеткіштердің айтарлық тай жақ сарғ анын кө рсетеді.

Тә ртіп, ө зін - ө зі қ адағ алау; денсаулық; ақ ылдың байсалдылығ ы; ес, зейін қ ою; интуиция; басқ аларғ а деген сү йспеншілік; ішкі тыныштық;

Сабақ тың дә йексө зі. Сабақ та дә йексө збен ө алай жұ мыс жү ргізу керек.

Адам нені ойласа ө зі де сондай болады. Оқ ушылардың ойларын нақ ты сабақ қ а сә йкес ә ң гімелеп айту арқ ылы неғ ұ рлым асқ ақ а нә рселерге бағ ыттау жолын табу керек. Мұ ғ алім сабақ тың мақ сатына сә йкес клетін нақ ыл сө зді тақ тағ ы жазып қ ою керек. Балалар оларды есте сақ тау, тү пкі санада сақ талуы ү шін бірнеше рет дауыстап айтады немесе дә птерлеріне жазады. Егер бастағ анда ештең е шық паса онда талаптаның ыз, талаптаның ыз тағ ы да талаптаның ыз. Бұ л сү йспеншілік береді, жә не кешіледі, эгоизм алады жә не ұ мыстады. 7-8 бала айтады.

«Бә рін сү й, бә ріне қ ызмет ет», «бә ріне кө мектес, ешкімді ренжітпе»

Ө зің е ә діл бол, сонда басқ аларғ а жалғ ан сө йлемейсің.

«Шындық ты айту ұ зақ емес,

Ал жалғ ан айтсаң, ұ зақ, ұ зақ, ө те ұ зақ шексіз жалғ ан айтуғ а тура келеді. Ең жақ сысы уақ ытынды шығ ын қ ылма». Б.Заходер.

Дә йексө здердің оқ ушыларғ а жағ ымды ә сері келесідей тү йінделеді:

1. Денсаулық ты жақ сартады.

2. Шабыттанудың ішкі қ айна кө зіне сенімді дамытуғ а кө мектеседі.

3. Ө зіне сенімділікті дамытуғ а кө мектеседі.

4. Қ ауіпсіздікті жә не игілікті сезіндіреді.

5. Нақ ты пә нге ойын тұ рақ тандыруғ а кө мектеседі, осылайша ақ ыл қ алыптасады.

6. Жағ ымды ойлауғ а тү рткі салады.

7. Қ арапайымдылық ты сің іреді.

8. Қ орқ ынышты сейілтуге кө мектеседі.

9. Даналық пен турашылдық ты дамытады.

10. Интуицияны ынталандырады.

Қ ортындылар

Жоғ арыда айтылғ андарды қ орыта келе, оқ ытудың ә дстемесі ретінде жағ ымды ойлау мен дә йексө здарді кү нделікті

Оқ ытудың диалогтік ә дісінің мақ саты. Оқ иғ а айту ө нері. Оқ иғ а айту кезіндегі мұ ғ алімнің меіндеттері.

- Есте жоқ ерте заманнанбері оқ иғ алар ұ рпақ тан ұ рпақ қ а ақ парат берудің қ ұ ралы қ ызметін атқ арып келді.

- Батылдық, адалдық жә не сенім сияқ ты қ ұ ндылық тар сюжетке қ оса ө ріліп жә не осылайша балалар ү шін ү лгі болу қ взметін атқ арады.

- Отбасылық ортада оқ иғ а айту бірден басты алданыш болады жә не ә ң гімелеуші ү лкендер мен тың даушы балалар арасында сү йіспеншілік пен бірлік атмосфеасын қ ұ руғ а кө мектесті.

- Заманау ә ң гімелеуші теледидар болыпады, жә не де ондағ ы берілет қ ұ ндылық тар мен моральдық адамгершілік критерилерді біздің балалардың бойына сің іру керек пе деген ү лкен мә селе туындайды.

Мұ ғ алімнің міндеттері:

- оқ ушыларғ а этикалық стилдің дә йектемесінің ү лгісі бола білуі керек;

- оқ ушыларғ а ойын нақ ты жеткізе білуге ү йрету керек;

- оқ ушылардың ойын жеткізулеріне мү мкіндік туғ ызып, шыдамдылық таныта білуі керек;

- олардың дә йектеріне тү зетулер енгізгенде сыпайылық таныта білу қ ажет;

- ө з ойын оқ ушығ а таң бау, ө з ойының дұ рыстығ ына кө з жеткізуге ешкімді мә жбү рлемеу;

Жақ сы ұ йымдастырылғ ан пікірлесудің ү лкен білімдік жә не тә рбиелік мә ні бар:

- мә селені терең тү сінуге жә не ө зінің кө зқ арасын білдіруге мү мкіндік алады;

- ө згелердің пікірімен санаса білуге ү йренеді;

Мұ ғ алім мен оқ ушының ө зара ә рекетті:

- белсенді жақ, тек қ ана ө зі ғ ана ық пал етіп қ оймай ө згелерге де бірдей ә серін тигізеді;

- ө зара серіктестікте болады;

- ө згелердің де кө зқ арасын, ұ станымын қ абылдай білуге дайын болады;

- тілектестікке, бір іске бірге қ атысуғ а жұ мыла алу;

- бір- бірін қ абылдай алу;

- белсенді гуманистік ұ станымда болу;

Ә ң гімелердің дереккө здері. Ә ң гіме таң дау кезінде жас ерекшеліктерін ескеруғ ә ң гімелердің дереккө здері:

Фольклор, мифолоия, тарихи кітаптар, ө мірлік жағ даяттар, ә улиелердің, кө рнекті адамдардың ө мірін сипаттау, аң ыздар, ертегілер, мысалдыр, ұ лы пайғ амбарлардың ғ ибратнамалары жә не рухани кітаптары.

Жетімдер ү йі тә рбиеленушілерінің сыйлығ ы. Бір сыйлық тың оқ аиғ асы.

Қ айырымдылық тамшылары:

Біз қ ұ рбым екуміз сауда орталығ ында болдық жә не жарнамалық викторинадан жұ мсақ ойыншық сатып алдық. Келе жатып, ә кесімен жү рген ақ ыл есі кем балағ а ойыншық ты сыйладық. Ол рахмет! Деді. Оның ә кесі жылап жібере жаздады. Бала бірнеше ай сө йлемей жү р екен. Бұ л мағ ан ү міттенуге кө мектеседі.

ә ң гіме таң дау:

Сә йкес келетін оқ иғ аны таң дауда біз оқ ушылардың жасына байланысты нені жақ сы кө ретіндіктен, нені ұ натпайтындарын есепке алуымыз керек. Баланың ұ л не қ ыз екенііне назар аудару қ ажет, ұ лдарғ а кө бінесе шытырман оқ иғ алы ә ң гімелер мен фантастиканы сү йіп тың дайды, ал қ ыздар болса, не, ұ рлы романтикағ а ү йір жә не жоғ ары эстетикалық қ асиеттермен ерекшеленетін неғ ұ рлым жайлы, мейірімді ә ң гімелерді тың дайды. Қ ыздарғ а бақ ытты аяқ талатын оқ иғ алар ұ найды.

Тағ ы бір нә рсеге мұ ғ алім назар аударуы тиіс бұ л балалардың отбасылық жағ адйы. Мысалы: ө здерін қ абыл алмағ ан немесе сү йкіссіз сезінетін назшар отбасынан шық қ ан балаларғ а бақ ытты отбасының ө мірін салыстыруды кө рсететні ә ң гімелер ауыр ә сер қ алдырады жә не жағ ымсыз реакция тудырады.

Ә ң гіме таң дау ү шін жө н сілтеу тізімі:

Ә ң гіме айтудың ұ зақ тығ ы тың даушының жасына байланысты болады. Мысалғ а, кіші жастағ ы оқ ушылар ү лкен балалар сияқ ты ұ зақ шоғ ырлана алмайды.

Ә ң гімені иллюстрациялап жә не осы сә тте оқ ытылатын қ ұ ндылық тардың мә нін ерекше кө рсетіп қ ою керек, сонда оны сө збен тү сіндіруге уақ ыт кетпейді.

Сондай ақ, ә ң гіме мұ ғ алімнің кө здеген мақ сатына сай болуы тиіс. Ә ң гіме дені сау баланы дамыту ү шін қ ұ ндылық тарды қ абылдауғ а ық пал етіп қ ана қ оймай сонымен қ атар шығ армашылық қ абілеттерге ынталандыруы тиіс.

Ұ сынылатын ә дістемелік тә сілдердің тізімі:

Қ уыршақ (театрланғ ан), суреттер мен карточкалар, диопроектр, слайдтар немесе фильмдерден ү зінділер, магнитті тақ та немесе қ атты картондар

Телевизвор, интерактивті тақ та, музыкалық орталық, т.б

Ең негізгісі мұ ғ алім ө зі ү йрететін дү ниелерді ө зі тә жірибе жү зінде мең геруі тиіс, ө зінің басынана ө ткізген болуы шарт. Ондай болмағ ан жағ дайда, ү йретіп отырғ ан мә селесі шынайы болмайды, ө згелердің жү регіне жетпейді.

Алдымен ө зің жемей тұ рып, кә мпиттің тә тті екенін айтып тү сіндіру мү мкін емес.